Շանհայի համագործակցության կազմակերպություն

Շանհայի համագործակցության կազմակերպություն;
Տեսակ	միջկառավարական կազմակերպություն
Հապավում	SCO, ШОС, 上合组织, 上合組織, ΟΣΣ, SHHT, OCS, OCS, OCS, ШКУ, ŞİÖ, OCX, SSO, OCX, OCS, ШОС, ŞXO, ШОС, შთო, SOZ, ШОС, ŞƏT, OCS, ШАС, ՇՀԿ, ШЫҰ, СҲШ, ŠOS և ŜKO
Հիմնադրված	հունիսի 14, 2001
Գլխադասային գրասենյակ	Պեկին, Չինաստան
Պաշտ. լեզու(ներ)	ռուսերեն և չինարեն
Անվանված է	Շանհայ
Կայք	sectsco.org

Շանհայի համագործակցության կազմակերպությունը (ՇՀԿ) եվրասիական քաղաքական, տնտեսական և անվտանգության կազմակերպություն է։ Աշխարհագրական շրջանակի և բնակչության առումով այն աշխարհի ամենամեծ տարածաշրջանային կազմակերպությունն է, որն ընդգրկում է Եվրասիայի տարածքի մոտավորապես 60%-ը, աշխարհի բնակչության 40%-ը և համաշխարհային ՀՆԱ-ի ավելի քան 30%-ը։

ՇՀԿ-ն Շանհայի հնգյակի իրավահաջորդն է՝ անվտանգության փոխադարձ համաձայնագրի, որը ձևավորվել է 1996 թվականին Չինաստանի, Ղազախստանի, Ղրղզստանի, Ռուսաստանի և Տաջիկստանի միջև։ 2001 թվականի հունիսի 15-ին այս երկրների և Ուզբեկստանի ղեկավարները հանդիպեցին Շանհայում՝ հայտարարելու նոր կազմակերպության՝ ավելի խորը քաղաքական և տնտեսական համագործակցությամբ. ՇՀԿ-ի կանոնադրությունը ստորագրվել է 2002 թ. հուլիսի 7-ին և ուժի մեջ է մտել 2003 թ. սեպտեմբերի 19-ին։ Այնուհետև նրա անդամակցությունն ընդլայնվել է մինչև ութ պետություն, որոնց միացել են Հնդկաստանը և Պակիստանը 2017 թ. հունիսի 9-ին։ Մի քանի երկրներ ներգրավված են որպես դիտորդներ կամ գործընկերներ։

ՇՀԿ-ն ղեկավարվում է Պետությունների ղեկավարների խորհրդի (ՊՂԽ) կողմից՝ նրա որոշումներ կայացնող բարձրագույն մարմնի կողմից, որը հավաքվում է տարին մեկ անգամ։ Անդամների միջև կանոնավոր կերպով զորավարժություններ են անցկացվում նաև ահաբեկչության և այլ արտաքին սպառնալիքների դեմ համագործակցությունն ու համակարգումը խթանելու և տարածաշրջանային խաղաղությունն ու կայունությունը պահպանելու համար։

Կազամակերպության կենտրոնակայանը գտնվում է Շանհայ և Տաշքենդ քաղաքներում

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատմության 12-րդ դասարանի դասգիրք