Ահաբեկչություն Ստամբուլում (2016 թվականի մարտի 19)
Ահաբեկչություն Ստամբուլում | |
---|---|
Տեսակ | ահաբեկիչ-մահապարտի պայթյուն |
Երկիր | Թուրքիա |
Գրոհի վայր | Ստամբուլ |
Տեղադրանք | Իստիկլյալ պողոտա |
Տարեթիվ | մարտի 19, 2016 |
Զոհվածներ | 5 մարդ[1] |
Ահաբեկչություն Ստամբուլում 2016 թվականի մարտի 19-ին (թուրքերեն՝ Mart 2016 İstanbul saldırısı), Թուրքիայի Ստամբուլի Բեյօղլու թաղամասի Իսթիքլյալ պողոտայում 2016 թվականի մարտի 19-ին թուրքական ժամանակով 10:55-ին տեղի ունեցած մահապարտ ահաբեկչություն, որի ժամանակ երբ «Իրաքի և Լևանտի իսլամական պետության» հետ կապ ունեցող Մեհմեդ Օզթուրքը գործի է դրել իր պայթուցիկ սարքը։ Հարձակման հետևանքով զոհվել է 5 մարդ, այդ թվում՝ ահաբեկիչը, ԱՄՆ-ի և Իսրայելի 3 քաղաքացի և Իրանի 1 քաղաքացի, վիրավորվել է 36 մարդ[2][3][4]։ Սա 2016 թվականին Ստամբուլում իրականացված երկրորդ մահապարտ ահաբեկչությունն է Սուլթանահմեթում հունվարի 12-ին տեղի ունեցած ահաբեկչությունից հետո:
Նախապատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հարձակումից մի քանի օր առաջ Գերմանիան Ստամբուլում իր քաղաքացիներին զգուշացրել էր հնարավոր ահաբեկչության մասին: Իսկ մարտի 17-ին Ստամբուլի մասնավոր գերմանական ավագ դպրոցը և Անկարայում և Ստամբուլում Գերմանիայի դիվանագիտական ներկայացուցչությունները փակվել են անվտանգության նկատառումներից ելնելով: Բացի այդ, Ստամբուլի նահանգապետարանը հանդես է եկել հայտարարությամբ՝ նախազգուշացումը անվանելով «սենսացիա, որը հաստատում է պահանջում արտասահմանյան երկրների ներկայացուցչությունների կողմից», ինչպես նաև կոչ է արել քաղաքացիներին «ուշադրություն չդարձնել սենսացիոն և ոչ պաշտոնական լուրերին»[5]։
Հարձակում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հարձակումն իրականացվել է շաբաթ օրը՝ 2016 թվականի մարտի 19-ին, թուրքական ժամանակով ժամը 10:55-ի սահմաններում Բեյօղլու թաղամասի Իսթիքլյալ պողոտում գտնվող Բեյօղլու կառավարական առանձնատան դիմաց։ Հարձակման կետից մի քանի մետր հյուսիս գտնվում է Ստամբուլում Հունաստանի գլխավոր հյուպատոսությունը։
Հետագա ընթացք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հարձակումից հետո քաղաքացիական և ծառայողական մեքենաների մուտքն ու ելքը արգելվել է Իսթիքլյալ պողոտա։ Այն ժամանակ Ստամբուլի նահանգապետ Վասիփ Շահինի արած առաջին հայտարարության մեջ ասվում էր, որ հարձակումը ռմբակոծություն էր, և որ հարձակումն իրականացրել է մահապարտ ահաբեկիչը Բեյօղլուի շրջանի նահանգապետարանի դիմաց[6]։
Անվտանգություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հարձակումից մեկ օր անց «Ֆեներբահչե»-«Գալաթասարայ» դերբին էր, որը պետք է կայանար «Türk Telekom» մարզադաշտում 2015-16 Սուպերլիգայի շրջանակներում, Ստամբուլի նահանգապետարանի որոշմամբ այն հետաձգվել է[7]։
Հեռարձակման արգելք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ռմբակոծությունից հետո սահմանափակվել է մուտքը սոցիալական մեդիա կայքեր, ինչպիսիք են Twitter-ը և Facebook-ը: RTÜK-ը ժամանակավորապես արգելել է հարձակման մասին հեռարձակումները[8]։ RTÜK-ը հայտարարել է, որ Ստամբուլի գլխավոր դատախազության կողմից սահմանված հեռարձակման արգելքը հանվել է հարձակումից մի քանի օր անց[9]։
Տուժածներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Իսրայելի արտգործնախարարության խոսնակ Էմանուել Նահշոնը հաստատել է, որ հարձակման հետևանքով վիրավորների թվում կան Իսրայելի քաղաքացիներ[10]։ Հաղորդվում է, որ բացի մահապարտ հարձակվողից, հարձակման հետևանքով մահացել է Իսրայելի 3 և Իրանի 1 քաղաքացի, վիրավորվել է 36 մարդ, որոնցից 3-ը ծանր, վիրավորների թվում եղել է Իսրայելի 6 քաղաքացի[11][12]։
Երկիր | Մահացած | Վիրավորված | Ընդհանուր | |
---|---|---|---|---|
Իսրայել | 3 | 6 | 9 | [11][13] |
Իրան | 1 | 1 | 2 | [13] |
Թուրքիա | 1 | 24 | 25 | [13] |
Գերմանիա | 0 | 1 | 1 | [13] |
Արաբական Միացյալ Էմիրություններ | 0 | 1 | 1 | [13] |
Իսլանդիա | 0 | 1 | 1 | [13] |
Իռլանդիա | 0 | 2 | 2 | [13] |
Ընդհանուր | 5 | 36 | 41 |
Հանցագործներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ներքին գործերի նախարար Էֆքան Ալայի՝ մարտի 20-ին արած հայտարարության մեջ նշվում էր, որ հարձակումն իրականացրել է Մեհմեդ Օզթուրքը, ով կապեր ունի «Իրաքի և Լևանտի իսլամական պետության» հետ[14]։
Արձագանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Միջազգային
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ԱՄՆ - Միացյալ Նահանգների Պետդեպարտամենտի խոսնակ Ջոն Քիրբիի գրավոր հայտարարության մեջ ասվում է. «Միացյալ Նահանգները խստորեն դատապարտում է Ստամբուլի Իսթիքլյալ պողոտայում այսօր տեղի ունեցած ահաբեկչությունը»։ Քիրբին նաև ընդգծել է, որ Ամերիկան համերաշխ է ՆԱՏՕ-ի իր դաշնակից Թուրքիայի հետ՝ ընդհանուր ահաբեկչական սպառնալիքի դեմ պայքարում, և հայտարարել է, որ Բեյօղլուի հարձակումը վերջինն էր Թուրքիայում անմեղ մարդկանց դեմ «անհիմն» հարձակումների շարքից[15]:
- Գերմանիա - Հարձակումից հետո Գերմանիայի արտաքին գործերի նախարարությունը հաղորդագրություն է հրապարակել և զգուշացրել իր քաղաքացիներին անվտանգության մասին[16]։
- Իռլանդիա - Արտաքին գործերի և առևտրի նախարար Չարլի Ֆլանագանն իր գրավոր հայտարարության մեջ ասել է. «Ես խորապես վշտացած եմ այսօր Ստամբուլի կենտրոնում տեղի ունեցած սարսափելի ռմբակոծությունից»,- ասել է նա։ Բացի այդ, Իռլանդիայի արտաքին գործերի նախարարությունը հաստատել է, որ հարձակման հետևանքով վիրավորվել է Իռլանդիայի քաղաքացի[17]։
Միջազգային կազմակերպություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ՄԱԿ - Իր խոսնակի միջոցով իր գրավոր հայտարարության մեջ գլխավոր քարտուղար Բան Կի Մունը դատապարտել է հարձակումը և հայտարարել, որ բռնության այս սարսափելի գործողության հեղինակները, որը վերջինն էր ահաբեկչական հարձակումների շարքից, պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն մարդկային պահանջներին համապատասխան[18]։
- ՆԱՏՕ - Գլխավոր քարտուղար Ենս Սթոլթենբերգը մամուլի հայտարարություն է տարածել և նշել, որ խստորեն դատապարտում է հարձակումը։ Իր հայտարարության մեջ Սթոլթենբերգն ասել է. «Ահաբեկչությունը ոչ մի կերպ չի կարող արդարացվել, ՆԱՏՕ-ի բոլոր դաշնակիցները կանգնած են Թուրքիայի կողքին և միասին պայքարում ահաբեկչության բոլոր ձևերի դեմ»[19]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ http://news.walla.co.il/item/2944854
- ↑ http://t24.com.tr/haber/istiklal-caddesinde-patlama-yaralilar-var,332710.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.independent.co.uk/news/world/europe/istanbul-explosion-injuries-reported-as-tourist-shopping-area-hit-by-blast-in-turkish-city-a6940706.html.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.bbc.com/news/world-europe-35850625.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|dil=
ignored (|language=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/valilik-aciklamasindan-iki-gun-sonra-patlama-1143834/.
{{cite news}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|gazete=
ignored (|work=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.milliyet.com.tr/patlamada-canli-bomba-iddiasi-gundem-2212392/.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.ntv.com.tr/spor/galatasaray-fenerbahce-derbisi-ertelendi,Doj8HDG7A0y9bvZCjR6OWA.
{{cite news}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|eser=
ignored (|work=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.milliyet.com.tr/patlamanin-ardindan-twitter-ve-gundem-2212460/.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-23-ին. Վերցված է 2024-08-26-ին.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.ntv.com.tr/turkiye/istanbul-istiklal-caddesindepatlama,ovLdQ2BbD0KSff31tCv7_A.
{{cite news}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|eser=
ignored (|work=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ 11,0 11,1 http://m.haberturk.com/gundem/haber/1212258-samsunda-paralel-operasyonu.
{{cite news}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|eser=
ignored (|work=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.hurriyet.com.tr/istiklal-caddesinde-patlama-meydana-geldi-40071967.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivengelli=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 http://sendika10.org/2016/03/istiklal-caddesinde-patlama-yaralilar-var/.
{{cite news}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|eser=
ignored (|work=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://t24.com.tr/haber/hurriyet-istiklal-caddesini-kana-bulayan-canli-bombanin-mehmet-ozturk-oldugu-kesinlesti,332810.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.state.gov/r/pa/prs/ps/2016/03/254850.htm?goMobile=0.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.hurriyet.com.tr/almanyadan-turkiyedeki-vatandaslarina-uyari-40072034.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ https://www.dfa.ie/news-and-media/press-releases/press-release-archive/2016/march/flanagan-statement-bomb-istanbul/.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=53497#.Vu3tqsujPqA.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ http://www.nato.int/cps/en/natohq/news_129471.htm.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն); Missing or empty|arşivurl=
|title=
(օգնություն); Unknown parameter|arşivtarihi=
ignored (|archive-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|arşivurl=
ignored (|archive-url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|başlık=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|erişimtarihi=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|tarih=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|yayıncı=
ignored (|publisher=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|ölüurl=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն)