Անդրեաս Ակոլութոս

Անդրեաս Ակոլութոս
Ծնվել է	մարտի 16, 1654, 1654 կամ մարտի 6, 1654; Բերուտուվ, Oleśnica County, Ներքինսիլեզյան վոյեվոդություն, Լեհաստան
Մահացել է	նոյեմբերի 4, 1704 կամ սեպտեմբերի 9, 1704; Վրոցլավ, Բոհեմիայի թագավորություն, Չեխական թագի հողեր, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Բնակության վայր(եր)	Սիլեզիա
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Մասնագիտություն	արևելագետ, բանասեր և հայագետ
Հաստատություն(ներ)	Լայպցիգի համալսարան
Անդամակցություն	Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Լայպցիգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն

Անդրեաս Վրատիսլավ Ակոլութոս (գերմ.՝ Andreas Acoluthus, մարտի 16, 1654(1654-03-16), 1654^[1]^[2] կամ մարտի 6, 1654(1654-03-06)^[3], Բերուտուվ, Oleśnica County, Ներքինսիլեզյան վոյեվոդություն, Լեհաստան^[4] - նոյեմբերի 4, 1704(1704-11-04) կամ սեպտեմբերի 9, 1704(1704-09-09)^[3], Վրոցլավ, Բոհեմիայի թագավորություն, Չեխական թագի հողեր, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն^[4]), գերմանացի հայագետ, արևելագետ, Լայպցիգի համալսարանի պրոֆեսոր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերմանացի առաջին գիտնականն է, որ զբաղվել է հայերենով։ Հայ քահանա Հակոբ Գրիգորենցի միջոցով ձեռք բերելով Ամստերդամում 1666 թվականին լույս տեսած հայերեն Աստվածաշունչը՝ 1680 թվականին հրատարակել է «Մարգարէութիւն Աբդիու» հատվածը։

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին սյունակում տվել է հատվածի ընթերցվածը լատինական տառերով, երկրորդում՝ բնագիրը, երրորդում՝ լատ. թարգմանությունը։

Կատարել է նաև քերականական-լեզվական, վերլուծություններ, բացատրել բնագրի բոլոր բառերը, ներկայացրել հայերեն այբուբենը, արտասանությունը, թվական արժեքը և այլն։ Անդրեասը հարակցություն և նմանություն է տեսել հայերենի ու եգիպտերենի միջև, սխալմամբ կարծել, թե հայերենն առաջացել է եգիպտերենից։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աբդիաս հայերեն, id est։ Obaidas Armenus, quo cum analysi vocum Armenicarum Grammaticâ, et Collatione Versionis Armenicae cum fontibus, aliisque, maximam partem Orientalibus. Versionibus, exhibetur, primum in Germania specimen Characterum Armenicorum, in Celeberrimâ Academiâ Lipsiensi procuratorum â M. Andrea Acolutho, Vratislav. Siles, Anno Epochae Armenorum MCXXIX [1129]. Messianae MDCXXC [1680], Lipsiae, Typis Justini Brandl.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 NUKAT — 2002.
↑ ^2,0 ^2,1 MAK (польск.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #11600617X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զարբհանալյան Գ., Ուսումնասիրութիւնք հայ լեզուի և մատենագրութեան յԱրեմուտս (ԺԴ–ԺԹ դար), Վնտ., 1895, էջ 43–45
Կոստանյանց Կ., Հայագիտությունը Արևմտյան Եվրոպայում, Թ., 1910, էջ ՏԱ–ՏԲ
Աղայան Է. Բ., Հայ լեզվաբանության պատմություն, հ 1, Ե., 1958, էջ 110–111

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 228)։

[_2a9bc4ca389095e4-1] 1,0 ^1,1 NUKAT — 2002.

[_2649f530e1b000c7-2] 2,0 ^2,1 MAK (польск.)

[_5e5775e65518eefb-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_514bb82b2cefecd5-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #11600617X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_6ab3906c627b7659-5] Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]