Jump to content

Հանս Կարլ Արտման

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հանս Կարլ Արտման
գերմ.՝ Hans Carl Artmann
Ծննդյան անունգերմ.՝ Hans Karl Artmann[1]
Ծնվել էհունիսի 12, 1921(1921-06-12)[2][3][4][…]
ԾննդավայրKienmayergasse 43, Վիեննա, Առաջին Ավստրիական Հանրապետություն[1]
Վախճանվել էդեկտեմբերի 4, 2000(2000-12-04)[2][3][4][…] (79 տարեկան)
Վախճանի վայրՎիեննա, Ավստրիա[5]
ԳերեզմանԶիմերինգի դիակիզարան
Մասնագիտությունլեզվաբան, բանաստեղծ, թարգմանիչ և գրող
Քաղաքացիություն Ավստրիա
Ժանրերպոեզիա
Պարգևներ
ԱմուսինRosa Pock?[1]
ԶավակներEmily Artmann?
 H.C. Artmann Վիքիպահեստում

Հանս Կարլ Արտման, ինչպես նաև Իբ Հանսեն (գերմ.՝ Hans Carl Artmann, հունիսի 12, 1921(1921-06-12)[2][3][4][…], Kienmayergasse 43, Վիեննա, Առաջին Ավստրիական Հանրապետություն[1] - դեկտեմբերի 4, 2000(2000-12-04)[2][3][4][…], Վիեննա, Ավստրիա[5]), ավստրիացի բանաստեղծ, արձակագիր, դրամատուրգ, թարգմանիչ, մանկագիր։ Համարվում է գերմանալեզու փորձառական գրականության խոշոր ներկայացուցիչ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հանս Արտմանը ծնվել է կոշկակարի ընտանիքում՝ 1921 թվականին։ Մասնակցել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին, որտեղ ծանր վիրավորվել է։

Գրականությունում դեբյուտը կայացել է 1947 թվականին։ 1951 թվականին հիմնել է Վիեննայի ավանգարդային պոեզիայի դպրոցը։ 1954 թվականից սկսել է ճանապարհորդել՝ լինելով Նիդերլանդներում, Բելգիայում, Ֆրանսիայում, Իսպանիայում։ 1961-ից 1965 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում ապրել է Շվեյցարիայում, հետո Բեռլինում և Զալցբուրգում։

Մահացել է 2000 թվականին՝ Վիեննայում։

Արվեստ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնականում ստեղծագործել է վիեննական բարբառով[7], ինչպես նաև գերմաներենով։ Գրել է սյուրռեալիստական և ֆուտուրիստական ոճերով։ Կատարել է թարգմանություններ։ Հանդես է եկել նաև որպես կինոսցենարիստ և լիբրետոների հեղինակ։

Ընտիր երկեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1954՝ Der Knabe mit dem Brokat
  • 1958՝ med ana schwoazzn dintn. gedichta r aus bradnsee
  • 1959՝ hosn rosn baa
  • 1959՝ Von denen Husaren und anderen Seil-Tänzern
  • 1959՝ das suchen nach dem gestrigen tag oder schnee auf einem heißen brotwecken
  • 1966՝ verbarium
  • 1967՝ Grünverschlossene Botschaft
  • 1968՝ Frankenstein in Sussex, Fleiß und Industrie
  • 1968՝ Baladn
  • 1969՝ Mein Erbteil von Vater und Mutter
  • 1969՝ Die Anfangsbuchstaben der Flagge
  • 1969՝ ein lilienweißer brief aus lincolnshire. gedichte aus 21 jahren
  • 1970՝ The Best of H.C. Artmann
  • 1970՝ Grammatik der Rosen. Gesammelte Prosa
  • 1971՝ How much, Schatzi?
  • 1972՝ Der aeronautische Sindtbart oder Seltsame Luftreise von Niedercalifornien nach Crain
  • 1972՝ Das im Walde verlorene Totem
  • 1974՝ Unter der Bedeckung eines Hutes
  • 1975՝ Aus meiner Botanisiertrommel
  • 1978՝ Nachrichten aus Nord und Süd
  • 1982՝ Die Sonne war ein grünes Ei
  • 1984՝ Nachtwindsucher — Einundsechzig österreichische Haiku
  • 1993՝ Der Schlüssel zum Paradies: Religiöse Dichtung der Kelten
  • 1993՝ Das poetische Werk
  • 2001՝ Ich bin Abenteurer und nicht Dichter: Aus Gesprächen mit Kurt Hofmann
  • 2003՝ Sämtliche Gedichte
  • 2005՝ Derr Herr Norrrdwind

Ճանաչում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրիայի պետական մրցանակի դափնեկիր է (1974), Վիեննայի գրական մրցանակի դափնեկիր (1977), Զալցբուրգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (1991):

2004 թվականից Վիեննայում շնորհվում է նրա անվան մրցանակ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 https://data.matricula-online.eu/de/oesterreich/wien/14-breitensee/01-23/?pg=83 — Vol. 23.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Movie Database — 1990.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118504533 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  6. ↑ https://www.wien.gv.at/kultur/abteilung/ehrungen/preise/preistraeger.html#lit
  7. ↑ Thomas Geldmacher: Österreichische Wehrmachtsdeserteure und die Zweite Republik, in: Christine Schindler (Red.), Dokumentationsarchiv des österreichischen Widerstandes (Hrsg.): Schwerpunkt: Bewaffneter Widerstand – Widerstand im Militär. Lit Verlag, Wien u. a. 2009 (= Jahrbuch 2009 des Dokumentationsarchivs des österreichischen Widerstandes), ISBN 978-3-643-50010-6, S. 51

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Rabisch P. H. C. Artmann: ein Versuch über die literarische Alogik. — Wien: Schendl, 1978.
  • Donnenberg J. Pose, Possen und Poesie: zum Werk Hans Carl Artmanns. — Stuttgart: Akademischer Verlag Heinz, 1981.
  • Fuchs G., Wischenbart R. H. C. Artmann. — Graz: Literaturverlag Droschl, 1992.
  • Lajarrige J. Hans Carl Artmann, tradition littéraire et exercices de style: la mémoire ouverte ou la mort déjouée. — Stuttgart: H.-D. Heinz, 1992.
  • Röbl H. Die Fahrt zur Insel Nantucket: einige ausgewählte theaterstücke als Beispiel für H.C. Artmanns poetische Verfahren. — Stuttgart: H-D Heinz, 1998.
  • Kaar S. u. a. Donauweibchen, Dracula und Pocahontas: H.C. Artmanns Mythenspiele. — Wien: Praesens, 2003.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հանս Կարլ Արտման» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հանս_Կարլ_Արտման&oldid=9802345» էջից