Սինծիան

Սինծիան
Երկիր	Չինաստան
Կարգավիճակ	ինքնավար մարզ
Մտնում է	Չինաստան
Վարչկենտրոն	Ուրումչի
Ամենաբարձր կետ	Չոգորի
Օրենսդրական մարմին	Xinjiang Uyghur Autonomous Regional People's Congress?
Բնակչություն	▲25 852 345 մարդ (2020)
Տարածք	1 664 897,17 կմ²
Հիմնադրված է	հոկտեմբերի 1, 1955 թ.
Սահմանակցում է	Ցինհայ, Գանսու, Տիբեթի ինքնավար շրջան, Ալթայի հանրապետություն, Օշի մարզ, Նարինի մարզ, Իսիք Քուլի մարզ, Խովդի շրջան և Բայան Ուլգի
Ժամային գոտի	UTC+8
Փոխարինեց	ՉԺԿ-ի Սինծիան շրջան
ISO 3166-2 կոդ	CN-XJ
	xinjiang.gov.cn
	Սինծիան Վիքիպահեստում

Սինծիան (Ույղուրերեն։ شىنجاڭ; Լատինատառ։ Xinjang; (Չինարեն՝ 新疆 ,Xīnjiāng), պաշտոնապես "Սինծիանի Ույղուրական ինքնավար շրջան"^[4] (XUAR), Չինաստանի հյուսիս-արևմուտքում Չինաստանի ինքնավար մարզ է, ինչպես նաև այն իր տարածքով ամենամեծ շրջանն է Չինաստանում և ութերորդ մարզը ամբողջ աշխարհում՝ զբաղեցնելով ավելի քան 1,6 միլիոն կմ²։ Սինծիանի մեջ է մտնում, վիճելի տարածք հանդիսացող Ակսայ Չինը, որը մտնում է Չինաստանի կազմում, իսկ Հնդկաստանը այդ տարածքի նկատմամբ ունի հավակնություններ։ Սինծիանը սահմանակցում է Մոնղոլիային, Ռուսաստանին, Ղազախստանին, Տաջիկստանին, Աֆղանստանին, Պակիստանին և Հնդկաստանին։ Սինծիանը սահմանակցում է նաև Տիբեթի ինքնավար շրջանին և Գանսույի և Ցինհայի շրջաններին։ Հայտնի Մետաքսի ճանապարհը անցել է այս շրջանով սկսելով շրջանի արևելքից մինչև իր հյուսիսարևմտյան սահման։ Վերջին տասնամյակներում Սինծիանում հայտնաբերվել է առատ քանակությամբ նավթի և հանքանյութերի պաշարներ, և այժմ այն համարվում է Չինաստանի ամենախոշոր բնական գազ արտադրող շրջանը։

Այն տարբեր էթնիկ խմբերի հայրենիքն է, ներառյալ ույղուրների, հաների, ղազախների, տիբեթցիների, հույերի, տաջիկների, ղրղզների, մոնղոլների, ռուսների և սիբեների^[5]։ Ազգային փոքրամասնությունների համար Սինծիանում կա վելի քան մեկ տասնյակ ինքնավար երկրներ և մարզեր։ Հաճախ այս տարածքը հղվում է որպես "Չինական Թուրքեստան"^[6]: Սինծիանի տարածքի ընդամենը 9.7%-է պիտանի մարդկանց բնակության համար, քանի որ Սինծիանի հիմնական տարածքի պատված է լեռնաշղթաներով^[7]։

Ծանոթագրություններ

↑ National Database of Laws and Regulations — 2021.
↑ ^2,0 ^2,1 国务院第七次全国人口普查领导小组办公室 中国人口普查分县资料—2020 (չին.) — 北京市: 中国统计出版社, 2022. — 983 p. — ISBN 978-7-5037-9772-9
↑ ^3,0 ^3,1 http://www.gov.cn/test/2013-04/07/content_2371589.htm
↑ «______». The Government of Xinjiang Uygur Autonomous Region of China. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 19-ին.
↑ «Regions and territories: Xinjiang». BBC News. 2011 թ․ մայիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 20-ին.
↑ «Turkestan». Catholic Encyclopedia. Vol. XV. New York: Robert Appleton Company. 1912. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
↑ 新疆绿洲面积已从4.3%增至9.7% [Xinjiang oasis area has increased from 4.3% to 9.7%]. 人民网 [People's Network] (չինարեն). 2015 թ․ օգոստոսի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սինծիան» հոդվածին։

[_f8de8c2f76f2981d-1] National Database of Laws and Regulations — 2021.

[_78ce9f59160902eb-2] 2,0 ^2,1 国务院第七次全国人口普查领导小组办公室 中国人口普查分县资料—2020 (չին.) — 北京市: 中国统计出版社, 2022. — 983 p. — ISBN 978-7-5037-9772-9

[_8873b0a7a4737bb3-3] 3,0 ^3,1 http://www.gov.cn/test/2013-04/07/content_2371589.htm

[4] «______». The Government of Xinjiang Uygur Autonomous Region of China. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 19-ին.

[news.bbc.co.uk-5] «Regions and territories: Xinjiang». BBC News. 2011 թ․ մայիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 20-ին.

[Turkestan-6] «Turkestan». Catholic Encyclopedia. Vol. XV. New York: Robert Appleton Company. 1912. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 26-ին.

[oasis-7] 新疆绿洲面积已从4.3%增至9.7% [Xinjiang oasis area has increased from 4.3% to 9.7%]. 人民网 [People's Network] (չինարեն). 2015 թ․ օգոստոսի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]