Վարդաշենի շրջան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
HS Disambig.svg Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Վարդաշեն (այլ կիրառումներ)
Picto infobox map.png
Վարդաշենի շրջան
ԵրկիրԱդրբեջան Ադրբեջան
ԿարգավիճակԱդրբեջանի շրջան
Մտնում էԱդրբեջան
ՎարչկենտրոնՎարդաշեն
ԲԾՄ1090 մետր
Բնակչություն41 300 մարդ (2012)
Տարածք1216 կմ²
Oghuz District in Azerbaijan 2021.svg
Հիմնադրված էօգոստոսի 8, 1930 թ.
ISO 3166-2 կոդAZ-OGU
Հեռախոսային կոդ024
Փոստային ինդեքսներAZ 4800
Ավտոմոբիլային կոդ48
oguz-ih.gov.az

Վարդաշենի (Օղուզի) շրջան (ադրբ.՝ Oğuz rayonu), շրջան է Ադրբեջանական Հանրապետության հյուսիսային մասում։ Վարչկենտրոնը Վարդաշեն (1989-ից՝ Օղուզ) քաղաքն է։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շրջանը զբաղեցնում է 1077 կմ² մակերես։ Սահմանակից է Շաքիի, Կուտաշենի և Դաղստանի՝ Ախտիի շրջաններին[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վարդաշենի շրջանը կազմավորվել է 1930 թվականի օգոստոսի 8-ին[1]։

Մինչև 1918 թվականը շրջանի ներկայիս տարածքում հայաբնակ էին 13 գյուղեր (3-ը՝ խառը ազգային կազմով). Վարդեշեն, Ճալեթ, Նորաշեն Ջովլան, Օթմանլը, Թոփեր, Հակոբի Շեն, Խոշկաշեն, Մեծ Սոկութլու, Փոքր Սոկութլու, Վարդանլի, Փատառ։ Մնացած բնակավայրերի մեծ մասը 18-րդ դարի առաջին կեսին դավանափոխության գնով բնաջնջումից փրկված, մահմեդականացված հայերի գյուղերն են, որոնք հետագա տասնամյակներում կորցնելով մայրենի լեզուն, ազգային նկարագիրը՝ իսպառ թուրքացան (ներկայում համարվում են ադրբեջանցիներ)[1]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն 1976 թվականի հունվարի 1-ի տվյալներին, Վարդաշենի շրջանում էր գյուղական բնակչությունը կազմում է 82%։ Ունի մեկ քաղաք (շրջկենտրոն՝ Վարդաշենը) և 36 գյուղ[1]։

Մինչև 1988 թվականի բռնագաղթը հայ բնակչություն ունեին շրջկենտրոն Վարդեշենը, Ճալեթ և Մեծ Սոկութլու գյուղերը։ Հայկական դպրոց գործում էր միայն ճալեթ գյուղում (միջնակարգ)[1]։

Մշակույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայկական պատմական հուշարձաններով շրջանում հարուստ են ինչպես մինչև 1918 թվականը հայաբնակ, այնպես էլ այն ադրբեջանական գյուղերը, որոնց նախնիները մահմեդականացված հայեր էին[1]։

Մի շարք հնավայրեր հարուստ են նաև հայերեն վիմագիր արձանագրություններով։ Դրանց ընդօրինակման ու հրատարակման գործով նախկինում զբաղվել են Հովհաննես Շահխաթունյանցն ու Մակար Բարխուտարյանցը, (միասին՝ 23 արձանգրություն)։ Տեղերում կատարած աշխատանքների ընթացքում ՀՃՈւԿ-ի կողմից վերագտնվեցին նախկինում հրատարակված արձանագրություններից միայն 4-ը[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]