Կարպիս Ափրիկյան

Կարպիս Ափրիկյան;
Ծնվել է	հոկտեմբերի 6, 1926
Ծննդավայր	Ալեքսանդրիա, Եգիպտոս
Մահացել է	հոկտեմբերի 15, 2024 (98 տարեկան)
Մահվան վայր	Մալակոֆ, Ֆրանսիա
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Կրթություն	Փարիզի Նորմալ երաժշտական դպրոց և Փարիզի կոնսերվատորիա
Մասնագիտություն	երգիչ, երաժշտագետ, կոմպոզիտոր և խմբավար
Զբաղեցրած պաշտոններ	խմբավար
Պարգևներ և ; մրցանակներ	և Փարիզ քաղաքի մեդալ
Երեխաներ	Gorune Aprikian? և Ara Aprikian?

Կարպիս Ափրիկյան (հոկտեմբերի 6, 1926(1926-10-06)^[1], Ալեքսանդրիա, Եգիպտոս^[1] - հոկտեմբերի 15, 2024(2024-10-15)^[2]^[1], Մալակոֆ, Ֆրանսիա^[3]^[1]), ֆրանսահայ երաժիշտ, խմբավար, Փարիզի «Սիփան-Կոմիտաս» երգչախմբի երկարամյա ղեկավար^[5]։

Կենսագրություն

Ծնվել է Եգիպտոսի Ալեքսանդրիա քաղաքում։ Երիտասարդ տարիքից մասնակցել է ծննդավայրի մշակութային և գեղարվեստական կյանքին։ Սովորել է Հայոց ազգային «Պողոսյան» դպրոցում, այնուհետև՝ Ամերիկյան քոլեջում։ Տասը տարեկանից զբաղվել է երաժշտությամբ՝ կոնտրապունկտ, հարմոնիա ֆուգա։ 15 տարեկանում եղել է Պողոսյան ազգային վարժարանի երաժշտության ուսուցիչ Աշոտ Պատմագրյան աշակերտը, որի բացակայության օրոք ինքն է ստանձնել երգչախմբի տարեվերջյան հանդիսությունների ղեկավարությունը^[6]։

1948 թվականին Կարպիս Ափրիկյանը հիմնել է «Համազգային» խառը երգչախումբը, որի հետ մի շարք համերգներ է ունեցել Ալեքսանդրիայում և Կահիրեում։ Կարպիս Ափրիկյանին տրամադրվել է կրթաթոշակ՝ Եվրոպայում իր ուսուցումն ավարտելու համար։

1953 թվականին Կարպիս Ափրիկյանը մեկել է Փարիզ, որտեղ կատարել է կոմպոզիտորական և դիրիժորական աշխատանքեր։ Փարիզի Սիփան-Կոմիտաս հայկական երգչախմբի դիրիժոր և կոմպոզիտոր Գուրգեն Ալեմշյանի մահից հետո ղեկավարել է երգչախումբը։ «Սիփան-Կոմիտաս» երգչախմբի հետ մասնակցել է մի շարք փառատոների և Հոգևոր երաժշտության 3-րդ միջազգային կոնգրեսին^[7]։ Համերգներով հանդես է եկել Բրյուսելում, Ժնևում, Բազելում, Ցյուրիխում, Մյունխենում, Ամստերդամում, Վենետիկում։

Նրա ամենահայտնի ստեղծագործություններից «Սասունի Դավթի ծնունդ» ստեղծագործությունը երկու երգչախմբի և նվագախմբի համար առաջին անգամ հնչել է 1994 թվականին Փարիզում, Սորբոնի Մեծ Ամֆիթատրում։ Նույն ստեղծագործությունը 2001 թվականին Կարպիս Ափրիկյանը բեմադրել է Քվեբեկ նահանգի Մոնրեալի Աստվածամոր տաճարում։ 2007 թվականին նույն օրատորիայով է բացվել Հոգևոր երաժշտության 12-րդ փառատոնը՝ Մարսելի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի կատարմամբ։

1991 թվականին Հայաստանի իշխանությունների հրավերով առաջին անգամ եղել է Հայաստանում, որտեղ կատարել է սփյուռքահայ երաժիշտների ստեղծագործություններից։

Հայ մշակույթի, արվեստի, բնագավառներում ունեցած ստեղծագործական ակնառու նվաճումների համար Կարպիս Ափրիկյանին 2009 թվականին շնորհվել է Մովսես Խորենացու մեդալ, իսկ 2021 թվականին՝ Ֆրանսիայի բարձրագույն տիտղոս՝ «Արվեստի և գրականության կոմանդորի» («ֆր.՝ Commandeur de l’Ordre des Arts et des Lettres») պետական շքանշան^[8]։

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

[_402e0f28f3302348-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Fichier des personnes décédées

[_41697b3fcbeacc3b-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Décès du Maestro Garbis Aprikian, une grande perte pour la musique (...) - Nouvelles d'Arménie en Ligne

[_19bf0e1a36f89ce5-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 https://www.armenews.com/spip.php?page=article&id_article=120228

[_5716c776814cfcb3-4] ttps://www.culture.gouv.fr/Nous-connaitre/Organisation/Conseil-de-l-Ordre-des-Arts-et-des-Lettres/Arretes-de-Nominations-dans-l-ordre-des-Arts-et-des-Lettres/Nomination-dans-l-ordre-des-Arts-et-des-Lettres-hiver-2021

[5] «Ծնվել է ֆրանսահայ կոմպոզիտոր, խմբավար, Փարիզի «Սիփան-Կոմիտաս» երգչախմբի երկարամյա ղեկավար Կարպիս Ափրիկյանը». nt.am. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 3-ին.

[6] «Փարիզի Հայ Մշակույթի տանը տեղադրվեց հուշատախտակ՝ Կարպիս Ափրիկեանի՝ Սիփան-Կոմիտաս երգչախմբի 50 ամյա խմբավարության տարելիցի կապակցությամբ». nt.am. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 3-ին.

[7] «Մաէսթրօ Կարպիս Աֆրիկեան երաժշտահանն ու խմբավարը».

[8] «Սիփան-Կոմիտաս» երգչախմբի երկարամյա ղեկավար Կարպիս Ափրիկյանի մեծարման երեկո

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]