Sepultura

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Sepultura
Ժանրերթրեշ մետալ[1], Դեթ մետալ, գրուվ-մետալ, Նու մետալ և ալտերնատիվ մետալ
Գործունեություն1984
ԼեյբլCogumelo Records?, Nuclear Blast, SPV? և Roadrunner Records
Պարգևներ
Կայքsepultura.com.br
sepultura.com.br
 Sepultura Վիքիպահեստում

Sepultura ([ˌse.puw.ˈtu.ɾɐ][2], «գերեզմանատուն»(պորտ.)), բրազիլական մետալ, հիմնվել է 1984 թվականին։

Իր ողջ կարիերայի ընթացքում «Sepultura»-ն թողարկել է տասնհինգ լիամետրաժ ալբոմ և փոխել է բազմաթիվ երաժշտական ժանրեր, այդ թվում՝ բլեք մետալ[3][4], դեթ մետալ, թրեշ մետալ, գրուվ մետալ և նու մետալ[5][6]։ «Sepultura»-ն կարևոր դեր է խաղացել բրազիլական մետալի և ընդհանրապես դեթ մետալի զարգացման գործում։ Խումբը թրեշ մետալի կարևորագույն կատարողներից է[7]։ Մինչ օրս ամբողջ աշխարհում վաճառվել է «Arise» ալբոմի ավելի քան մեկ միլիոն օրինակ (RIAA-ի կողմից հավաստագրված որպես պլատինե)[8][8][9], իսկ խմբի երկու ալբոմները՝ «Chaos A.D.»-ն և «Roots»-ը հավաստագրվել են որպես ոսկե, սա նշանակում է, որ միայն ԱՄՆ-ում ալբոմը վաճառվել է ավելի քան կես միլիոն օրինակով։ Beneath the Remains ալբոմի վաճառքն ամբողջ աշխարհում կազմում է 600 000 օրինակ[9]։

Իսկ ալբոմների ընդհանուր վաճառքը կազմում է ավելի քան տասնհինգ միլիոն օրինակ, ինչը հազվադեպ է ծայրահեղ ուղղություններով նվագող խմբերի համար և վկայում է Sepultura-ի կոմերցիոն հաջողության մասին[7]։

«Sepultura» անվանումը պորտուգալերեն նշանակում է «գերեզմանատուն» և խմբին տրվել է Մաքս Կավալերայի կողմից, «Dancing On Your Grave» (անգլ.՝ Պարելով քո գերեզմանի վրա) Motörhead խմբի կողմից[10]։

Խմբի անվան արտասանությունը կարելի է լսել «Born Stubborn» երգում։

Խմբի պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ շրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Sepultura» խումբը ստեղծվել է 1984 թվականին Բրազիլիայի հարավ-արևելքում գտնվող Բելու Օրիզոնտի քաղաքում[10]։ Խմբի սկզբնական կազմում եղել են Կավալերա եղբայրները՝ Մաքսը (վոկալ, ռիթմ կիթառ) և Իգորը (հարվածային գործիքներ), Պաուլո Շիստո Պինտո կրտսերը (բաս կիթառ) և Ջայրո Գուեդեսը (սոլո կիթառ)։ Կավալերա եղբայրները որոշել են խումբը ստեղծել[11] հոր՝ Գրացիանոյի՝ սրտի նոպայից մահվան պատճառով։ Կերակրողին կորցնելուց հետո (Գրացիանոն եղել է դիվանագետ), Կավալերա ընտանիքը հայտնվել է ֆինանսական ծանր իրավիճակում[10]։

Սկզբում եղբայրներին դուր էր գալիս Van Halen, Iron Maiden, Motörhead, AC/DC, Judas Priest և Օզզի Օսբորն խմբերի երաժշտությունը[10], սակայն Venom բլեք մետալ խմբի երաժշտությունը լսելուց հետո նրանք դադարել են լսել «թեթև մետալ»։ Իգոր Կավալերան նշել է․

Հիշում եմ, երբ առաջին անգամ լսեցի «Venom»-ը ձայներիզով, որը վերցրել էի ընկերոջիցս։ Նրանց երաժշտությունը նման էր Motörhead-ին, բայց շատ ավելի ծանր էր հնչում։ Ես հիշում եմ՝ ինչ-որ մեկը ասել է, որ «այն սատանայական Motörhead! է»։ «Venom»-ին ծանոթանալուց հետո մենք դադարեցինք լսել Iron Maiden-ը և մնացած «թեթև» խմբերը։

ber the first time I listened to Venom, it was on a friend's borrowed tape. It was similar to Motörhead, only a lot heavier. I remember someone saying: it's the devil's Motörhead! After we got acquainted with Venom, we stopped listening to Iron Maiden and all that lighter stuff[10].

Դրանից հետո Մաքսը և Իգորը սկսել են լսել Kreator, Sodom, Metallica, Exodus և Exciter խմբերին[10]։ Մաքս Կավալերայի առաջին երաժշտական գնումները Սան Պաուլո մեծ քաղաքում եղել են Iron Maiden-ի, Metallica-ի և Slayer-ի ձայնագրությունները[7]։

Կազմի մի քանի փոփոխություններից հետո Sepultura-ի հիմնական մասնակիցները դարձել են Մաքս Կավալերան (կիթառ), Իգոր Կավալերան (հարվածային գործիքներ), Վագներ Լամունիերը (վոկալ) և Պաուլո կրտսերը (բաս)[10]։ 1985 թվականի մարտին Լամունիերը, ամբողջ խմբի հետ բազմաթիվ վեճերից հետո, դարձել է «Sarcófago» բրազիլիական բլեք մետալի ֆրոնտմեն։ Վագների հեռանալուց հետո Մաքսը ստանձնել է վոկալիստի պարտականությունները, իսկ կիթառահարի փոխարեն հրավիրվել է Ջայրո Գուեդեսը[10]։

Մի քանի ամիս նվագելուց հետո «Sepultura»-ն պայմանագիր է կնքել Cogumelo Records-ի հետ։ Նրանց առաջին ձայնագրությունը եղել է Bestial Devastation մինի ալբոմը (անգլ.՝ Կենդանական դատարկություն), որը թողարկվել է 1985 թվականին որպես սպլիտ ալբոմ «Overdose» խմբի «Século XX» ձայնագրության հետ միասին։ «Bestial Devastation»-ի և «Necromancer»-ի նման ստեղծագործությունները որոշիչ դեր են ունեցել խմբի ուղղության վրա։ Երաժշտության բառերը բացահայտում էին մռայլ թեմաները, թեև խմբի անդամները դեռ բավականաչափ լավ չէին տիրապետում անգլերենին։

Խմբի հաջորդ «Morbid Visions» (անգլ.՝ «Ցավոտ տեսիլքներ») ալբոմը թողարկվել է 1986 թվականին Ամերիկայում՝ New Renaissance Records լեյբլում, որը պատկանում էր Էն Բոլեյնին (անգլ.՝ Ann Boleyn): Ալբոմը լի է կիթառի հետաքրքիր ռիֆերով, որոնք հետագայում դարձել են խմբի երաժշտության կարևորագույն առանձնահատկությունը։ New Renaissance Records լեյբլը ենթարկվել է խիստ քննադատության ԶԼՄ-ներում «Sepultura»-ի հետ պայմանագրի և այդ կոլեկտիվի աջակցության պատճառով։ Բայց, չնայած դրան, «Troops of Doom» երգը հայտնվել է ռադիոեթերում և լավ ճանաչելի է դարձել Բրազիլիայում, ինչը խմբի անդամներին հնարավորություն է տվել շրջագայություն կազմակերպել իրենց հայրենի երկրում։ Խմբի այս երկու ալբոմները ժամանակակից քննադատների կողմից համարվում են հիմնարար դեթ մետալի զարգացման գործում։ Բայց, հակառակ ամեն ինչի, կիթառահար Գուեդեսը հեռացել է Sepultura-ից՝ փորձելու իր կարիերան այլ մետալ խմբերում։ Նրան փոխարինելու համար խմբում հրավիրվել է Անդրեաս Կիսերը, որը ակադեմիական երաժշտական կրթությամբ տաղանդավոր կիթառահար է Սան Պաուլոյից։

Sepultura-ի հաջորդ՝ թվով երկրորդ լիաֆորմատ ալբոմը դարձել է «Schizophrenia»-ն (անգլ.՝ «Շիզոֆրենիա»)։ Ալբոմում ներկայացվել է «Inquisition Symphony» յոթ րոպեանոց գործիքային կոմպոզիցիան (որի քավեր տարբերակը հետագայում թավջութակներով նվագել է Apocalyptica խումբը), ինչպես նաև «Escape to the Void» հիթը, երաժշտական քննադատներն այդ ձայնասկավառակի մասին լավ են արտահայտվել[7]։ Թողարկման հաջողության մասին է վկայում նաև այն փաստը, որ Եվրոպայում վաճառվել է Schizophrenia բուտլեգների 30 000 օրինակ, թեև «Sepultura»-ն ոչինչ չի վաստակել բուտլեգների վաճառքից[12]։

Թրեշ մետալի շրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաքս Կավալերան 1989 թվականին

«Schizophrenia» հաջող ալբոմի թողարկումից հետո խումբը (չնայած անգլերեն լեզվով գործնական շփման դժվարություններին և Բրազիլիայում գտնվելու վայրին[9]) պայմանագիր է կնքել հոլանդական Roadrunner Records լեյբլի հետ։ Խոշոր լեյբլի առաջին ալբոմը դարձել է «Beneath the Remains»-ը (անգլ.՝ Մնացորդների տակ»), թողարկվել է 1989 թվականին։ Պրոդյուսերը եղել է Սքոթ Բերնսը (նախկինում նա պրոդյուսեր էր Ֆլորիդայի «Death», «Morbid Angel» և «Obituary» մետալ խմբերի համար), որը, չնայած ալբոմի համեստ բյուջեին, հրավիրվել էր ԱՄՆ-ից։ Նրա փորձի շնորհիվ նոր ալբոմում ավելի շատ դրսևորվել է «Sepultura»-ի մասնակիցների պրոֆեսիոնալիզմը[12]։ Բերնսը նաև խառնել է ձայնագրությունը և արտադրել է այն ԱՄՆ-ում, ինչը մինչ այդ պահը աննախադեպ էր բրազիլական խմբերի համար։ Ընդհանուր առմամբ, ձայնագրության համար հատկացվել է 8000 ԱՄՆ դոլար, բայց Սքոթ Բերնսը համաձայնել է իր ծառայությունները մատուցել ընդամենը 2000 դոլարով, քանի որ Բրազիլիան «հետաքրքիր էր նրան»[10]։ Ձայնագրման ավարտի պահին ընդհանուր արժեքը գրեթե կրկնակի գերազանցել է սկզբնական գումարի չափը։ «Sepultura»-ն ալբոմը ձայնագրել է 1988 թվականի դեկտեմբերի երկրորդ կեսին։

Ալբոմը խմբին անմիջապես բերել է կոմերցիոն հաջողության[7], ավելին, «Inner Self» սինգլի համար նկարահանվել է «Sepultura»-ի առաջին տեսահոլովակը։ Ձայնասկավառակի թողարկումից հետո խումբը շրջագայության է մեկնել Եվրոպա (նվագելով Sodom-ի հետ) և ԱՄՆ։ Ճանապարհորդելով տարբեր երկրներում՝ «Sepultura»-ն ոչ միայն տարածել է իր երաժշտությունը, այլև ավելի հայտնի է դարձրել հայրենի երկիրը[9]։ 1991 թվականի հունվարին շրջագայությունն ավարտվել է մի շարք համերգներով Բրազիլիայում, ներառյալ «Rock in Rio» շոուն, որին ներկա են եղել մի քանի հարյուր հազար մարդ և հեռուստատեսությամբ դիտել են մոտ 540 միլիոն հանդիսատես[9]։ «Sepultura»-ն նվագել է Guns N' Roses, Megadeth, Metallica և Motörhead խմբերի հետ։

«Terrorizer» ամսագիրը «Beneath the Remains»-ը ներառել է թրեշ մետալի 20 լավագույն ալբոմների ցանկում, նոր ալբոմը գրեթե ամբողջությամբ կատարվել է այդ ժանրում[13]։

Կառավարման փոփոխությունից և Արիզոնա նահանգի Ֆենիքս քաղաք տեղափոխվելուց հետո խումբը սկսել է ձայնագրել իր հաջորդ ալբոմը։ «Arise» (անգլ.՝ Հարություն առնել) ալբոմը ձայնագրվել է Ֆլորիդայում, Տամպայի Հայտնի Morrisound ստուդիայում, արտադրվել է Սքոթ Բերնսի կողմից և թողարկվել է 1991 թվականին նախկին Roadrunner Records լեյբլում։ Այս ալբոմի վաճառքը կազմել է ավելի քան մեկ միլիոն օրինակ ամբողջ աշխարհում[7][9]։ Առաջին սինգլը՝ «Dead Embryonic Cells»-ը, իրական սենսացիա է առաջացրել, իսկ «Arise» երգի վերնագիրն էլ ավելի հայտնի է դարձել MTV America-ի տեսահոլովակի արգելքի հետ կապված սկանդալի պատճառով, քանի որ այն պարունակում էր ապոկալիպտիկ կրոնական կերպարներ[7]։ Այդ ժամանակ Sepultura-ն դարձել էր քննադատների կողմից ամենահարգված մետալ խմբերից մեկը՝ չնայած ունկնդիրների շրջանում քիչ տարածվածությանը[7][9]։

Sepultura-ն լայնածավալ շրջագայության է մեկնել այնպիսի երկրներ, ինչպիսիք են Իսրայելը, Պորտուգալիան, Իտալիան, Մեծ Բրիտանիան, Ավստրալիան, Ճապոնիան, Նոր Զելանդիան, Իսպանիան և Հունաստանը։ Խումբը չորս համերգ է ունեցել Ռուսաստանում, հանդիսատեսը եղել է 60 000 մարդ, երկու համերգ Ինդոնեզիայում՝ 70 000 մարդ, ինչպես նաև Բրազիլիայում, որտեղ 40 000 երկրպագու է եղել։ Հոլանդիայում Sepultura-ն առաջին անգամ ելույթ է ունեցել Dynamo Open Air-ի խոշոր համերգի ժամանակ։ Շատ առումներով «Arise»-ի «պլատինե» կարգավիճակ ստանալու վրա ազդել է նման լայնածավալ և հաջող շրջագայությունը։

Սան Պաուլոյում՝ բացօթյա համերգի ժամանակ, որի մուտքը եղել է ազատ, երկրպագուների բազմությունը (40,000 մարդ) դուրս է եկել վերահսկողությունից, և խմբի մեկ երկրպագու սպանվել է։ Ողբերգական միջադեպը «Sepultura»-ի երկրպագուների համար ստեղծել է ոչ այնքան լավ պատկեր, որը խումբն ինքը համարում է չարդարացված[12]։ Տարիներ շարունակ Բրազիլիայում նրանց բոլոր համերգները տեղի են ունեցել միայն երկար, չափազանց տհաճ բանակցություններից հետո։

Chaos A.D.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շուտով Մաքս Կավալերան ամուսնացել է Գլորիա Բուինովսկու հետ (անգլ.՝ Gloria Bujnowski), որը «Sepultura»-ի մենեջերն էր և Մաքսից մեծ էր 16 տարով[7]։ Roadrunner Records-ը Epic Records-ի հետ հասել է «Sepultura»-ի հաջորդ ալբոմի համատեղ տարածմանը։ Նոր ալբոմը՝ «Chaos A.D.» անվանումով (անգլ.՝ Մեր դարաշրջանի քաոսը), թողարկվել է 1993 թվականին և արտադրվել է Էնդի Ուոլեսի կողմից։ Եթե նախորդը՝ «Arise»-ը, ամբողջ վաղ ստեղծագործության տրամաբանական շարունակությունն էր, ապա նոր ձայնագրության վրա զգացվում է անցում դեպի նոր ոճ՝ գրուվ մետալ (այն երբեմն անվանում են պոստ թրաշ)՝ հարդքորի և որոշ այլ ուղղությունների տարրերով։ «Chaos A. D.»-ում նաև նկատելիորեն ավելի մեծ է բրազիլական ժողովրդական մոտիվների ազդեցությունը, որոնք «Arise»-ում ներկայացվել են միայն երաժշտության միջև որոշ անցումներով։ Ուոլեսը խնդրել է Մաքսին երգել այնպես, ինչպես նա երգում է համերգների ժամանակ, և Մաքսի վոկալը նոր ալբոմում էլ ավելի կոպիտ է դարձել, իսկ կիթառները գրուվ մետալին բնորոշ ցածր ձայնով էին։ Ձայնը, որով սկսվում է «Chaos A. D.» ալբոմը և, համապատասխանաբար, «Refuse/Resist» երգը, Մաքսի և Գլորիայի երեխայի՝ Սիոնի սրտի բաբախյունն է, որը ծնվել է 1992 թվականի հունվարին[9]։

Ալբոմը ազդել է գրուվ մետալ ժանրի (այն ժամանակ ժանրը նոր էր) զարգացման վրա։ Ալբոմի շնորհիվ «Sepultura»-ն ճանաչում է ստացել նաև թրեշի սիրահարների շրջանակներից դուրս։ Երաժշտության մեջ ներկայացվում է սոցիալական խնդիրների և կոնֆլիկտների շարժառիթը, անհետացել են նախորդ ալբոմներին բնորոշ մահվան և պատերազմի թեմաները։ «Sepultura»-ն Բրազիլիայում պայքարի թեման օգտագործել է որպես փոխաբերություն՝ իրականում խոսելով ժամանակակից աշխարհի անկման մասին[9]։ Մաքս Կավալերան «Kerrang» ամսագրին տված հարցազրույցում բացատրում է հետևյալ կերպ․

Ինձ միշտ դուր է եկել «քաոս» բառը։ Վերջին երկու հազար տարվա ընթացքում աշխարհում քաոս է եղել, և թվում է, թե ամեն օր ամեն ինչ միայն վատանում է։ Նման իրավիճակի պատճառով ալբոմը ստացել է իր անվանումը։

Առաջին սինգլի՝ «Territory»-ի համար նկարահանվել է տեսահոլովակ, որի նկարահանումներն իրականացվել են Իսրայելում, ինչը հսկայական քայլ է բրազիլական մետալ խմբերի համար[12]։ Հետագայում խումբը Բրազիլիայում շահել է MTV Video Music Awards-ը «Տարվա լավագույն տեսահոլովակ» անվանակարգում։ «Refuse/Resist»-ը և «Slave New World»-ը նույնպես թողարկվել են որպես սինգլներ/տեսահոլովակներ, որոնք մեծ համբավ են բերել խմբին ամբողջ աշխարհում[12]։

Կազմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական կազմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Պաուլո Շիստո Պինտո կրտսեր (պորտ.՝ Paulo Xisto Pinto Jr.), բաս կիթառ (1984-ներկա)
  • Անդրեաս Քիսսեր, (պորտ.՝ Andreas Kisser), սոլո կիթառ, բեք վոկալ (1987-ներկա)
  • Դերիկ Գրին (անգլ.՝ Derrick Green), վոկալ (1997-ներկա)
  • Էլոյ Կասագրանդե (պորտ.՝ Eloy Casagrande), հարվածային գործիքներ (2011-ներկա)

Նախկին մասնակիցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Վագներ Լամունիեր (պորտ.՝ Wagner «Antichrist» Lamounier), վոկալ, կիթառ (1984-1985)
  • Մաքս Կավալերա (պորտ.՝ Max «Possessed» Cavalera), վոկալ, ռիթմիկ կիթառ (1984-1996)
  • Իգոր Կավալերա (պորտ.՝ Igor «Skullcrusher» Cavalera), հարվածային (1984-2006)
  • Ջայրո Գուեդես (պորտ.՝ Jairo «Tormentor» Guedz), կիթառ (1985-1987)
  • Ջին Դոլաբելլա (անգլ.՝ Jean Dolabella), հարվածային (20062011)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Metal Evolution — 2011.
  2. Бразильское произношение; португальское — [sɨ.puɫ.ˈtu.ɾɐ].
  3. Avelar, Idelber Otherwise National: Locality and Power in the Art of Sepultura // Metal Rules the Globe: Heavy Metal Music Around the World / Wallach, Jeremy; Berger, Harris M.; Greene, Paul D.. — Duke University Press, 2011. — С. 139. — ISBN 978-0-8223-4733-0
  4. Rivadavia, Ed. «( Morbid Visions/Bestial Devastation > Overview )». allmusic.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
  5. Dimery 2006]] pg 782, «Drawing on Brazilian Latin and tribal music, nu-metal, and Sepultura’s own thrash/death style, the results were unique»
  6. Distefano, Alex (2015 թ․ ապրիլի 29). «The 10 Best Brazilian Metal Bands». OC Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 24-ին.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 «Sepultura | Biography, Albums, Streaming Links». AllMusic. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ սեպտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  8. 8,0 8,1 «Поиск сертификаций RIAA по группам». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 2-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=y (օգնություն)
  9. 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 «Sepultura Biography». www.musicianguide.com. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  10. 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 Barcinski & Gomes (1999)
  11. Буклет альбома Roots (1996/2005), издание Roadrunner в честь двадцатипятилетия
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 «Официальная биография Sepultura». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 20-ին.
  13. «Top 40 Death Metal Albums Of All Times» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 12-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Sepultura» հոդվածին։