Էդուարդ Լի Տորնդայք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Էդուարդ Լի Տորնդայք
Edward Lee Thorndike
PSM V80 D211 Edward Lee Thorndike.png
Ծնվել էօգոստոսի 31, 1874(1874-08-31)[1][2][3]
Ուիլյամսբուրգ, Համպշիր շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Մահացել էօգոստոսի 9, 1949(1949-08-09)[4][3] (74 տարեկան)
Մոնթրոուզ, Cortlandt, Վեստչեստեր շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ
ՔաղաքացիությունFlag of the United States (1912-1959).svg ԱՄՆ
Դավանանքաթեիզմ
Մասնագիտությունհոգեբան, համալսարանի դասախոս և ուսուցիչ
Հաստատություն(ներ)Կոլումբիայի համալսարանի մանկավարժական քոլեջ, Կոլումբիայի համալսարան[5] և Քեյզի արևմտյան ռեզերվային համալսարան
Գործունեության ոլորտհոգեբանություն և մանկավարժություն
ԱնդամակցությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա[6], Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[6], ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Ամերիկյան հոգեբանական ասոցիացիա
Ալմա մատերՍթենֆորդի համալսարան (1897)[5], Կոլումբիայի համալսարան[5], Կոլումբիայի համալսարանի մանկավարժական քոլեջ, Ուեսլեական համալսարան (1895) և Հարվարդի համալսարան
Գիտական աստիճանարվեստների մագիստրոս[5] (1897), գիտությունների թեկնածու[5] (1898) և Բակալավր (1895)
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[7]
Գիտական ղեկավարՋեյմս Մակկին Կետտել[5]
ՊարգևներButler Medal? Մեսենջերի լեկցիաներ և Ամերիկյան վիճակագրական միության անդամ
Երեխա(ներ)Robert L. Thorndike? և Elizabeth Frances Cope?[8]
Edward Thorndike Վիքիպահեստում

Էդուարդ Լի Տորնդայք (օգոստոսի 31, 1874(1874-08-31)[1][2][3], Ուիլյամսբուրգ, Համպշիր շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ - օգոստոսի 9, 1949(1949-08-09)[4][3], Մոնթրոուզ, Cortlandt, Վեստչեստեր շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի հոգեբան։ Կոլումբիայի համալսարանի պրոֆեսոր (1904 թվականից), ամերիկյան հոգեբանական ասոցիացիայի նախագահ (1912 թ.-ից)։

Զբաղվել է գլխավորապես համեմատական հոգեբանության և ուսուցման հարցերով։ Ռորնդայքը բիհևիորիզմի նախահայրն է։ Առաջինը կենդանիների վարքը ուսումնասիրել է լաբորատոր պայմաններում, որի արդյունքները որոշ փոփոխություններով փորձել է կիրառել երեխայի վարքի օրինաչափությունները բացահայտելիս։ Ռորնդայքը ձևակերպել է «փորձերի և սխալների» օրենքը, որի օգնությամբ ուսումնասիրել է մի շարք կենդանիների (շուն, կատու, կապիկ) գործողություններն ու շարժումները։ Նա իրադրությունների (ստիմուլների համակարգի) և կենդանի օրգանիզմների միջև ստեղծված կապերը ընդունելով որպես սոսկ կենսաբանական պատասխան-ռեակցիաներ, մերժել է դրանց իդեա–շարժողական բնույթը, այսինքն՝ մտածողական տարրական կապակցությունների առկայությունը։ Տորնդայքը մշակել է մի շարք օրինաչափություններ (պատրաստակամություն, ներքին դիրքորոշում, յուրացում, վարժությունների փոխանցում ևն), որոնք մեկնաբանել է ելակետ ունենալով էապես կենսաբանական (հատկապես գենետիկական) կանխորոշման մի շարք սկզբունքներ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 Store norske leksikon(նորվ.) — 1978.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Edward L. Thorndike // Encyclopædia Britannica — 2018.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Bell A. Edward L. Thorndike // Encyclopædia Britannica (բրիտ․ անգլ.) — Encyclopædia Britannica, Inc., 2018.
  6. ↑ 6,0 6,1 http://www.nasonline.org/publications/biographical-memoirs/memoir-pdfs/thorndike-edward-1.pdf
  7. ↑ https://plus.si.cobiss.net/opac7/conor/230445411
  8. ↑ Green J., LaDuke J. Pioneering Women in American Mathematics: The Pre-1940 PhD's — P. 143.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ CC-BY-SA-icon-80x15.png


{{{alt}}} Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Էդուարդ_Լի_Տորնդայք&oldid=7027932» էջից