Յակոպո դել Սելլայո
Յակոպո դել Սելլայո | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1442[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն |
| Վախճանվել է | նոյեմբերի 21, 1493 |
| Մահվան վայր | Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն |
| Մասնագիտություն | նկարիչ |
| Ոճ | Ֆլորենցիայի դպրոց |
| Թեմաներ | գեղանկարչություն |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Adoration of the Christ Child?, Christ with Instruments of the Passion? և The Banquet of Ahasuerus? |
| Զավակներ | Arcangelo di Jacopo del Sellaio? |
 Jacopo del Sellaio Վիքիպահեստում | |
Յակոպո դել Սելլայո (Յակոպո դի Արկանջելո, իտալ.՝ Jacopo del Sellaio, Jacopo di Arcangelo, 1442[1][2][3][…], Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն - նոյեմբերի 21, 1493, Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն), Ֆլորենցյան դպրոցի իտալացի նկարիչ։
Կյանք և ստեղծագործությունները
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Յակոպոն եղել է շորնիկ Արկանջելո (Արկանջոլո) դի Յակոպոյի և Մոննա Ջեմմայի միակ որդին։ «Շորնիկ»-ը՝իտալ.՝ sellaio, այստեղից էլ նկարչի մականունը։ Ամուսիններն ունեցել են մեկ այլ դուստր՝ Լուկրեցիան, հայտնի է, որ ավելի ուշ՝ 1469 թվականին, ընտանիքի հետ ապրել է Ջովաննին՝ Յակոպոյի զարմիկը, բնակարանը նրանք վարձել են Մոննա Պիերայից՝ գեղանկարչի մոր քրոջ մոտ։ Եթե հավատանք Վազարիին, Սելլայոն սովորել է Բոտիչելլիի և Ֆրա Ֆիլիպպո Լիպպիի հետ։
Բոտիչելլին զգալի ազդեցություն է ունեցել ստեղծագործության հանցակցության վրա։
Սելայոյի կյանքի մասին քիչ բան է հայտնի։ 1460 թվականին նա ընդունվել է Ֆլորենցիայի Սուրբ Ղուկասի եղբայրություն, իսկ 1473-1491 թվականներին աշխատել է Ֆիլիպո դի Ջուլիանոյի հետ նույն արվեստանոցում։ Ըստ երևույթին, բացի վերջինից, Սելլայոյի արվեստանոցում աշխատել են նաև այլ ասիստենտներ։ Յակոպոյի հայտնի ստեղծագործություններից ամենաշատը սկսվում է 1477 թվականի վերջից։ Սրանք երկու վահանակներ են, որոնք գտնվում են Ֆլորենցիայի եկեղեցու Սանտա Լուչիա դեի Մանյոլին և պատկերում են Մարիամն ու հրեշտակը տանող բարի լուրը։ Հայտնի է, որ Սելլայոն եկեղեցում նույնպես զբաղվել է ենթադրաբար Պիետրո Լորենցետինի վրձնի վերականգնմամբ, իսկ նրա ասիստենտ՝ դի Ջուլիանոն այնտեղ կատարել է խաչելությունը։
«Ավետում»- ն իր վրա կրում է ֆրա Ֆիլիպպոյի ազդեցության հետքերը։ Ավետման սյուժեն գրված է վարպետի կողմից Ֆլորենցիայի եկեղեցիներից մեկի՝ Սան Ջովանի Վալդարնոյի համար։ 1480-ական թվականների վերջին գրված «Սուրբ ծնունդ»-ում նույնպես արտացոլվել են Լիպիի արվեստի հատկանիշները, ինչպիսիք են օրինակ ճառագայթները, որոնք շրջապատում են մանուկ Քրիստոսին։
Եկեղեցու խորանի համար Սան Ֆրեդիանո Սելլայոն գրել է երկու կերպար։ «Պիետում» նկատելի է Գիրլանդայոյի ազդեցությունը, այն առաջին անգամ փաստաթղթերում հիշատակվում է 1483 թվականին, այն հեղինակի կենդանության օրոք մնացել էր անավարտ, Արկանջելոյի գրությունը ավարտել է Յակոպոյի որդին (լույս աշխարհ է եկել 1477 թվականին)։ Երկրորդ կերպարը «Սուրբ Լավրենտի խաչելությունն» է, այն տալիս է խորը ազդեցություն, որը Սելլայոյի ստեղծագործության վրա ցուցաբերել է Բոտիչելին։ Հավանաբար սա վարպետի վերջին նշանակալի պատվերներից մեկն է և այն վերաբերում է մոտավորապես 1490 թվականին (երեք տարի անց Սելլայոն թաղվեց նույն եկեղեցում)։
Սելլայոյի ստեղծագործությունների մեծ մասը կրոնական նկարներ են, որոնցից յուրաքանչյուրի վրա ներկայացված է քրիստոնեական որևէ կերպար, առավել հաճախ Սուրբ Հիերոնիմոսը կամ Հովհաննես Մկրտիչը։ Բացի այդ, նկարչի մի շարք աշխատանքներ իրենցից ներկայացնում են այսպես կոչված «կասոնե»-ի զարդ. հատուկ արկղ, որոնք ամուսնական միության եզրակացության և նոր ընտանիքի ապագա նյութական բարեկեցության խորհրդանիշն է. նման «կասոներով» ընդունված էր հարսանեկան երթերի ժամանակ հանդիսավոր կերպով զբոսնել հարսնացուի տան փողոցներով։ Սալլայոյի ամենահայտնի նմանատիպ գործերց է արկղի պատմությունը Ամուրի Պսիքեի պատմությանը և Էսֆիրի և Քսերքսես I պատմությանը։ 1472 թվականին Յակոպոի հետ համատեղ աշխատել է Դենոբի դի Դոմոենիկոն և Բիաջո դ'Անտոնիոն արկղի պատերի վրա, որը հայտնի է որպես կասոնա Ներլի։
Ընդհանուր առմամբ, Սելլայոյի ստեղծագործությունը էկլեկտիկ է և փոքր-ինչ ընդօրինակելի, բայց միևնույն ժամանակ դրանում զգացվում է հեղինակի անձի և վարպետության հմայքը։ Որոշ հետազոտողներ կարծում էին, որ Սելլայոն առավել ինքնատիպ է ոչ թե կրոնական, այլ դիցաբանական և պատմական աշխատանքներում («Պետրարկայի Տրիումֆեր», «Օրֆեյ և Էվրիդիկա»[4], «Բրուտ և Պորցիյա»)։ Նկարչի տեխնիկան տարբերվում է գծայնությամբ իսկ ներկապնակը փափկությամբ և լուսավոր երանգներով։
Սելլայոյի ոչ բոլոր նկարներում հեղինակությունը կարող է սահմանվել լիարժեք ճշգրտությամբ։ Մի շարք աշխատանքներ տարբեր ժամանակներում վերագրվել է Սելլայոյին, թերևս վրձինը պատկանում էր Բոտիչչելիի հետևորդներին՝ Լիպիի և հիռլանդային, այդ թվում և նրա որդուն՝ Արկանջելոին, և նրա օգնական դի Ջովաննին։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 2,0 2,1 KulturNav — 2015.
- ↑ 3,0 3,1 Athenaeum
- ↑ Лопухова М. А. Una storia di figure piccole, condotte con tanta arte e diligenza: «История Орфея» Якопо дель Селлайо и несколько рисунков Филиппино Липпи и мастерской из собрания галереи Уффици // Актуальные проблемы теории и истории искусства: сб. науч. статей. Вып. 7. / Под ред. С. В. Мальцевой, Е. Ю. Станюкович-Денисовой, А. В. Захаровой. — СПб.: Изд-во СПбГУ, 2017. — С. 453—459.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը] | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յակոպո դել Սելլայո» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
