Դուե

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Դուե
ֆր.՝ Douai[1]
Զինանշան

ԵրկիրՖրանսիա Ֆրանսիա
Մակերես16,88 կմ²
ԲԾՄ38 մետր
Բնակչություն39 648 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ59500[3]
Պաշտոնական կայքdouai.fr(ֆր.)
Դուե (Ֆրանսիա)##
Դուե (Ֆրանսիա)

Դուե (ֆր.՝ Douai Լսել [dwɛ], հոլ.՝ Dowaai, լատին․՝ Duacum), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հյուսիսում՝ Օ դը Ֆրանս երկրամասի Նոր (Nord - Հյուսիս) դեպարտամենտում, որի կազմի մեջ մտնող նույնանուն շրջանի և կանտոնի վարչական կենտրոնն է։ Ընկած է Սկարպ գետի ափին, Ֆրանսիական Ֆլանդրիա անվանումով հայտնի պատմական մարզում, Բելգիայի հետ Ֆրանսիայի ունեցած պետական սահմանից 13 կիլոմետր դեպի արևմուտք, Լիլ քաղաքից 32 կիլոմետր դեպի հարավ, А21 ավտոմայրուղու հարևանությամբ։ Տնտեսության հիմքը կազմում են Հյուսիսային Ֆրանսիայում խոշորագույնը համարվող ու հնուց ի վեր շահագործվող քարածխի հանքերը և Renault ընկերության խոշոր գործարանը։

Զբաղեցնում է մոտավորապես 17 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ 2017 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 39 700:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայիս Դուեի տեղում հռոմեացիները IV դարում կառուցել են Դուակում ամրոցը։

Միջնադարում ֆլանդրիական կոմսերի տիրապետության տակ գտնված, Դովայ անվանումով հայտնի քաղաքը դարձել է տեքստիլ արտադրության կենտրոն։ 1384 թվականին անցել է բուրգունդյան կոմսերի, 1477 թվականից՝ Հաբսբուրգների ձեռքը։

XVI դարում այստեղ կուտակվել են Անգլիայից հալածված կաթոլիկների բազմաթիվ խմբեր, որոնց առաջադեմ ներկայացուցիչների ջանքերով քաղաքը վերածվել է կաթոլիկ աշխարհի կրթական խոշոր կենտրոնի։ 1562 թվականին հիմնադրվել է կաթոլիկ համալսարան (1887 թվականին այն տեղափոխվել է Լիլ)։

1667 թվականին՝ Դևոլյուցիոն պատերազմի ընթացքում, Լյուդովիկոս XIV-ի զորքը գրավել է քաղաքը, որը 1668 թ. Աախենյան հաշտության պայմանագրով հանձնվել է Ֆրանսիային։

Իսպանական ժառանգության համար մղված պատերազմի ընթացքում՝ 1710-1712 թվականներին Դուեն մի քանի անգամ ձեռքից ձեռք է անցել և գրեթե ամբողջովին ավերվել է[4]։ 1713 թվականից վերջնականապես մտել է Ֆրանսիայի կազմի մեջ։

Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ՝ 1918 թվականին համարյա լրիվ հրո ճարակ է դարձել։ Լրջորեն վնասվել է նաև Երկրորդ աշխարհամարտի ընթացքում։

Պատերազմից հետո Դուեն աստիճանաբար դարձել է տարածաշրջանի տրանսպորտային կարևոր հանգույց և առևտրային ու արդյունաբերական խոշոր կենտրոն։

Ժողովրդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատմական բնակչություն
ՏարեթիվԲնակ․տ․ ±%
1793 17 855—    
1800 18 230+0.30%
1806 18 461+0.21%
1821 18 854+0.14%
1831 18 793−0.03%
1836 19 173+0.40%
1841 23 203+3.89%
1846 20 483−2.46%
1851 20 528+0.04%
1856 22 819+2.14%
1861 24 486+1.42%
1866 24 105−0.31%
1872 23 841−0.18%
1876 26 999+3.16%
1881 29 172+1.56%
1886 30 030+0.58%
1891 29 909−0.08%
1896 31 397+0.98%
ՏարեթիվԲնակ․տ․ ±%
1901 33 649+1.40%
1906 33 247−0.24%
1911 36 314+1.78%
1921 34 131−0.62%
1926 38 627+2.51%
1931 41 598+1.49%
1936 42 021+0.20%
1946 37 258−1.20%
1954 43 380+1.92%
1962 47 639+1.18%
1968 49 187+0.53%
1975 45 239−1.19%
1982 42 576−0.86%
1990 42 175−0.12%
1999 42 796+0.16%
2007 42 621−0.05%
2012 41 732−0.42%
2017 39 700−0.99%
Աղբյուր՝ EHESS[5] and INSEE (1968–2017)[6]

Տեսարժան վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքի գլխավոր տեսարժանությունը 80 մետր բարձրությամբ, 62 զանգերի յուրօրինակ համադրությամբ բեֆրուան՝ զանգակատուն-աշտարակն է, որ գեղաշուք ուշ գոթիկա ոճով կառուցվել է 1380 թվականին։ Պատմա-մշակութային այս հուշարձանը ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕՀամաշխարհային ժառանգության ցանկում։ Զբոսաշրջիկների առանձնահատուկ ուշադրությանն են արժանանում նաև Վալենսիենյան դարպասը (1453), ետպատերազմյան տարիներին վերակականգնված Նոտր Դամ եկեղեցին (կառուցվել է XIII դարում) և նախկին կարտուզիանական վանքում տեղակայված Շարտրյոզ թանգարանը, որտեղ ցուցադրված են XVI—XVII դարերի նկարներ։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դուեին բնորոշ է օվկիանոսային կլիման (Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Cfb): Միջին տարեկան ջերմաստիճանը 11.0 C է, տեղումների միջին տարեկան քանակը՝ 729,2 միլիմետր։ Ամենախոնավ ամիսը դեկտեմբերն է, ամենատաքը՝ հուլիսը (միջին ամսական ջերմաստիճանը՝ 18.6 C), ամենասառը՝ հունվարը (4.0|C): Ամենաբարձր ջերմաստիճանը արձանագրվել է 2019 թ. հուլիսի 25-ին՝ 40.8|C, ամենացածրը՝ 2019 թ. հունվարի 8-ին՝ -20.5|C:

Դուե (1991−2020 normals, extremes 1962−present)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 15.0
(59)
19.5
(67.1)
24.8
(76.6)
28.0
(82.4)
31.3
(88.3)
36.0
(96.8)
40.8
(105.4)
36.6
(97.9)
35.5
(95.9)
29.0
(84.2)
20.5
(68.9)
15.0
(59)
40.8
(105.4)
Միջին բարձր °C (°F) 6.4
(43.5)
7.4
(45.3)
11.2
(52.2)
15.1
(59.2)
18.5
(65.3)
21.6
(70.9)
23.9
(75)
23.9
(75)
20.1
(68.2)
15.2
(59.4)
10.1
(50.2)
6.9
(44.4)
15.0
(59)
Միջին օրական °C (°F) 4.0
(39.2)
4.5
(40.1)
7.2
(45)
10.1
(50.2)
13.5
(56.3)
16.5
(61.7)
18.6
(65.5)
18.4
(65.1)
15.3
(59.5)
11.5
(52.7)
7.3
(45.1)
4.5
(40.1)
11.0
(51.8)
Միջին ցածր °C (°F) 1.5
(34.7)
1.5
(34.7)
3.3
(37.9)
5.1
(41.2)
8.5
(47.3)
11.4
(52.5)
13.2
(55.8)
13.0
(55.4)
10.4
(50.7)
7.8
(46)
4.5
(40.1)
2.1
(35.8)
6.9
(44.4)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −20.5
(−4.9)
−12.5
(9.5)
−11.0
(12.2)
−4.5
(23.9)
−1.5
(29.3)
1.0
(33.8)
4.1
(39.4)
0.8
(33.4)
0.0
(32)
−6.0
(21.2)
−9.5
(14.9)
−12.5
(9.5)
−20.5
(−4.9)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 57.8
(2.276)
51.4
(2.024)
52.5
(2.067)
41.9
(1.65)
56.6
(2.228)
63.3
(2.492)
68.1
(2.681)
68.1
(2.681)
60.9
(2.398)
64.4
(2.535)
71.0
(2.795)
73.2
(2.882)
729.2
(28.709)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) 11.8 10.6 10.5 9.0 9.7 9.1 9.2 9.3 9.1 11.1 13.1 13.3 125.8
աղբյուր: Météo-France[9]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Code officiel géographique
  2. Populations légales 2021The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
  3. Base officielle des codes postauxLa Poste, 2018.
  4. ВТ-ВЭС|Дуэ (город)
  5. Cassini-Ehess|12105|Douai
  6. Population en historique depuis 1968, INSEE
  7. «British towns twinned with French towns [via WaybackMachine.com]». Archant Community Media Ltd. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 20-ին.
  8. Maria Frankowska, Douai zawiesza współpracę z Puławami za strefę anty LGBT. Mer: „Przemoc zaczyna się od słów”(չաշխատող հղում) (March 2, 2020), retrieved July 16, 2020 (Polish).
  9. «Fiche Climatologique Statistiques 1991-2020 et records» (PDF) (ֆրանսերեն). Météo-France. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դուե» հոդվածին։