Կառլոս Սաուրա

Կառլոս Սաուրա
Ծննդյան թիվ՝	հունվարի 4, 1932(1932-01-04)[…] (88 տարեկան)
Ծննդավայր՝	Ուեսկա, Արագոն
Քաղաքացիություն՝	Իսպանիա
Մասնագիտություն՝	կինոռեժիսոր, սցենարիստ, լուսանկարիչ և գրող
Պարգևներ՝	Արվեստների և գրականության շքանշանի ասպետ, Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարանի պատվավոր դոկտոր, Սարագոսայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր, Q52223317?, Ալկալա քաղաքի մրցանակ և Եվրոպական ֆիլմի ակադեմիայի մրցանակ
IMDb։	ID 0767022
clubcultura.com/clubcine/clubcineastas/saura/home.htm

Կառլոս Սաուրա (իսպ.՝ Carlos Saura Atarés), (հունվարի 4, 1932(1932-01-04)^[…], Ուեսկա, Արագոն), իսպանացի ռեժիսոր, լուսանկարիչ և գրող, իսպանական կինոյի ամենայուրօրինակ վարպետներից մեկը: Ունեցել է երկար և բեղուն աշխատանքային գործունեություն, որը ձգվել է շուրջ կես դար: Նրա ֆիլմերի մեծ մասն արժանացել է միջազգային հեղինակավոր մրցանակների:

Կառլոս Սաուրան աշխատանքային գործունեությունը սկսել է 1955 թվականին նկարահանելով վավերագրական կարճամետրաժ ֆիլմեր: Շատ արագ ձեռք է բերում միջազգային ճանաչում, երբ նրա առաջին խաղարկային լիամետրաժ ֆիլմը 1960 թվականին ներկայացվում է Կաննի կինոփառատոնում: Չնայած, որ սկսել է ֆիլմեր նկարահանել որպես նեոռեալիստ, Սաուրան շատ արագ անդրադառնում է այնպիսի ֆիլմերի, որոնք կապ ունեն մետաֆորի և սիմվոլիզմի հետ, որպեսզի գոհացնի իսպանացի գրաքննադատներին:

1966 թվականին նա միջազգային համբավ է ձեռք բերում, երբ նրա «Որս» (La Caza) ֆիլմը հաղթում է Բեռլինի միջազգային կինոփառատոնում՝ արժանանալով «Արծաթե արջ» մրցանակի:

Կենսագրություն

Կառլոս Սաուրան ծնվել է Ուեսկայում, Արագոն, Իսպանիա, 1932 թվականի հունվարի 4-ին: Հայրը փաստաբան էր, մայրը՝ դաշնակահարուհի: Ընտանիքի չորս երեխաներից երկրորդն է, ունի մեկ եղբայր և երկու քույր: Իրենց ծնողներից ստացել է ազատամիտ կրթություն: Քանի որ նրա հայրը աշխատում էր ներքին գործերի նախարարությունում, նրանց ընտանիքը տեղափոխվում է Բարսելոնա, Վալենսիա, իսկ 1953 թվականին՝ Մադրիդ:

Սաուրայի մանկության վրա իր հետքն է թողնում իսպանական քաղաքացիական պատերազմը, հետագայում այդ թեման շատ է շոշափվում իր ֆիլմագրությունում:

Կարիերիա

Հայտնի է պարային ֆիլմերով, հատկապես ֆլամենկո և այլ ավանդական պարերի: Սաուրայի ֆիլմերի էությունը կայանում է ոչ միայն պարերի սուբյեկտիվ ընկալման, այլ նաև ստեղծարար ոգու, արտասովոր էսթետիկ ներգործության մեջ, որի շնորհիվ կերպարները թարգմանում են իրենց լեզուն ամբողջ աշխարհին՝ փոխանցելով ուրախություն ու ցնծություն, ցավ ու թշվառություն:

Այնուամենայնիվ, Սաուրայի տաղանդը Իսպանիայում միանշանակ չի ընդունվել:

Իմ ֆիլմերն այնքան գնահատված են արտասահմանում, որքան մերժված են հայրենիքիս սահմաններում: Ինձ բախտ է վիճակվել բարձր գնահատանքի արժանանալ Կաննի, Բեռլինի կինոփառատոններում, ԱՄՆ-ում, սակայն Իսպանիայում երբեք նույն ընդունելությանը չեմ արժանացել: Չեմ կարող տրամաբանական բացատրություն տալ այս երևույթին, այն ընդունում եմ որպես փաստ և չեմ թաքցնում, որ դա տխրեցնում է ինձ: - Կ. Սաուրա

1966 թվականին նկարահանված «Որս» ֆիլմը համարվում է այսպես կոչված «իսպանական նոր կինոյի» հիմնարար տարրերից մեկն ու Սաուրային ճանաչում բերած առաջին գործը: Սաուրան կարողացել է ֆիլմում աննկատ կերպով շոշափել այնպիսի թեմաներ, ինչպիսիք են քաղաքացիական պատերազմը, բռնապետության ճիրաններում հայտնված հասարակության անկումը, ընկերության ողբերգական պայքարը տարիների դեմ և այլն: Այս շրջանում իսպանական կինոն մեկուսացած էր ոչ միայն ամբողջ աշխարհից, այլև իրենց իսկ՝ իսպանացիների իրականությունից: Այնուամենայնիվ, այս մեկուսացումը չխանգարեց Սաուրային «Որս»-ում ռեժիսորական լավագույն աշխատանքի համար «Արծաթե արջ» մրցանակի արժանանալ Բեռլինում:

1967 թվականին նկարահանում է «Անանուխի կոկտեյլ սառույցով» ֆիլմը, որի շրջանակներում ռեժիսորն առաջին անգամ աշխատում է Ջերալդին Չապլինի հետ, ով առաջիկա տասը տարիների ընթացքում դառնալու էր նրա անփոխարինելի դերասանուհին, մուսան. գործընկերն ու կինը: Այս ֆիլմը նշանավոր է նաև նրանով, որ առաջին համագործակցության առիթն է ստեղծում արդեն իսկ հայտնի սցենարիստ Ռաֆայել Ասկոնայի հետ: «Անանուխի կոկտեյլ»-ի հակահերոսը Ասկոնայի սցենարներին շատ բնորոշ կերպար է. գործողությունների կենտրոնում ճգնաժամ ապրող միջին տարիքի ամուրի տղամարդ է, ում սեփական իմպուլսները պայքար են մղում «Սուպեր Էգոյի» հետ:

1974 թվականին նկարահանում է «Զարմուհի Անխելիկան» ֆիլմը: Այն համարվում է մասամբ ինքնակենսագրական գործ. քաղաքացիական պատերազմի բռնկվելու ժամանակ Սաուրան չորս տարեկան էր: Ֆիլմը արտացոլում է ոչ միայն պատերազմի, այլև հիվանդ, կարծես գազով թունավորված հիշողության ամբողջ սարսափը: Հակագազերով դրվագը համարվում է ֆիլմի ամենաուժեղ այլաբանությունը:

1975 թվականին նկարահանում է «Կերակրիր ագռավին» ֆիլմը, որը համարվում է նրբագեղ ու սուր մի այլաբանություն՝ ուղղված Իսպանիայի ամենահայտնի բռնապետի՝ Ֆրանսիսկո Ֆրանկոյի կառավարմանը: Սաուրան կարծես կանխագուշակում է բռնապետության մոտալուտ անկումն ու Ֆրանկոյի մահվանից օրեր առաջ թողարկում այս ֆիլմը: «Կերակրիր ագռավին» ֆիլմը շատերը համարում են հենց ֆիլմ երեխաների մասին, այն երեխաների, ովքեր անդառնալի կորցրին իրենց մանկությունն ու անմեղությունը՝ ներքաշվելով «մեծերի աշխարհի» դաժան իրականության մեջ: Արդյունքում այդ մանուկներին անգամ չսովորեցրին տարբերել լավի ու վատի, կյանքի ու մահվան, իրականի ու երևակայականի միջև սահմանը:

Սաուրան 2002 թվականին

XXI դարում Սաուրան այլ մեկնաբանություն է տալիս բունյուելյան թեմաներին` կարծես պակաս լրջությամբ մոտենալով դրանց: Նոր դարաշրջանը ռեժիսորը բացում է մի ֆիլմով, որտեղ նրա ընկերն ու ուսուցիչը դառնում է գործող կերպար:

2001 թվականին նկարահանում է «Բունյուելն ու Սողոմոն արքայի սեղանը» ֆիլմը, որտեղ ներկայացնում է բավականին տարօրինակ մի պատմություն. Բունյուելն իր երկու անբաժան ընկերների՝ Դալիի ու Լորկայի հետ ուղևորվում է Տոլեդո՝ գտնելու հնագույն գանձերն ու համոզվելու վաղեմի լեգենդի ճշմարտացիության մեջ: Այս ֆիլմի՝ արկածային ժանրին պատկանելու ու այդ ժանրը երգիծանքի ենթարկող բնույթի միջև անորոշ սահմանը, դառնում է դրա ձախողման գլխավոր պատճառը: Թեև գործը հաջողված համարել չի կարելի, Սաուրան բազմիցս նշել է, որ այս ֆիլմն իր «սիրելի զավակն» է:

2010 թվականին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն ֆլամենկոն հռչակում է համաշխարհային ոչ նյութական ժառանգության արժեք: Նույն թվականին թողարկվում է Սաուրայի «Ֆլամենկո, ֆլամենկո» ֆիլմը:

2016 թվականին. Սաուրան նկարահանում է «Խոտա» ֆիլմը՝ նվիրված իսպանական նույնանուն ազգային պարին ու երաժշտությանը:

Կինոն ինձ համար արկած է. երբեք չես կարող իմանալ, թե ինչ է քեզ սպասվում, և հատկապես այս ժանրում: Պարային համարները, բնականաբար, նախապես բեմադրվում են, սակայն միշտ փորձում եմ պարողներին ազատություն տալ ու թողնել, որ ինքնաբուխ շարժումները բնազդաբար ձուլվեն սցենարին: Եթե կինոն արկած չէ, այն չի կարող կինո կոչվել: - Կ. Սաուրա

Ներկայացումներ

• 2009 — Ֆլամենկոն այսօր / Flamenco hoy (երաժշտական շոու)

Գրական ստեղծագործությունները

• Pajarico solitario. — Libros del Alma, 1997. — 95 с. — ISBN 978-8492248131

Տպագրված սցենարներ

• Esa luz. — Galaxia Gutenberg, 2000. — 266 с. — ISBN 978-8481092929
• Goya en Burdeos. — Barcelona: Galaxia Gutenberg, 2002. — 136 с. — ISBN 8481093645
• Элиза, жизнь моя = Elisa, vida mía. — Montpellier: Centre d'études et de recherches sociocritiques, 1993. — 116 с.
• Выкорми ворона = Cría Cuervos. — Books Group, Llc Books, 2010. — 90 с. — ISBN 1155189264

Ֆիլմագրություն

Որպես ռեժիսոր

• 1955 - Ֆլամենկո (Flamenco) կարճամետրաժ ֆիլմ
• 1956 - Փոքրիկ գետ Մանսանարես (El Pequeño río Manzanares) կարճամետրաժ ֆիլմ
• 1957 - Կիրակի երեկոյան (La Tarde del domingo) կարճամետրաժ ֆիլմ
• 1958 - Կուենկա (Cuenca)
• 1959 - Թափառականներ (Los golfos)
• 1963 - Հանցագործի լաց (Llanto por un bandido)
• 1965 - Որս (La caza)
• 1967 - Անանուխի կոկտեյլ սառույցով (Peppermint Frappé)
• 1968 - Սթրես՝ երեք, երեք (Stress-es tres-tres)
• 1969 - Նորա (La madriguera)
• 1970 - Հրճվանքի այգի (El jardín de las delicias)
• 1972 - Անան և գայլերը (Ana y los lobos)
• 1973 - Զարմուհի Անխելիկան (La prima Angélica)
• 1975 - Կերակրիր ագռավին (Cría cuervos)
• 1977 - Էլիզա, իմ կյանք (Elisa, vida mía)
• 1978 - Կապված աչքերով (Los ojos vendados)
• 1979 - Լրանում է մայրիկիս 100 ամյակը (Mamá cumple cien años)
• 1980 - Արագ, արագ (Deprisa, Deprisa)
• 1981 - Արյունոտ հարսանիք (Bodas de Sangre)
• 1982 - Քաղցր ժամեր (Dulces horas)
• 1982 - Անտոնիետա (Antonieta)
• 1983 - Կարմեն (Carmen)
• 1984 - Ոտնափայտեր (Los Zancos)
• 1986 - Կախարֆական սեր (El amor brujo)
• 1988 - Էլդորադո (El Dorado)
• 1989 - Մութ գիշեր (La Noche oscura)
• 1990 - Այ, Կարմելա (¡Ay, Carmela!)
• 1992 - Հարավ (El Sur)
• 1992 - Մարաթոն (Maratón)
• 1992 - Sevillanas
• 1993 - Կրակիր (¡Dispara!)
• 1995 - Ֆլամենկո (Flamenco)
• 1997 - Տաքսի (Taxi)
• 1997 - Թռչնակ (Pajarico)
• 1998 - Տանգո (Tango )
• 1999 - Գոյա և Բորդո (Goya en Burdeos)
• 2001 - Բունյուելն ու Սողոմոն արքայի սեղանը (Buñuel y la mesa del rey Salomón)
• 2002 - Սալոմե (Salomé )
• 2004 - Յոթերորդ օրը (El séptimo día)
• 2005 - Իբերիա (Iberia)
• 2007 - Ֆադո (Fados)
• 2008 - Արագոնի սիմֆոնիան (Sinfonía de Aragón) կարճամետրաժ ֆիլմ
• 2009 - Ես Դոն Ժուանն եմ (I, Don Giovanni)
• 2010 - Ֆլամինկո, ֆլամիկո (Flamenco, Flamenco)
• 2015 - Արգենտինա (Zonda, folclore argentino)
• 2016 - Խոտա (J: Beyond Flamenco)

Պարգևներ և նոմինացիաներ

• Լավագույն ռեժիսոր, Բեռլին — «Որս» (1965).
• Արծաթե արջ, Բեռլին-1968 — «Անանուխի կոկտեյլ սառույցով» (1967).
• Prix L’Age d’Or «Աննան և գայլերը» ֆիլմի համար, որպես լավագույն ֆիլմ Արգենտինայի Կինեմատոգրաֆիայի ասոցիացիայի կողմից (la Asociación de Cronistas Cinematográficos), «Анна и волки» (1972)
• Ժյուրիի հատուկ մրցանակ, Կանն-1974 թվական, «Զարմուհի Անխելիկան» ֆիլմի համար(1973 թվական). Առաջադրվել է Օսկարի լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար.
• Ժյուրիի հատուկ մրցանակ, Կանն-1976 թվական, «Կերակրիր ագռավին» ֆիլմի համար (1975 թվական). Առաջադրվել է Օսկարի լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար — 1976: Ֆրանսիացի քննադատների մրցանակ (1976 թվական): Քննադատների մրցանակ Բրյուսելում (1977 թվական): Լավագույն ֆիլմ, լավագույն ռեժիսոր, լավագույն դերասանուհի (Ջերալդին Չապլին) Նյու Յորքի ժամանակագիրների ասոցիացիայի կողմից (la Asociación de Cronistas de Espectáculos) — 1978 թվական:
• «Էլիզա, իմ կյանք» (1977 թվական): Մրցանակ դերասան Ֆերնանդո Ռեյին Կաննում-1977 թվական: CEC մրցանակաբաշխության լավագույն ֆիլմ — 1978 թվական:
• «Լրանում է մայրիկիս 100 ամյակը» (1979 թվական): Ժյուրիի հատուկ մրցանակ Սան Սեբաստիանի միջազգային կինոփառատոնում (1979 թվական): Առաջադրվել է Օսկարի լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար — 1979 թվական: Լավագույն սցենար մրցանակ Չիկագոյի փառատոնում — 1979 թվական: Քննադատների հատուկ մրցանակ Բրյուսելի փառատոնում — 1980 թվական.
• «Արագ, արագ» (1980 թվական): «Ոսկե արջ» մրցանակ Բեռլինի 31-րդ միջազգային կինոփառատոնում, 1981 թվական:Հատուկ մրցանակ Սիդնեյի կինոփառատոնում, 1981 թվական:
• Մրցանակ Премии «Գոյա» — 1990 թվական «Այ, Կարմելա» ֆիլմի համար: Լավագույն ֆիլմ, լավագույն ռեժիսոր, լավագույն դերասանուհի գլխավոր դերի համար (Կարմեն Մաուրա), լավագույն դերասան գլխավոր դերի համար (Անդրես Պահարես), երկրորդ պլանի լավագույն դերասան (Գաբինո Դիեգո), Լավագույն ադապտացված սցենար (Կառլոս Սաուրա և Ռաֆայել Ասկոնա), Լավագույն պրոդյուսեր, լավագույն մոնտաժ, Mejor dirección artística, Բեմական հագուստների լավագույն ընտրություն, լավագույն գրիմ, լավագույն ձայն, լավագույն հատուկ էֆեկտներ:
• Իսպանիայի կինոմատոգրաֆիայի «Ոսկե մեդալ» (la Academia de las Ciencias y las Artes Cinematográficas) — 1992 թվական.
• Մեդալ la Orden de Artes y Letras Ֆրանսիա — 1993 թվական:
• Título de Gran Oficial de la Orden del Mérito Իտալիա:
• Doctor honoris causa por la Universidad de Zaragoza (1994 թվական):

Արտաքին հղումներ

• Կառլոս Սաուրա Internet Movie Database կայքում
• Official Webpage in Spanish
• Carlos Saura. Film. Biography and works. Spain in culture: official Website of Culture in Spain. Retrieved 26 January 2014.
• Paul Julian Smith: Cría cuervos...: The Past Is Not Past. DearCinema.com, 13 August 2007. Retrieved 26 January 2014.
• Linda M. Willem (2003)։ Carlos Saura: Interviews (Conversations with Filmmakers)։ University Press of Mississippi։ ISBN 1-57806-494-5 
• Carlos Saura - El poder de la palabra (Spanish)