Մակարդախոտ կպչուն

Մակարդախոտ կպչուն
Մակարդախոտ կպչուն
Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Վերնաբաժին	Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին	Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ	Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ	Բոգածաղկավորներ (Gentianales)
Ընտանիք	Տորոնազգիներ (Rubiaceae)
Ցեղ	Մակարդախոտ (Galium)
Տեսակ	Մակարդախոտ կպչուն (G. aparine)
Միջազգային անվանում
Galium aparine L., 1753

Մակարդախոտ կպչուն (լատին․՝ Galium aparine), տորոնազգիների ընտանիքին պատկանող դեղաբույս։

Նկարագրություն

Կողավոր ցողուններով, 30-100 սմ բարձրությամբ միամյա խոտաբույս է։ Գծային-նշտարաձև նստադիր տերևների ստորին մակերեսը միջին ջղի երկարությամբ ծածկված է փշաձև մազիկներով։ Ցողունների հանգույցներում տերևները դասավորված են փնջաձև (6-8-ական)։ Անոթային ծաղկաբույլերում՝ 2-3 ծաղիկներից կազմված կիսահովանոցներում, աճում են մանր ծաղիկներ, որոնք ունեն երկարավուն բլթակներով սպիտակ չորս պսակաթերթիկներ։ Երկու մասից կազմված չոր պտղի մերիկարպիումները ծածկված են կեռիկանման մազիկներով։

Տարածվածություն

Որպես մոլախոտ աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիների ճանապարհների եզրերին և ցանքսերում։ Հանդիպում է Շիրակի, Սյունիքի, Կոտայքի, Արմավիրի, Տավուշի, Գեղարքունիքի, Վայոց ձորի մարզերում և Երևանում։

Նշանակություն

Բուժական նպատակներով ծաղկման շրջանում օգտագործվում են խոտային մասը, երբեմն էլ արմատները։ Բույսը պարունակում է դաբաղանյութեր, սապոնիններ, իրիդոիդներ, ֆլավոնոիդներ, C, K վիտամիններ, կիտրոնաթթու, կարմիր ներկանյութ և այլն։ Թարմ հյութը արտաքին օգտագործման եղանակով կիրառում են մաշկային ցաների, թութքի, ֆուրունկուլների, որքինի, պսորիազի և այլ մաշկային հիվանդությունների բուժման համար։

Ծանոթագրություններ

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մակարդախոտ կպչուն» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մակարդախոտ կպչուն» հոդվածին։