Չեխիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում Չեխիայի օբյեկտները թվով 12-ն են (2014 թվականի դրությամբ), որը կազմում է ընդհանուր թվի 1,1 %-ը։ Բոլոր օբյեկտները ցանկում ընդգրկված են մշակութային չափանիշներով, ընդ որում դրանցից 3-ը ճանաչվում են, որպես մարդկային ստեղծագործական գլուխգործոց։ Բացի դրանից 2014 թվականի դրությամբ ևս 18 օբյեկտ ներկայացված են թեկնածու ցանկում (այդ թվում Բրժևնովսկի վանքը)։ Չեխիան վավերացրել է Համաշխարհային ժառանգության պաշտպանության կոնվենցիան 1993 թվականի մարտի 4-ին։ Չեխիայի առաջին երեք օբյեկտներն ընդգրկվել են ցանկում 1992 թվականին, Համաշխարհային ժառանգության հանձնաժողովի 16-րդ նիստում։
Ցանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]# | Պատկեր | Անուն | Տեղանք | Ստեղծման տարեթիվ[1] | Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվ | № | Չափանիշներ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Պրահա քաղաքի պատմական կենտրոն (չեխ․՝ Historické centrum Prahy a zámecký park Průhonice) |
Քաղաք՝ Պրահա | XI—XVIII դար | 1992 | 616 | ii, iv, vi | |
2 | Չեսկի-Կրումլով քաղաքի պատմական կենտրոն (չեխ․՝ Historické centrum Českého Krumlova) |
Հարավային Բոհեմիայի շրջան Քաղաք՝ Չեսկի-Կրումլով |
XIII դար | 1992 | 617 | iv | |
3 | Տելչ քաղաքի պատմական կենտրոն (չեխ․՝ historické centrum Telče) |
Վիսոչինա երկրամաս Քաղաք՝ Տելչ |
XIV դար | 1992 | 621 | i, iv | |
4 | Նեպոմուկի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի՝ կանաչ սարի վրա (չեխ․՝ Kostel svatého Jana Nepomuckého na Zelené hoře) |
Վիսոչինա երկրամաս Քաղաք՝ Ժդար-նադ-Սազավոյ |
XVIII դարի սկիզբ | 1994 | 690 | iv | |
5 | Սուրբ Վարվառա և Սեդլեցի Սուրբ Աստվածամոր համբարձման տաճարներ Կուտնա Հորա քաղաքի պատմական կենտրոնում (չեխ․՝ historické centrum Kutné Hory s kostelem svaté Barbory a chrámem Nanebevzetí Panny Marie v Sedlci) |
Կենտրոնական Բոհեմիայի շրջան |
XIII դարի առաջին կես | 1995 | 732 | ii, iv | |
6 | Լեդնիցե-Վալտիցե մշակութային լանդշաֆտ (չեխ․՝ Lednicko-valtický areál) * Լեդնիցե * Վալտիցե |
Հարավային Մորավիայի շրջան Գյուղ՝ Լեդնիցե Քաղաք՝ Վալտիցե |
XVII—XX դար | 1996 | 763 | i, ii, iv | |
7 | Եպիսկոպոսական նստավայր Կրոմերժիժում (չեխ․՝ Arcibiskupský zámek a zahrady v Kroměříži) |
Զլինիի շրջան Քաղաք՝ Կրոմերժիժ |
1497 | 1998 | 860 | ii, iv | |
8 | Հոլաշովիցե պատմական գյուղ (չեխ․՝ Holašovice) |
Հարավչեխական երկրամաս Գյուղ՝ Հոլաշովիցե |
XVIII — XIX դար | 1998 | 861 | ii, iv | |
9 | Լիտոմիշլիի ամրոց (չեխ․՝ Zámek Litomyšl) |
Պարդուբիցի շրջան Քաղաք՝ Լիտոմիշլ |
1568—1581 | 1999 | 901 | ii, iv | |
10 | Սուրբ Երրորդության սյուն (չեխ․՝ Sloup Nejsvětější Trojice v Olomouci) |
Օլոմոուցի շրջան Քաղաք՝ Օլոմոուց |
1754 | 2000 | 859 | i, iv | |
11 | Վիլլա Տուգենդխատ Բռնո քաղաքում (չեխ․՝ Vila Tugendhat) |
Հարավմորավյան երկրամաս Քաղաք՝ Բռնո |
1928—1930 | 2001 | 1052 | ii, iv | |
12 | Հրեական շրջան և Սուրբ Պրոկոպա բազիլիկ Տրշեբիչ քաղաքում (չեխ․՝ Židovská čtvrť, hřbitov a bazilika svatého Prokopa v Třebíči) |
Վիսոչինա երկրամաս
Քաղաք՝ Տրշեբիչ |
2003 | 1078 | ii, iii |
Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թեկնածու օբյեկտներիի ցանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են ըստ հերթականության։ Այս ցանկում այն վայրերն են, որոնք ներկայացված են Իսպանիայի կառավարության կողմից՝ որպես թեկնածու օբյեկտներ։ Դրանք պետք է ընդգրկվեն Համաշխարհային ժառանգության ցանկում։
# | Պատկեր | Անուն | Տեղանք | Ստեղծման տարեթիվ | Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվ | № | Չափանիշներ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Սլավոնիցե գյուղի Վերածննդյան տներ (չեխ․՝ Slavonice) |
Երկրամաս՝ Հարավչեխական | XV — XVI դար | 2001 | 1507 | i, ii, iv | |
2 | Թղթի գործարան Վելկե Լոսինում (չեխ․՝ Ruční papírna ve Velkých Losinách) |
Երկրամաս՝ Օլոմոուց | XVI դարի —վերջXVII դարի սկիզբ | 2001 | 1508 | ii, iv | |
3 | Տրշեբոնյան ավազանի ձկնորսության լճերի շարք (չեխ․՝ Rybníky v Třeboňské pánve) |
Երկրամաս՝ Հարավչեխական | XVI դար | 2001 | 1509 | i, ii, iii, iv, v | |
4 | Չեխական դրախտի «Ժայռոտ քաղաքներ» (չեխ․՝ Český ráj) |
Քաղաք՝ Մլադա Բոլեսլավ, Պրիբրամ Երկրամաս՝ Կենտրոնաչեխական, Գրադեց Կառլովեի |
— | 2001 | 1511 | նշված չէ | |
5 | Մեծ Մորավական տերություն (չեխ․՝ Archeologické muzeum Mikulčice-Valy / Kostel svaté Markéty Antiochijské poblíž obce Kopčany) ա) Միկուլչիցեի Սլավոնական բնակատեղի բ) Կոպչան գյուղի Սուրբ Մարգարիտի տաճար в |
ա) Չեխիա Երկրամաս՝ Հարավմորավյան բ) Սլովակիա КрԵրկրամաս՝ Տրնավա |
VI — X դար | 2001 | 1559 | iii, v | |
6 | Օստրավա քաղաքի արդյունաբերական համալիրներ (չեխ․՝ Ostrava) |
Երկրամաս՝ Մորավասիլեզյան | XIX — XX դար | 2001 | 1560 | i, iv, v | |
7 | Թերեզին բերդ (չեխ․՝ Pevnost Terezín) |
Երկրամաս՝ Ուստի նադ Լաբեմ | 1780 — 1790 թվական | 2001 | 1561 | i, ii, iv | |
8 | Լուգաչովիցեի հանքային ջրեր (չեխ․՝ Prameny v Luhačovicích) |
Երկրամաս՝ Զլինի | XIX դար | 2001 | 1562 | i, ii, iii, iv | |
9 | Կուսկայի մուտակայքի քարե քանդակներ՝ «Բեթլեմ» (չեխ․՝ Sochařsko-krajinářskou realizací Betlém u Kuksu) |
Երկրամաս՝ Գրադեց Կառլովեի | 1718—1732 | 2001 | 1563 | i, ii, iv | |
10 | Կարլշտեյն ամրոց (չեխ․՝ Karlštejn) |
Երկրամաս՝ Կենտրոնաչեխական | 1348 | 2001 | 1564 | i, ii, iv | |
11 | «Պրահայի պատմական կենտրոնի» և նրա շրջակայքի հուշարձաններով հանդերձ համաշխարհային ժառանգության օբյեկտի ընդլայնում (չեխ․՝ Müllerova vila / Břevnovský klášter / Letohrádek Hvězda) |
Պրահա | ա) 1920 բ) XVIII դար գ) 993—1708 |
2001 | 1565 | i, ii, iv | |
12 | Ձիու ֆերմայի լանդշաֆտ Կլադրուբ նադ Լաբեմում (չեխ․՝ Národní hřebčín Kladruby nad Labem) |
Քաղաք՝ Լիբերեց Երկրամաս՝ Լիբերեց |
XVI դար | 2007 | 5151 | ii, iv, v | |
13 | Էշտեդի հեռուստատեսային աշտարակ և լեռան վրա գտնվող Էշտեդ հյուրանոց (չեխ․՝ Hotel a vysílač na Ještědu) |
Երկրամաս՝ Լիբերեց | 1968 | 2007 | 5152 | i, ii, iv | |
14 | Ժատեց (չեխ․՝ Žatec) |
Երկրամաս՝ Ուստի նադ Լաբեմ | 1261[2] | 2007 | 5153 | ii, iii, iv | |
15 | Արևմտյան Չեխիայի հանգստավայրեր (չեխ․՝ Karlovy Vary / Mariánské Lázně / Františkovy Lázně) ա) Կառլովի Վարի քաղաք բ) Մարիանսկե Լազնե քաղաք գ) Ֆրանտիշկովի Լազնե քաղաք |
Երկրամաս՝ Կառլովի Վարի | ա) 1350 բ) 1273 գ) XV դար |
2008 | 5378 | ii, iii, iv | |
16 | Լեռնահանքային արդյունաբերության լանդշաֆտ Օր լեռ (չեխ․՝ Mezinárodní těžební krajiny z Krušné hory) | Երկրամաս՝ Կառլովի Վարի, Ուստի նադ Լաբեմ | XII—XVI դար | 2012 | 5691 | ii, iii, iv, v, vi | |
17 | Լեռնահանքային արդյունաբերության լանդշաֆտ Օր լեռ (չեխ․՝ Mezinárodní těžební krajiny z Krušné hory) | Երկրամաս՝ Կառլովի Վարի, Ուստի նադ Լաբեմ ( Գերմանիայի հետ միասին ) |
XII—XVI դար | 2012 | 5775 | ii, iii, iv, v, vi | |
18 | Եվրոպայում հայտնի Բալնեոթերապիական հանգստավայրեր (չեխ․՝ Karlovy Vary / Mariánské Lázně / Františkovy Lázně / Luhačovice) ա) Կառլովի Վարի քաղաք բ) Մարիանսկե Լազնե քաղաք գ) Ֆրանտիշկովի Լազնե քաղաք г) Լուգաչովիցե քաղաք |
Երկրամաս՝ Կառլովի Վարի, Զլին ( Ավստրիա, Բելգիա, Միացյալ Թագավորություն, Գերմանիա, Իտալիա, Ֆրանսիա երկրների հետ միասին) |
XIII—XV դար | 2014 | 5929 | ii, iii, iv, vi | |
19 | Jože Plečnika-ի արտաժամանակային հումանիստական ճարտարապետություն, Լյուբլյանամ, Պրահա (չեխ․՝ Nadčasová humanistická architektura Jože Plečnika v Lublani a Praze): | Պրահա ( Սլովենիա հետ միասին) |
1929—1932 | 2015 | 5967 | i, ii, iv |
Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Двенадцать чешских чудес света». Чешское наследие ЮНЕСКО (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
- Czechia — UNESCO World Heritage Center(անգլ.)
- ЮНЕСКО. Список объектов всемирного наследия. Чехия Արխիվացված 2009-04-30 Wayback Machine(ռուս.)