Լինա Մերի Քելհուն Հորն
![]() անգլ.՝ Lena Horne | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | հունիսի 30, 1917[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] |
Մահացել է | մայիսի 9, 2010[1][5] (92 տարեկան) |
Մահվան վայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[6] |
Կրթություն | Boys and Girls High School?, Girls' High School?[7] և Վաշինգտոնի ավագ դպրոց |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Ազգություն | աֆրոամերիկացի |
Մասնագիտություն | դերասանուհի, պարուհի, երգչուհի, pin-up model, ակտիվիստ, թատրոնի դերասանուհի, հեռուստատեսային դերասանուհի, կինոդերասանուհի և մոդել |
Ժանրեր | ավանդական փոփ երաժշտություն, փոփ, ջազ և ջազ վոկալ |
Ամուսին(ներ) | Լեննի Հեյթոն |
Երեխա(ներ) | Գեյլ Լումետ Բաքլի |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Լինա Մերի Քելհուն Հորն(անգլ.՝ Lena Mary Calhoun Horne, հունիսի 30, 1917[1][2][3][…], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] - մայիսի 9, 2010[1][5], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[6]), ամերիկացի երգչուհի, պարուհի, դերասանուհի։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լինա Հորնը ծնվել է 1917 թվականի հունիսի 30-ին Բրուկլինի մերձակայքում։ Նա սերվել է Ջոն Սի Քելհունի ընտանիքից, որտեղ և՛ հայրը, և՛ մայրը եվրոպացի ամերիկացիների,ամերիկացի հնդկացիների և աֆրոամերիկացիների խառնուրդ էին։ Նրա հայրը՝ Էդվին Ֆլեդչեր Թեդի Հորն կրտսերը (1893-1970թվականներ), լքել է ընտանիքը, երբ Լինան երեք տարեկան է եղել։ Մայրը՝ Լուիզա Էդնա Սքոթրոնը (1894-1976 թվականներ), գյուտարար Սամուել Սքոթրոնի թոռնուհին էր, սև թատրոնի դերասանուհի, որի հետ էլ Լինան շատ է շրջագայել։ Լուիզա Էդնայի մայրը՝( Լինայի տատը) Ամելի Լուիզա Էշթոնը, ստրուկ էր Սենեգալից։ Լինա Հորնին հիմնականում դաստիարակել են հոր ծնողները՝ Կոռա Քելհունը և Էդվին Հորնը։
Երբ Հորնը հինգ տարեկան էր, նրան ուղարկել են ապրելու Ջորջիա նահանգում։ Մի քանի տարի նա շրջագայել է մոր հետ։ 1927 թվականից մինչև 1929 թվականը նա ապրել է հորեղբոր՝ Ֆրենկ Ս. Հորնի հետ, որը արդյունաբերական ինստիտուտի դեկանն է եղել (հետագայում նա դարձել է Ֆրանկլին Դ. Ռուզվելտի խորհրդատուն)։
Ֆորտ Վալլիից Լինան մոր հետ տեղափոխվել է Ատլանտա քաղաք։ Նրանք վերադարձել են Նյու Յորք, երբ աղջիկը 12 տարեկան էր։ Նա սովորել է Բրուկլինի աղջիկների միջնակարգ դպրոցում, բայց վկայական չի ստացել։ 18 տարեկանում տեղափոխվել է հոր մոտ՝ Փիթսբուրգ քաղաք՝ մնալով Լիթլ Հարլեմում գրեթե 5 տարի և սովորելով Pittsburghers-ում Բիլլի Սթրեյհորնի և Բիլլի Էքսթայնի հետ։
Հորնը 16 տարեկանում իր երաժշտական դեբյուտն է կատարել նյույորքյան «Cotton Club» ակումբում, որտեղ նա ՝ որպես երգչուհի, որոշ ժամանակ ելույթներ է ունեցել երեկոյան շոուներում։ Հոլիվուդ տեղափոխվելուց հետո նա շատ կինոնկարներում էպիզոդիկ դերերում է հանդես եկել, որոնցից առավել հայտնի են դարձել «Երկնային տնակը»(1943 թվական) և «Անձրևային եղանակը»(1943 թվական)։ 1940-ական թվականների վերջերին՝ «Կարմիր սպառնալիք» շրջանի սկզբում, իր ձախ քաղաքական հայացքների պատճառով Լինա Հորնը հայտնվել է «Հոլիվուդի սև ցուցակում» և հետագա տարիներին դժվարությամբ է աշխատանք գտել։
1950-ական թվականներին Լինա Հորնը կրկին ելույթներ է ունեցել գիշերային ակումբներում, սկսել է պարբերաբար հանդես գալ հեռուստատեսությամբ, ինչպես նաև ձայնագրել է մի քանի երաժշտական ալբոմներ։ 1963 թվականի օգոստոսին նա մասնակցել է Երթ դեպի Վաշինգտոն բողոքի ցույցին։ 1980 թվականի մարտին Հորնը հայտարարել է բեմից հեռանալու մասին, թեև դրանից հետո նա հաջողությամբ հանդես է եկել «Լինա Հորն-Լեդին և իր երաժշտությունը» երաժշտական ռևյուում, որը Բրոդվեյում բեմադրվել է ավելի քան 300 անգամ և երգչուհուն բերել Գրեմմիի երկու մրցանակ։
Հասարակական գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լինա Հորնը ամուր կապված է եղել քաղաքացիական իրավունքների շարժման հետ։ 1941 թվականին նա երգել է Cafe Society-ում և աշխատել Պոլ Ռոբսոնի հետ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին, երբ Լինան զվարճացրել է զորքին, հրաժարվել է ելույթ ունենալուց տարբեր մաշկի գույն ունեցող լսարանի կամ այն խմբի առջև, որտեղ գերմանացի ռազմագերիները նստում էին աֆրոամերիկացի զինծառայողներից առաջ։ ԱՄՆ-ի բանակը հրաժարվել է նրա ելույթներից, որոնք տեղի էին ունենում խառը լսարանի առջև, բայց Լինան հետաքրքիր քայլ է կատարել՝ ելույթ ունենալով սևամորթ զինվորականների և սպիտակամորթ գերմանացի ռազմագերիների առջև։ Տեսնելով, որ սևամորթ զինվորները ստիպված են նստել հետևի նստարաններին, նա բեմից անցել է նրանց կողմը և ելույթ ունեցել գերմանացիների թիկունքում։ Նա Մեդգար էվերսոնի հետ Միսիսիպի նահանգի Ջեքսոն քաղաքում եղել է NAACP-ի հանրահավաքին, երբ Էվերսը սպանվեց։ Հորնը Սպիտակ տանը հանդիպել է նախագահ Ջոն Քենեդու հետ նրա սպանությունից երկու օր առաջ։ Նա ելույթ է ունեցել Վաշինգտոնում և հանդես եկել NAACP-ի, SNCCО-ի և սևամորթ կանանց Ազգային խորհրդի անունից։ Նա նաև Էլեոնոր Ռուզվելտի հետ աշխատել է Լինչի օրենքների դեմ։ Բացի այդ, Լինան Դելտա Սմիթ Թետի կանանց ակումբի անդամ է եղել։
Թոմ Լեռերը իր «National Brotherhood Week»(Եղբայրության ազգային շաբաթ) երգում հիշատակել է Լինա Հորնին։
Սկավառակագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- This Is Lena Horne (1952 թվական)
- Stormy Weather (1956 թվական)
- Lena Horne At The Waldorf Astoria (1957 թվական)
- Porgy And Bess (1959 թվական)
- Lena Horne At The Sands (1961 թվական)
- Lena Goes Latin (1963 թվական)
- Lena And Gabor (1970 թվական, Գաբոր Սաբոյի հետ)
- Lena & Michel (1975 թվական, Միշել Լեգրանի հետ)
- Twenty Golden Pieces Of Lena Horne (1979 թվական)
- Lena Horne And Frank Sinatra (1984 թվական)
- A Song For You (1992 թվական)
- An Evening With Lena Horne: Live At The Supper Club (1995 թվական)
- Being Myself (1998 թվական)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Southern E. Biographical Dictionary of Afro-American and African Musicians — Greenwood Publishing Group, 1982.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 GeneaStar
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #124137148 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ https://bowiestate.edu/academics/colleges/college-of-arts-and-sciences/departments/communications/the-spectrum/2015/black-history-month-tribute-to-lena-horne.php
- ↑ Encyclopædia Britannica
- ↑ https://www.radcliffe.harvard.edu/about-the-institute/radcliffe-medalists
- ↑ https://www.nps.gov/features/malu/feat0002/wof/Lena_Horne.htm
- ↑ https://www.spelman.edu/docs/honorary-degrees/honorary-degree-recipients---1977-present---as-of-november-2022---revised-(012023).pdf?sfvrsn=f4347e51_2
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Վ.Բ.Ֆեյերթագ. Հանրագիտարանային տեղեկատու «Ջազ, XX դար»
- Звёзды джаза. Хорн Лена(ռուս.)
![]() | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լինա Մերի Քելհուն Հորն» հոդվածին։ |
|
- Հունիսի 30 ծնունդներ
- 1917 ծնունդներ
- Նյու Յորք քաղաքում ծնվածներ
- Մայիսի 9 մահեր
- 2010 մահեր
- Նյու Յորք քաղաքում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Դերասաններ այբբենական կարգով
- 20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ
- 20-րդ դարի ամերիկացի երգիչներ
- 20-րդ դարի ամերիկացի երգչուհիներ
- 20-րդ դարի դերասանուհիներ
- 21-րդ դարի ամերիկացի երգչուհիներ
- «Գրեմմի» մրցանակի դափնեկիրներ
- «Դրամա Դեսկ» մրցանակի դափնեկիրներ
- Ամերիկացի երգչուհիներ
- Ամերիկացի կինոդերասանուհիներ
- Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասանուհիներ
- Ամերիկացի պարուհիներ
- Ամերիկացիներ եվրոպական սերմամբ
- Աֆրոամերիկացիների իրավունքների շարժման ակտիվիստներ
- Դերասանուհիներ այբբենական կարգով
- Երաժիշտներ այբբենական կարգով
- Հոլիվուդյան փառքի ծառուղի
- Թատրոնի ամերիկացի դերասանուհիներ
- 21-րդ դարի ամերիկացի երգիչներ
- «Թոնի» մրցանակի դափնեկիրներ
- Ամերիկացի հասարակական գործիչներ