Jump to content

Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման
գերմ.՝ Ferdinand von Lindemann
Ծնվել էապրիլի 12, 1852(1852-04-12)[1][2][3][…]
Հաննովեր, Գերմանական միություն[4]
Մահացել էմարտի 6, 1939(1939-03-06)[1][2][3][…] (86 տարեկան)
Մյունխեն, Նացիստական Գերմանիա[4]
ԳերեզմանՎալդֆրիդհոֆ գերտեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)Գերմանիա
Քաղաքացիություն Հաննովերի թագավորություն,  Գերմանական ռայխ և  Պրուսիայի թագավորություն
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, JMU, Ֆրայբուրգի համալսարան և Քյոնիգսբերգի համալսարան
Գործունեության ոլորտթվերի տեսություն, մաթեմատիկա[5] և Ոչ Էվկլիդեսյան երկրաչափություն[5]
ԱնդամակցությունԳյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա, Լեոպոլդինա և Բավարիական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերԳյոթինգենի համալսարան, Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան և Էրլանգեն-Նյուրնբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[6]
Գիտական ղեկավարՖելիքս Կլայն[7]
Եղել է գիտական ղեկավարՀերման Մինովսկի[8], Դավիդ Հիլբերտ[9], Առնոլդ Զոմմերֆելդ[10], Franz Fuchs?[11], Emil Hilb?[12], Martin Wilhelm Kutta?[13], Max Otto Lagally?[14], Alfred Loewy?[15], Oskar Perron?[16], Arthur Rosenthal?[17], Wilhelm Schlink?[18], Franz Staeble?[19], Otto Volk?[20], Heinrich Wieleitner?[21], Wilhelm Schlink?[22], Carl Raimund Wallner?[22], Heinrich Wieleitner?[22], Franz Xaver Zrenner?[22], Franz Fuchs?[22], Karl Petri?[22], Karl Horn?[22], Karl Walek?[22], Leroy Albert Howland?[22], Franz Thalreiter?[22], Konrad Münich?[22], Hans Schübel?[22], Friedrich Hans Cramer?[22], Հանս Դեգենհարթ[22], Charles H. Ashton?[22], Herbert Burmester?[22], Karl Strauß?[22], Julius Scheckenbach?[22], Arthur Rauber?[22], Eugen Lutz?[22], Georg Diem?[22], Օտմար Զեթլ[22], Hans Tempel?[22], Eduard Lampart?[22], August Loehrl?[22], Joseph Mayer?[22], Յոհան Գեթլեր[22], Johannes Höppner?[22], Ludwig Marc?[22], Robert Mayr?[22], Lucjan Grabowski?[22], August Wendler?[22], Rudolf Zahler?[22], Josef Wagner?[22], Fritz Lettenmeyer?[22], Gustav Schnauder?[22] և Michael Egger?[22]
Հայտնի աշակերտներGerhard von Poellnitz?[22]
Պարգևներ
Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան
 Ferdinand von Lindemann Վիքիպահեստում

Կարլ Լուիս Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման (ապրիլի 12, 1852(1852-04-12)[1][2][3][…], Հաննովեր, Գերմանական միություն[4] - մարտի 6, 1939(1939-03-06)[1][2][3][…], Մյունխեն, Նացիստական Գերմանիա[4]), գերմանացի մաթեմատիկոս, որը 1882 թվականին ապացուցել է, որ Պի թիվը պատկանում է տրանսցենդենտ թվերի բազմությանը, այսինքն՝ գոյություն չունի ռացիոնալ գործակիցներով բազմանդամ, որի լուծումը հավասար է Պիի։

Կյանք և կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լինդեմանը ծնվել է Հաննովերում։ Հայրը՝ Ֆերդինանդ Լինդեմանը, Հաննովերի գիմնազիայում դասավանդել է լեզուներ։ Մայրը՝ Էմիլի Կրուսիուսը, գիմնազիայի տնօրենի աղջիկն էր։ Հետագայում ընտանիքը տեղափոխվել է Շվերին, որտեղ Լինդեմանը հաճախել է դպրոց։

Մաթեմատիկա սովորել է Գյոթինգենում, Էռլանգենում և Մյունխենում։ Էռլանգենում Ոչ էվկլիդեսյան երկրաչափության բնագավառում ստացել է դոկտորի աստիճան՝ Ֆելիքս Կլայնի ղեկավարության ներքո[23]։ Դասավանդել է Վյուրցբուրգի և Ֆրայբուրգի համալսարաններում։ Ֆրայբուրգում գտնվելու ժամանակ ապացուցել է, որ թիվը տրանսցենդենտ է։ Ֆրայբուրգից հետո տեղափոխվել է Քյոնիգսբերգի համալսարան։ Քյոնիգսբերգում դասախոս լինելու ընթացքում ղեկավարել է մաթեմատիկոսներ Դավիթ Հիլբերտի, Հերման Մինկովսկիի և Առնոլդ Զոմմերֆելդի դոկտորական թեզերը[24]։

Տրանսցենդենտության ապացույց

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1882 թվականին Լինդեմանը հրատարակել է Պի թվի տրանսցենդենտության ապացույցը։ Ապացույցի մեթոդը նման էր ինը տարի առաջ Շառլ Հերմիտի կողմից e թվի տրանսցենդենտության ապացույցի մեթոդին։ Մինչ այս ապացույցը արդեն հայտնի էր, որ թիվը իռացիոնալ է (Յոհան Լամբերտը ապացուցել է -ի իռացիոնալությունը 1760-ականներին)։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #122995643 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  6. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  7. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  8. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  9. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  10. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  11. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  12. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  13. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  14. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  15. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  16. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  17. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  18. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  19. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  20. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  21. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  22. ↑ 22,00 22,01 22,02 22,03 22,04 22,05 22,06 22,07 22,08 22,09 22,10 22,11 22,12 22,13 22,14 22,15 22,16 22,17 22,18 22,19 22,20 22,21 22,22 22,23 22,24 22,25 22,26 22,27 22,28 22,29 22,30 22,31 22,32 22,33 22,34 22,35 22,36 22,37 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  23. ↑ Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման Mathematics Genealogy Project կայքում
  24. ↑ «Ferdinand von Lindemann - Biography». Maths History (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 6-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆերդինանդ_ֆոն_Լինդեման&oldid=9716965» էջից