Ազիզ Սանջար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ազիզ Սանջար
թուրքերեն՝ Aziz Sancar
Ծնվել էսեպտեմբերի 8, 1946(1946-09-08)[1] (77 տարեկան)
Սավուր, Մարդինի մարզ, Թուրքիա
Քաղաքացիություն Թուրքիա և  ԱՄՆ
ԱզգությունԹուրքեր
Դավանանքիսլամ
Մասնագիտությունկենսաքիմիկոս, մոլեկուլային կենսաբան, համալսարանի դասախոս, գենետիկ և գիտնական
Հաստատություն(ներ)Հյուսիսային Կառոլինայի համալսարան Չապել Հիլում
Գործունեության ոլորտԴՆԹ-ի ռեպարացիա, Բջջի կենսացիկլ[2], Ցիրկադային ռիթմ, Կենսաքիմիա[2], մոլեկուլային կենսաբանություն[2] և ԴՆԹ[2]
ԱնդամակցությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Ալմա մատերIstanbul Faculty of Medicine? (1969), Տեխասի համալսարանը Դալասում, Ստամբուլի տեխնիկական համալսարան և Ստամբուլի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինթուրքերեն և անգլերեն[2]
Պարգևներ
Կայքsancar.org
 Aziz Sancar Վիքիպահեստում

Ազիզ Սանջար (թուրքերեն՝ Aziz Sancar, սեպտեմբերի 8, 1946(1946-09-08)[1], Սավուր, Մարդինի մարզ, Թուրքիա), թուրք և ամերիկացի գիտնական-կենսաքիմիկոս։ 2015 թվականին Քիմիայի Նոբելյան մրցանակը կիսել է Թոմաս Լինդալի և Պոլ Մոդրիչի հետ` «ԴՆԹ-ի ռեպարացիայի կառուցվածքի մասին հետազոտության համար»[7]։

ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ է (2005)[8]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1946 թվականի սեպտեմբերի 8-ին, աղքատ ընտանիքի ութ երեխաներից յոթերորդն է (ծնողները անգրագետ էին, բայց բոլոր երեխաները ստացել են կրթություն)[9]։ Նրա ավագ եղբայր Քենան Սանջարը Թուրքիայի զինված ուժերի պաշտոնաթող բրիգադային է, իսկ նրա զարմիկը՝ Միթհաթ Սանջարը, թուրք իրավաբան պրոֆեսոր է և ձախ քրդամետ Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության պատգամավոր[10]։

Ավարտել է Ստամբուլի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը (1969)։ 1971 թվականին տեղափոխվել է ԱՄՆ[11]։ Ավարտել է մագիստրոսական և հետբուհական ուսումները մոլեկուլային կենսաբանության գծով Դալլասի Տեխասի համալսարանում (MS, 1975; Ph.D., 1977)[12]: 1982 թվականից սովորել է՝ Չապել Հիլլի Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանում (1988 թվականից՝ պրոֆեսոր)։

Կինը՝ կենսաքիմիկոս Գվեն Սանջարը (ծնված որպես Բոուլզ, անգլ.՝ Esta Gwendolyn Boles Sancar[13]), նույնպես Դալլասի Տեխասի համալսարանի շրջանավարտ և Չապել Հիլլի Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանի պրոֆեսոր է[14][15][16]։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  3. ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2015/
  4. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  5. ↑ https://thevalleefoundation.org/programs/asbmb-award
  6. ↑ https://digital.ncdcr.gov/digital/collection/p249901coll22/id/744251/rec/48
  7. ↑ Нобелевская премия по химии присуждена за починку ДНК // Lenta.Ru, 7 октября 2015
  8. ↑ Aziz Sancar (անգլ.)
  9. ↑ Nick Zagorski «Profile of Aziz Sancar» (ONAS)
  10. ↑ «Turkish-American scientist among winners of 2015 Nobel Prize in Chemistry». Today's Zaman. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  11. ↑ Aziz Sancar: biographical sketch
  12. ↑ «Curriculum Vitae: Aziz Sancar». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  13. ↑ Curriculum Vitae (1985): Gwendolyn B. Sancar(չաշխատող հղում)
  14. ↑ «2009 Distinguished Alumni Award Recipients». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  15. ↑ American Chemical Society: Gwendolyn Boles Sancar (Архивировано 08.10.18)
  16. ↑ Erma Boles Obituary
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ազիզ Սանջար» հոդվածին։
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ազիզ_Սանջար&oldid=9369576» էջից