Jump to content

Գնդաձև կայծակ (վեպ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Գնդաձև կայծակ (այլ կիրառումներ)
Գնդաձև կայծակ
անգլ.՝ Thunderball
ՀեղինակՅան Ֆլեմինգ
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Ժանրլրտեսական վեպ և քրեական վեպ
Բնօրինակ լեզուանգլերեն
Կերպար(ներ)Ջեյմս Բոնդ, Էռնստ Ստավրո Բլոֆելդ, Մ և Դոմինո Վիտալի
Նկարագրում էԲահամյան Կղզիներ
ՇարքՋեյմս Բոնդ
ՆախորդՄիայն քո աչքերի համար
ՀաջորդԼրտեսը, որն ինձ սիրում էր
Կազմի հեղինակՌիչարդ Չոպինգ
Երկիր Միացյալ Թագավորություն
ՀրատարակիչJonathan Cape
Հրատարակման տարեթիվմարտի 27, 1961
ԳՄՍՀ958-16-0117-1
OCLC778193414

«Գնդաձև կայծակ» («Գնդաձև կայծակ» գործողություն», ««Որոտ» գործողություն», «Որոտի հարված» գործողություն») (անգլ.՝ Thunderball), Ջեյմս Բոնդի մասին Յան Ֆլեմինգի ութերորդ վեպը։

Ծանոթացեք - Ջեյմս Բոնդ։ Անբասիր, փայլուն կրթությամբ գեղեցիկ երիտասարդ։ Բացարձակ անխիղճ և մահացու վտանգավոր։ Կողքից նա նայվում էր որպես հերթական հարուստ արձակուրդ անցկացնող, որը շքեղությամբ ժամանակ է անցկացնում Բահամյան կղզիների լողափներում, բայց իրականում Ջեյմս Բոնդը, ինչպես միշտ, փրկում է աշխարհը։ Նրա տրամադրության տակ մեկ շաբաթից քիչ ժամանակ կա, որպեսզի գտնի երկու ատոմային ռումբերը, որոնք գողացվել են ոճրագործների կողմից և հուսալիորեն թաքցված են կորալային խութերի մեջ։

Պարոն Էմ-ի պնդմամբ Ջեյմս Բոնդը ուղևորվում է «Անտառային» առողջարան՝ վերականգնելու առողջությունը, որտեղ բախվում է կոմս Լիպպեի՝ կասկածելի անձնավորության հետ, որի ձեռքին չինական «Կարմիր կայծակ» հանցագործ խմբավորման դաջվածքն է։ Նրանց միջև ընդհարում է տեղի ուենում, որի արդյունքում Լիպպեն հիվանդանոց է տեղափոխվում։ Բոնդը չէր էլ կասկածում, որ առաջին հայացքից այդ աննշան դրվագը վերջնական արդյունքում կխափանի ՍՊԵԿՏՐ խորհրդավոր հանցագործ խմբի և նրա ղեկավար Էռնստ Բլոֆելդի ծրագրերը, որը որոշել էր շանտաժի ենթարկել «դեմոկրատիայի արևմտյան աշխարհը» ատոմային ռումբի պայթեցումով, եթե նրանք իրեն չվճարեն 100 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ։

Վեպի համանուն էկրանավորումը (1965 թվական)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Գնդաձև կայծակ» ֆիլմը կարող էր առաջինը լինել բոնդիանայում, սակայն դառնում է չորրորդը։ Վեպի էկրանավորումն արժանանում է «Օսկար» մրցանակի, լավագույն տեսողական էֆեկտների համար և լավագույնն է համարվում «Գոլդֆինգեր» ֆիլմից հետո։ Երկու ֆիլմերում էլ Գործակալ 007-ին մարմնավորել է Շոն Քոններին։

Ֆիլմեր նկարահանված վեպի հիման վրա (1983 թվական)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չհանգստանալով դրանով, ՄակԿլորին, 1983 թվականին, Բոնդիանայի պաշտոնական գագաթնակետին, նկարահանում է վեպի ևս մեկ էկրանավորում՝ «Երբեք մի ասա «երբեք»», Շոն Քոններիի մասնակցությամբ։

  • Ջեյմս Բոնդ / Գործակալ 007 — գլխավոր հերոս
  • Էռնստ Ստավրո Բլոֆելդ — երկրորդական ոճրագործ
  • Էմիլիո Լարգո — գլխավոր ոճրագործ
  • Ֆելիքս Լյայտեր — Բոնդի ընկերը
  • Դոմինո Վիտալի — Բոնդի ընկերուհին
  • Էմ — Բոնդի ղեկավարը
  • Ջուզեպպե Պետաչի — կամակատար
  • Կոմս Լիպպե — կամակատար
  • Պատրիցիա Ֆիարինգ — Բոնդի ընկերուհին
  • Տիկին Մանիպենի — Բոնդի աշխատակիցը, Էմ-ի քարտուղարուհին

Կապը կինոյի հետ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիլմի եթեր դուրս գալուն նախորդում էր Քևին ՄակԿլորիի հետ երկարատև դատական հայցը, որը Ֆլեմինգին մեղադրում էր նրա գաղափարի օգտագործման մեջ։ Արդյունքում ֆիլմի պրոդյուսեր է հանդես գալիս հենց ՄակԿլորին և լոկ «ներկայացված է» մշտական պրոդուսերներով՝ Զալցմանով և Բրոկկոլիով։ 1965 թվականին էկրան բարձրացած ֆիլմը բավականին հավատարիմ է սկզբնաղբյուրին։ Որպես տարբերություն կարելի է նշել լրացուցիչ կերպարները՝ շիկահեր ոճրագործուհի Ֆիոնա Վոլպեն և Բոնդի օգնական Պոլ Կապլանը։ Բոնդը օգտագործում է Կյուի տարբեր գաջետներ։ Դոմինո (Վիտալի) ազգանունը ֆիլմում փոխարինվել է Դերվալով։ Բացի այդ, ֆիլմում ՍՊԵԿՏՐ-ը օդաչուին փոխարինում է իր մարդով, որին պլաստիկ վիրահատություն էին կատարել (այսպիսով ֆիլմում Դոմինոյի եղբայրը ոճրագործ չի հանդիսանում), այն դեպքում, որ գրքում օդաչուին ուղղակիևրեն կաշառում են։

Բոնդի հետ ծանոթանալու ժամանակ Դոմինոն նրան պատմում է իր առաջին սիրո մասին սրտառուչ պատմություն՝ «Պլեյերս» ծխախոտի տուփի վրայի խիզախ նավաստուհու մասին։ «Մահացիր, բայց ոչ հիմա» (2002 թվական) ֆիլմի ուշադիր դիտելու ժամանակ, ստորգետնյա երկութուղում Կյուի հետ դրվագում, պատին կարելի է նկատել այդ նույն նավաստուհու նկարով գովազդային պլակատ։

Յան Ֆլեմինգի կենսագրությունը Արխիվացված 2012-03-23 Wayback Machine և նրա առաջին հրատարակությունները