Հանս Կարլ Արտման

Հանս Կարլ Արտման; գերմ.՝ Hans Carl Artmann
Ծննդյան անուն	գերմ.՝ Hans Karl Artmann
Ծնվել է	հունիսի 12, 1921[…]
Ծննդավայր	Kienmayergasse 43, Վիեննա, Առաջին Ավստրիական Հանրապետություն
Վախճանվել է	դեկտեմբերի 4, 2000[…] (79 տարեկան)
Վախճանի վայր	Վիեննա, Ավստրիա
Գերեզման	Զիմերինգի դիակիզարան
Մասնագիտություն	լեզվաբան, բանաստեղծ, թարգմանիչ և գրող
Քաղաքացիություն	Ավստրիա
Ժանրեր	պոեզիա
Պարգևներ	Ավստրիայի պետական մեծ մրցանակ գրականության բնագավառում Գեորգ Բյուխների մրցանակ Մայնցի քաղաքային գրող մրցանակ Վիեն քաղաքի պատվո մատանի Շտիրիի մեծ ոսկե մրցանակ մրցանակ «Ձեռագիր մատյան» Շտիրիայի գրական մրցանակ Friedestrompreis? Ֆրանց Նաբլի մրցանակ Վիեննա քաղաքի մրցանակ գրականության ասպարեզում Զալցբուրգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Ավստրիական գրահրատարակիչների պատվավոր մրցանակ՝ գործունեության և մտքերի հանդուրժողականության համար
Ամուսին	Rosa Pock?
Զավակներ	Emily Artmann?
	H.C. Artmann Վիքիպահեստում

Հանս Կարլ Արտման, ինչպես նաև Իբ Հանսեն (գերմ.՝ Hans Carl Artmann, հունիսի 12, 1921(1921-06-12)^[2]^[3]^[4]^[…], Kienmayergasse 43, Վիեննա, Առաջին Ավստրիական Հանրապետություն^[1] - դեկտեմբերի 4, 2000(2000-12-04)^[2]^[3]^[4]^[…], Վիեննա, Ավստրիա^[5]), ավստրիացի բանաստեղծ, արձակագիր, դրամատուրգ, թարգմանիչ, մանկագիր։ Համարվում է գերմանալեզու փորձառական գրականության խոշոր ներկայացուցիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հանս Արտմանը ծնվել է կոշկակարի ընտանիքում՝ 1921 թվականին։ Մասնակցել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին, որտեղ ծանր վիրավորվել է։

Գրականությունում դեբյուտը կայացել է 1947 թվականին։ 1951 թվականին հիմնել է Վիեննայի ավանգարդային պոեզիայի դպրոցը։ 1954 թվականից սկսել է ճանապարհորդել՝ լինելով Նիդերլանդներում, Բելգիայում, Ֆրանսիայում, Իսպանիայում։ 1961-ից 1965 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում ապրել է Շվեյցարիայում, հետո Բեռլինում և Զալցբուրգում։

Մահացել է 2000 թվականին՝ Վիեննայում։

Արվեստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնականում ստեղծագործել է վիեննական բարբառով^[7], ինչպես նաև գերմաներենով։ Գրել է սյուրռեալիստական և ֆուտուրիստական ոճերով։ Կատարել է թարգմանություններ։ Հանդես է եկել նաև որպես կինոսցենարիստ և լիբրետոների հեղինակ։

Ընտիր երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1954՝ Der Knabe mit dem Brokat
1958՝ med ana schwoazzn dintn. gedichta r aus bradnsee
1959՝ hosn rosn baa
1959՝ Von denen Husaren und anderen Seil-Tänzern
1959՝ das suchen nach dem gestrigen tag oder schnee auf einem heißen brotwecken
1966՝ verbarium
1967՝ Grünverschlossene Botschaft
1968՝ Frankenstein in Sussex, Fleiß und Industrie
1968՝ Baladn
1969՝ Mein Erbteil von Vater und Mutter
1969՝ Die Anfangsbuchstaben der Flagge
1969՝ ein lilienweißer brief aus lincolnshire. gedichte aus 21 jahren
1970՝ The Best of H.C. Artmann
1970՝ Grammatik der Rosen. Gesammelte Prosa
1971՝ How much, Schatzi?
1972՝ Der aeronautische Sindtbart oder Seltsame Luftreise von Niedercalifornien nach Crain
1972՝ Das im Walde verlorene Totem
1974՝ Unter der Bedeckung eines Hutes
1975՝ Aus meiner Botanisiertrommel
1978՝ Nachrichten aus Nord und Süd
1982՝ Die Sonne war ein grünes Ei
1984՝ Nachtwindsucher — Einundsechzig österreichische Haiku
1993՝ Der Schlüssel zum Paradies: Religiöse Dichtung der Kelten
1993՝ Das poetische Werk
2001՝ Ich bin Abenteurer und nicht Dichter: Aus Gesprächen mit Kurt Hofmann
2003՝ Sämtliche Gedichte
2005՝ Derr Herr Norrrdwind

Ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրիայի պետական մրցանակի դափնեկիր է (1974), Վիեննայի գրական մրցանակի դափնեկիր (1977), Զալցբուրգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (1991):

2004 թվականից Վիեննայում շնորհվում է նրա անվան մրցանակ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 https://data.matricula-online.eu/de/oesterreich/wien/14-breitensee/01-23/?pg=83 — Vol. 23.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Internet Movie Database — 1990.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118504533 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ https://www.wien.gv.at/kultur/abteilung/ehrungen/preise/preistraeger.html#lit
↑ Thomas Geldmacher: Österreichische Wehrmachtsdeserteure und die Zweite Republik, in: Christine Schindler (Red.), Dokumentationsarchiv des österreichischen Widerstandes (Hrsg.): Schwerpunkt: Bewaffneter Widerstand – Widerstand im Militär. Lit Verlag, Wien u. a. 2009 (= Jahrbuch 2009 des Dokumentationsarchivs des österreichischen Widerstandes), ISBN 978-3-643-50010-6, S. 51

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Rabisch P. H. C. Artmann: ein Versuch über die literarische Alogik. — Wien: Schendl, 1978.
Donnenberg J. Pose, Possen und Poesie: zum Werk Hans Carl Artmanns. — Stuttgart: Akademischer Verlag Heinz, 1981.
Fuchs G., Wischenbart R. H. C. Artmann. — Graz: Literaturverlag Droschl, 1992.
Lajarrige J. Hans Carl Artmann, tradition littéraire et exercices de style: la mémoire ouverte ou la mort déjouée. — Stuttgart: H.-D. Heinz, 1992.
Röbl H. Die Fahrt zur Insel Nantucket: einige ausgewählte theaterstücke als Beispiel für H.C. Artmanns poetische Verfahren. — Stuttgart: H-D Heinz, 1998.
Kaar S. u. a. Donauweibchen, Dracula und Pocahontas: H.C. Artmanns Mythenspiele. — Wien: Praesens, 2003.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

http://www.literaturhaus.at/headlines/2000/12/052/artwerk.html(գերմ.)
Die H. C. Artmann-Sammlung Knupfer in der Universitäts- und Stadtbibliothek Köln
H. C. Artmann als Lehrer an der "Schule für Dichtung" – Eine Reportage von Günter Kaindlstorfer, erschienen in Die Presse, 1992
H. C. Artmann Lexikon, mit Biographie, Bibliographie und Sekundärliteratur
H. C. Artmann im O-Ton Արխիվացված 2016-03-02 Wayback Machine im Online-Archiv "Österreich am Wort" Արխիվացված 2012-11-21 Wayback Machine der Österreichischen Mediathek (Interviews, Lesungen und Porträts)
Gedichte von H. C. Artmann auf lyrikline.org (Text und Audio)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հանս Կարլ Արտման» հոդվածին։

[_dda4fdabc3166337-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 https://data.matricula-online.eu/de/oesterreich/wien/14-breitensee/01-23/?pg=83 — Vol. 23.

[_44c27b137b665176-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_0a0935a4232230a1-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Internet Movie Database — 1990.

[_190b59e043ca2f57-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

[_62de8908305d5b59-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118504533 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_401653aeb0b00963-6] ttps://www.wien.gv.at/kultur/abteilung/ehrungen/preise/preistraeger.html#lit

[7] Thomas Geldmacher: Österreichische Wehrmachtsdeserteure und die Zweite Republik, in: Christine Schindler (Red.), Dokumentationsarchiv des österreichischen Widerstandes (Hrsg.): Schwerpunkt: Bewaffneter Widerstand – Widerstand im Militär. Lit Verlag, Wien u. a. 2009 (= Jahrbuch 2009 des Dokumentationsarchivs des österreichischen Widerstandes), ISBN 978-3-643-50010-6, S. 51

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]