Դոմենիկո Գիրլանդայո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դոմենիկո Գիրլանդայո
իտալերեն՝ Domenico Ghirlandaio
Pala degli innocenti, ghirlandaio, autoritratto, dettaglio.jpg
Ի ծնեDomenico Ghirlandaio
Ծնվել էհունիսի 2, 1448[1]
ԾննդավայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն
Վախճանվել էհունվարի 11, 1494 (45 տարեկան)
Մահվան վայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[2]
ՔաղաքացիությունBandiera Firenze Calcio Storico.svg Ֆլորենցիայի Հանրապետություն
ԴավանանքՀռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Մասնագիտություննկարիչ
ՈճԻտալական Վերածնունդ
Թեմաներգեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներՏորնաբուոնիի մատուռը և Sassetti Chapel?
ՈւսուցիչԱլեսիո Բալդովինետի և Անդրեա դել Վեռոկկիո
ԱշակերտներՄիքելանջելո, Սեբաստիանո Մաինարդի, Master of the Fiesole Epiphany?, Ռինդոլֆո Գիրլանդայո և Ֆրանչեսկո Գրանաչի
ԶավակներՌինդոլֆո Գիրլանդայո[2]
ԱզգականներՍեբաստիանո Մաինարդի[3][4]
Կայքdomenico-ghirlandaio.org​(անգլ.)
Commons-logo.svg Domenico Ghirlandaio Վիքիպահեստում

Դոմենիկո Գիրլանդայո (իտալերեն՝ Domenico Ghirlandaio) կամ Դոմենիկո դի Տոմազո Կուրադի դի Դոֆֆո Բիգորդի (Domenico di Tommaso Curradi di Doffo Bigordi, հունիսի 2, 1448[1], Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն - հունվարի 11, 1494, Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[2])՝ վերածննդի դարաշրջանի իտալացի նկարիչ։

Գիրլանդայոն այսպես կոչված ֆլորենտական վերածննդի երրորդ սերնդի ներկայացուցիչներից է՝ Անդրեա դել Վերոկկիոյի, Պոլայոլո եղբայրների և Սանդրո Բոտիչելլիի հետ մեկտեղ։ Նա հիմնել և մեծ արդյունավետությամբ օգտագործել է մի ընդարձակ արվեստանոց, որտեղ նրան աշխատակցել են իր հարազատ եղբայրները՝ Դավիդե և Բենեդետո Գիրլանդայոները, կնոջ եղբայրը՝ Բաստիանո Մեյնարդին, ավելի ուշ՝ նաև որդին՝ Ռիդոլֆո Գիրլանդայոն։ Գիրլանդայոյի արվեստանոցում վրպետության դասեր են ստացել բազմաթիվ շնորհալի աշակերտներ, այդ թվում՝ Բուոնարոտի Միքելանջելոն, ով հետագայում մեծագույն հռչակի արժանացավ։ Գիրլանդայոն կարողանում էր կրոնական թեմաներով արված նկարների համատեքստում մեծ վարպետությամբ ներառել ժամանակակիցների դիմանկարները, իր ժամանակի կյանքի ու կենցաղի տարրերը, որի շնորհիվ մեծ ժողովրդականություն է ձեռք բերել և առատ վարձատրության արժանացել[5]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դոմենիկոն տարիքով ամենամեծն էր Տոմասո Բիգորդիի՝ առաջին կնոջից ունեցած վեց զավակներից, որոնցից երեքը մահացել են վաղ հասակում։ Մահացել է նաև մայրը՝ Անտոնիան, և 1464 թվականին հայրն ամուսնացել է երկրորդ անգամ, ունեցել ևս երկու զավակ։ Դոմենիկոյի խորթ քույրը՝ Ալեսսանդրան, 1494 թվականին ամուսնացել է նկարիչ Բաստիանո Մեյնարդիի հետ[6]։

Ջորջո Վազարին վկայում է, որ Դոմենիկոն նախ աշկերտել է հորը, ով մասնագիտությամբ ոսկերիչ էր, զբաղվում էր նաև մետաքսեղենի մանր առևտրով։ Հայրենի Ֆլորենցիայում նա մեծ համբավ էր ձեռք բերել աղջիկների, կանանց համար ծաղկաշղթայի՝ գիրլանդի տեսք ունեցող մետաղյա գլխազարդեր վարպետորեն պատրաստելու շնորհիվ (այստեղից էլ ծագել է տոհմի Գիրլանդայո մականունը)[7]։ Վազարին հիշատակում է, որ պատանի Դոմենիկոն շատ արագ և մեծ նմանությամբ պատկերում էր հոր արհեստանոցն այցելողներին, անցորդներին[7]։ Այնուհետև նա Ալեսսո Բալդովինետիի արվեստանոցում նկարչության ու խճանկարչության դասեր է առել, հետագայում, ըստ պատմաբան Գյունտեր Պասավենտիի, սովորել է նաև Անդրեա դել Վերոկկիոյի մոտ[8]։ Դոմենիկո Գիրլանդայոն սերտ կապեր է պահպանել ֆլորենտացի համբավավոր այլ արվեստագետների, այդ թվում՝ Բոտիչելլիի, ինչպես նաև՝ ումբրիացի նկարիչ Պերուջինոյի հետ և ինքն էլ դարձել է արվեստագետների մի նշանավոր տոհմի հիմնադիր։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Jean K. Cadogan, Domenico Ghirlandaio: Artist and artisan, Yale University Press, (2000), 9780300087208
  • André Chastel, Art of the Italian Renaissance, Alpine Fine Arts Collection (UK) Ltd., (1983) 0 88168 139 3
  • John T. Paoletti and Gary M. Radke, Art in Renaissance Italy, Laurence King Publishing, 3rd edition (2005) 9781856694391
  • Artur Rosenauer, Review of Domenico Ghirlandaio: Artist and Artisan by Jean K. Cadogan, Mutual Art.com, [1] (Sept 2003)
  • Giorgio Vasari, Lives of the Painters- Domenico Ghirlandaio, [2] Archived 2015-03-10 at the Wayback Machine.

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ջովաննի Տորնաբուոնիի դիմանկարը (1488)

    Ջովաննի Տորնաբուոնիի դիմանկարը (1488)

  • Մարիամի փորձությունը (Որմնանկար 1488

    Մարիամի փորձությունը (Որմնանկար 1488

  • Տղամարդու դիմանկար

    Տղամարդու դիմանկար

  • Ծերունին թոռան հետ

    Ծերունին թոռան հետ

  • Երիտասարդ կնոջ դիմանկար

    Երիտասարդ կնոջ դիմանկար

  • Մոգերի երկրպագությունը

    Մոգերի երկրպագությունը

  • Տիրամայրը մանկան հետ

    Տիրամայրը մանկան հետ

  • Տիրամայրը՝ փառավորյալ

    Տիրամայրը՝ փառավորյալ

  • Սուրբ Հիերոնիմոս

    Սուրբ Հիերոնիմոս

  • Խորհրդավոր ընթրիք

    Խորհրդավոր ընթրիք

  • Առաքյալների կոչունքը

    Առաքյալների կոչունքը

  • Դրվագ ,,Խորհրդավոր ընթրիք,,-ից

    Դրվագ ,,Խորհրդավոր ընթրիք,,-ից

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Corriere della Sera (իտալ.) — Milano: RCS MediaGroup, 1876. — ISSN 1120-4982; 1128-2568; 2499-2542
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Union List of Artist Names — 2017.
  3. ↑ http://www.treccani.it/enciclopedia/bastiano-mainardi_(Dizionario_Biografico)/
  4. ↑ https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/workshop-of-domenico-ghirlandaio-portrait-of-a-girl
  5. ↑ Rolf Toman
  6. ↑ Jean K. Cadogan
  7. ↑ 7,0 7,1 Vasari's Life of Domenico Ghirlandaio
  8. ↑ Passavant, Gunter: Verrochio Sculptures Paintings & Drawings (Phaidon. London.1969) p.45

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դոմենիկո_Գիրլանդայո&oldid=8103716» էջից