Բուլինգը ուսուցիչների շրջանում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Դպրոցական ուսուցիչները սովորաբար դպրոցական միջավայրում բուլինգ անելու հրահրողներ են և հաճախ իրենք են դառնում բուլինգի զոհ։

Դեպքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չնայած ուսուցիչների բուլինգը ճանաչվում է որպես լուրջ և վնասակար, չկա որևէ վիճակագրություն այն մասին, որ ուսուցիչները բուլինգի են ենթարում, ոչ էլ այն մասին, որ ուսուցիչները բուլինգ են անում։ Սակայն, ըստ մի հոդվածի, ուսուցիչների բարձր տոկոսը խոստովանում է, որ բուլինգի է ենթարկում իր աշակերտներին[1]։

Մեծ Բրիտանիայում կատարված համապարփակ ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ դասավանդումը այն մասնագիտություններից մեկն է, որն առավել վտանգված է բուլինգի ենթարկվելու համար[2]՝

  • Ուսուցիչների 15.5%-ը նշել է, որ ներկայումս բռնության են ենթարկվում
  • Հարցվածների 35,4%-ը նշել է, որ վերջին հինգ տարիների ընթացքում ենթարկվել է բռնության։

Մեկ այլ հետազոտության ընթացքում տնտեսական և սոցիալական հետազոտությունների ինստիտուտը պարզել է, որ հետապնդումն ավելի տարածված է դպրոցներում (13,8%), քան մյուս աշխատատեղերում (7,9%)[3]։

Սովորելու դժվարություններ ունեցող ուսանողները ավելի մեծ վտանգի տակ են, որ կարող են ուսուցիչների կողմից բռնության ենթարկվելու[4]։

Թեև ուսուցիչների ահաբեկումը ճանաչվում է որպես լուրջ և վնասակար, չկա վիճակագրություն այն մասին, թե ինչպես են ուսուցիչները ահաբեկում ուրիշներին, կամ ուսուցիչները ենթարկվում են բռնության ։ Այնուամենայնիվ, ըստ մի հոդվածի, ուսուցիչների բարձր տոկոսն ընդունում է, որ իրենք բռնաբարում են իրենց աշակերտներին

Մեծ Բրիտանիայում իրականացված համապարփակ հետազոտությունը պարզել է, որ ուսուցումը հալածանքից ամենաբարձր ռիսկի զբաղմունքներից մեկն է.:

  • 15,5%-ը նշել է, որ ներկայումս ենթարկվում է բռնության
  • 35,4%-ը նշել է, որ վերջին հինգ տարիների ընթացքում ենթարկվել է բռնության։

Մեկ այլ հարցման ժամանակ Տնտեսական և սոցիալական հետազոտությունների ինստիտուտը պարզել է, որ ահաբեկչությունն ավելի տարածված է դպրոցներում (13,8%), քան այլ աշխատավայրերում (7,9%)։

Ուսուցման հաշմանդամություն ունեցող աշակերտները կարող են հատկապես ուսուցչի ահաբեկման վտանգի տակ լինել։

Բարդ դինամիկա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուսուցիչների կողմից բռնության մասին հաղորդելու բարդ խնդիրներ կան ոչ միայն երեխաների, այլև ծնողների համար։ Երեխայի նկատմամբ իրենց ուժային դիրքի շնորհիվ, ուժ, որը թույլ է տալիս նրանց ազդել երեխայի ներկայի և ապագայի վրա, երեխաներն ու ծնողները դժկամությամբ են հայտնում այդ մասին[5][6]։ Կան հատուկ նշաններ, որոնց ծնողները պետք է ուշադրություն դարձնեն, քանի որ իրենց երեխան դժվար թե նրանց տեղյակ պահի իր ուսուցչի կողմից բուլինգի ենթարկվելու մասին[7]։

Ավելին, ուսուցիչը, որը բուլինգի է ենթարկում, կարող է ներկայանալ որպես Ջեքիլի և Հայդի կերպար, նրանք հայտնի կերպարներ են, այնպես որ նրանց բռնությունը կարող է երկար ժամանակ շարունակվել մնալ չբացահայտված[8]։ Սպորտ դասավանդող մարզիչների համար կարելի է տեսնել, որ մեծահասակները հաճախ պարգևատրվում են ահաբեկչական պահվածքի համար, որը երբեք չի հանդուրժվի կամ ներում շնորհվի, եթե դա արվի երեխայի կողմից[9]։

Պարսոնսը նշում է, որ ուսուցչի ահաբեկումը հաճախ հանդիսանում է դպրոցի ներսում ահաբեկման ավելի լայն մշակույթի մաս, դինամիկայի բարդ ցանցով, ինչպիսիք են[10]՝

  • Ուսուցիչները կարող են բռնության ենթարկվել՝ այլ ուսուցիչների, աշակերտների, գրասենյակի անձնակազմի, դպրոցների տնօրենների, դպրոցների ղեկավարների կամ ծնողների կողմից[11][12]
  • Ուսուցիչները կարող են ահաբեկել՝ այլ ուսուցիչներ, ուսանողներ կամ ծնողներ[13]
  • Բուլինգի ենթարկող ուսուցիչներն իրենց հերթին կարող են բռնության ենթարկվել ուրիշների կողմից

Բուլինգ ուսուցչանոցում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուսուցիչների նկատմամբ ոտնձգությունների ընդհանուր դրսևորումը ուսուցիչների նկատմամբ ոտնձգություն է, երբ ուսուցիչները ենթարկվում են բռնության այլ ուսուցիչների կամ դպրոցի ղեկավարների կողմից[3][14][15][16][17][18]։

Դրսևորումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուսուցիչների կողմից բուլինգը հետաքննելիս կարևոր է տարբերակել պահանջկոտ ուսուցչին և նվաստացնողին։ Այսպիսով, օրինակ, «գոռալը» կարող է լինել շատ արդյունավետ և մոտիվացնող, բայց եթե այն ներառում է նսեմացում և ուղեկցվում է նվաստացումներով, անձնական հարձակումներով և վիրավորանքներով, այն դառնում է վիրավորական[19]։ Ուսուցիչների կողմից բուլինգը կարող է ունենալ բազմաթիվ ձևեր՝ հետապնդելու և վախեցնելու համար, այդ թվում[20][21][22]՝

  • Հայհոյանք կամ բղավել, հատկապես երեխայի մոտ
  • Օգտագործելով հոմոֆոբ, սեքսիստական, ռասայական հայհոյանքներ կամ ուղղակի անձնական հարձակումներ, մեկնաբանություններ՝ ուղղված երեխայի հաշմանդամությանը կամ տարբերությանը
  • Ստորացում
  • Նախատել
  • Անտեսում կամ խուսափում
  • Առարկաների նետում
  • Կատաղություն
  • Երեխայի հանդեպ զզվանք արտահայտելը ժեստերի կամ դեմքի արտահայտությունների միջոցով
  • Անպարկեշտ խոսքերի մրմնջում, որպեսզի լսեն միայն թիրախավորված երեխան կամ երեխաները
  • Կեղծավորություն (օրինակ՝ ուսանողին ասել, որ «լավ» բառը չօգտագործի, չնայած հաղորդակցության ընթացքում նույն բառն նա է օգտագործում)

Ուսուցիչների նկատմամբ հալածանքը կարող է ունենալ բազմաթիվ ձևեր՝ հետապնդելու և վախեցնելու նպատակով, այդ թվում

Բուլինգ անողները հաճախ օգտագործում են իրենց բարձր դիրքերը գործընկերների նկատմամբ, որոնց վախեցնում են (տես՝ ռանկիզմ)[22]։

  • Քննադատելով նրանց աշխատանքը
  • Աշխատանքի ծանրաբեռնվածության նկատմամբ անհիմն պահանջներ ներկայացնելը (տես «Կարգավորումը ձախողելու համար»)
  • Սարկազմ և կատակներ՝ ուղղված զոհին
  • Խաթարել նրանց՝ գերիշխելով նրանց որոշումներն ու տեսակետները

Որոշ դեպքերում ուսուցիչները անտեսվում և մեկուսացվում են անձնակազմի սենյակում գտնվող գործընկերների կողմից կամ մերժվում են առաջխաղացման կամ վերապատրաստման դասընթացների համար[22]։ Այլ ժամանակ ուսուցիչները օտարվում են որպես իրազեկիչներ, երբ նրանք զեկուցում են ադմինիստրատորներին իրենց գործընկերների կողմից իրականացված ահաբեկման մասին ուսանողների հաղորդումների մասին[23]։

Ազդեցություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուսուցչի և աշակերտի ուժերի անհավասարակշռությունը ավելի մեծ է, քան հասակակիցների միջև և կարող է ուժեղացնել ազդեցությունը։ Երեխայի վրա ուսուցիչների կողմից ահաբեկելու հնարավոր ազդեցությունները ներառում են՝

Ուշագրավ միջադեպեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2012 թվականի ապրիլին աուտիստ ունեցող մի տղայի հայր Ստյուարտ Չայֆեցը YouTube-ում տեղադրել է մի տեսանյութ, որում ապացույցներ էին բերվում այն մասին, որ իր որդին, հուզական բռնության է ենթարկվել իր ուսուցչի և օգնականի կողմից՝ Չերրի Հիլլ տարրական դպրոցում[25][26]։ Ապացույցները ձեռք են բերվել այն ժամանակ, երբ Չայֆեցը խոսափող է միացրել իր որդու մոտ՝ նախքան նրան դպրոց ուղարկելը։ Ըստ մի լրատվական հաղորդագրության, երբ նա լսել է ձայնագրությունը, պարզել է որ որդու ուսուցիչները բամբասում են, խոսում ալկոհոլի մասին և կատաղորեն բղավում աշակերտների վրա։ Ձյնագրությունը տարել է Չերրի Հիլլ դպրոցական շրջան, որտեղ պաշտոնյաները ձայնագրությունը լսելուց հետո աշխատանքից հեռացրին ներգրավված ուսուցիչներից մեկին։ Չայֆեցի որդուն տեղափոխել են նոր դպրոց, որտեղ, ըստ Չայֆեցի, իր մոտ ամեն ինչ լավ է[27][28]։ Այնուամենայնիվ, թվում է, որ սովորելու դժվարություն ունեցող ուսանողները կարող են ավելի շատ վտանգված լինել ուսուցիչների կողմից բռնության ենթարկվելու համար[4]։

2014-ի հունիսին Բրիտանիան առաջարկել է«Մոխրոտի մասին» օրենքը, որը հուզական բռնությունը կներառեր Քրեական օրենսգրքում[29]։

Ժամանակակից մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուսուցիչները, որոնք ներկայացվում են որպես բուլինգ անողներ հայտնվել են ժամանակակից մշակույթում, ինչպես նաև ուսուցիչների հետ կատարվող աշխատանքները, որոնք ենթարկվում են բռնության այլ ուսուցիչների, ուսանողների և նույնիսկ տնօրենի կողմից։

Ֆիլմեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Երեխաները Ամերիկայում, մի խումբ աշակերտներ որոշ ուսուցիչների օգնությամբ փորձում են խանգարել իրենց տնօրենուհուն դառնալ վերահսկիչ՝ հասկանալով, թե ինչ վնաս կարող է նա պատճառել։
  • Խելագար պրոֆեսորը, դպրոցական կռվարարը հալածում է պրոֆեսորին։
  • Մաթիլդա, համանուն վեպի հիման վրա տելեկինեզով տառապող աշակերտուհին օգնում է իր համակուրսեցիներին և ուսուցչին կանգնեցնել դաժան տնօրենի ահաբեկչությունը դպրոցում։
  • Նախաճաշի ակումբը, տնօրեն Վերնոնը, հաճախ բուլինգի է ենթարկում պատիժը կրող աշակերտներին։
  • Պարոն Վուդքոք, ֆիլմը կենտրոնանում է մի մարդու վրա, որը վրդովված է, որ մարզադահլիճի իր նախկին ուսուցիչը, որը բուլինգի է ենթարկել իրեն և իր դասընկերներին, պատրաստվում է դառնալ իր խորթ հայրը։
  • Փոքրիկ Արքայադուստրը, գլխավոր հերոսը գիշերօթիկ դպրոցի կաշառակեր տնօրենի թիրախն է։
  • 400 Հարված, Անտուան Դուանելին տանջում է նրա ուսուցիչ Գի Դեկոմբլը։
  • Մոլեգնություն[30], Էնդրյու Նեյմանը բռնության է ենթարկվում իր դաժան ուսուցիչ Թերենս Ֆլետչերի կողմից[31]։

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հարրի Փոթերի ֆիլմերում ներկայացված են բուլինգի ենթարկող ուսուցիչներ, հիմնականում՝ Սևերուս Սնեյփը և Դոլորես Ամբրիջը։
  • Աղջիկների համար բրիտանական կոմիքսները սերիալներում և սովորական ժապավեններում հաճախ պատկերում էին բուլինգի ենթարկող ուսուցիչներին և դպրոցների տնօրեններին։

Հեռուստատեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • iCarly, եղել են դրվագներ, ինչպիսին է «Ես ունեմ իմ տնօրենները», որտեղ տիկին Ֆրենսին Բրիգսը և պարոն Հովարդը ակնհայտորեն բուլինգգի են ենթարկում ուսանողներին, ներառյալ գլխավոր հերոսներին, որոնցից մեկը՝ Սեմը, ինքն իրեն բուլինգի ենթարկող է։ Պարոն Դևլինը և Լորեն Աքերմանը նույնպեսբուլինգի են ենթարկել ուսանողներին։
  • Նեդի գաղտնազերծված դպրոցական գոյատևման ուղեցույցը, գիտության ուսուցիչ պարոն Սվինին, ներկայացված է որպես ջղայն մինչև 3-րդ եթերաշրջանը, սակայն նա շտկվում է այն աստիճանի, որ փրկում է իր աշակերտներին փոխտնօրեն Հարվի Քրաբսից, որը ծաղրում է ուսանողներին, հիմնականում գլխավոր հերոսներին։
  • Glee, մարզիչ Բիեստեն ենթարկվում է բուլինգի անձնակազմի, այդ թվում՝ Սյու Սիլվեստրի և ուսանողների կողմից։
  • Տանը և հեռու, Քեյսի Բրեքսթոնը բռնության է ենթարկվում պարոն Դեյվ Թաունսենդի կողմից Summer Bay ավագ դպրոցում։
  • Սիմփսոնները սիթքոմում, Լիզային հետապնդում է փոխարինող ուսուցչուհի Միսս Քենթվելը։
    • Ավելի ուշ «Blazed and Confused» դրվագում Բարթը ենթարկվում է բուլինգի իր դաժան և սադիստական նոր ուսուցիչ պարոն Ջեք Լասսենի կողմից, որը դասարանում սափրում է տղայի մազերը։
  • Գրեյնջե Հիլ (չորրորդ եթերաշրջան, չորրորդ սերիա) ֆիզկուլտուրայի ուսուցիչ պարոն Հիքսը ծաղրում է Քրիստոֆեր Ստյուարտին մինչև անգամ ֆիզիկական վնասվածք ստանալը։

Երաժշտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Փինք Ֆլոյդի «Մեր կյանքի ամենաերջանիկ օրերը» երգը՝ բռնություն գործադրող ուսուցիչների մասին է, ովքեր իրենք են բռնության ենթարկվում իրենց կանանց կողմից տանը։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Teachers Bullying Students». No Bullying: Anti Bullying Help Center. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 28-ին.
  2. Hoel, H. & Cooper, C.L. Destructive Conflict and Bullying at Work, Sponsored by the British Occupational Health Research Foundation, Manchester School of Management, UMIST (2000)
  3. 3,0 3,1 3,2 BULLYING in the staffroom is having a deeply traumatic effect on some teachers and their families, new research reveals. Irish Independent April 14, 2009
  4. 4,0 4,1 «Students with Learning Disabilities at Risk for Teacher Bullying». Kids in the House. 2015 թ․ սեպտեմբերի 10. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  5. «Teaching Bullies». Ginger Kadlec: BeAKidsHero™. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  6. «Why don't kids speak up about bullying?». The Edvocate. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  7. «10 Signs That Your Child's Teacher or Coach May Be a Bully». Healing Walls. 2015 թ․ հոկտեմբերի 26. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  8. PhD, Jennifer Fraser (2015 թ․ օգոստոսի 7). «Recognizing the Abusive Coach as Jekyll and Hyde». Teaching Bullies. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  9. «Rewarding Adults Who Bully». Kids in the House. 2015 թ․ հուլիսի 14. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  10. 10,0 10,1 10,2 Parsons L Bullied Teacher, Bullied Student: How to Recognize the Bullying Culture in Your School and What to Do About It (2005)
  11. Terry, AA (1998). «Teachers as targets of bullying by their pupils : a study to investigate incidence». British Journal of Educational Psychology. 68 (2): 255–268. doi:10.1111/j.2044-8279.1998.tb01288.x.
  12. de Wet C The Reasons for and the Impact of Principal-on-Teacher Bullying on the Victims' Private and Professional Lives - Teaching and Teacher Education: An International Journal of Research and Studies, Vol 26 No 7 Pages 1450-1459 Oct 2010
  13. McEvoy A Teachers Who Bully Students: Patterns and Policy Implications - Hamilton Fish Institute’s Persistently Safe Schools Conference, Philadelphia, September 11-14, 2005 Արխիվացված Հուլիս 16, 2011 Wayback Machine
  14. 14,0 14,1 14,2 Field T Staffroom bullying The Times Educational Supplement (TES) Magazine 21 June 2002
  15. Strickland S Bullies in the staff room The Independent 23 November 1995
  16. Dean C Call to beat the staffroom bullies Արխիվացված 2012-10-03 Wayback Machine The Times Educational Supplement (TES) 16 April 2004
  17. Being bullied in the staffroom BBC News 20 November 2006
  18. McCall B Staffroom suffering Education Guardian, 20 November 2006
  19. «Abuse or motivation? I know it when I see it. Do you? By Matt Davidson, Ph.D., President, Institute for Excellence & Ethics (IEE)». Excellence and Ethics (Blog). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  20. «Preventing Child Maltreatment: a guide to taking action and generating evidence» (PDF). World Health Organization / International Society for Prevention of Child Abuse and Neglect.
  21. «The use of homophobic slurs in sports: It's for the athletes' own good, right?». The Edvocate. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  22. 22,0 22,1 22,2 Lepkowska D The shocking stories of teacher-on-teacher bullying Արխիվացված 2017-06-19 Wayback Machine Secondary Education News (SecEd) 11 Nov 2010
  23. Cribb, Robert (2015 թ․ ապրիլի 2). «Jennifer Fraser says she left because of a "hostile, humiliating, poisoned or intolerable work environment," created after she complained her son was being abused by teacher coaches. The school says allegations have no basis». The Toronto Star. ISSN 0319-0781. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 28-ին.
  24. Munday K The Bullying of Teachers Through the Use of Formal Disciplinary Procedures 2003 Արխիվացված Հունիս 17, 2011 Wayback Machine
  25. Horace Mann Elementary School website
  26. "Teacher/Bully: How My Son Was Humiliated and Tormented by his Teacher and Aide", Stuart Chaifetz, video at YouTube, posted April 20, 2012
  27. NJ Father Records Teachers Bullying His Autistic Child, MyFoxPhilly.com
  28. "Verbal abuse of autistic student sparks calls for reform", Jim Walsh and Phil Dunn, Cherry Hill Courier-Post, reprinted at USA Today website, 29 April 2012
  29. «Should Emotional Abuse Be Criminalized?». www.hautlife.com. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 28-ին.
  30. Whiplash(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում
  31. PhD, Jennifer Fraser (2015 թ․ օգոստոսի 26). «Whiplash: Drum Solo versus Suicide». Teaching Bullies. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 29-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրքեր

Գիտական աշխատություններ

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]