Օախակա (նահանգ)
 իսպ.՝ Estado Libre y Soberano de Oaxaca | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Մեքսիկա | ||||
| Կարգավիճակ | նահանգ | ||||
| Մտնում է | Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ | ||||
| Վարչկենտրոն | Օախակա դե Խուարես | ||||
| ԲԾՄ | 1644 մետր | ||||
| Օրենսդրական մարմին | Congress of Oaxaca? | ||||
| Հիմնական լեզու | իսպաներեն | ||||
| Բնակչություն (2012) | 3․866․280[1] | ||||
| Տարածք | 93757[2] (5 տեղ) | ||||
| Բարձրություն ծովի մ-ից՝ - Բարձրագույն կետ | 3720[3] մ | ||||
 | |||||
 | |||||
| Հիմնադրված է | 1823, դեկտեմբերի 21[4] թ. | ||||
| Սահմանակցում է | Չիապաս, Պուեբլա, Գեռերո և Վերակրուս | ||||
| Ժամային գոտի | UTC-6 −5 | ||||
| ISO 3166-2 կոդ | MX-OAX | ||||
| Փոստային ինդեքսներ | 68–71 | ||||
| Ինտերնետ-դոմեն | .mx | ||||
| Անվանված է | Օախակա | ||||
| Պաշտոնական կայքը | |||||
Օախակա (իսպ.՝ Estado Libre y Soberano de Oaxaca), պաշտոնական անվանումը՝ Օախակայի ազատ և ինքնիշխան նահանգ, Մեքսիկայի 31 նահագներից մեկը։ Ունի 570 համայնք, որոնցից 418 կառավարվում են ավանդույթներով (Usos y costumbres)[5] և տեղական ինքնակառավարման կողմից ընդունված տեղական կարգերով։ Մայրաքաղաքն է Օախակա դե Խուարեսը։
Տվյալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նահանգը գտնվում է Մեքսիկայի հարավարևմտյան հատվածում[6]։ Արևմուտքում սահմանակից է Գերերո նահանգին, հյուսիս-արևմուտքում՝ Պուեբլային, հյուսիսում՝ Վերակրուսին, արևելքում՝ Չյապասին։
Նահանգը հայտնի է իր մշակույթով և բնիկներով, որոնցից առավել հայտնի են սապոտեկները և միշտեկները, սակայն միայն տասնվեցն են պաշտոնապես ընդունված։ Այս մշակույթներն առավել լավ են պահպանվել՝ պայմանավորված նահանգի խորդուբորդ և կղզիացած տեղայնքով։ Մեծամասնությունը բնակվում է կենտրոնական հովտային շրջանում, որը հայտնի է որպես տուրիստական գոտի, մասնավորապես տուրիստներին գրավում են Մոնտե Ալբա, տեղական մշակույթը և արհեստները։ Տուրիստական գրավչության վայրերից են նաև ափամերձ տարածքները, մասնավորապես՝ Ուատուլկո հանգստավայրը։ Նահանգը հայտնի է նաև իր կենսաբազմազանությամբ և Չյապաս ու Վերակրուս նահագների հետ գտնվում է գլխավոր եռյակում սողունների, երկկենցաղների, կաթնասունների և բույսերի թվով[7]։
Շրջաններ և գլխավոր համայնքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գլխավոր քաղաքներից են՝ Ուախուապան դե Լեոն, Խուչիտան դե Զարագոսա, Օախակա դե Խուրաես, Պուերտո Էսկոնդիդո, Սալինա Կրուս, Սան Պեդրո Պոչուտլա, Սան Խուան Բոտիստա Կուիկատլան, Սան Խուան Բոտիստա Տուքսեպեկ, Սանտա Կրուս Խոխոկոտլան, Սանտա Լուսիա դել Կամինո, Տլաքսիակո, Սանտիագո Պինոտեպա Նասիոնալ և Տեուանտեպեկ։
Օախակայի շրջաններն ու համայնքներն են[8]
| Ռեգիոն | Շրջան | Համայնքներ | Տարածք (կմ) | Շրջան բնակչություն (2005) |
|---|---|---|---|---|
| Միքստեկա | Խուքստլաուակա | Սանտիագո Խուքստլաուակա | 1,848 | 72,176 |
| Սիլակայոապամ | 1,822 | 30,300 | ||
| Ուախուապան | Ուախուապան դե Լեոն | 3,270 | 122,760 | |
| Կուաքստլաուակա | 1,666 | 9,018 | ||
| Տեպոսկոլուլա | 1,547 | 31,127 | ||
| Տլաքսիակո | 2,711 | 105,775 | ||
| Նոչիքստլան | 2,799 | 55,821 | ||
| Իստմո դե Տեուանտեպեկ | Խուչիտան | Խուչիտան դե Զարագսա | 14,392 | 339,445 |
| Տեուանտեպեկ | Սալինա Կրուս Տեուանտեպեկ] |
6,305 | 222,710 | |
| Կանյադա | Տեոտիտլան | Ուաուտլա դե Խիմենես | 2,212 | 144,534 |
| Կուիկատլան | 2,187 | 51,724 | ||
| Պապալոապան | Տուքստեպեկ | Սան Խուան Բոտիստա Տուքստեպեկ | 5,496 | 393,595 |
| Չոապամ | 2,987 | 44,346 | ||
| Սիեռա նորտե դե Օախակա | Իքստլան | 2,864 | 36,870 | |
| Վիլա Ալտա | 1,156 | 29,009 | ||
| Սիեռա Միքստե | Սան Խուան Կոտզոկոն | 4,930 | 96,920 | |
| Վալես Սենտրալես դե Օախակա | Էտլա | 2,221 | 117,207 | |
| Սենտրո Օախակա | Օախակա Սանտա Կրուս Խոխոկոտլան Սանտա Լուսիա դել Կամինո Սանտա Մարիա Ատզոմպա |
539 | 515,440 | |
| Զաաչիլա | Վիլա դե Զաաչիլա | 569 | 41,783 | |
| Զիմատլան | 988 | 51,738 | ||
| Օկոտլան | Օկոտլան դե Մորալես | 858 | 68,840 | |
| Տլակոլուլա | 3,324 | 107,653 | ||
| Էխուտլա | 963 | 40,985 | ||
| Սիեռա սուր դե Օախակա | Պուտլա | Պուտլա վիլա դե Գերերո | 2,627 | 83,303 |
| Սոլա դե Վեգա | 3,592 | 74,107 | ||
| Միաուատլան | Միաուատլան դե Պորֆիրիո Դիաս | 3,938 | 109,302 | |
| Յաուտեպեկ | 4,559 | 31,070 | ||
| Կոստա | Խամիլտեպեկ | Պինոտեպա Նասիոնալ | 4,293 | 170,249 |
| Խուկիլա | Սան Պեդրո Միքստեպեկ (Պուերտո Էսկոնդիդո) | 3,531 | 134,365 | |
| Պոչուտլա | Սան Պեդրո Պոչուտլա Սանտա Մարվա Ուատուլկո Սանտա Մարվա Տոնամեկա |
3,773 | 174,649 | |
| 93,967 | 3,506,821 | |||
Օախակայի բուսական և կենդանական աշխարհը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Flora y fauna de Oaxaca | |||||||
|
|
|
|
| |||
| Tepezcuintle | Iguana | Tortuga carey | Águila arpía | Tapir | |||
|
|
|
|
.jpg)
| |||
| Jaguar | Pelícano | Coyámel | Ocelote | Mazacoate | |||
|
|
|
|
| |||
| Pochote | Oyamel | Cactus erizo | Ahuehuete | Maguey | |||
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «ENOE». Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 24-ին.
- ↑ «Superficie». Cuentame INEGI. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 12-ին.
- ↑ «Relieve». Cuentame INEGI. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
- ↑ «La diputación provincial y el federalismo mexicano» (Spanish).
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Instituto Estatal Electoral y de Participación Ciudadana de Oaxaca - Historia». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
- ↑ «Oaxaca». Explorando Mexico. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 4-ին.
- ↑ «Semarnat, El ambiente en números 2010» (PDF). CONABIO. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2010 թ․ մայիսի 24-ին. Վերցված է 1012 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ «Estadistica Derivada: Tarjetas Municipales de Informacion Estadistica Basica del estado de Oaxaca». OEIDRUS Oaxaca (Spanish). Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- (Իսպաներեն) Official site of the State Government Արխիվացված 2006-01-02 Wayback Machine
- (անգլերեն) The Oaxaca Times
- (Իսպաներեն) (անգլերեն) Oaxaca's Tourist Guide, on the web since 1995
- (անգլերեն) Oaxaca Photo Blog
- Oaxaca Travel and Tourism հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օախակա (նահանգ)» հոդվածին։ |
| ||||||||||
