Ժակ Մեսրին
| Ժակ Մեսրին ֆր.՝ Jacques Mesrine | |
|---|---|
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 28, 1936[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Կլիշի լա Գարեն[4] |
| Մահացել է | նոյեմբերի 2, 1979[1][2][5][…] (42 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Փարիզի 18-րդ շրջան, Փարիզ[4] |
| Գերեզման | Cimetière nord de Clichy[6] |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա |
| Կրթություն | College of Juilly? |
| Մասնագիտություն | հանցագործ |
| Կայք | jacques-mesrine.fr |
Ժակ Մեսրին կամ Մերին (դեկտեմբերի 28, 1936[1][2][3][…], Կլիշի լա Գարեն[4] - նոյեմբերի 2, 1979[1][2][5][…], Փարիզի 18-րդ շրջան, Փարիզ[4]), ֆրանսիացի հանցագործ, ով իր գործունեությունը ծավալել է Ֆրանսիայում, Կանադայում և ԱՄՆ-ում 1962-1979 թվականներին։ Ըստ ֆրանսիական «Ժակ Մեսրինը հազար դեմքով մարդ է» վավերագրական ֆիլմի հեղինակների՝ հանցակիցները նրան անվանել են «Մեսրին», իսկ ոստիկաններն ու լրագրողները՝ «Մեսրին»[7]։
Վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ժակ-Ռենե Մեսրինը ծնվել է 1936 թվականի դեկտեմբերի 28-ին Փարիզի մերձակայքում գտնվող Կլիշիում։ Սովորել է Կոլեժ դե Ժուի հեղինակավոր կաթոլիկ դպրոցում (Ֆր. ՝ ), բայց հեռացվել է ուսուցչին հարվածելու համար՝ կոտրելով նրա ականջը։ 1955 թվականին Մեսրինն ամուսնացավ Լիդիա դե Սոուսեի հետ։ 1956 թվականին մեկնել է կռվելու Ալժիր, իսկ 1959 թվականին վերադարձել է Ֆրանսիա։ 1961 թվականի նոյեմբերի 4-ին ամուսնացել է իսպանուհի Մերի դե լա Սալիդադի հետ։ Համատեղ կյանքի ընթացքում ունեցել են երեք երեխա՝ Սաբրինա, Բրունո և Բորիս։
Առաջին անգամ Մեսրինը ձերբակալվել է 1962 թվականին, երբ երեք հանցակիցների հետ փորձել է կողոպտել Նյուրբուրգի բանկը։ Այդ ժամանակ նա արդեն պրոֆեսիոնալ հանցագործ էր։ Նա դատապարտվել է 18 ամսվա ազատազրկման և ազատ է արձակվել 1963 թվականին որից հետո աշխատանքի է անցել ճարտարապետական ընկերությունում, սակայն 1964 թվականին կրճատումից հետո ազատվել է աշխատանքից և վերադարձել հանցավոր կյանք։ 1965 թվականին նրան ձերբակալեցին Պալմա դե Մալյորկայի ռազմական նահանգապետի ամառանոցում և դատապարտեցին 6 ամսվա ազատազրկման։ Մեսրինի պնդմամբ ՝ իսպանական իշխանությունները կարծում էին, որ նա աշխատում է ֆրանսիական հետախուզության համար։
Կանարյան կղզիներում, Կանադայում և Վենեսուելայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1966 թվականին Մեսրինը Կանարյան կղզիներում ռեստորան է բացել։ Նույն թվականի դեկտեմբերին նա կողոպտել է Ժնևի ոսկերչական խանութը և Շամոնիի հյուրանոցը, իսկ մեկ տարի անց՝ Փարիզի նորաձևության խանութը։ 1968 թվականի դեկտեմբերին նա իր սիրուհի Ժաննա Շնայդերի հետ փախել է Կանադա, որտեղ որոշ ժամանակ աշխատել է որպես խոհարար և վարորդ Ժորժ Դելորյեի մոտ։ 1969 թվականի հունիսի 26-ին, իրենց գործատուին առևանգելու անհաջող փորձից հետո, նրանք փախան ԱՄՆ։ 1969 թվականի հունիսի 30-ին Էվելին Լե Բութիլերին խեղդամահ են գտել՝ տարեց մի կին, որը, հնարավոր է, հանցագործներին գիշերակաց է տվել։ Հուլիսի 16-ին նրանք փերբակալվեցին Արկանզաս նահանգում և արտահանձնվեցին Կանադա։ Մեսրինը դատապարտվել է 10 տարվա ազատազրկման առևանգման համար, մի քանի շաբաթ անց փախել է, սակայն հաջորդ օրը կրկին ձերբակալվել է։ 1971 թվականին Մեսրինն ու Ժաննա Շնայդերը արդարացվել են Էվելին Լե Բութիլերի սպանության մեջ։ 1971 թվականի օգոստոսի 21-ին Մեսրինը հինգ հանցակիցների հետ կրկնակի փախուստ է կատարել Սեն-Վենսան-Դե-Պոլի բանտից։ Սպանության համար դատապարտված Ֆրանկո կանադացի հանցակից Ժան-Պոլ Մերսիերի հետ Մեսրինը Մոնրեալում մի շարք բանկային կողոպուտներ է կատարել՝ երբեմն նույն օրը կողոպտելով երկու բանկ։ 1971 թվականի օգոստոսի 21-ին Մեսրինը հինգ հանցակիցների հետ կրկնակի Փախուստ կատարեց Սեն Վենսան դե Պոլ բանտից։ Սպանության համար դատապարտված Ֆրանկոկանադցի հանցակից Ժան-Պոլ Մերսիերի հետ Մեսրինը Մոնրեալում մի շարք բանկային կողոպուտներ է կատարել՝ երբեմն նույն օրը կողոպտելով երկու բանկ։ Սեպտեմբերի 3-ին նրանք անհաջող փորձեցին օգնել Սեն Վենսան Դե Պոլից փախչել ևս երեք բանտարկյալի, բայց իրենք հազիվ կարողացան խուսափել ձերբակալությունից։ Մեկ շաբաթ անց նրանք սպանեցին երկու անտառապահի։ Նրանք շարունակեցին թալանել Մոնրեալի բանկերը և նույնիսկ ներխուժեցին ԱՄՆ՝ Նյու Յորքի Waldorf Astoria հյուրանոցում կարճատև մնալու համար։ Տարեվերջին Մեսրինն ու Մերսիեն երկու սիրուհիների հետ միասին քարշակով տեղափոխվեցին Կարակաս, Վենեսուելա։
Կրկին Ֆրանսիա՝ «Պետության № 1 թշնամի»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1972 թվականի վերջին Մեսրինը վերադարձավ Ֆրանսիա և նորից սկսեց թալանել բանկերը։ 1973 թվականին նա ձերբակալվել է, սակայն, օգտագործելով դատարանի շենքում իր հանցակցի թաքցրած ատրճանակը, դատավճռի հրապարակման ժամանակ պատանդ է վերցրել դատավորին և փախել դատարանի դահլիճից։ Չորս ամիս անց նա ձերբակալվել Է Փարիզի իր նոր բնակարանում։ 1977 թվականի մայիսի 18-ին նրան դատապարտեցին 20 տարվա ազատազրկման՝ պատիժը կրելով Սանտեի խիստ ռեժիմի բանտում, որտեղ նա գրեց «Մահացու Բնազդ» գիրքը։ Ձեռագիրն ապօրինի դուրս է բերվել և հրատարակվել։
1978 թվականի մայիսի 8-ին, առավոտյան ժամը 10-ի սահմաններում, Մեսրինը փախավ երկու այլ բանտարկյալների՝ Ֆրանցուա Բեսեի (Ֆր. ՝ ) և Կարմեն Ռիվզի կողմից։ Կարմեն Ռիվզին փախուստի ժամանակ գնդակահարել է ոստիկանը։ Փախուստը սկանդալ է առաջացրել Ֆրանսիայում, քանի որ մինչ այդ բանտը համարվում էր անառիկ։ Բեսեն ձերբակալվել Է Բելգիայում 1979 թվականի հուլիսի 26-ին, սակայն շուտով կրկին փախել Է կալանքից, իսկ հետո կրկին ձերբակալվել։
Մեսրինը փախել է Սիցիլիա, այնուհետև մեկնել Ալժիր, Լոնդոն, Բրյուսել և 1978 թվականի նոյեմբերին վերադարձել Փարիզ, որտեղ անհաջող փորձ է կատարել դատավորին առևանգելու համար։
Գելին կատարել է գողություններ, թալանել Բանկեր և ոսկերչական խանութներ, առևանգել մարդկանց և զբաղվել զենքի մաքսանենգությամբ։ Բացի այդ, նա պարծեցել է, որ անձամբ է սպանել ընդհանուր առմամբ 39 մարդու։ Նա հմտորեն քողարկվել է, ինչով վաստակել է «Հարյուր դեմքերով մարդ մականունը»։ Որոշ աղբյուրներ պնդում են, որ նրան կեղծ փաստաթղթերով ապահովել է աջակողմյան ահաբեկչական խմբավորումը Գաղտնի զինված կազմակերպություն։ 1979 թվականի հունիսի 21-ին Մեսրինը առևանգեց միլիոնատեր Անրի Լելևրին և նրա համար 6 միլիոն ֆրանկ փրկագին ստացավ, որից հետո դարձավ «Պետության թիվ 1 թշնամին»
Մամուլի որոշ ներկայացուցիչներ Մեսրինում տեսնում էին ռոմանտիկ վտարանդի։ Նա նույնիսկ հարցազրույցներ է տվել, որոնցում փորձել է մարդկանց համոզել, որ իր հանցագործությունները քաղաքական ենթատեքստ ունեն։ Մամուլի որոշ ներկայացուցիչներ Մեսրինում ռոմանտիկ վտարանդի են տեսել։ Նա նույնիսկ հարցազրույցներ է տվել, որոնցում փորձել է մարդկանց համոզել, որ իր հանցագործությունները քաղաքական ենթատեքստ ունեն։ Մեսրինը շատ էր անհանգստանում իր հրապարակայնության համար, նրա ձեռքից քիչ էր մնում մահանար իր մասին բացասական հոդվածներ գրող լրագրողը՝ Ժակ Թիլլերը, նախկին ոստիկան, ով աշխատում էր տարածքային անվտանգության վարչությունում և գրում էր ծայրահեղ աջ "Մինուտկա"թերթի համար։
Սպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1979 թվականի օգոստոսին նախարար Քրիստիան Բոննեն որոշեց, որ Մեսրինին հետ հետևելու համար ոստիկանության մեկ բաժին բավարար կլինի։ Ոստիկանները պարզել են, թե որտեղ է ապրել Մեսրինը, և հոկտեմբերի 31-ից սկսել են սպասել, թե երբ է նա դուրս գալու տանից։
Երեք օր անց՝ նոյեմբերի 2-ին, տեղական ժամանակով 14:25-ից 14:30-ն ընկած ժամանակահատվածում, Ժակ Մեսրինը ընկերուհու՝ Սիլվիա Ժանժակի հետ դուրս է եկել իր բնակարանից։ Ժամը 15:15-ի սահմաններում Փարիզի մերձակայքում գտնվող Պորտ դե Կլինանկուրում ոստիկաններով բեռնատարը կանգ է առել իր BMW-ի դիմացի խաչմերուկում և առանց նախազգուշացման կրակ է բացել՝ 21 փամփուշտ արձակելով մեքենայի դիմապակու ուղղությամբ, որից 15-ը դիպել է Մեսրինին, ինչի հետևանքով նա տեղում մահացել է, ևս երեքը ծանր վիրավորել են Սիլվիա Ժանժակին (վնասվածքը հանգեցրել է նրան, որ նա հետագայում զրկվել է ձախ աչքից)։ Մեսրինի դիակի և մեքենայի խուզարկության ժամանակ հայտնաբերվել է ատրճանակ և երկու ձեռքի նռնակ[8]։
Ոստիկանությունը հայտարարել է գործողության հաջող ավարտի մասին, իսկ ավելի ուշ շնորհավորանքներ է ստացել նախագահ Վալերի Ժիսկար դ'Էստենից։ Այնուհետև շատ բողոքներ եղան, որ Մեսրինին որևէ զգուշացում չէր տրվել, և որ ոստիկաններն էին առաջինը բացել կրակը, ինչից շատերը եզրակացրել են, որ Մեսրինը նպատակաուղղված սպանվել է նրանց կողմից։ Նախկին ոստիկանապետ Լյուսիեն Էյմե Բլանի և լրագրող Ժան-Միշել Կարադեսի կողմից գրված «Հետախուզում» գիրքը պնդում է, որ Սիլվի Ժանժակը չի մասնակցել Մեսրինի հանցագործություններին։
Կերպարը կինոյում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Տեսուչ֊ռազինա», 1980 թվականի ֆիլմ, որում հայտնվում է Ռոջեր Մորզինին՝ Ժակ Մեսրինի հիման վրա ստեղծված կերպար։
«Մեսրին» անվանումով ֆիլմը թողարկվել է 1984 թվականին՝ Մեսրինի մահից հինգ տարի անց։ Ֆիլմի ռեժիսորը Անդրե Ժենովիեն էր, գլխավոր դերը կատարել Է Նիկոլա Սիլբերգը։
Մեսրինի մասին ամենահայտնի ֆիլմը Վենսան Կասելի գլխավոր դերակատարմամբ «Պետության թշնամի համար 1» ֆիլմն է։ Ֆիլմը թողարկվել Է 2008 Ֆրանսիայում և 2009 Մեծ Բրիտանիայում։ Ռեժիսոր՝ Ժան-Ֆրանսուա Ռիշե, սցենարիստ՝ Աբդել Ռաուֆ Դաֆրի։ Ֆիլմը հիմնված է Ժակ Մեսրինի ինքնակենսագրության վրա։
2018 թվականին ռուս ռեպեր Շեֆֆ֊ը թողարկել է երգ և նկարահանել համանուն տեսահոլովակը՝ «Jacques Mesrine»։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Discogs — 2000.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Fichier des personnes décédées
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Մետալում հանրագիտարան — 2002.
- ↑ https://www.landrucimetieres.fr/spip/spip.php?article1623
- ↑ Faites entrer l’accusé : Jacques Mesrine, l'homme aux mille visages ՅուԹյուբում
- ↑ Непреклонный галл! Величайшие побеги из тюрьмы: Жак Месрин Արխիվացված 2015-05-06 Wayback Machine // Автономное действие
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Сайт, посвящённый памяти Жака Месрина
- The Indomitable Gaul! — World’s Greatest Prison Escapes: Jacques Merine(չաշխատող հղում)
- video Jacques Merine
- Andrew Hussey. Killer, Robber, Master of Disguise … and now the Biggest Movie Star in France // The Observer, July 12, 2009.
| ||||||||||||
