Էմիլ Սիորան
Էմիլ Սիորան Emil Michel Cioran | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | ապրիլի 8, 1911[1][2][3][…] Ռեշինարի, Տրանսիլվանիա |
Մահացել է | հունիսի 20, 1995[1][2][3][…] (84 տարեկան) Փարիզ բնական մահով |
Գերեզման | Մոնպարնաս գերեզմանատուն |
Բնակության վայր(եր) | Փարիզ |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Ազգություն | ռումինացի |
Դավանանք | agnostic atheism? |
Ուղղություն | Պեսիմիզմ, էքզիստենցիալիզմ, anti-intellectualism? և Երկաթե Գվարդիա |
Մասնագիտություն | փիլիսոփա, գրող, օրագրի հեղինակ, ասացվածքների հեղինակ և թարգմանիչ |
Գործունեության ոլորտ | փիլիսոփայություն |
Անդամակցություն | Ռումինական ակադեմիա[4] և Երկաթե Գվարդիա |
Ալմա մատեր | Բուխարեստի համալսարան (1932), Հումբոլդտի համալսարան (1935) և Փարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց |
Տիրապետում է լեզուներին | ռումիներեն և ֆրանսերեն[1] |
Պարգևներ | Ռոժե Նիմիեի անվան մրցանակ[5] և Grand prix de littérature Paul-Morand?[6] |
Ամուսին(ներ) | Simone Boué? |
Ստորագրություն![]() | |
Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում | |
Emil Cioran Վիքիպահեստում |
Էմիլ Սիորան (ապրիլի 8, 1911[1][2][3][…], Ռեշինարի, Տրանսիլվանիա - հունիսի 20, 1995[1][2][3][…], Փարիզ), ռումինացի փիլիսոփա և էսսեների հեղինակ, որը հրատարակել է իր գործերը և՛ ռումիներենով, և՛ ֆրանսերենով։ Նա իր կյանքի մեծ մասը ապրել է Փարիզի լատինական թաղամասում։
Թաղված է Փարիզի Մոնպարնաս գերեզմանոցում։
Ճգնավորություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Փարիզում բնակվելու սկզբնական շրջանում Սիորանը ապրում էր Փարիզի 5-րդ շրջանի Դյու Սոմերար 13-րդ փողոցի վրա գտնվող Մարինյան հյուրանոցում: Իսկ հետագայում նա տեղափոխվում է Փարիզի Լատինական թաղամաս և ապրում այնտեղ մինչև մահը: Իր գրվածքներում նա պատմում է գիշերային Փարիզի փողոցներում շրջող մարդկանց,հյուրանոցի փոքրիկ սենյակում անցկացրած անքուն և երկար գիշերների մասին։ Այնուհետև այն կդառնա սենյակի սպասուհունը՝ միակ փղոսկրային աշտարակի այն սենյակները, որտեղ նա երկար տարիներ ապաստան կստանա: Նա շարունակեց մնալ աղքատ, վճռելով «երբեք չաշխատել այլ կերպ՝ քանի դեռ փետուրը ձեռքում է»: Այսպես նա միայն զբոսնում էր Լյուքսեմբուրգի այգում երբեմն օգտվում է հազվագյուտ ընկերների նյութական օգնությունից, որոնք հնարավորություն են տալիս նրան ճաշել համալսարանական ռեստորանում, հետո նա 40 տարեկանում դուրս է գալիս այնտեղից: Նրա ամենօրյա կյանքի այս փոքրիկ մանրամասները լավացնում էին նրա աշխատանքն ու խոսքը, բայց Սիորանը բացարձակ չէր ցավում կեցության կեղտոտ պայմաններից: Նա դրանք նկարագրում է պարզապես որպես ճամփորդության կամ պայքարի մի տեսակ, որը նրան ուղեկցում է իր գրվածքներում՝ ինչպես իր գոյության մեջ, այնպես էլ, որպես «միտք, որն անընդհատ կենդանի է պահում»: Էմիլ Սիորանի համար այդ ամենը միայն հասկանալ կամ իմանալ չէր՝ համալսարանի պրոֆեսորի նման,այլ զգալ մարդու գոյության հետագա բոլոր դժբախտություններ: Միայնությունը, նյութական զրկանքները և նահանջը ժամանակակից դիվերտիսմենտներից,նշում է փիլիսոփայական/հոգեևոր քայլը ասեցիզմի հետ, որը առաջ է քաշվել բուդդայականության կողմից: Այսպիսով, Սիորանը պատմեց, որ որպես ուսանող Գերմանիայում նա փորձելով «թաքնվել» նացիստական կատաղությունից սկսում է ուսումնասիրել բուդդիզմը, Կննիկներին և Դիոգենես Սինոպացուն [7]: Եթե Սիորանը ապրել է իր կյանքի հիմնական մասը բավականին համեստ, նրա գրքերում նկարագրվող հուսահատ լեռնաշղթայի ինքնատիպ դիմանկարը ամբողջովին չի համապատասխանում իր և գրելու իրականությանը: Դա ավելի շատ Սիորանի առասպելն է, որի հերոսն ինքն է սեփական գրքերում: Սիորանը ամենից առաջ փնտրում է անկեղծություն իր տեքստերում և խորհուրդներում: Ռումինիայում փիլիսոփայության կամավոր պրոֆեսոր լինելով, նա գրեթե 100 տոկոսով ձախողվում է իր աշակերտների մոտ և վստահելի չի թվում: Փարիզում հաստատված կրթաթոշակ ստանալու նպատակով դոկտորական ատենախոսության է անցնում, նա իր ժամանակի մեծ մասը ծախսում է Ֆրանսիայում: Այս ամենը նա ամեն տարի գրում է իր հետազոտական զեկույցում,որ պարտադիր պահեն իր կրթաթոշակը: Սիորանը հրաժարվեց բոլոր գրական մրցանակներից (Սենտ-Բեվ, Պայքար, Նիմիեր, Մորանդ և այլն), բացառությամբ 1949 թ. Ռիվարոլի մրցանակի, որի ընդունումը նա արդարացրեց հետևյալ կերպ. «Ես նույնիսկ չունեի ուտելու և վճարելու գումար վարձակալության համար` առանց Ռիվարիոլի ես կդառնայի թափառաշրջիկ,բայց մուրացկանությունը այն աշխատանքն է, որի խորամանկություններից ես անտեղյակ եմ» [8]։
Էմիլ Սիորանի «Ծնված լինելու անհարմարության մասին» (ֆր.՝ De l'inconvénient d'être né) աշխատությունը թարգմանվել է հայերեն (թարգմանիչ` Նունե Աբրահամյան, առաջաբանը` Մարկ Նշանեանի)[9]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Munzinger-Archiv (գերմ.) — 1913.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ https://www.mediafax.ro/english/eugene-ionesco-emil-cioran-named-post-mortem-members-of-romanian-academy-5134622
- ↑ https://web.archive.org/web/20141129093944/http://www.rivegaucheaparis.org/pages/les-prix-amis/le-prix-roger-nimier.html
- ↑ http://www.academie-francaise.fr/grand-prix-de-litterature-paul-morand
- ↑ . Dans ses écrits, Cioran fait souvent allusion à l'exemplarité des Cyniques : Antisthène et surtout Diogène
- ↑ Կաղապար:Ouvrage.
- ↑ Էմիլ Սիորան, Ծնված լինելու անհարմարության մասին, Երևան, 2008, 300 էջ։
|
- Ապրիլի 8 ծնունդներ
- 1911 ծնունդներ
- Հունիսի 20 մահեր
- 1995 մահեր
- Փարիզ քաղաքում մահացածներ
- Փարիզ քաղաքում թաղվածներ
- Բուխարեստի համալսարանի շրջանավարտներ
- Հումբոլդտի համալսարանի շրջանավարտներ
- Փարիզի գեղարվեստի ազգային բարձրագույն դպրոցի շրջանավարտներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- 20-րդ դարի փիլիսոփաներ
- Ռումինացի գրողներ
- Ռումինացի թարգմանիչներ
- Ռումինացի փիլիսոփաներ