«Նիդերլանդների Թագավորություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ երկիր}}
{{Տեղեկաքարտ երկիր}}
'''Նիդերլանդների Թագավորություն''' ({{lang-nl|Koninkrijk der Nederlanden}}), բաղկացուցիչ [[ինքնիշխան պետություն]] է [[Արևմտյան Եվրոպա]]յում և [[Վեստ Ինդիա|Կարիբյան ավազան]]ում, որը բաղկացած է 4 մասից (տարածքներըստ էության, [[Նիդերլանդներ]]ից (հիմնադիր երկիր), [[Արուբա]]ից, [[Կյուրասաո]]ից և [[Սինտ Մաարտեն]]ից։ Մեծ մասը հիմնադիր երկրի [[Նիդերլանդներ]]<nowiki/>ի գտնվում է [[Արևմտյան Եվրոպա]]<nowiki/>յում, բացառությամբ [[Բոնեյրե]]<nowiki/>ի, [[Սինթ Էվստատիուս|Սինթ Էստատիուս]]<nowiki/>ի և [[Սաբա կղզի|Սաբա]]<nowiki/>յի, որոնք ունեն հատուկ համայնքների կարգավիճակ և գտնվում է [[Վեստ Ինդիա|Կարիբյան]] տարածաշրջանում<ref>{{Cite web|url=https://www.st-ab.nl/wetten/1158_Wet_openbare_lichamen_Bonaire_Sint_Eustatius_en_Saba.htm|title=Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (WolBES)|publisher=www.st-ab.nl|accessdate=2019-12-31}}</ref>։
'''Նիդերլանդների Թագավորություն''' ({{lang-nl|Koninkrijk der Nederlanden}}), բաղկացուցիչ [[ինքնիշխան պետություն]] [[Արևմտյան Եվրոպա]]յում և [[Վեստ Ինդիա|Կարիբյան ավազան]]ում, բաղկացած է 4 մասից (տարածքհենց [[Նիդերլանդներ]]ից (հիմնադիր երկիր), [[Արուբա|Արուբայ]]ից, [[Կյուրասաո|Կյուրասաոյ]]ից և [[Սինտ Մաարտեն]]ից։ Հիմնադիր երկիր [[Նիդերլանդներ|Նիդերլանդների]] մեծ մասը գտնվում է [[Արևմտյան Եվրոպա|Արևմտյան Եվրոպայում]], բացառությամբ [[Բոնեյրե|Բոնեյրեի]], [[Սինթ Էվստատիուս|Սինթ Էստատիուսի]] և [[Սաբա կղզի|Սաբայի]], որոնք ունեն հատուկ համայնքների կարգավիճակ և գտնվում են [[Վեստ Ինդիա|Կարիբյան]] ավազանում<ref>{{Cite web|url=https://www.st-ab.nl/wetten/1158_Wet_openbare_lichamen_Bonaire_Sint_Eustatius_en_Saba.htm|title=Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (WolBES)|publisher=www.st-ab.nl|accessdate=2019-12-31}}</ref>։


Թագավորության ընդհանուր մակերեսը 42 525 քառակուսի կիլոմետր է, բնակչությունը՝ մոտ 17 միլիոն։ Նիդեռլանդների թագավորությունը [[ՆԱՏՕ]]-ի և [[Եվրոպական միություն|ԵՄ]]-ի անդամ է:
Մինչև 2010 թվականի հոկտեմբերի 10-ը [[Կյուրասաո]]<nowiki/>ն, [[Բոնեյրե|Բոնայրե]]<nowiki/>ն, [[Սինտ Մաարտեն|Սինտ Մարտեն]]<nowiki/>ը, [[Սինթ Էվստատիուս|Սինթ Էստատիուս]]<nowiki/>ը և [[Սաբա կղզի|Սաբա]]<nowiki/>ները կազմում էին [[Նիդերլանդական Անտիլներ|Նիդերլանդական Անտիլյան կղզիներ]]<nowiki/>ի ինքնավարությունը, որը Թագավորության 3 անդամներից մեկն էր, բացի բուն [[Նիդերլանդներ]]<nowiki/>ից և [[Արուբա]]<nowiki/>ից: Նախկինում Նիդեռլանդների Թագավորության կազմում էին նաև Սուրինամ (մինչև 1975 թվականը) և Նիդեռլանդների Նոր Գվինեան (մինչև 1963 թվականը): 1949-1956 թվականերին գոյություն է ունեցել Նիդերլանդա-Ինդոնեզական միություն, որտեղ Նիդեռլանդների Թագավորությունը երկու իրավահավասար անդամներից մեկն էր։ Մինչև 1986 թվականի հունվարի 1-ը [[Արուբա]], [[Բոնեյրե]], [[Կյուրասաո]], [[Սաբա կղզի|Սաբա]], [[Սինտ Մաարտեն|Սինտ Մարտեն]] և [[Սինթ Էվստատիուս]] քաղաքները կազմում էին Նիդեռլանդական Անտիլյան կղզիների ինքնավարությունը։ 1986 թվականին [[Արուբա]]<nowiki/>ն դուրս է եկել ինքնավարության կազմից՝ դառնալով Թագավորության 3 անդամներից մեկը։ 2010 թվականի հոկտեմբերի 10-ին դադարեցվել է Նիդեռլանդական Անտիլյան կղզիների, Կյուրասաոյի և Սինտ Մարտենի գոյությունը Թագավորության կազմում, դարձել են ինքնակառավարվող պետություններ:

== Պատմություն ==
Մինչև 2010 թվականի հոկտեմբերի 10-ը Կյուրասաոն, Բոնայրեն, Սինտ Մաարտենը, Սինթ Էստատիուսը և Սաբան կազմում էին [[Նիդերլանդական Անտիլներ|Նիդերլանդական Անտիլյան կղզիների]] ինքնավարությունը, որը Թագավորության 3 անդամներից մեկն էր, բացի բուն Նիդերլանդներից և Արուբայից: Նախկինում Նիդեռլանդների Թագավորության կազմում էին նաև Սուրինամը (մինչև 1975 թվականը) և Նիդեռլանդական Նոր Գվինեան (մինչև 1963 թվականը):

1949-1956 թվականերին գոյություն է ունեցել Նիդերլանդա-Ինդոնեզական միությունը, որտեղ Նիդեռլանդների Թագավորությունը երկու իրավահավասար անդամներից մեկն էր։ Մինչև 1986 թվականի հունվարի 1-ը Արուբան, Բոնեյրեն, Կյուրասաոն, Սաբան, Սինտ Մաարտենը և Սինթ Էվստատիուսը կազմում էին Նիդեռլանդական Անտիլյան կղզիների ինքնավարությունը։ 1986 թվականին Արուբան դուրս է եկել ինքնավարության կազմից՝ դառնալով Թագավորության 3 անդամներից մեկը։ 2010 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Նիդեռլանդական Անտիլյան կղզիները դադարել են գոյություն ունենալ, Կյուրասաոյի և Սինտ Մաարտենը դարձել են Թագավորության կազմում ինքնակառավարվող պետություններ:

== Կառավարում ==
Թագավորության անդամների միջև հարաբերությունները կարգավորվում են Նիդերլանդների Թագավորության Խարտիայով, որն ընդունվել է [[1954]] թվականին: Գործադիր մարմինը Նախարարների Պետական խորհուրդն է (''Rijksministerraad''), որը բաղկացած է Նիդերլանդների Նախարարների Խորհրդի բոլոր անդամներից և տարածքների լիազորված նախարարներից:

Տարածքներն ունեն իրենց ներկայացուցչական մարմինները՝ կղզու խորհուրդներ (''eilandsraad'') և գործադիր - կղզու պատգամավորներ (''eilandgedeputeerde'')։


Թագավորության անդամների միջև հարաբերությունները կարգավորվում են Նիդերլանդների Թագավորության Խարտիայով, որն ընդունվել է [[1954|1954 թվական]]<nowiki/>ին: Գործադիր մարմինը Նախարարների Պետական խորհուրդն է (''Rijksministerraad''), որը բաղկացած է Նիդերլանդների Նախարարների Խորհրդի բոլոր անդամներից և տարածքների լիազորված նախարարներից:


Տարածքները ունեն իրենց ներկայացուցչական մարմինները՝ կղզու խորհուրդներ (''eilandsraad'') և գործադիր - կղզու պատգամավորները (''eilandgedeputeerde'')։ Նիդերլանդների Թագավորության ընդհանուր մակերեսը կազմում է 42 525 քառակուսի կիլոմետր, բնակչությունը՝ մոտ 17 միլիոն։


Նիդեռլանդների թագավորությունը [[ՆԱՏՕ]]-ի և [[Եվրոպական միություն|ԵՄ]]-ի անդամ է:


{| class="shortable wikitable"
{| class="shortable wikitable"
!Դրոշ!!Զինանիշ!!Տարածք!!Մարզ!!Հրապարակ,<br />կմ²!!Բնակչություն,<br>մարդ (2012)!!Մայրաքաղաք!!Կարգավիճակ!!Տարադրամ
!Դրոշ!!Զինանշան!!Տարածք!!Մարզ!!Մակերես,<br />կմ²!!Բնակչություն,<br>մարդ (2012)!!Մայրաքաղաք!!Կարգավիճակ!!Տարադրամ
|-valing="top"
|- valing="top"
| [[Պատկեր:Flag of the Netherlands.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Flag of the Netherlands.svg|50px]]
| [[Պատկեր:Royal Coat of Arms of the Netherlands.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Royal Coat of Arms of the Netherlands.svg|50px]]
| '''[[Նիդերլանդներ]]''',<br>այդ թվում՝
|'''[[Նիդերլանդներ]]''',<br>այդ թվում
|
|
| align="right"| 41 854
| align="right" | 41 854
| align="right"| 16 748 205
| align="right" | 16 748 205
| [[Ամստերդամ]]
|[[Ամստերդամ]]
| [[Ինքնիշխան պետություն]]
|[[Ինքնիշխան պետություն]]
|
|
|-valing="top"
|- valing="top"
| [[Պատկեր:Flag of the Netherlands.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Flag of the Netherlands.svg|50px]]
| [[Պատկեր:Royal Coat of Arms of the Netherlands.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Royal Coat of Arms of the Netherlands.svg|50px]]
| [[Նիդերլանդներ]]ի եվրոպական մասը
|[[Նիդերլանդներ]]ի եվրոպական մաս
| [[Արևմտյան Եվրոպա]]
|[[Արևմտյան Եվրոպա]]
| align="right"| 41 526
| align="right" | 41 526
| align="right"| 16 725 902
| align="right" | 16 725 902
|
|
| 12 գավառ
| 12 գավառ
| [[Եվրո]]
|[[Եվրո]]
|-valing="top"
|- valing="top"
| [[Պատկեր:Flag of Bonaire.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Flag of Bonaire.svg|50px]]
| [[Պատկեր:Blason de Bonaire (Antilles néerlandaises).svg|50px]]
|[[Պատկեր:Blason de Bonaire (Antilles néerlandaises).svg|50px]]
| [[Բոնեյրե]]
|[[Բոնեյրե]]
| [[Կարիբյան ծով]]
|[[Կարիբյան ծով]]
| align="right"| 294
| align="right" | 294
| align="right"| 16 541
| align="right" | 16 541
| [[Կրալենդիյկ]]
|[[Կրալենդիյկ]]
| Հատուկ համայնք
| Հատուկ համայնք
| [[ԱՄՆ դոլար]]
|[[ԱՄՆ դոլար]]
|-valing="top"
|- valing="top"
| [[Պատկեր:Flag of Sint Eustatius.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Flag of Sint Eustatius.svg|50px]]
| [[Պատկեր:EUX wapen tek cmpr.jpg|50px]]
|[[Պատկեր:EUX wapen tek cmpr.jpg|50px]]
| [[Սինթ Էվստատիուս]]
|[[Սինթ Էվստատիուս]]
| [[Կարիբյան ծով]]
|[[Կարիբյան ծով]]
| align="right"| 21
| align="right" | 21
| align="right"| 3791
| align="right" | 3791
| Օրանյեստադ
| Օրանյեստադ
| Հատուկ համայնք
| Հատուկ համայնք
| [[ԱՄՆ դոլար]]
|[[ԱՄՆ դոլար]]
|-valing="top"
|- valing="top"
| [[Պատկեր:Flag of Saba.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Flag of Saba.svg|50px]]
| [[Պատկեր:Saba wapen.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Saba wapen.svg|50px]]
| [[Սաբա կղզի|Սաբա]]
|[[Սաբա կղզի|Սաբա]]
| [[Կարիբյան ծով]]
|[[Կարիբյան ծով]]
| align="right"| 13
| align="right" | 13
| align="right"| 1971
| align="right" | 1971
| [[Բոթոմ]]
|[[Բոթոմ]]
| Հատուկ համայնք
| Հատուկ համայնք
| [[ԱՄՆ դոլար]]
|[[ԱՄՆ դոլար]]
|-valing="top"
|- valing="top"
| [[Պատկեր:Flag of Aruba.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Flag of Aruba.svg|50px]]
| [[Պատկեր:Coat of arms of Aruba.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Coat of arms of Aruba.svg|50px]]
| '''[[Արուբա]]'''
|'''[[Արուբա]]'''
| [[Կարիբյան ծով]]
|[[Կարիբյան ծով]]
| align="right"| 193
| align="right" | 193
| align="right"| 103 504
| align="right" | 103 504
| [[Օրանյեստադ]]
| Օրանյեստադ
| Ինքնակառավարվող [[Պետություն|պետական]] կրթություն
| Ինքնակառավարվող [[պետություն]]
| Արուբանյան Ֆլորին
| Արուբանյան Ֆլորին
|-valing="top"
|- valing="top"
| [[Պատկեր:Flag of Curaçao.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Flag of Curaçao.svg|50px]]
| [[Պատկեր:Coat of arms of Curaçao.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Coat of arms of Curaçao.svg|50px]]
| '''[[Կյուրասաո]]'''
|'''[[Կյուրասաո]]'''
| [[Կարիբյան ծով]]
|[[Կարիբյան ծով]]
| align="right"| 444
| align="right" | 444
| align="right"| 145 406
| align="right" | 145 406
| [[Վիլլեմստադ]]
|[[Վիլլեմստադ]]
| Ինքնակառավարվող [[Պետություն|պետական]] կրթություն
| Ինքնակառավարվող
պետություն
| Նիդերլանդական անտիլյան գուլդեն
| Նիդերլանդական անտիլյան գուլդեն
|-valing="top"
|- valing="top"
| [[Պատկեր:Flag of Sint Maarten.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Flag of Sint Maarten.svg|50px]]
| [[Պատկեր:Coat of arms of Sint Maarten.svg|50px]]
|[[Պատկեր:Coat of arms of Sint Maarten.svg|50px]]
| '''[[Սինտ Մաարտեն]]'''
|'''[[Սինտ Մաարտեն]]'''
| [[Կարիբյան ծով]]
|[[Կարիբյան ծով]]
| align="right"| 34
| align="right" | 34
| align="right"| 37 429
| align="right" | 37 429
| Ֆիլիպսբուրգ
| Ֆիլիպսբուրգ
| Ինքնակառավարվող [[Պետություն|պետական]] կրթություն
| Ինքնակառավարվող պետություն
| Նիդերլանդական անտիլյան գուլդեն
| Նիդերլանդական անտիլյան գուլդեն
|-style="background: #CCC;"
|- style="background: #CCC;"
|
|
|
|
| Ընդհանուր
| Ընդհանուր
|
|
| align="right"| 42 525
| align="right" | 42 525
| align="right"| 17 034 544
| align="right" | 17 034 544
|
|
|
|
Տող 114. Տող 122.
* [http://taxpravo.ru/novosti/statya-114544-opredeleno_buduschee_niderlandskih_antil Որոշվել է Նիդեռլանդական Անտիլաների ապագան]
* [http://taxpravo.ru/novosti/statya-114544-opredeleno_buduschee_niderlandskih_antil Որոշվել է Նիդեռլանդական Անտիլաների ապագան]


{{Նիդերլանդների մարզեր}}
[[Կատեգորիա:Եվրոպական միության անդամ երկրներ]]
[[Կատեգորիա:Եվրոպական միության անդամ երկրներ]]
[[Կատեգորիա:Նիդերլանդներ]]
[[Կատեգորիա:Նիդերլանդներ]]

19:41, 20 Հուլիսի 2020-ի տարբերակ

Նիդերլանդների Թագավորություն
Նիդեռլանդների դրոշ Զինանշան


Կարգավիճակինքնիշխան պետություն, թագավորություն, colonial power?, երկիր և realm?
Ներառում էԱրուբա[1], Կյուրասաո[1], Նիդերլանդներ[1] և Սինտ Մաարտեն[1]
Պետական լեզուհոլանդերեն
ՄայրաքաղաքԱմստերդամ[2]
Պետական կարգսահմանափակ միապետություն
Երկրի ղեկավարՎիլեմ Ալեքսանդր
Կառավարության ղեկավարՄարկ Ռիուտե
Ազգաբնակչություն17 100 715 մարդ (2013)
ՀիմնՆիդերլանդների հիմն
ԿարգախոսJe maintiendrai և The original cool
Հիմնադրված էմարտի 16, 1815 և դեկտեմբերի 15, 1954 թ.
Արժույթեվրո
Ժամային գոտիADT?, Կենտրոնական եվրոպական ժամանակ և Europe/Amsterdam?[3]
Հեռախոսային կոդ+31[4]
Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս0,941[5]

Նիդերլանդների Թագավորություն (հոլ.՝ Koninkrijk der Nederlanden), բաղկացուցիչ ինքնիշխան պետություն Արևմտյան Եվրոպայում և Կարիբյան ավազանում, բաղկացած է 4 մասից (տարածք)՝ հենց Նիդերլանդներից (հիմնադիր երկիր), Արուբայից, Կյուրասաոյից և Սինտ Մաարտենից։ Հիմնադիր երկիր Նիդերլանդների մեծ մասը գտնվում է Արևմտյան Եվրոպայում, բացառությամբ Բոնեյրեի, Սինթ Էստատիուսի և Սաբայի, որոնք ունեն հատուկ համայնքների կարգավիճակ և գտնվում են Կարիբյան ավազանում[6]։

Թագավորության ընդհանուր մակերեսը 42 525 քառակուսի կիլոմետր է, բնակչությունը՝ մոտ 17 միլիոն։ Նիդեռլանդների թագավորությունը ՆԱՏՕ-ի և ԵՄ-ի անդամ է:

Պատմություն

Մինչև 2010 թվականի հոկտեմբերի 10-ը Կյուրասաոն, Բոնայրեն, Սինտ Մաարտենը, Սինթ Էստատիուսը և Սաբան կազմում էին Նիդերլանդական Անտիլյան կղզիների ինքնավարությունը, որը Թագավորության 3 անդամներից մեկն էր, բացի բուն Նիդերլանդներից և Արուբայից: Նախկինում Նիդեռլանդների Թագավորության կազմում էին նաև Սուրինամը (մինչև 1975 թվականը) և Նիդեռլանդական Նոր Գվինեան (մինչև 1963 թվականը):

1949-1956 թվականերին գոյություն է ունեցել Նիդերլանդա-Ինդոնեզական միությունը, որտեղ Նիդեռլանդների Թագավորությունը երկու իրավահավասար անդամներից մեկն էր։ Մինչև 1986 թվականի հունվարի 1-ը Արուբան, Բոնեյրեն, Կյուրասաոն, Սաբան, Սինտ Մաարտենը և Սինթ Էվստատիուսը կազմում էին Նիդեռլանդական Անտիլյան կղզիների ինքնավարությունը։ 1986 թվականին Արուբան դուրս է եկել ինքնավարության կազմից՝ դառնալով Թագավորության 3 անդամներից մեկը։ 2010 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Նիդեռլանդական Անտիլյան կղզիները դադարել են գոյություն ունենալ, Կյուրասաոյի և Սինտ Մաարտենը դարձել են Թագավորության կազմում ինքնակառավարվող պետություններ:

Կառավարում

Թագավորության անդամների միջև հարաբերությունները կարգավորվում են Նիդերլանդների Թագավորության Խարտիայով, որն ընդունվել է 1954 թվականին: Գործադիր մարմինը Նախարարների Պետական խորհուրդն է (Rijksministerraad), որը բաղկացած է Նիդերլանդների Նախարարների Խորհրդի բոլոր անդամներից և տարածքների լիազորված նախարարներից:

Տարածքներն ունեն իրենց ներկայացուցչական մարմինները՝ կղզու խորհուրդներ (eilandsraad) և գործադիր - կղզու պատգամավորներ (eilandgedeputeerde



Դրոշ Զինանշան Տարածք Մարզ Մակերես,
կմ²
Բնակչություն,
մարդ (2012)
Մայրաքաղաք Կարգավիճակ Տարադրամ
Նիդերլանդներ,
այդ թվում
41 854 16 748 205 Ամստերդամ Ինքնիշխան պետություն
Նիդերլանդների եվրոպական մաս Արևմտյան Եվրոպա 41 526 16 725 902 12 գավառ Եվրո
Բոնեյրե Կարիբյան ծով 294 16 541 Կրալենդիյկ Հատուկ համայնք ԱՄՆ դոլար
Սինթ Էվստատիուս Կարիբյան ծով 21 3791 Օրանյեստադ Հատուկ համայնք ԱՄՆ դոլար
Սաբա Կարիբյան ծով 13 1971 Բոթոմ Հատուկ համայնք ԱՄՆ դոլար
Արուբա Կարիբյան ծով 193 103 504 Օրանյեստադ Ինքնակառավարվող պետություն Արուբանյան Ֆլորին
Կյուրասաո Կարիբյան ծով 444 145 406 Վիլլեմստադ Ինքնակառավարվող

պետություն

Նիդերլանդական անտիլյան գուլդեն
Սինտ Մաարտեն Կարիբյան ծով 34 37 429 Ֆիլիպսբուրգ Ինքնակառավարվող պետություն Նիդերլանդական անտիլյան գուլդեն
Ընդհանուր 42 525 17 034 544

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 (unspecified title) — Iss. 2010.
  2. (unspecified title) — Iss. 2008.
  3. https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
  4. http://www.countrycallingcodes.com/country.php?country=Netherlands
  5. Human Development ReportUNDP, 2022.
  6. «Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (WolBES)». www.st-ab.nl. Վերցված է 2019-12-31-ին.

Արտաքին հղումներ