Ջոզայա Գիբս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Ջոզայա Ուիլլարդ Գիբսից)
Ջոզայա Գիբս
Josiah Willard Gibbs
Ծնվել էփետրվարի 11, 1839(1839-02-11)[1][2][3][…]
Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ[4]
Մահացել էապրիլի 28, 1903(1903-04-28)[1][2][3][…] (64 տարեկան)
Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ[4]
ԳերեզմանԳրուվ Սթրիտ գերեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, քիմիկոս, համալսարանի դասախոս, ֆիզիկոս-տեսաբան, ճարտարագետ և thermodynamicist
Հաստատություն(ներ)Եյլի համալսարան
Գործունեության ոլորտմաթեմատիկական անալիզ
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Գյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերԵյլի քոլեջ, Հայդելբերգի համալսարան, Yale School of Engineering & Applied Science?, Եյլի համալսարան[5], Hopkins School? և Sheffield Scientific School?
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[1]
Գիտական ղեկավարՀյուբերտ Էնսոն Նյուտոն
Եղել է գիտական ղեկավարEdwin Bidwell Wilson?, Իրվինգ Ֆիշեր, Henry Andrews Bumstead?, Lynde Wheeler? և Lee de Forest?
Ազդվել էՌուդոլֆ Կլաուզիուս և François Massieu?[6]
Պարգևներ
ԿուսակցությունԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
ՀայրJosiah Willard Gibbs, Sr.?[10]
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Josiah Willard Gibbs Վիքիպահեստում

Ջոզայա Ուիլարդ Գիբս (անգլ.՝ Josiah Willard Gibbs, փետրվարի 11, 1839(1839-02-11)[1][2][3][…], Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ[4] - ապրիլի 28, 1903(1903-04-28)[1][2][3][…], Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ[4]), ամերիկացի ֆիզիկոս-տեսաբան, մաթեմատիկոս և մեխանիկ, թերմոդինամիկայի և վիճակագրական մեխանիկայի հիմնադիրներից։

Ավարտել է Եյլի համալսարանը (18581863 թ. նույն համալսարանում ստացել է փիլիսոփայության դոկտորի աստիճան, 1871 թ.՝ պրոֆեսորի կոչում։ Իր առաջին աշխատանքներում Գիբսը զարգացրել է թերմոդինամիկական համակարգերի հետազոտման գրաֆիկական մեթոդները, կիրառելով եռաչափ դիագրամներ՝ առնչություններ է ստացել նյութի ծավալի, էներգիայի և էնտրոպիայի միջև։ «Տետերոգեն նյութերի հավասարակշռության մասին» տրակտատում (1874-1978) մշակել է թերմոդինամիկական պոտենցիալների տեսությունը, ապացուցել ֆազերի կանոնը, ստևղծել է էլեկտրաքիմիական պրոցեսների և մակերևութային երևույթների թերմոդինամիկան։ Գիբսն ընդհանրացրել է էնտրոպիայի սկզբունքը և արտածել ռեակցիաների ուղղությունը և ցանկացած բարդության խառնուրդների հավասարակշռության պայմանները որոշող ֆունդամենտալ հավասարումներ։ 1902 թ. հրատարակված «Վիճակագրական մեխանիկայի հիմնական սկզբունքները․․․» աշխատությունը Զ․ Մաքսվելի և Լ․ Բոլցմանի աշխատանքներում ծնունդ առած դասական վիճակագրական ֆիզիկայի ամփոփումն էր։ Այդ աշխատությունում Գիբսը մշակել է նյութի վիճակը բնութագրող թերմոդինամիկական ֆունկցիաների հաշվման վիճակագրական մեթոդ, տվել է այդ ֆունկցիաների արժեքների ֆլուկտոուացիաների ընդհանուր տեսությունը։ Գիբսը զբաղվել է նաև վեկտորական անալիզով («Վեկտորական անալիզի տարրեր», 1881-1884), լույսի էլեկտրամագնիսական և մեխանիկական տեսության հարցերով։ Գիբսի գաղափարները պահպանում են իրենց թարմությունը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոզայա Գիբս» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 65