Վանգարի Մաատաի

Վանգարի Մաատաի; անգլ.՝ Wangari Maathai
Ծնվել է	ապրիլի 1, 1940
Ծննդավայր	Tetu, Բրիտանական Քենիա, Բրիտանական կայսրություն
Մահացել է	սեպտեմբերի 25, 2011 (71 տարեկանում)
Մահվան վայր	Նայրոբի, Քենիա
Քաղաքացիություն	Քենիա
Ազգություն	Kikuyu?
Կրոն	Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Կրթություն	Benedictine College?, Փիթսբուրգի համալսարան, Նայրոբիի համալսարան և Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան
Գիտական աստիճան	գիտությունների դոկտոր
Մասնագիտություն	կենսաբան, ուսուցչուհի, անասնաբույժ, քաղաքական գործիչ, բնապահպան և քաղաքական ակտիվիստ
Աշխատավայր	Եյլի համալսարան
Զբաղեցրած պաշտոններ	Member of the National Assembly? և minister of environment of Kenya?
Քաղաքական կուսակցություն	Mazingira Green Party of Kenya?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ Ջավահարլալ Ներույի պարգև «Ճիշտ կենսակերպի» մրցանակ Պետրա Քելլի անվան մրցանակ Sophie Prize? Գոլդմանի բնապահպանական մրցանակ Ինդիրա Գանդիի մրցանակ Նիկոլսի անվան Վանդերբիլդի համալսարանի կանցլերի մեդալ NAACP Image Award - նախագահի մրցանակ World Citizenship Award? Էլիզաբեթ Բլեքվելի մրցանակ և Dorothy McCluskey Visiting Fellowship in Conservation?
Անդամություն	Alpha Kappa Alpha և Նոբելյան կանանց նախաձեռնություն
	Wangari Maathai Վիքիպահեստում

Վանգարի Մաատաի (անգլ.՝ Wangari Maathai, ապրիլի 1, 1940(1940-04-01)^[1]^[2]^[3], Tetu, Բրիտանական Քենիա, Բրիտանական կայսրություն - սեպտեմբերի 25, 2011(2011-09-25)^[1]^[2]^[3], Նայրոբի, Քենիա), քենիացի հասարակական գործիչ, 2004 թվականի Նոբելյան մրցանակի մրցանակակիր^[10]։ Մաատաիի մրցանակի հանձնման ժամանակ Դանբոլտ Միեսը, ով այդ ժամանակ գլխավորում էր Նոբելյան կոմիտեն, հայտարարեց, որ նա եղել է «Քենիայի և Աֆրիկայի բնապահպանական ուղղվածությամբ սոցիալական, տնտեսական և մշակութային զարգացման առաջատարը»։

Նա ակտիվորեն պայքարել է Քենիայում ժողովրդավարության հաստատման համար՝ համատեղելով բնապահպանական ոլորտի աշխատանքը քաղաքականության հետ։

1977 թվականին Մաատաին եղել է«Կանաչ գոտի» հասարակական շարժման ձևավորման նախաձեռնողը և գլխավոր ոգեշնչողը։ Կազմակերպությունն զբաղվում է Աֆրիկայում ոչնչացված անտառների վերականգնմամբ։ Նրա գործունեության շնորհիվ հնարավոր եղավ կասեցնել աֆրիկյան անտառների անապատացումը։ «Կանաչ գոտի» շարժման մասնակիցներն իրենց գործունեության 25 տարիների ընթացքում աֆրիկյան աշխարհամասում տնկել են ավելի քան 30 միլիոն ծառ։

Երկար ժամանակ պայքարել է իշխող Քենիա֊աֆրիկական միության ընդդիմության միավորման համար․ դա նրան ի վերջո հաջողվեց 2002 թվականի ընտրությունների ժամանակ՝ ձախ կենտրոնական Ազգային բազմերանգ կոալիցիայի միջոցով։ Ընտրվել է խորհրդարանում։ 2003 թվականից 2005 թվականը ներառյալ եղել է Քենիայի շրջակա միջավայրի ր բնական ռեսուրսների նախարարի տեղակալը։ Հիմնել է կանաչների «Մազինգիրա կուսակցությունը»։

2009 թվականի դեկտեմբերի 14֊ին ՄԱԿ֊ի գլխավոր քարտուղար Բան Կի Մունը Վանգարի Մաատաիին նշանակեց ՄԱԿ―ի խաղաղության դեսպան։ Նրան վիճակված էր զբաղվելու կլիմայական փոփոխությունների հարցերով^[11]։

Մահացել է ձվարանների քաղցկեղից։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 FemBio
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Store norske leksikon — 1978.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a>
↑ German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #129735078 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2004/maathai-facts.html
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
↑ https://web.archive.org/web/20190402094610/http://iccr.gov.in/content/nehru-award-recipients
↑ https://news.yale.edu/2000/05/15/international-environmental-leaders-named-mccluskey-fellows-yale
↑ https://nobelwomensinitiative.org/laureate/
↑ В Кении скончалась лауреат Нобелевской премии мира Вангари Маатаи
↑ Пан Ги Мун назначил лауреата Нобелевской премии посланцем мира ООН Archived 2012-12-18 at WebCite

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q48204_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q61356138">FemBio<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 FemBio
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1239328_citetype_Q35127_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q746368">[[:Նորվեգական_մեծ_հանրագիտարան|Store_norske_leksikon]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1978.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Store norske leksikon — 1978.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/129735078/_Record_#129735078]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-4] German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #129735078 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[[http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2004/maathai-facts.html_http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2004/maathai-facts.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-5] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2004/maathai-facts.html

[[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/_https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-6] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[[https://web.archive.org/web/20190402094610/http://iccr.gov.in/content/nehru-award-recipients_https://web.archive.org/web/20190402094610/http://iccr.gov.in/content/nehru-award-recipients]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-7] ttps://web.archive.org/web/20190402094610/http://iccr.gov.in/content/nehru-award-recipients

[[https://news.yale.edu/2000/05/15/international-environmental-leaders-named-mccluskey-fellows-yale_https://news.yale.edu/2000/05/15/international-environmental-leaders-named-mccluskey-fellows-yale]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-8] ttps://news.yale.edu/2000/05/15/international-environmental-leaders-named-mccluskey-fellows-yale

[[https://nobelwomensinitiative.org/laureate/_https://nobelwomensinitiative.org/laureate/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-9] ttps://nobelwomensinitiative.org/laureate/

[10] В Кении скончалась лауреат Нобелевской премии мира Вангари Маатаи

[11] Пан Ги Мун назначил лауреата Нобелевской премии посланцем мира ООН Archived 2012-12-18 at WebCite

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Վանգարի Մաատաի

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով

Վանգարի Մաատաի անգլ.՝ Wangari Maathai

Ծնվել է	ապրիլի 1, 1940(1940-04-01)^[1]^[2]^[3]
Ծննդավայր	Tetu, Բրիտանական Քենիա, Բրիտանական կայսրություն
Մահացել է	սեպտեմբերի 25, 2011(2011-09-25)^[1]^[2]^[3] (71 տարեկանում)
Մահվան վայր	Նայրոբի, Քենիա
Քաղաքացիություն	Քենիա
Ազգություն	Kikuyu?
Կրոն	Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Կրթություն	Benedictine College?, Փիթսբուրգի համալսարան, Նայրոբիի համալսարան և Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան
Գիտական աստիճան	գիտությունների դոկտոր^[4]
Մասնագիտություն	կենսաբան, ուսուցչուհի, անասնաբույժ, քաղաքական գործիչ, բնապահպան և քաղաքական ակտիվիստ
Աշխատավայր	Եյլի համալսարան
Զբաղեցրած պաշտոններ	Member of the National Assembly? և minister of environment of Kenya?
Քաղաքական կուսակցություն	Mazingira Green Party of Kenya?
Պարգևներ և մրցանակներ	Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ^[5]^[6] Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ Ջավահարլալ Ներույի պարգև^[7] «Ճիշտ կենսակերպի» մրցանակ Պետրա Քելլի անվան մրցանակ Sophie Prize? Գոլդմանի բնապահպանական մրցանակ Ինդիրա Գանդիի մրցանակ Նիկոլսի անվան Վանդերբիլդի համալսարանի կանցլերի մեդալ NAACP Image Award - նախագահի մրցանակ World Citizenship Award? Էլիզաբեթ Բլեքվելի մրցանակ և Dorothy McCluskey Visiting Fellowship in Conservation?^[8]
Անդամություն	Alpha Kappa Alpha և Նոբելյան կանանց նախաձեռնություն^[9]
Wangari Maathai Վիքիպահեստում