Հունաստանի երկրաշարժերի ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Հունաստանի երկրաշարժերի ցանկ, երկրի պատմության ընթացքում տեղի ունեցած առավել ուժգին երկրաշարժերի ցանկ։

Տեկտոնային կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հունաստանը գտնվում է Միջերկրական ծովի արևելյան սահմանային գոտում, Աֆրիկյան և Եվրասիական լիտոսֆերային սալիկների հանգույցում, որոնց միջև փոքր Էգեյան սալն է։ Հունաստանի հյուսիսային հատվածը Եվրասիական սալիկի մի մասն է կազմում, իսկ հարավայինը՝ Էգեյան սալի մի մասը։ Էգեյան սալը շարժվում է հարավ-արևմտյան ուղղությամբ՝ տարեկան 30 մմ արագությամբ, իսկ Աֆրիկյան սալը աստիճանաբար մտնում է Էգեյան սալի տակ` տարեկան 40 մմ արագությամբ։ Հյուսիսում՝ Էգեյան և Եվրասիական սալերի շփման կետում, առաջանում է սահմանի տարամիտում, իսկ հարավում՝ զուգամետ սահման, որն անվանում են էգեյան կամար[1]։

Ուժգին երկրաշարժեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հունաստանի ամենաուժեղ երկրաշարժերը ամբողջ դիտարկումների ընթացքում միշտ եղել են սալիկների հարավային սահմաններում` այսպես կոչված Էգեյան կամարում[1]։ Այնուամենայնիվ, սարքավորումների կողմից երբևէ չի գրանցվել է 7.2 բալից ավելի ուժգնությամբ երկրաշարժ։ Այն վայրում, որտեղ Աֆրիկյան պլատֆորմը մտնում է Էգեյանի տակ, երկրաշարժի էպիկենտրոնը հաճախ գտնվում է ավելի քան 50 կմ խորության վրա, իսկ երկրաշարժերի մագնիտուդը սովորաբար լինում է ավելի քան 7 բալ։ Սակայն նման երկրաշարժը չի առաջացնում շատ ավերածություններ, թեև շատ լավ է զգացվում[1]։

Ամսաթիվ Ժամանակ Վայր Աշխարհագրական լայնություն Աշխարհագրական երկայնություն Զոհերի թիվը Երկրաշարժի մագնիտուդ, բալ Ծանոթագրություն Հղումներ
մ.թ.ա 464 թվական Սպարտա 37,08 22,43 ավելի քան 20 000 7,2 Ms [2]
մ.թ.ա. 426 թվական Վորիոս Էվոիկոս
 		38,87 22,62 Երկրաշարժը առաջացրել է ուժեղ ցունամի Մալիակոսի ծոցում։ [3]
մ.թ.ա. 226 թվական Հռոդոս 36,43 28,21 Երկրաշարժը ավերել է Հռոդոսի կոթողը։ [4]
365 թվականի հուլիսի 21 Մոտավորապես լուսաբացին Կրետե, Ալեքսանդրիա 35,07 24,95 ~8,0 Երկրաշարժի հետևանքով գոյացած ալիքը լուրջ վնաս հասցրեց Եգիպտոսի Ալեքսանդրիա քաղաքին։ [5]
856 թվականի դեկտեմբեր Կորինթոս 37,90 22,90 45 000 [6]
1303 թվականի օգոստոսի 8 06:00 Կրետե, Ալեքսանդրիա 35,00 27,00 10 000 ~8,0 Երկրաշարժը Ալեքսանդրիայի փարոսի ոչնչացման լուրջ պատճառ է դարձել։ [6][7]
1481 թվականի մայիսի 3 03:00 Հռոդոս 36,00 28,00 30 000 7,1 Ms [8]
1810 թվականի փետրվարի 16 22:15 Հերակլիոն, Կրետե 35,50 25,60 2000 7,5 Mw [9]
1881 թվականի ապրիլի 3 11:30 Խիոս, Չեշմե, Ալաչաթը 38,25 26,25 7866 6,5 Mw [10]
905 թվականի նոյեմբերի 9 00:06 Եգեյան ծով 39,11 23,97 7,4 Mw [11]
1932 թվականի սեպտեմբերի 26 19:20 Ականֆ 39,80 23,80 491 7,0 [12]
1947 թվականի հոկտեմբերի 6 22:55 Մեսինիա 36,73 21,90 7,3 Mw [13]
1953 թվականի օգոստոսի 12 09:24 Կեֆալոնիա, Զակինթոս 38,20 20,60 476 7,2 Ms [14]
1956 թվականի հուլիսի 9 03:11 Ամորգոս 36,90 26,00 56 7,7 Ms, Երկրաշարժը Էգեյան ծովում ցունամի է առաջացրել։ [15][16]
1957 թվականի ապրիլի 24 22:10 Դոդեկանես 36,49 28,83 7,1 Mw [17]
1957 թվականի ապրիլի 25 05:25 Դոդեկանես 36,41 28,70 7,3 Mw [18]
1968 թվականի փետրվարի 20 00:45 Եգեյան ծով 39,36 24,96 7,2 Mw [19]
1970 թվականի ապրիլի 8 16:50 Բեոտիա 38,30 22,68 6,3 Mw [20]
1972 թվականի մայիսի 5 00:40 Կրետե 35,18 23,55 6,3 Mw [21]
1972 թվականի սեպտեմբերի 17 17:07 Կեֆալոնիա 38,35 20,31 6,5 Mw [22]
1978 թվականի հունիսի 20 23:03 Սալոնիկ 40,74 23,23 47 6,4 Mw [23][24]
1980 թվականի հուլիսի 9 05:35 Վոլոս, Մագնեսիա 39,26 22,56 6,3 Mw [25]
1981 թվականի փետրվարի 24 20:53 Կորինֆիա 38,22 22,93 22 6,7 Ms [26][27]
1981 թվականի փետրվարի 24 04:35 Կորինֆիա 38,13 23,14 6,4 Mw [28]
1981 թվականի մարտի 4 23:58 Կորինֆիա 38,21 23,29 6,4 Mw [29]
1981 թվականի դեկտեմբերի 19 16:10 Եգեյան ծով 39,24 25,23 7,2 Mw [30]
1983 թվականի հունվարի 17 14:41 Կեֆալոնիա 38,03 20,23 7,0 Mw [31]
1983 թվականի մարտի 24 01:51 Կեֆալոնիա 38,29 20,26 6,4 Mw [32]
1995 թվականի մայիսի 13 11:47 Կոզանի, Գրևենա, Արևմտյան Մակեդոնիա 40,15 21,70 6,6 Mw [33]
1995 թվականի հունիսի 15 03:15 Էյոն, Ախեյա 38,40 22,28 6,5 Mw [34]
1997 թվականի հոկտեմբերի 13 16:39 Հոնիական ծով 36,38 22,07 6,4 Mw [35]
1999 թվականի սեպտեմբերի 7 14:56 Աթենք 38,11 23,60 143 6,0 Mw [36]
2003 թվականի օգոստոսի 14 08:14 Լեֆկադա 39,16 20,61 6,3 Mw [37]
2006 թվականի հունվարի 8 13:34 Կիտիրա 36,31 23,21 6,7 Mw [38]
2008 թվականի հունվարի 6 07:14 Արկադիա, Պելոպոնես 37,22 22,69 6,2 Mw [39]
2008 թվականի փետրվարի 14 12:09 Հոնիական ծով 36,50 21,67 6,9 Mw [40]
2008 թվականի փետրվարի 14 14:08 Հոնիական ծով 36,35 21,86 6,5 Mw [41]
2008 թվականի փետրվարի 20 20:27 Հոնիական ծով 36,29 21,77 6,2 Mw [42]
2008 թվականի հունիսի 8 12:25 Պելոպոնես 38,03 21,46 2 6,4 Mw [43]
2008 թվականի հուլիսի 15 06:26 Դոդեկանես 35,80 27,86 1 6,4 Mw [44]
2009 թվականի հուլիսի 1 12:30 Կրետե 34,16 25,47 6,4 Mw [45]
2011 թվականի ապրիլի 1 16:29 Կրետե 35,66 26,56 6,0 Mw [46]
2012 թվականի հունիսի 10 15:44 Դոդեկանես 36,42 28,88 6,0 Mw [47]
2013 թվականի հոկտեմբերի 12 16:11 Կրետե 35,51 23,25 6,6 Mw [48]
2014 թվականի հունվարի 26 15:55 Կեֆալինիա 38,20 20,45 6,1 Mw [49]
2014 թվականի փետրվարի 3 05:08 Կեֆալինիա 38,26 20,39 6,0 Mw [50]
2014 թվականի մայիսի 24 12:25 Լեմնոս 38,11 23,60 1 6,9 Mw [51]
2015 թվականի նոյեմբերի 17 09:10 Լեֆկաս 38,67 20,60 6,5 Mw [52]
2017 թվականի հունիսի 12 15:28 Լեսբոս 38,93 26,37 6,3 Mw [53]
2017 թվականի հուլիսի 21 01:31 Կոս 36,93 27,41 2[54] 6,6 Mw [55]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Tectonic Summary of Greece». USGS. 2010 թ․ մարտի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 26-ին.
  2. ↑ Armijo, R., Lyon-Caen, H., and Papanastassiou, D. A possible normal-fault rupture for the 464 BC Sparta earthquake(անգլ.). — 1991. — В. 6322. — Т. 351. — С. 137–139. — doi:10.1038/351137a0 — Bibcode: 1991Natur.351..137A
  3. ↑ Antonopoulos, John The Tsunami of 426 BC in the Maliakos Gulf, Eastern Greece(անգլ.) // Natural Hazards. — 1992. — В. 1. — Т. 5. — С. 83–93. — doi:10.1007/BF00127141
  4. ↑ Guidoboni E., Ferrari G., Mariotti D., Comastri A., Tarabusi G. & Valensise G. «Catalogue of Strong Earthquakes in Italy 461 B.C. - 1997and Mediterranean area 760 B.C. - 1500» (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 25-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  5. ↑ Stiros, S.C. The AD 365 Crete earthquake and possible seismic clustering during the fourth to sixth centuries AD in the Eastern Mediterranean: a review of historical and archaeological data(անգլ.) // Journal of Structural Geology. — 2001. — В. 2–3. — Т. 23. — С. 545–562. — doi:10.1016/S0191-8141(00)00118-8 — Bibcode: 2001JSG....23..545S
  6. ↑ 6,0 6,1 IISEENET (Information Network of Earthquake disaster Prevention Technologies) — Search Page
  7. ↑ Papadopolous G.A., Daskalaki E., Fokaefs A. & Giraleas N. Tsunami hazards in the Eastern Mediterranean: strong earthquakes and tsunamis in the East Hellenic Arc and Trench system(անգլ.) // Natural Hazards and Earth System Sciences. — 2007. — Т. 7. — С. 57–64. — doi:10.5194/nhess-7-57-2007
  8. ↑ «Comments for the Significant Earthquake». National Centers for Environmental Information (NCEI) (անգլերեն). NOAA. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 24-ին.
  9. ↑ Ambraseys N.N., Melville C.P., Adams R.D The seismicity of Egypt, Arabia, and the Red Sea: a historical review. — Cambridge University Press, 1994. — P. 63. — ISBN 978-0-521-39120-7
  10. ↑ Altinok Y., Alpar B., Özer N. & Gazioglu C. 1881 and 1949 earthquakes at the Chios-Cesme Strait (Aegean Sea) and their relation to tsunamis(անգլ.) // Natural Hazards and Earth System Sciences. — 2005. — В. 5. — Т. 5. — С. 717–725. — doi:10.5194/nhess-5-717-2005
  11. ↑ «M 7.4 - Aegean Sea» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  12. ↑ Pavlides S.B., Tranos M.D. Structural characteristics of two strong earthquakes in the North Aegean: Ierissos (1932) and Agios Efstratios (1968)(անգլ.) // Journal of Structural Geology. — 1991. — В. 2. — Т. 13. — С. 205—214. — doi:10.1016/0191-8141(91)90067-S
  13. ↑ «M 7.3 - southern Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  14. ↑ Papazachos, B. S. Large seismic faults in the Hellenic Arc(անգլ.) // Annals of Geophysics. — Bologna, Italy: Istituto Nazionale di Geofisica e Vulcanologia (INGV), 1996. — Т. 39. — № 5. — С. 891–903. — ISSN 2037-416X. — doi:10.4401/ag-4023
  15. ↑ «Comments for the Significant Earthquake». National Centers for Environmental Information (NCEI) (անգլերեն). NOAA. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 26-ին.
  16. ↑ «M 7.7 - Dodecanese Islands, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  17. ↑ «M 7.1 - Dodecanese Islands, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  18. ↑ «M 7.3 - Dodecanese Islands, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  19. ↑ «M 7.2 - Aegean Sea» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  20. ↑ «M 6.3 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  21. ↑ «M 6.3 - Crete, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  22. ↑ «M 6.5 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  23. ↑ «The Salonica (Thessaloniki) Earthquake of June 20, 1978» (անգլերեն). CALTECH. 2008 թ․ փետրվարի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունիսի 20-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  24. ↑ «M 6.4 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  25. ↑ «M 6.3 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  26. ↑ «Comments for the Significant Earthquake». National Centers for Environmental Information (NCEI) (անգլերեն). NOAA. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  27. ↑ «M 6.7 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  28. ↑ «M 6.4 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  29. ↑ «M 6.4 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  30. ↑ «M 7.2 - Aegean Sea» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  31. ↑ «M 7.0 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  32. ↑ «M 6.4 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  33. ↑ «M 6.6 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  34. ↑ «M 6.5 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  35. ↑ «M 6.4 - southern Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  36. ↑ «M 6.0 - Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  37. ↑ «M 6.3 - Greece-Albania border region» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  38. ↑ «M 6.7 - southern Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  39. ↑ «M 6.2 - southern Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  40. ↑ «M 6.9 - southern Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  41. ↑ «M 6.5 - southern Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  42. ↑ «M 6.2 - southern Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  43. ↑ «M 6.4 - southern Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  44. ↑ «M 6.4 - Dodecanese Islands, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  45. ↑ «M 6.4 - Crete, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  46. ↑ «M 6.0 - Crete, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  47. ↑ «M 6.0 - Dodecanese Islands, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  48. ↑ «M 6.6 - 31km W of Platanos, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  49. ↑ «M 6.1 - 1km ENE of Lixourion, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  50. ↑ «M 6.0 - 7km NNW of Lixourion, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  51. ↑ «M 6.9 - 22km SSW of Kamariotissa, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  52. ↑ «M 6.5 - 10km WSW of Nidri, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  53. ↑ «M 6.3 - 5km S of Plomarion, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  54. ↑ «Magnitude 6.7 quake off Turkish and Greek coasts kills two: USGS» (անգլերեն). AOL. 2017 թ․ հուլիսի 20. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  55. ↑ «M 6.6 - 11km ENE of Kos, Greece» (անգլերեն). National Geophysical Data Center (NGDC). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հունաստանի_երկրաշարժերի_ցանկ&oldid=9436016» էջից