Վլադիմիր Բարխուդարյան

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Բարխուդարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Վլադիմիր Բարխուդարյան
Ծնվել է	սեպտեմբերի 22, 1927(1927-09-22) Աղքյորփի, Մառնեուլի մունիցիպալիտետ, Վրացական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	մարտի 23, 2017(2017-03-23) (89 տարեկան) Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	պատմաբան
Հաստատություն(ներ)	Հայաստանի Պատմության Թանգարան, ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտ և Երևանի պետական համալսարան
Գործունեության ոլորտ	Միջնադարյան Հայաստան և Նոր Նախիջևան
Անդամակցություն	ՀՀ ԳԱԱ
Ալմա մատեր	ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետ (1950)
Կոչում	պրոֆեսոր և թղթակից անդամ
Գիտական աստիճան	պատմական գիտությունների դոկտոր (1968)
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն և ֆրանսերեն
Պարգևներ	Հայաստանի գիտության վաստակավոր գործիչ և Հայաստանի մշակույթի նախարարության ոսկե մեդալ
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
Երեխա(ներ)	Լեւոն Բարհուդարյան

Վլադիմիր Բախշիի Բարխուդարյան (սեպտեմբերի 22, 1927(1927-09-22), Աղքյորփի, Մառնեուլի մունիցիպալիտետ, Վրացական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - մարտի 23, 2017(2017-03-23), Երևան, Հայաստան), հայ պատմաբան։ Պատմական գիտությունների դոկտոր (1968), պրոֆեսոր (1973), ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1994, թղթակից անդամ՝ 1986 թվականից), ՀՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (2003)։

Կենսագրություն

1945 թ. իր ծննդավայրի միջնակարգ դպրոցը ավարտելուց հետո, ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետը և 1950 թվականին ավարտել։ Նույն տարում ընդունվել է ՀԽՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտի ասպիրանտուրան։ Ասպիրանտական ուսումնառության տարիներին ակադեմիկոս Ս. Տ. Երեմյանի ղեկավարությամբ մասնագիտացել է Հայաստանի միջնադարյան պատմության հարցերում։ Թեկնածուական ատենախոսության թեմա է ընտրվել «Հայաստանի 9–11-րդ դարերի ավատատիրական հողատիրությունը», որը հաջողությամբ պաշտպանել է 1954 թվականին։ 1955 թվականին Վ. Բ. Բարխուդարյանն աշխատանքի է անցել այն ժամանակ Գիտությունների ակադեմիայի կազմում գործող Հայաստանի պատմության պետական թանգարանում՝ որպես կրտսեր գիտական աշխատող։ 1958-1990 թվականներին աշխատել Է ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտում, որտեղ եղել է կրտսեր (1958–1959) գիտաշխատող, գիտքարտուղար (1959–1963), ավագ գիտաշխատող (1963–1967), 1967-1990 թվականներին` փոխտնօրեն, 1980-1987 թվականներին՝ հայ գաղթավայրերի պատմության բաժնի վարիչ։ 1990-2000 թվականներին եղել է ԳԱԱ ակադեմիկոս-քարտուղար, 2000-2006 թվականներին ՝ փոխնախագահ, 2005-2006 թվականներից՝ հումանիտար գիտությունների բաժանմունքի ակադ.-քարտուղար, 2006-2011 թվականներից՝ հայագիտության և հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս- քարտուղար, 2011-2017 թվականներին՝ ՀՀ ԳԱԱ նախագահի օգնական։ ՀՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (2003)։

Վլադիմիր Բարխուդարյանը երկար տարիներ Գերագույն հոգևոր խորհրդի անդամ է եղել։ Ակտիվ մասնակցություն է ունեցել Օշականի Ս. Մեսրոպ Մաշտոց դպրատան կայացմանը։

Աշխատություններ

Աշխատությունները վերաբերում են Հայաստանում ֆեոդալական (ավատատիրական) հողատիրությանը, հայկական գաղթավայրերի պատմությանը, հայ խորհրդային պատմագրությանը, հայ-ռուսական հարաբերություններին, 1905-1907 թվականներին հեղափոխական շարժումներին։ «Նոր Նախիջևանի հայկական գաղութի պատմություն» (հ. 1-2, 1967-1985) մենագրության մեջ աղբյուրագիտական հարուստ հենքով լուսաբանել է հայկական գաղութի տնտեսական, հասարակական-քաղաքական և մշակութային պատմությունը, Նոր Նախիջևանի դերը Հարավային Ռուսաստանի տնտեսական կյանքում և հայ-ռուսական առնչություններում։

Վլադիմիր Բարխուդարյանի նախաձեռնությամբ ու խմբագրությամբ ստեղծվեցին հայ գաղթավայրերի պատմությանը նվիրված մի շարք հոդվածների ժողովածուներ. «Հայ-հունգարական պատմական և մշակութային կապերի պատմությունից», «Հայ ազատագրական շարժումները և հայկական գաղթավայրերը 16–18-րդ դարերում» (1985), «Էջեր հայ գաղթավայրերի պատմության» (1996)։

Վլադիմիր Բարխուդարյանը տպագրել է «Խորհրդահայ պատմագրության գնահատության հարցի շուրջը» (ՊԲՀ, 1990,No 4) հոդվածը, ուր լուսաբանել է խորհրդահայ պատմագիտության թերացումներն ու սխալները։ Նա միաժամանակ անդրադարձել է սկզբնաղբյուրների հրատարակման և պատմագիտական շատ հարցերի գիտական հետազոտման ուղղությամբ կատարված վիթխարի ձեռքբերումներին։

2003 թվականին Երևանում անցկացվող Հայագիտական առաջին միջազգային համաժողովում Վ. Բարխուդարյանը հանդես է եկել «Հայագիտության արդի վիճակը Հայաստանում և զարգացման հեռանկարները» զեկուցումով։

Մասնակցել է հայ ժողովրդի պատմության ակադեմիական բազմահատորյակի ստեղծմանը։ Հեղինակել և խմբագրել է դպրոցական դասագրքեր։ Բարխուդարյանը Համազգային հայ կրթական և մշակութային միության հայագիտական բարձրագույն հիմնարկի տնօրեն Երվանդ Փամբուկյանի հետ սփյուռքահայ դպրոցների համար դասական ուղղագրությամբ հրատարակել է «Հայոց պատմություն» դպրոցական դասագրքի առաջին գիրքը (Բեյրութ, 1998), որն ընդգրկում էր Հին Հայաստանի պատմության ժամանակաշրջանը։

1985 թվականին ստացել է Հունգարիայի ԳԱ մեդալ։ 1998 թվականից բնության և հասարակության մասին գիտնականների միջազգային ակադեմիայի անդամ է։

2005 թվականին Բարխուդարյանի խմբագրությամբ հրատարակվել է «Աստվածաշնչական Հայաստան» գիտաժողովի նյութերի մեծարժեք հատորը։

Աղբյուրներ

• Աշոտ Մելքոնյան, Պավել Չոբանյան «Ակադեմիկոս Վլադիմիր Բարխուդարյան» (Ծննդյան 80-ամյակի առթիվ), Պատմաբանասիրական հանդես № 1, 2007, էջ 260-268։

Երկեր

• Հայ-ռուսական պատմական կապերը և Արևելյան Հայաստանի միացումը Ռուսաստանին (համահեղինակ), Երևան, 1978 ;
• Հայկական գաղթավայրերը, Երևան, 1992։

Ծանոթագրություններ

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վլադիմիր Բարխուդարյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 320)։