Ազիզ Սանջար
Ազիզ Սանջար թուրքերեն՝ Aziz Sancar | |
---|---|
Ծնվել է | սեպտեմբերի 8, 1946[1] (78 տարեկան) Սավուր, Մարդինի մարզ, Թուրքիա |
Քաղաքացիություն | Թուրքիա և ԱՄՆ |
Ազգություն | Թուրքեր |
Դավանանք | իսլամ |
Մասնագիտություն | կենսաքիմիկոս, մոլեկուլային կենսաբան, համալսարանի դասախոս, գենետիկ և գիտնական |
Հաստատություն(ներ) | Հյուսիսային Կառոլինայի համալսարան Չապել Հիլում |
Գործունեության ոլորտ | ԴՆԹ-ի ռեպարացիա, Բջջի կենսացիկլ[2], Ցիրկադային ռիթմ, Կենսաքիմիա[2], մոլեկուլային կենսաբանություն[2] և ԴՆԹ[2] |
Անդամակցություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Istanbul Faculty of Medicine? (1969), Տեխասի համալսարանը Դալասում, Ստամբուլի տեխնիկական համալսարան և Ստամբուլի համալսարան |
Տիրապետում է լեզուներին | թուրքերեն և անգլերեն[2] |
Պարգևներ | |
Կայք | sancar.org |
Aziz Sancar Վիքիպահեստում |
Ազիզ Սանջար (թուրքերեն՝ Aziz Sancar, սեպտեմբերի 8, 1946[1], Սավուր, Մարդինի մարզ, Թուրքիա), թուրք և ամերիկացի գիտնական-կենսաքիմիկոս։ 2015 թվականին Քիմիայի Նոբելյան մրցանակը կիսել է Թոմաս Լինդալի և Պոլ Մոդրիչի հետ` «ԴՆԹ-ի ռեպարացիայի կառուցվածքի մասին հետազոտության համար»[7]։
ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ է (2005)[8]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծնվել է 1946 թվականի սեպտեմբերի 8-ին, աղքատ ընտանիքի ութ երեխաներից յոթերորդն է (ծնողները անգրագետ էին, բայց բոլոր երեխաները ստացել են կրթություն)[9]։ Նրա ավագ եղբայր Քենան Սանջարը Թուրքիայի զինված ուժերի պաշտոնաթող բրիգադային է, իսկ նրա զարմիկը՝ Միթհաթ Սանջարը, թուրք իրավաբան պրոֆեսոր է և ձախ քրդամետ Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության պատգամավոր[10]։
Ավարտել է Ստամբուլի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը (1969)։ 1971 թվականին տեղափոխվել է ԱՄՆ[11]։ Ավարտել է մագիստրոսական և հետբուհական ուսումները մոլեկուլային կենսաբանության գծով Դալլասի Տեխասի համալսարանում (MS, 1975; Ph.D., 1977)[12]: 1982 թվականից սովորել է՝ Չապել Հիլլի Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանում (1988 թվականից՝ պրոֆեսոր)։
Կինը՝ կենսաքիմիկոս Գվեն Սանջարը (ծնված որպես Բոուլզ, անգլ.՝ Esta Gwendolyn Boles Sancar[13]), նույնպես Դալլասի Տեխասի համալսարանի շրջանավարտ և Չապել Հիլլի Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանի պրոֆեսոր է[14][15][16]։
Մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ (2015)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2015/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ https://thevalleefoundation.org/programs/asbmb-award
- ↑ https://digital.ncdcr.gov/digital/collection/p249901coll22/id/744251/rec/48
- ↑ Нобелевская премия по химии присуждена за починку ДНК // Lenta.Ru, 7 октября 2015
- ↑ Aziz Sancar (անգլ.)
- ↑ Nick Zagorski «Profile of Aziz Sancar» (ONAS)
- ↑ «Turkish-American scientist among winners of 2015 Nobel Prize in Chemistry». Today's Zaman. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
- ↑ Aziz Sancar: biographical sketch
- ↑ «Curriculum Vitae: Aziz Sancar». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
- ↑ Curriculum Vitae (1985): Gwendolyn B. Sancar(չաշխատող հղում)
- ↑ «2009 Distinguished Alumni Award Recipients». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
- ↑ American Chemical Society: Gwendolyn Boles Sancar (Архивировано 08.10.18)
- ↑ Erma Boles Obituary
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ազիզ Սանջար» հոդվածին։ |
|
- Սեպտեմբերի 8 ծնունդներ
- 1946 ծնունդներ
- Ապրող անձինք
- Թուրքիայում ծնվածներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ստամբուլի տեխնիկական համալսարանի շրջանավարտներ
- Ստամբուլի համալսարանի շրջանավարտներ
- Քիմիայի բնագավառում Նոբելյան մրցանակակիրներ
- Նոբելյան մրցանակակիրներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ամերիկացի նոբելյան մրցանակակիրներ
- Թուրք գիտնականներ
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ