Ազիզ Սանջար
Ազիզ Սանջար թուրք.՝ Aziz Sancar | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 8, 1946[1] (75 տարեկան) Սավուր, Մարդինի մարզ, Թուրքիա |
| Քաղաքացիություն |  Թուրքիա և  ԱՄՆ |
| Ազգություն | Թուրքեր[2] |
| Դավանանք | իսլամ |
| Մասնագիտություն | կենսաքիմիկոս, մոլեկուլային կենսաբան, համալսարանի դասախոս և գենետիկ |
| Հաստատություն(ներ) | Հյուսիսային Կառոլինայի համալսարան Չապել Հիլում |
| Գործունեության ոլորտ | ԴՆԹ-ի ռեպարացիա, Բջջի կենսացիկլ և circadian rhythm? |
| Անդամակցություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Istanbul Faculty of Medicine? (1969), Տեխասի համալսարանը Դալասում և Ստամբուլի տեխնիկական համալսարան |
| Տիրապետում է լեզուներին | թուրքերեն |
| Պարգևներ | Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ[3][4] Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ Presidential Young Investigator Award? Bert and Natalie Vallee Award in Biomedical Science? և Honorary Diploma of President (Azerbaijan)? |
| Կայք | sancar.org |
| Aziz Sancar Վիքիպահեստում | |
Ազիզ Սանջար (թուրք.՝ Aziz Sancar, սեպտեմբերի 8, 1946[1], Սավուր, Մարդինի մարզ, Թուրքիա), թուրք և ամերիկացի գիտնական-կենսաքիմիկոս։ 2015 թվականին Քիմիայի Նոբելյան մրցանակը կիսել է Թոմաս Լինդալի և Պոլ Մոդրիչի հետ` «ԴՆԹ-ի ռեպարացիայի կառուցվածքի մասին հետազոտության համար»[5]։
ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ է (2005)[6]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1946 թվականի սեպտեմբերի 8-ին, աղքատ ընտանիքի ութ երեխաներից յոթերորդն է (ծնողները անգրագետ էին, բայց բոլոր երեխաները ստացել են կրթություն)[7]։ Նրա ավագ եղբայր Քենան Սանջարը Թուրքիայի զինված ուժերի պաշտոնաթող բրիգադային է, իսկ նրա զարմիկը՝ Միթհաթ Սանջարը, թուրք իրավաբան պրոֆեսոր է և ձախ քրդամետ Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության պատգամավոր[8]։
Ավարտել է Ստամբուլի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը (1969)։ 1971 թվականին տեղափոխվել է ԱՄՆ[9]։ Ավարտել է մագիստրոսական և հետբուհական ուսումները մոլեկուլային կենսաբանության գծով Դալլասի Տեխասի համալսարանում (MS, 1975; Ph.D., 1977)[10]: 1982 թվականից սովորել է՝ Չապել Հիլլի Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանում (1988 թվականից՝ պրոֆեսոր)։
Կինը՝ կենսաքիմիկոս Գվեն Սանջարը (ծնված որպես Բոուլզ, անգլ.՝ Esta Gwendolyn Boles Sancar[11]), նույնպես Դալլասի Տեխասի համալսարանի շրջանավարտ և Չապել Հիլլի Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանի պրոֆեսոր է[12][13][14]։
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ (2015)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ https://web.archive.org/web/20151009200839/http://www.carolinaturkevi.org/about.htm
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2015/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ Нобелевская премия по химии присуждена за починку ДНК // Lenta.Ru, 7 октября 2015
- ↑ Aziz Sancar (անգլ.)
- ↑ Nick Zagorski «Profile of Aziz Sancar» (ONAS)
- ↑ «Turkish-American scientist among winners of 2015 Nobel Prize in Chemistry»։ Today's Zaman։ Վերցված է 12 October 2015
- ↑ Aziz Sancar: biographical sketch
- ↑ «Curriculum Vitae: Aziz Sancar»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-10-10-ին։ Վերցված է 2020-11-02
- ↑ Curriculum Vitae (1985): Gwendolyn B. Sancar(չաշխատող հղում)
- ↑ «2009 Distinguished Alumni Award Recipients»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-01-20-ին։ Վերցված է 2020-11-02
- ↑ American Chemical Society: Gwendolyn Boles Sancar (Архивировано 08.10.18)
- ↑ Erma Boles Obituary
| ||||||||||
- Սեպտեմբերի 8 ծնունդներ
- 1946 ծնունդներ
- Ապրող անձինք
- Թուրքիայում ծնվածներ
- ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ստամբուլի տեխնիկական համալսարանի շրջանավարտներ
- Քիմիայի բնագավառում Նոբելյան մրցանակակիրներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ստամբուլի համալսարանի շրջանավարտներ
- Ամերիկացի Նոբելյան մրցանակակիրներ
- Թուրք գիտնականներ
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ