Անդրաշ Շիֆ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անդրաշ Շիֆ
Բնօրինակ անունհունգ.՝ Schiff András
Ծնվել էդեկտեմբերի 21, 1953(1953-12-21)[1][2][3][…] (70 տարեկան)
Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն[4]
Երկիր Հունգարիա,  Ավստրիա և  Միացյալ Թագավորություն
Ժանրերդասական երաժշտություն
Մասնագիտությունդաշնակահար, դիրիժոր, համալսարանի դասախոս և կոմպոզիտոր
Գործիքներդաշնամուր
ԱշխատավայրՖերենց Լիստի երաժշտական ակադեմիա
ԼեյբլECM Records, Hungaroton?, Denon?, Դեկա Ռեկորդս և Philips Classics Records?
ԿրթությունՖերենց Լիստի երաժշտական ակադեմիա (1974)
ԱնդամակցությունԵվրոպական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա
ԱմուսինYūko Shiokawa?
Պարգևներ
Կայքandrasschiff.com
 András Schiff Վիքիպահեստում

Անդրաշ Շիֆ (հունգ.՝ Andras Schiff, դեկտեմբերի 21, 1953(1953-12-21)[1][2][3][…], Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն[4]), ծագումով հունգարացի բրիտանական դասական դաշնակահար, Բեթհովենի լավագույն մեկնողներից մեկը, հայտնի է որպես Մոցարտի, Բախի, Շուբերտի և Շումանի կատարող[9].

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Բուդապեշտում՝ Հոլոքոստը վերապրած հրեական ընտանիքում։ 1968 թվականին նկարահանվել է հունգարական հեռուստատեսության «Ով ինչ կարող է անել» հաղորդաշարում։

1974 թվականին ավարտել է Բուդապեշտի երաժշտական ակադեմիան, որտեղ սովորել է Պ. Կադոշի, Ֆ. Ռադոսի, Դ. Կուրտագի մոտ։

1979 թվականին գաղթել է Հունագրիայից[10] :1987 թվականին ստացել է Ավստրիայի քաղաքացիություն։

Հանդես է եկել լավագույն նվագախմբերի ու դիրիժորների հետ։ Մենահամերգներով հանդես է եկել ամբողջ աշխարհում, այդ թվում՝ Ռուսաստանում[11][12], և հանդես է գալիս որպես դիրիժոր։ Շիֆի լայն երգացանկը ներառում է Բախի, Բեթհովենի, Մոցարտի, Շուբերտի, Հայդնի, Շոպենի, Սկարլատի, Բարտոկի, Շումանի, Դեբյուսիի և Ռավելի ստեղծագործությունները։

1989—1998 թթ. , Զալցբուրգի մերձակայքում գտնվող կամերային երաժշտության ամենամյա փառատոնի գեղարվեստական ղեկավար է եղել։ 1999 թվականին նա ստեղծեց իր կամերային երաժշտության նվագախումբը՝ Cappella Andrea Barca-ն[13]։.

2001 թվականին ստացել է բրիտանական քաղաքացիություն և ապրում է Լոնդոնում և Ֆլորենցիայում։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կինը՝ Յուուկո Շիոկավա, ջութակահարուհի։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շիֆի կատարումները ներառում են մի շարք համերգներ, որոնցում նա կատարել է Բեթհովենի 32 դաշնամուրային սոնատները այն ժամանակագրական հաջորդականությամբ, որով դրանք ստեղծվել են։ Համերգներ են տրվել 2004 թվականին աշխարհի 20 քաղաքներում, իսկ 2007-2008 թթ. շրջագայել Հյուսիսային Ամերիկայում, արձանագրվել է 2005 թ.-ին[14]։

Հրատարակչությունում «Գ. Հենլե»-ը խմբագրել է Բախի «Բարձրացած կլավիեր» (2007), Մոցարտի դաշնամուրային կոնցերտները բնօրինակ տարբերակով (2007 թ.)[12][13].

Կինոմատոգրաֆիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1975 «Տիրուհի Դերի, որտեղ եք դուք»։ (հունգ.՝ Déryné hol van?; ռեժիսոր Գյուլա Մաար) - դեռահաս դաշնակահար
  • 1985 «Աֆրիկայից դուրս» (անգլ.՝ Աֆրիկայի սահմաններից դուրս; ռեժիսոր՝ Սիդնեյ Փոլաք) - Ռոնդո Ալլա Տուրկայի կատարումը Մոցարտի No 11 սոնատից (K. 331) սաունդթրեքում։
  • 1990 «Georg Solti's Bartók in Budapest» (անգլ.՝ Solti's Bartók in Budapest; TV documentary, Hungary) - դաշնակահար (cameo)
  • 1997 «Հրաշալի կոմպոզիտորներ» (անգլ.՝ Մեծ կոմպոզիտորներ, հեռուստավավերագրական, Մեծ Բրիտանիա), դրվագ «Յոհան Սեբաստիան Բախ» - դաշնակահար (կամեո)
  • 2004 «Մելինդա և Մելինդա» (անգլ.՝ Melinda and Melinda, ռեժիսոր՝ Վուդի Ալեն) , սաունդթրեքում Բախի Պարտիտա թիվ 3 (BWV 827) կատարումը
  • 2011 «BBC Proms № 9: Սիբելիուսը, Բարտոկը և Յանաչեկը» (անգլ.՝ BBC Proms, հեռուստասերիալ, Մեծ Բրիտանիա) - դաշնակահար (կամեո)
  • 2012 Մարդիկ և ուժեր. «Ազգային երազանքներ. Հունգարիայի հրաժեշտը Եվրոպային» շարքը։ (գերմ.՝ Menschen & Mächte; հեռուստատեսային վավերագրական ֆիլմ, Ավստրիա) - դաշնակահար (կամեո)
  • 2012 «Լավ կինը» (անգլ.՝ «The Good Wife»; հեռուստասերիալ, ԱՄՆ) - Գավոտեի կատարումը Բախի անգլիական թիվ 3 սյուիտից (BWV 808) սաունդթրեքում։

Մրցանակներ և ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 2-րդ տեղ L. Weiner կամերային երաժշտության մրցույթում (1973 թ.)
  • Հունգարիայի ռադիոյի և հեռուստատեսության մրցույթի 1-ին մրցանակ (1973 թ.)
  • Չայկովսկու անվան մրցույթի 4-րդ մրցանակ (1974)[15]
  • Լիդսի դաշնամուրների միջազգային մրցույթի 3-րդ մրցանակ (1975)
  • Ֆրանց Լիստի միջազգային մրցույթի դափնեկիր (1975)
  • Գրեմմի մրցանակ (Լավագույն կատարում առանց նվագախմբի մենակատարի կողմից). English Suites BWV 806–811 (1990)
  • Բարտոկի մրցանակ (1991)
  • Ֆրանկո Աբբիատիի մրցանակ, սեզոն 92/93.
  • Ռոբերտ Շումանի ընկերության Կլաուդիո Արրայի հուշամեդալ (Դյուսելդորֆ, 1994 թ.)
  • Kossuth մրցանակ (1996) - մշակույթի և արվեստի բնագավառում ակնառու նվաճումների համար
  • Kossuth (1996) համար
  • Բրեմենի երաժշտական ​​փառատոնի մրցանակ (2003)
  • Բոննի Բեթհովենի տան պատվավոր անդամ (2006) - Բեթհովենի ստեղծագործությունների մեկնաբանման գործում ձեռքբերումների համար[13]
  • Երաժշտության թագավորական ակադեմիա Բախի մրցանակ (2007)
  • Ֆրանկո Աբբիատիի մրցանակ (Իտալիա, 2007) - Բեթհովենի դաշնամուրային սոնատների ցիկլի համար[13]
  • Գրեմմի մրցանակ (լավագույն վոկալ ձայնագրություն) - Շուբերտի կարապի երգը (կիսվում է Պիտեր Շրեյերի հետ)
  • Wigmore Hall մեդալ (2008)
  • Klavier-Festival Ruhr Prize (2009) - դաշնամուր նվագելու ակնառու նվաճումների և իր կյանքը երաժշտությանը նվիրելու համար[13]
  • Ռոբերտ Շումանի մրցանակ (2011)

Բուդապեշտի, Դետմոլդի, Մյունխենի և Օքսֆորդի երաժշտական քոլեջի երաժշտական դպրոցների պատվավոր պրոֆեսոր։

  • Pour le Mérite (ֆրանսերեն՝ վաստակ) - շքանշան
  • Ընդգրկվել է Gramophone ամսագրի փառքի սրահում[16].

Կարծիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շիֆը համակողմանի զարգացած դաշնակահար է, որի ամենաուժեղ կողմերից մեկն իր կատարման ինքնաբուխությունն է, երաժշտություն ստեղծելու բնականությունը։

Իր յուրահատուկ նվագաոճի շնորհիվ նա կարողանում է համերգների ժամանակ ստեղծել ուրախ, նույնիսկ տոնական մթնոլորտ։

Ինչպիսի՜ հպում դաշնամուրին, ինչպիսի՜ էներգիայի լիցք, ինչպիսի՜ ջերմ մատներ։ Շիֆն ունի ստեղծագործական ոգու առավելագույն ակտիվություն երաժշտության ստեղծման յուրաքանչյուր պահին։

Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Discogs — 2000.
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 Ֆերենց Լիստի երաժշտական ակադեմիա — 1875.
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #123951550 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. https://www.schumann-portal.de/Robert_Schumann_Prize_of_the_city_of_Zwickau.html
  6. https://www.ram.ac.uk/about-us/about-the-academy/the-bach-prize
  7. https://www.rcm.ac.uk/about/historyofthercm/honoursandfellowships/NEW%20Honorary%20Doctorate%20List%20(2019).pdf
  8. https://www.leipzig.de/news/news/sir-andras-schiff-mit-der-bach-medaille-2022-der-stadt-leipzig-geehrt
  9. [1] Արխիվացված է Սեպտեմբեր 4, 2010 Wayback Machine-ի միջոցով: СПБ филармония (չաշխատող հղում)
  10. Bach to the future(անգլ.) // The Guardian. — 1999, May 14. Schiffie, w/story/0,,296686,00.html Архивировано из первоисточника 25 Դեկտեմբերի 2013.
  11. Ойвин В. Н. (2012 թ․ հոկտեմբերի 31). «Андраш Шифф, вокализирующий пианист. Концерт в Москве» (ռուսերեն). Classica FM. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 2-ին.
  12. 12,0 12,1 «Наука игры от Andras Schiff — концерт в петербургской филармонии» (ռուսերեն). Петербургский старости. 2010 թ․ սեպտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 2-ին.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 «Андраш Шифф» (ռուսերեն). Gogol.ru : Национальный культурный портал. 2010 թ․ փետրվարի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 2-ին.
  14. mp3-файлы выложены на странице The Guardian Արխիվացված է Սեպտեմբեր 11, 2020 Wayback Machine-ի միջոցով:
  15. [2] Արխիվացված է Սեպտեմբեր 25, 2010 Wayback Machine-ի միջոցով: Итоги конкурса Чайковского за 1974 год
  16. «Gramophone Hall of Fame» (անգլերեն). Gramophone. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 2-ին.