Ֆրանց Մերինգ
Ֆրանց Մերինգ գերմ.՝ Franz Mehring | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | փետրվարի 27, 1846[1][2][3] |
Ծննդավայր | Sławno, Sławno County, Արևմտյան Պոմորիեի վոեվոդություն, Լեհաստան[4] |
Մահացել է | հունվարի 29, 1919[5][1] (72 տարեկան) |
Մահվան վայր | Բեռլին, Վայմարյան Հանրապետություն[5] |
Գերեզման | Ֆրիդրիխսֆելդի կենտրոնական գերեզմանատուն |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Կրթություն | Հումբոլդտի համալսարան և Լայպցիգի համալսարան |
Գիտական աստիճան | փիլիսոփայության դոկտոր |
Մասնագիտություն | պատմաբան, լրագրող և քաղաքական գործիչ |
Զբաղեցրած պաշտոններ | Պրուսիայի Ներկայացուցիչների պալատի անդամ |
Քաղաքական կուսակցություն | Գերմանիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն և Գերմանական անկախ սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն |
Franz Mehring Վիքիպահեստում |
Ֆրանց Մերինգ (գերմ.՝ Franz Erdmann Mehring, փետրվարի 27, 1846[1][2][3], Sławno, Sławno County, Արևմտյան Պոմորիեի վոեվոդություն, Լեհաստան[4] - հունվարի 29, 1919[5][1], Բեռլին, Վայմարյան Հանրապետություն[5]), գերմանացի հրապարակախոս, մարքսիստ, քաղաքական գործիչ, պատմաբան։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1866-1870 թվականներին սովորել է Լայպցիգի և Բեռլինի համալսարաններում։ 1882 թվականից փիլիսոփայության դոկտոր։ 1891 թվականից եղել է Գերմանիայի ս-դ․ կուսակցության անդամ և պրոպագանդել է մարքսիստական աշխարհայացքը, հանդես եկել ընդդեմ ռևիզիոնիզի և օպորտունիզմի։ Սատարել է 1905-1907 թվականների ռուսական հեղափոխությունը։ Մասնակցել է «Ինտերնացիոնալ» խմբի ստեղծմանը, որը 1916 թվականին վերակազմավորվել է «Սպարտակյան միության»։ Կարլ Լիբկնեխտի և Ռոզա Լյուքսեմբուրգի հետ հանդիսացել է միավորման առաջնորդերից։ Քննադատել է 1914-1918 թվականների Առաջին համաշխարհային պատերազմի բնույթը, դատապարտել ս-դ․ կուսակցության պարագլուխների «Պրոսպեր Մերիմե» քաղաքականությունը։ Առաջիններից էր Արևմուտքում, որ պաշտպանել և պրոպագանդել է Հոկտեմբերյան սոցիալիստական հեղափոխության գաղափարները։
Գերմանիայի կոմունիստական կուսակցության հիմնադիրներից է։ Ուսումնասիրել է հին հունական և գերմանական դասական փիլիսոփայությունը, քննադատել է Հարտմանի, Նիցշե Ֆրիդրիխի, Արթուր Շոպենհաուերի և այլ իդեալիստ փիլիսոփաների հայացքները։ Հրատարակության է պատրաստել Մարքսի և Էնգելսի երկերն ու նամակները, գրել է Մարքսի կենսագրությունը։ Մերինգը պատմության մատերիալիստական ըմբռնումը կիրառել է գրականագիտության և արվեստագիտության մեջ։ Պատմական աշխատություններում՝«Լեգենդ Լեսսինգի մասին» (1893), «Գերմանիայի պատմությունը միջին դարերի վերջից» (1910) Գերմանիայի պատմությունը շարադրված է մարքսիստական սկզբունքներով։ «Գերմանական սոցիալդեմոկրատիայի պատմությունը» քառահատոր աշխատությունում և այլ երկերում Մերինգը գերմանական բանվորական շարժումը ուսումնասիրել է համաեվրոպական պատմության առնչությամբ։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Энциклопедия Брокгауз (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ 4,0 4,1 4,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library, Austrian National Library Record #118579975 // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Меринг Франц // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 492)։ ![]() |
|
- Փետրվարի 27 ծնունդներ
- 1846 ծնունդներ
- Լեհաստանում ծնվածներ
- Հունվարի 29 մահեր
- 1919 մահեր
- Բեռլին քաղաքում մահացածներ
- Հումբոլդտի համալսարանի շրջանավարտներ
- Լայպցիգի համալսարանի շրջանավարտներ
- Գերմանիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության անդամներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գերմանացի քաղաքական գործիչներ
- Գերմանացի պատմաբաններ
- Գերմանացի փիլիսոփաներ