ABBA (խումբ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աբբա (այլ կիրառումներ)

ABBA
Բնօրինակ անուն	ABBA
Երկիր	Շվեդիա
Ժանրեր	փոփ, փոփ ռոք, Եվրո փոփ, Եվրո դիսկո, պարային երաժշտություն, գլեմ ռոք և Շվեդական երաժշտություն
Գործիքներ	վոկալ, դաշնամուր, կիթառ, էլեկտրոնային ստեղնաշար և ակորդեոն
Գործունեություն	1970
Լեյբլ	Polar (Շվեդիա) Polydor (Գերմանիա) Atlantic (ԱՄՆ, Կանադա) Universal (ԱՄՆ) Epic (Մեծ Բրիտանիա) Vogue (Ֆրանսիա) Discomate (Ճապոնիա) RCA (Ավստրալիա/Հարավային Ամերիկա)
Պարգևներ	Rockbjörnen for the century's Swedish group/artist? Musikexportpriset? և Ռոքնռոլի փառքի սրահ
Կայք	abbasite.com
Նախկին անդամներ
Բյորն Ուլվեուս Բենի Անդերսոն Ագնետա Ֆելտսկուգ Անի Ֆրիդ Լինգստադ
ABBA Վիքիպահեստում

ABBA, շվեդական վոկալ-գործիքային խումբ, որը հիմնադրվել է 1972 թվականին։ Խմբի անդամներն են Բյորն Ուլվեուսը, Ագնետա Ֆելտսկուգը, Անի Ֆրիդ Լինգստադը կամ պարզապես Ֆրիդան (Frida) և Բենի Անդերսոնը (Benny Andersson)։ ABBA անվանումն առաջացել է երաժշտախմբի անդամների անունների առաջին տառերի միացմամբ։

1974 թվականին խումբը հաղթել է Եվրատեսիլ 1974 երգի մրցույթում իր Waterloo երգով։ Ներկա դրությամբ աշխարհում վաճառվել է ԱԲԲԱ համույթի երգերի ձայնագրությունների 350 միլիոն կրկնօրինակ։ Փոփ երաժշտության պատմության մեջ 1974-ից մինչև 1983 թվականը ընկած ժամանակահատվածում ABBA-ն եղել է առևտրային տեսակետից առավել հաջողակ երաժշտախմբերից մեկն աշխարհում։ Նրա ձայնագրությունների վաճառքի ցուցանիշը տատանվում է 150 միլիոնից մինչև 385 միլիոնի միջև։ 2012 թվականի տվյալներով ABBA-ն Մեծ Բրիտանիայում ձայնագրությունների վաճառքի ցուցանիշով (11.2 միլոն օրինակ) զբաղեցնում էր 8-րդ տեղը։ Դա ոչ անգլիախոս երկրի առաջին երաժշտախումբն է, որ բարձր տեղեր է գրավել անգլիախոս երկրների չարթերում, ներառյալ ամերիկյան Billboard Hot 100 -ը, բրիտանական UK Singles Chart-ը, իռլանդական Irish Recorded Music Association-ը, կանադական Canadian Hot 100-ը, ավստրալիական ARIA Charts-ը, նորզելանդական Recording Industry Association of New Zealand-ը, ֆիլիպինյան Philippine Association of the Record Industry-ն և հարավաֆրիկյան Recording Industry of South Africa-ն։ ABBA-ն եղել է բոլոր ժամանակների լավագույն շվեդական երաժշտախումբը առևտրային տեսակետից և լավագույններից մեկը մայրցամաքային Եվրոպայում։ Երաժշտախումբը մեծ հաջողություններ է ձեռք բերել նաև Լատինական Ամերիկայում, ձայնագրել Gracias Por La Música ալբոմը՝ երգացանկի լավագույն համարների իսպաներեն կատարումների ժողովածուն։

2010 թվականին ABBA-ն ներառվել է ռոքնռոլի փառքի սրահում, իսկ 2015 թվականին նրա Dancing Queen երգը ներառվել է ձայնագրությունների ակադեմիայի Գրեմմիի փառքի սրահում։

ԱԲԲԱ-ի հանրահայտ երգերից են՝ "Waterloo", "Honey, Honey", "SOS", "Mamma Mia", "Fernando", "Money, Money, Money". "Knowing Me, Knowing You", "Dancing Queen", "The Name of the Game", "Take a Chance on Me", "Summer Night City", "Chiquitita", "Does Your Mother Know", "Voulez-Vous", "I Have A Dream", "Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)" և այլն։

ABBA-ի ակտիվ գործունեության ժամանակաշրջանում երաժշտախումբը կազմված էր ամուսնական երկու զույգից՝ Ֆելտսկոգ ու Ուլվեուս և Լինգստադ ու Անդերսոն։ Համբավի աճին ու ծավալմանը զուգահեռ՝ նրանց անձնական կյանքը փորձությունների է ենթարկվել, և դա ի վերջո հանգեցրել է ամուսնական զույգերի տրոհման։ Փոխհարաբերությունների փոփոխությունները անդրադարձել են երաժշտախմբի երաժշտության վրա, որը գործունեության վերջին շրջանում դարձել է տխրագին ու նույնիսկ մռայլ։

1982 թվականից խումբը դադարեցրել է իր գործունեությունը։ ABBA-ի լուծարվելուց հետո Անդերսոնն ու Ուլվեուսը հաջողություն են փնտրել թատերական ներկայացումների համար երգ-երաժշտություն հորինելու ասպարեզում, իսկ Ֆելտսկոգն ու Լինգստադը երգիչ-մենակատարների բնագավառում են իրենց դրևորել։

Լուծարումից տասը տարի անց թողարկվել է ABBA Gold ժողովածուն, որը դարձել է համաշխարհային բեսթսելլեր։ 1999 թվականին ABBA-ի երաժշտության հիման վրա ստեղծվել է Mamma Mia! չափազանց հաջողակ մյուզիքլը, որը բեմականացվել է աշխարհի բազմաթիվ վայրերում։ 2008 թվականին այդ մյուզիքլի հիման վրա նկարահանվել է նույնանուն դիտարժան ֆիլմը, 2018 թվականին էլ թողարկվել է Mamma Mia! Here We Go Again սիքվելը։ Հենց այդ նույն տարում հայտարարվել է, որ 35 տարվա ընդմիջումից հետո երաժշտախումբը ձայնագրել է երկու նոր երգ։

Պարգևներ

• 1974 - Եվրատեսիլ երգի մրցույթի հաղթող
• 1979 - «Գրամոֆոն» ամսագրի շվեդական խմբագրության մրցանակ՝ Voulez-Vous ալբոմի համար
• 1981 - «Գրամոֆոն» ամսագրի շվեդական խմբագրության մրցանակ՝ Super Trouper ալբոմի համար
• 1982 - Spelmannen մրցանակ
• 1993 - «Գրեմմի»-ի պատվո մրցանակ
• 1999 - Rockbjörnen մրցանակ՝ որպես «դարի շվեդական երաժշտախումբ/արտիստ».
• 2005 - «Գրեմմի» մրցանակ «Տարվա լավագույն DVD» անվանակարգում՝ ABBA - The Movie-ի համար
• 2010 - մուտք ռոքնռոլի փառքի սրահ.
• 2014 - մուտք շվեդական երաժշտության փառքի սրահ

ABBA-ի թանգարան

Շվեդիայի մայրաքաղաք Ստոկհոլմում՝ Djurgården փողոցի թիվ 68 հասցեում, Լիլյեվալչա գեղարվեստական պատկերասրահի հարևանությամբ գտնվող նորակառույց հյուրանոցի շենքում 2013 թվականի մայիսի 7-ին հանդիսավորությամբ բացվել է ABBA-ի թանգարանը։

Սկավառակագրություն

Ստուդիական ալբոմներ

• 1973 — Ring Ring]'
• 1974 — Waterloo
• 1975 — ABBA
• 1976 — Arrival
• 1977 — The Album
• 1979 — Voulez-Vous
• 1980 — Super Trouper
• 1981 — The Visitors
• 2021 — Voyage

Համերգային ալբոմներ

• 1986 — ABBA
• 2014 — Live At Wembley Arena

Ժողովածուներ

• 1975 — Greatest Hits
• 1975 — The Best of ABBA
• 1976 — The Very Best Of ABBA
• 1979 — Greatest Hits Vol. 2
• 1982 — The Singles: The First Ten Years
• 1992 — ABBA Gold: Greatest Hits
• 1993 — More ABBA Gold: More ABBA Hits
• 1998 — Love Stories
• 2001 — The Definitive Collection
• 2005 — 18 Hits
• 2006 — Number Ones
• 2020 — THE STUDIO ALBUMS — Box 8LP

Համերգային շրջագայություններ

• 1973: Swedish Folkpark Tour
• 1974—1975: European Tour
• 1977: European & Australian Tour (ABBA)
• 1979—1980: ABBA: The Tour

Գրականություն

• «ABBA – 5 Years». Billboard. 1979 թ․ սեպտեմբերի 8. էջեր 23–46.
• Benny Andersson, Björn Ulvaeus, Judy Craymer: Mamma Mia! How Can I Resist You?: The Inside Story of Mamma Mia! and the Songs of ABBA. Weidenfeld & Nicolson, 2006
• Carl Magnus Palm. ABBA – The Complete Recording Sessions (1994)
• Carl Magnus Palm (2000). From "ABBA" to "Mamma Mia!" 1-85227-864-1
• Elisabeth Vincentelli: ABBA Treasures: A Celebration of the Ultimate Pop Group. Omnibus Press, 2010, 9781849386463
• Oldham, Andrew, Calder, Tony & Irvin, Colin (1995) "ABBA: The Name of the Game", 0-283-06232-0
• Potiez, Jean-Marie (2000). ABBA – The Book 1-85410-928-6
• Simon Sheridan: The Complete ABBA. Titan Books, 2012, 9781781164983
• Anna Henker (ed.), Astrid Heyde (ed.): Abba – Das Lexikon. Northern Europe Institut, Humboldt-University Berlin, 2015 (German)
• Steve Harnell (ed.): Classic Pop Presents Abba: A Celebration. Classic Pop Magazine (special edition), November 2016

Վավերագրական ֆիլմեր

• A for ABBA. BBC, 20 July 1993
• Thierry Lecuyer, Jean-Marie Potiez: Thank You ABBA. Willow Wil Studios/A2C Video, 1993
• Barry Barnes: ABBA − The History. Polar Music International AB, 1999
• Chris Hunt: The Winner Takes it All − The ABBA Story. Littlestar Services/lambic Productions, 1999
• Steve Cole, Chris Hunt: Super Troupers − Thirty Years of ABBA. BBC, 2004
• The Joy of ABBA. BBC 4, 27 December 2013 (BBC page)
• Carl Magnus Palm, Roger Backlund: ABBA – When Four Became One. SVT, 2 January 2012
• Carl Magnus Palm, Roger Backlund: ABBA – Absolute Image. SVT, 2 January 2012
• ABBA – Bang a boomerang. ABC 1, 30. Januar 2013 (ABC page)
• ABBA: When All Is Said and Done, 2017
• Thank you for the music . Sunday Night (7 News), 1 October 2019

Արտաքին հղումներ

• ԱԲԲԱ խմբի անդամները 34 տարվա ընդմիջումից հետո առաջին անգամ ելույթ են ունեցել միասին

ABBA (խումբ) էջը Վիքիպահեստում

• Պաշտոնական կայք
• Owen Gleibermann: The Secret Majesty of ABBA: They Were the Feminine Pop Opera of Their Time. Variety, 22 July 2018
• Barry Walters: ABBA's Essential, Influential Melancholy. NPR, 23 May 2015
• Jackie Mansky: What’s Behind ABBA’s Staying Power?. Smithonian, 20 July 2018
• ABBAinter.net TV-performances archive
• ABBA Songs – ABBA Album and Song details.
• Abba – The Articles – extensive collection of contemporary international newspaper and magazine articles on Abba

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «ABBA (խումբ)» հոդվածին։