Աշոտ Աբրահամյան (պատմաբան)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աշոտ Աբրահամյան (այլ կիրառումներ)

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Աբրահամյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Աշոտ Աբրահամյան
Ծնվել է	հունվարի 31, 1903(1903-01-31) Ղուշչի, Շարուր-Դարալագյազի գավառ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	մարտի 28, 1983(1983-03-28) (80 տարեկան) Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	պատմաբան, աղբյուրագետ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Երևանի պետական համալսարան և Էջմիածին
Ալմա մատեր	Գևորգյան հոգևոր ճեմարան (1917) և Երևանի պետական համալսարան (1933)
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	պատմական գիտությունների դոկտոր (1943)
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն
Պարգևներ

Աշոտ Գարեգինի Աբրահամյան (հունվարի 31, 1903(1903-01-31), Ղուշչի, Շարուր-Դարալագյազի գավառ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - մարտի 28, 1983(1983-03-28), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ խորհրդային աղբյուրագետ-պատմաբան, պատմական գիտությունների դոկտոր (1943), պրոֆեսոր (1944), ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1961)։

Կենսագրություն

Ծնվել է հունվարի 31-ին, Շարուր-Դարալագյազի գավառի Ղուշչի (այժմ՝ Վայոց ձորի մարզի Կեչուտ) գյուղում։ Նախնական կրթությունն ստացել է Նախիջևանի հայկական դպրոցում, ապա՝ Գևորգյան ճեմարանում (1916-1917)։ 1920-1926 թվականներին աշխատել է Վայոց ձորի Խաչիկ գյուղում որպես հոգևոր հովիվ։ 1933 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմա-տնտեսագիտական ֆակուլտետը, 1937 թվականին՝ Մոսկվայի ԽՍՀՄ Կենտգործոմին կից ասպիրանտուրան։ Նույն թվականին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսությունը։

Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին։ 1948 թվականին Անանիա Շիրակացուն նվիրված ուսումնասիրությունների շարքի համար նրան շնորհվել է պատմական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան, մեկ տարի անց՝ պրոֆեսորի կոչում։

1944-1949 թվականներին եղել է Երևանի համալսարանի հայ ժողովրդի պատմության ամբիոնի վարիչ, իսկ 1968-1974 թվականներին ղեկավարել է հնագիտության և աղբյուրագիտության ամբիոնը։ Խմբագրել է «Էջմիածին» ամսագիրը (1944, 1949-1954)։ 1938 թվականից, փոքր ընդմիջումներով, մինչև կյանքի վերջը ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետում վարել է հայ ժողովրդի պատմության, աղբյուրագիտության և հնագրության դասընթացներ։

1944 թվականին պետական հատուկ հանձնարարությամբ գործուղվել է Իրան, Իրաք, Լիբանան, Պաղեստին, Եգիպտոս՝ սփյուռքահայության շրջանում հանգանակություն կազմակերպելու «Սասունցի Դավիթ» տանկային շարասյունն ստեղծելու համար։ 1945-1946 թվականներին մեծ աշխատանք է տարել Մերձավոր Արևելքի երկրներում հայրենադարձությունը կազմակերպելու համար։

Նրա գրչին են պատկանում շուրջ 250 հոդված, երկու տասնյակից ավելի մենագրություններ, որոնցից հիշարժան են «Անանիա Շիրակացու մատենագրությունը» (1944), «Հովհաննես Իմաստասերի մատենագրությունը» (1956), «Հայ գրի և գրչության պատմության» (1959), «Եղիա Կարնեցու «Դիվանը» (1967), «Համառոտ ուրվագիծ հայ գաղթավայրերի պատմության» (հ. 1-2, 1963, 1967) գործերը։ Կազմել է հայ հնագրության բուհական ամբողջական ձեռնարկը («Հայկական պալեոգրաֆիա», 1948)։

Գիտական զեկուցումներով հանդես է եկել միջազգային և միութենական գիտաժողովներում (Դելի, Պրահա, Մոսկվա, Թբիլիսի, Բաքու և այլն)։

Պարգևատրվել է մարտական և աշխատանքային գերազանցության մեդալներով և ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատվոգրերով։

Երկեր

• Մի էջ Անդրկովկասի ժողովուրդների և հայ-ռուսական հարաբերությունների պատմությունից, Ե., 1953
• Համառոտ ուրվագիծ հայ գաղթավայրերի պատմության, հտ. 1-2, Ե., 1964-1967
• Дешифровка надписей кавказских агван, Е., 1964

Գրականություն

• Պրոֆեսոր Ա. Գ. Աբրահամյանի տպագիր աշխատությունների մատենագիտություն, Երևան, 1979։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 42)։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աշոտ Աբրահամյան (պատմաբան)» հոդվածին։