«Ուկրաիներեն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Փոխել հղումները
Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Լեզու
|գույն = Indo-European
|անվանում = Ուկրաիներեն
|ինքնանվանում = українська мова ([ukrɑˈjinʲsʲkɑ ˈmɔwɑ])
|երկրներ = {{Դրոշավորում|Ուկրաինա}}<br />{{Դրոշավորում|Խորվաթիա}}<br />{{Դրոշավորում|Ռումինիա}}<br />{{Դրոշավորում|Ռուսաստան}}<br />{{Դրոշավորում|Սերբիա}}<br />{{Դրոշավորում|Սլովակիա}}
|շրջաններ =
|լեզվակիրների թիվ = 45 մլն [http://www.joshuaproject.net/peoples.php?rop3=100516].
|ռեյտինգ =
|կատեգորիա = [[Եվրասիայի լեզուներ]]
|դասակարգում =
[[Հնդոեվրոպական լեզուներ|Հնդեվրոպական ընտանիք]]
|գրեր = [[Ուկրաիներենի այբուբեն]]
|պաշտոնական լեզու = {{Դրոշավորում|Ուկրաինա}}
|ԳՕՍՏ 7.75–97 = 639
|ISO1 = uk
|ISO2 = ukr
|ISO3 =
}}

'''Ուկրաիներեն'''՝ [[Հնդեվրոպական լեզուներ|Հնդեվրոպական լեզվաընտանիք]]ի արևելա-սլավոնական լեզվախմբի լեզու։ Ուկրաիներեն խոսում են աշխարհում 41 միլիոն մարդ։ Ուկրաիներենը պետական լեզու է [[Ուկրաինա]]յում, [[Լեհաստան]]ում, [[Սլովակիա]]յում։ Ըստ աշխարհի լեզուների դասակարգման ուկրաիներենը խոսողների թվով 26-րդն է։
'''Ուկրաիներեն'''՝ [[Հնդեվրոպական լեզուներ|Հնդեվրոպական լեզվաընտանիք]]ի արևելա-սլավոնական լեզվախմբի լեզու։ Ուկրաիներեն խոսում են աշխարհում 41 միլիոն մարդ։ Ուկրաիներենը պետական լեզու է [[Ուկրաինա]]յում, [[Լեհաստան]]ում, [[Սլովակիա]]յում։ Ըստ աշխարհի լեզուների դասակարգման ուկրաիներենը խոսողների թվով 26-րդն է։


'''Ուկրաիներեն'''՝ [[Հնդեվրոպական լեզուներ|Հնդեվրոպական լեզվաընտանիք]]ի արևելա-սլավոնական լեզվախմբի լեզու։ Ուկրաիներեն խոսում են աշխարհում 41 միլիոն մարդ։ Ուկրաիներենը պետական լեզու է [[Ուկրաինա]]յում, [[Լեհաստան]]ում, [[Սլովակիա]]յում։ Ըստ աշխարհի լեզուների դասակարգման ուկրաիներենը խոսողների թվով 26-րդն է։


== Ընդհանուր տեղեկություններ ==
<!--


* '''Խոսողների թիվ''' — 45 մլն.
==Դասակարգումը==
* '''Լեզվի կոդ''' — uk
==Աշխարհագրական տարածումը==
* '''Անվանում''' — uk - українська мова (ukrains’ka mova); en - Ukrainian; eo - Ukraina
* '''Տառատեսակ''' — [[Կիրիլիցա]]


===Պետական կարգավիճակը===
== Պետական կարգավիճակը ==
===Բարբառները===
===Լեզվից ծագած այլ լեզուերը===
===Այբուբենը և գիրը===


'''Պետական լեզու է՝'''
====Տառադարձությունը====
* {{Դրոշ|Ուկրաինա}} [[Ուկրաինա]]յում
====Համակարգչային և համացանցային օգտագործումը====
===Ուղղագրությունը===


== Աշխարհագրական տարածումը ==
==Հչյունները==
===Ձայնավորները===
===Բաղաձայնները===


Ուկրաիներենը տարածված է հիմնականում [[Ուկրաինա]]յում, [[Բելառուս]]ում, [[Ռուսաստան]]ում և նրանց հարակից շրջաններում, [[Կուբան]]ում, [[Լեհաստան]]ում, [[Սլովակիա]]յում, ինչպես նաև [[Կանադա]]յում, [[ԱՄՆ]]-ում, [[Արգենտինա]]յում և [[Ավստրալիա]]յում։
==Քերականությունը==
==Բառապաշարը==
===Հանրահայտ ասացվածքները===


===Այբուբենը և գիրը===
==Պատմությունը և օրինակները==
{|
==Գրականությունը==
|valign="top" width="50%"|
<div>
{| class="wikitable"
! ուկրաինատառ !! այբենական անվանում !! մոտավոր արտասանություն
|-
|А а || ա || ա
|-
|Б б || բե || բ
|-
|В в || վե || գ
|-
|Г г || հե || հ
|-
|Ґ ґ || գե || գ<ref>Ґ տառը ուկրաիներենում հանդիպում է շատ հազվադեպ։ Հիմնականում հանդիպում է անձնանուններում։ Ուկրաինացիները այս տառը արտասանում են ինչպես „գ“, թեև դա ավելի նման է հայերեն „ղ“-ի (որոշ դեպքերում հնչում է ինչպես „ղ“ և „հ“ տառերի միջև ընկած մի տառ)։</ref>
|-
|Д д || դե || դ
|-
|Е е || է || է
|-
|Є є || ե || ե ('''IPA:''' je, ʲe)
|-
|Ж ж || ժե || ժ
|-
|З з || զե || զ
|-
|И и || ի || ի ('''IPA:''' I)
|-
|І і || ի || ի ('''IPA:''' i)
|-
|Ї ї || յի || յի ('''IPA:''' ji)
|-
|Й й || յոտ || յ ('''IPA:''' j)
|-
|К к || կա || կ
|-
|Л л || էլ || լ
|-
|М м || էմ || մ
|-
|Н н || էն || ն
|-
|О о || օ || օ
|-
|П п || պե || կ
|-
|Р р || էռ || ռ
|-
|С с || էս || ս
|-
|Т т || տե || տ
|-
|У у || ու || ու
|-
|Ф ф || էֆ || ֆ
|-
|Х х || խա || խ
|-
|Ц ц || ցե || ց
|-
|Ч ч || չե || չ
|-
|Ш ш || շա || շ
|-
|Щ щ || շչա || շչ
|-
|Ь ь || ([[ռուդերեն|ռուս.՝]]) [[:ru:мягкий знак|мягкий знак]] || – ('''IPA:''' ʲ )
|-
|Ю ю || յու || յու ('''IPA:''' ju, ʲu)
|-
|Я я || յա || յա ('''IPA:''' ja, ʲa)
|-
| ’ || (ապաթարց) || –
|}
</div>


==Տես նաև այլ հոդվածներ այս լեզվի մասին==
===Լեզվի նկարագրությունը===
===Հարակից լեզուները===
===Այլ===


== Բառապաշար ==


* Բարի օր/Բարև/Ողջույն - Добрий день (Dobri den); Привіт (Pryvit)
==Ծանոթագրություններ ==
* Բարի լույս - Доброго ранку (Dobroho ranku)
{{Ծանցանկ}}
* Բարի երեկո - Добрий вечір (Dobryy̆ vechir)
* Ինչպե՞ս եք - як ви поживаєте? (yak vy pozhyvayete?)
* Ինչպե՞ս ես - як поживаєш? (yak pozhyvayesh?)
* Բարի գալուստ - Ласкаво просимо (Laskavo prosymo); Вітаємо (Vitaemo)
* Ինչպե՞ս են Ձեր գործերը - Як у вас справы? (Yak u vas spravy?)
* Շնորհակալություն - Дякую (Dyakuyu); Спасибі (Spasybi)
* Այո | Ոչ - Так | Ні (Tak / Ni)
* Խնդրում եմ - Будь ласка (Bud' laska); Прошу (Proshu)
* Ցտեսություն/Հաջողություն - До побачення (Do pobachennya)


'''Թվեր'''


{| width="650"
==Հղումներ ==
|
{{Refbegin}}
* 1 — один (ody'n) ''արական սեռ''
* 1 — одна (odna) ''իգական սեռ''
* 1 — одне (odne) ''միջին սեռ''
* 2 — два (dva) ''և՛ արական, և՛ միջին սեռ''
* 2 — дві (dvi) ''իգական սեռ''


(''մնացած թվանշանների անվանումները ընդհանուր են'')
{{Refend}}
* 3 — три (tri)

|
==Աղբյուրները== -->
* 4 — чотири (choty'ry)
* 5 — п'ять (pyat')
* 6 — шість (shist')
* 7 — сім (sim)
* 8 — вісім (vísim)
* 9 — дев'ять (devyat')
* 10 — десять (desyat')
|}


== Արտաքին հղումներ ==
== Արտաքին հղումներ ==
Տող 48. Տող 156.
* [http://www.geonames.de GeoNames]
* [http://www.geonames.de GeoNames]
* [http://www.ethnologue.com/web.asp Ethnologue]
* [http://www.ethnologue.com/web.asp Ethnologue]

<!-- == Բառարաններ ==

== Դասագրքեր== -->


== Տես նաև ==
== Տես նաև ==
Տող 59. Տող 163.
* [[Լեզվաընտանիքների ցանկ]]
* [[Լեզվաընտանիքների ցանկ]]
* [[Լեզուների ցանկեր]]
* [[Լեզուների ցանկեր]]
* [[Ուկրաինա]]
* [[Ուկրաինայի լեզուներ]]


== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}


{{երկիրը թեմաներում
|երկիր = Ուկրաինա
|երկրի = Ուկրաինայի
|երկրում = Ուկրաինայում
}}
{{Սլավոնական լեզուներ}}
{{Սլավոնական լեզուներ}}
{{Այբ-բեն Աշխարհի լեզուներ}}
{{Այբ-բեն Աշխարհի լեզուներ}}
{{lang-stub}}


[[Կատեգորիա:Սլավոնական լեզվախումբ]]
[[Կատեգորիա:Սլավոնական լեզվախումբ]]

05:06, 10 փետրվարի 2013-ի տարբերակ

Ուկրաիներեն
українська мова ([ukrɑˈjinʲsʲkɑ ˈmɔwɑ])
Տեսակբնական լեզու և կենդանի լեզու
Ենթադասարևելա-սլավոնական լեզու[1]
ԵրկրներՈւկրաինա Ուկրաինա
Խորվաթիա Խորվաթիա
Ռումինիա Ռումինիա
Ռուսաստան Ռուսաստան
Սերբիա Սերբիա
Սլովակիա Սլովակիա
Պաշտոնական կարգավիճակՈւկրաինա Ուկրաինա
Խոսողների քանակ26 900 000 մարդ (2023)[2]
Վերահսկող կազմակերպությունՈւկրաինայի գիտությունների ազգային ակադեմիա, Ուկրաիներենի ինստիտուտ, Potebnia Institute of Linguistics? և Commissioner for the Protection of the State Language?
Լեզվակիրների թիվը45 մլն [1].
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճականվտանգ
ԴասակարգումՀնդեվրոպական ընտանիք
Գրերի համակարգՈւկրաիներենի այբուբեն
IETFuk
ԳՕՍՏ 7.75–97639
ISO 639-1uk
ISO 639-2ukr
ISO 639-3ukr
 Ukrainian language Վիքիպահեստում

Ուկրաիներեն՝ Հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի արևելա-սլավոնական լեզվախմբի լեզու։ Ուկրաիներեն խոսում են աշխարհում 41 միլիոն մարդ։ Ուկրաիներենը պետական լեզու է Ուկրաինայում, Լեհաստանում, Սլովակիայում։ Ըստ աշխարհի լեզուների դասակարգման ուկրաիներենը խոսողների թվով 26-րդն է։

Ուկրաիներեն՝ Հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի արևելա-սլավոնական լեզվախմբի լեզու։ Ուկրաիներեն խոսում են աշխարհում 41 միլիոն մարդ։ Ուկրաիներենը պետական լեզու է Ուկրաինայում, Լեհաստանում, Սլովակիայում։ Ըստ աշխարհի լեզուների դասակարգման ուկրաիներենը խոսողների թվով 26-րդն է։

Ընդհանուր տեղեկություններ

  • Խոսողների թիվ — 45 մլն.
  • Լեզվի կոդ — uk
  • Անվանում — uk - українська мова (ukrains’ka mova); en - Ukrainian; eo - Ukraina
  • Տառատեսակ — Կիրիլիցա

Պետական կարգավիճակը

Պետական լեզու է՝

Աշխարհագրական տարածումը

Ուկրաիներենը տարածված է հիմնականում Ուկրաինայում, Բելառուսում, Ռուսաստանում և նրանց հարակից շրջաններում, Կուբանում, Լեհաստանում, Սլովակիայում, ինչպես նաև Կանադայում, ԱՄՆ-ում, Արգենտինայում և Ավստրալիայում։

Այբուբենը և գիրը

ուկրաինատառ այբենական անվանում մոտավոր արտասանություն
А а ա ա
Б б բե բ
В в վե գ
Г г հե հ
Ґ ґ գե գ[3]
Д д դե դ
Е е է է
Є є ե ե (IPA: je, ʲe)
Ж ж ժե ժ
З з զե զ
И и ի ի (IPA: I)
І і ի ի (IPA: i)
Ї ї յի յի (IPA: ji)
Й й յոտ յ (IPA: j)
К к կա կ
Л л էլ լ
М м էմ մ
Н н էն ն
О о օ օ
П п պե կ
Р р էռ ռ
С с էս ս
Т т տե տ
У у ու ու
Ф ф էֆ ֆ
Х х խա խ
Ц ц ցե ց
Ч ч չե չ
Ш ш շա շ
Щ щ շչա շչ
Ь ь (ռուս.՝) мягкий знак – (IPA: ʲ )
Ю ю յու յու (IPA: ju, ʲu)
Я я յա յա (IPA: ja, ʲa)
’ (ապաթարց) –


Բառապաշար

  • Բարի օր/Բարև/Ողջույն - Добрий день (Dobri den); Привіт (Pryvit)
  • Բարի լույս - Доброго ранку (Dobroho ranku)
  • Բարի երեկո - Добрий вечір (Dobryy̆ vechir)
  • Ինչպե՞ս եք - як ви поживаєте? (yak vy pozhyvayete?)
  • Ինչպե՞ս ես - як поживаєш? (yak pozhyvayesh?)
  • Բարի գալուստ - Ласкаво просимо (Laskavo prosymo); Вітаємо (Vitaemo)
  • Ինչպե՞ս են Ձեր գործերը - Як у вас справы? (Yak u vas spravy?)
  • Շնորհակալություն - Дякую (Dyakuyu); Спасибі (Spasybi)
  • Այո | Ոչ - Так | Ні (Tak / Ni)
  • Խնդրում եմ - Будь ласка (Bud' laska); Прошу (Proshu)
  • Ցտեսություն/Հաջողություն - До побачення (Do pobachennya)

Թվեր

  • 1 — один (ody'n) արական սեռ
  • 1 — одна (odna) իգական սեռ
  • 1 — одне (odne) միջին սեռ
  • 2 — два (dva) և՛ արական, և՛ միջին սեռ
  • 2 — дві (dvi) իգական սեռ

(մնացած թվանշանների անվանումները ընդհանուր են)

  • 3 — три (tri)
  • 4 — чотири (choty'ry)
  • 5 — п'ять (pyat')
  • 6 — шість (shist')
  • 7 — сім (sim)
  • 8 — вісім (vísim)
  • 9 — дев'ять (devyat')
  • 10 — десять (desyat')

Արտաքին հղումներ

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Archaeology and Language: The Puzzle of Indo-European Origins — Pimlico, 1998. — P. 69. — ISBN 0-7126-6612-5
  2. ↑ Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675
  3. ↑ Ґ տառը ուկրաիներենում հանդիպում է շատ հազվադեպ։ Հիմնականում հանդիպում է անձնանուններում։ Ուկրաինացիները այս տառը արտասանում են ինչպես „գ“, թեև դա ավելի նման է հայերեն „ղ“-ի (որոշ դեպքերում հնչում է ինչպես „ղ“ և „հ“ տառերի միջև ընկած մի տառ)։
Ուկրաինա
Ուկրաինա. թեմատիկ հոդվածներ

Զինանշան • Դրոշ • Օրհներգ • Պետական կառուցվածք • Սահմանադրություն • Խորհրդարան • Վարչական բաժանում • Աշխարհագրություն • Քաղաքներ • Մայրաքաղաք • Բնակչություն • Լեզուներ • Պատմություն • Տնտեսություն • Արժույթ • Մշակույթ • Կրոն • Կինեմատոգրաֆիա • Գրականություն • Երաժշտություն • Տոներ • Սպորտ • Կրթություն • Գիտություն • Տրանսպորտ • Տուրիզմ • Փոստ (պատմություն և նամականիշեր) • Ինտերնետ • Զինված ուժեր • Արտաքին քաղաքականություն • Հեռուստատեսություն
«Ուկրաինա» պորտալ

 
{{{վերնագիր}}}

{{{բովանդակություն}}}

 
{{{վերնագիր}}}

{{{բովանդակություն}}}

 

Կաղապար:Այբ-բեն Աշխարհի լեզուներ Կաղապար:Link GA

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ուկրաիներեն&oldid=1117912» էջից