Jump to content

Ռանկիզմ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ռանկիզմ, վիրավորական, խտրական և/կամ գործառնական վարքագիծ մարդկանց նկատմամբ՝ որոշակի հիերարխիայում իրենց աստիճանի պատճառով[1]։ Պաշտոնական դիրքի չարաշահումն ընկած է բազմաթիվ այլ երևույթների հիմքում, ինչպիսիք են ահաբեկումը, ռասիզմը, էյջիզմը, սեքսիզմը, աբլեիզմը, մենթալիզմը, հակասեմիտիզմը, հոմոֆոբիան և տրանսֆոբիան։ Ռանկիզմ տերմինը ներդրվել է ֆիզիկոս, մանկավարժ և քաղաքացիական դիվանագետ Ռոբերտ Ֆուլլերի կողմից[2]։

Տերմինի օգտագործում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռանկիզմ տերմինը առաջին անգամ տպագրվել է 1997-ի աշնանը Օբերլինի շրջանավարտների ամսագրում[3]։ Ավելի ուշ այն հայտնվել է Somebodies and Nobodies: Overcoming The Abuse of Rank անվանումով գրքում, որը գրել է Ֆուլերը և հրատարակվել 2003 թվականին[4]։

Այս տերմինի առաջին օգտագործումը մենեջմենթի ամսագրում տեղի է ունեցել 2001 թվականին Leader to Leader Institute ինստիտուտի հոդվածում[5]։ Այս հոդվածը կասկածի տակ է դնում աշխատանքային հիերարխիաներում աստիճանի չարաշահումը[6]։ Ռանկիզմի գաղափարը արդեն լայնորեն լուսաբանվում է ԶԼՄ-ների, այդ թվում, New York Times, NPR, C-SPAN, The Boston Globe, BBC, Voice of America, և O Oprah Magazine ամսագրերի կողմից[7]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Fuller, Robert. «Rankism: A Social Disorder». Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  2. Fuller, Robert. «Democracy's Next Step: Building a Dignitarian Society». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  3. Fuller, Robert (Fall 1997). «Campus Activities (sidebar)». Oberlin Alumni Magazine.
  4. Fuller, Robert W. (2003). Somebodies and Nobodies: Overcoming the Abuse of Rank. Gabriola Island, Canada: New Society Publishers. ISBN 0-86571-486-X.
  5. Fuller, Robert W (Summer 2001). «A New Look at Hierarchy: How do we make sure that rank is exercised appropriately?». Leader to Leader. 21.
  6. Fuller, Robert W. (2006). All Rise: Somebodies, Nobodies, and the Politics of Dignity. Berrett-Koehler Publishers. ISBN 978-1-57675-385-9.
  7. Fuller, Robert W.; Pamela A. Gerloff (2008). Dignity for All: How to Create a World Without Rankism. Berrett-Koehler Publishers. back cover. ISBN 978-1-57675-789-5.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]