«Բեկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ստեղծել հղումը
Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Տող 81. Տող 81.
* [[Mirza Mazhar Beg|Միրզա Մաժար Բեգ]], [[Napara Estate|Նապարա կալվածքի]] տերն էր Ռաջա Նանպարա [[Raja Saadat Ali Khan|Ռաջա Սաադաթ Ալի Խանի]] կառավարման օրոք
* [[Mirza Mazhar Beg|Միրզա Մաժար Բեգ]], [[Napara Estate|Նապարա կալվածքի]] տերն էր Ռաջա Նանպարա [[Raja Saadat Ali Khan|Ռաջա Սաադաթ Ալի Խանի]] կառավարման օրոք


'''Iran'''
'''Իրան'''


* [[Ulugh Beg]]
*[[Ուլուգբեկ]]
* [[Sultan Ibrahim (Timurid)|Sultan Ibrahim ''Beg'']]
* [[Sultan Ibrahim (Timurid)|Սուլթան Իբրահիմ ''Բեգ'']]
* [[Otar Beg]]
* [[Otar Beg|Օթար Բեգ]]


'''Kashgar'''
'''Քաշգար'''


* [[Yaqub Beg]]
* [[Yaqub Beg|Յաքուբ Բեգ]]


'''Pakistan'''
'''Պակիստան'''


* [[Mirza Athar Baig]], author
* [[Mirza Athar Baig|Միրզա Աթար Բեգ]], հեղինակ
* General [[Mirza Aslam Baig]], retired [[Chief of Army Staff (Pakistan)]]
* ԳեներալGeneral [[Mirza Aslam Baig|Միրզա Ասլամ Բեգ]], [[Chief of Army Staff (Pakistan)|Բանակի շտաբի պետի (Պակիստան)]] պաշտոնից հրաժարվել է
* [[Adina Beg]], was the governor of the [[Punjab region|Punjab]] including [[Lahore]], [[Jalandhar]] and [[Multan]] from 1755 to 1758.
* [[Adina Beg]], was the governor of the [[Punjab region|Punjab]] including [[Lahore]], [[Jalandhar]] and [[Multan]] from 1755 to 1758.
* [[Idrees Baig]], Test cricket umpire
* [[Idrees Baig]], Test cricket umpire
Տող 109. Տող 109.
* [[Samina Baig]] only Pakistani woman to climb Mount Everest
* [[Samina Baig]] only Pakistani woman to climb Mount Everest


'''Poland'''
'''Լեհաստան'''


* [[Naiman-Beg]]
* [[Naiman-Beg|Նաիման Բեգ]]


'''Russia'''
'''Ռուսաստան'''


* [[Mirza Kazem-Bey]], Muhammad Ali Kazim-bey, was a famous orientalist, historian and philologist of Azeri and Iranian origin.
* [[Mirza Kazem-Bey]], Muhammad Ali Kazim-bey, was a famous orientalist, historian and philologist of Azeri and Iranian origin.
Տող 119. Տող 119.
* [[Aleksander Sulkiewicz|Iskander Mirza Huzman Beg Sulkiewicz]], was a Polish politician of [[Tatar]] ethnicity, activist in socialist and independence movements and one of the co-founders of [[Polish Socialist Party]].
* [[Aleksander Sulkiewicz|Iskander Mirza Huzman Beg Sulkiewicz]], was a Polish politician of [[Tatar]] ethnicity, activist in socialist and independence movements and one of the co-founders of [[Polish Socialist Party]].


'''Sri Lanka'''
'''Շրի Լանկա'''


* [[Mohideen Baig]], was a popular Sri Lankan musician.
* [[Mohideen Baig]], was a popular Sri Lankan musician.

20:51, 22 հունվարի 2020-ի տարբերակ

Բեկ, նաև սովորաբար հնչում է Բեյգ, Բեգ, Բեյ կամ Խան (Պարսկերեն: بیگ, Bay, Թուրքերեն: Բեյ) կոչում էր, որը օգտագործվում էր որպես անուն՝ տոհմը ճանաչելու համար: Դա նշանակում է առաջնորդ կամ հրամանատար և տարածված է is common in Պակիստանում, Հնդկաստանում, Աֆղանստանում, Բանգլադեշում, Թուրքիայում, Իրանում, Կովկասում, Կենտրոնական Ասիայում և Արևելյան Եվրոպա (նախկին Հարավսլավիայի) և դրանց թվում նաև Սփյուռքում:

Ստուգաբանություն

Բեկի ծագումնաբանությունը դեռևս վիճելի է, չնայած հիմնականում այն փոխառություն է: Առաջարկվել է երկու հիմնական ստուգաբանություն: Առաջին ստուգաբանությունը միջին-իրանական բագա ձևից է, թեև իմաստը համապատասխանում էր միջին պարսկական ձևերին, որը հաճախ նշանակում էր «տեր», և օգտագրործվում՝ թագավորների և ուրիշների կողմից: Երկրորդ ստուգաբանությունը չինարենից է՝ «ավագ (եղբայր), (ֆեոդալ) տիրակալ»: Խերարդ Դեորֆերը լրջորեն խորհում է այն հավանակությունը, որ այս բառը իրականում թուրքերեն է: Ինչ էլ, որ լինի ճշմարտությունը, ոչ մի կապ չկա թուրքական բերկի, մոնղոլական բերկի՝ «ուժեղ» կամ թուրքական բոգու, մոնղոլական «կախարդ, շաման»-ի հետ[1][2]:

Բեկը հետագայում օգտագործվել է որպես ռազմական կոչում Օսմանյան կայսրությունում[Ն 1]:

Այն օգտագործվել է նաև Չինաստանում Ցին կայսրության ժամանակ: Երբ Ցին կայսրությունը կառավարում էր Սինծիանը, դա թույլ տվեց թուրքական բեկերին պահպանել իրենց նախկին կարգավիճակը Ալտիշարում, և նրանք կառավարում էին տարածքը Ցին կայսրության համար որպես պաշտոնատար անձինք[3][4][5][6]: Բարձրաստիճան բեկերին թույլ էր տրվում կրել սանրվածք[7]:

Գործածումը որպես անուն

Որպես պարսկական անուն, սովորական է տեսնել բեկ անունը 'զադա' (արական), 'զադի' (իգական) պարսկերեն ածանցներում, որը նշանակում է «որդի» կամ «դուստր»: Օրինակ՝ Միրզա Բեկզադա կամ Նուր Բեկզադի[փա՞ստ]: Որպես թուրքական անուն, առավել հաճախ ընդունված է «բեկ» կամ «բեյ» ուղղագրությամբ:

(Երբեմն, այն օգտագործվում է «Միրզա» կոչումի հետ, որը նման է մողոլի օգտագործմանը)[փա՞ստ]:

Մողոլների դինաստիայում, բոլոր տղամարդկան տրվել է Միրզա (պարս.՝ مرزا) պատվավոր կոչումը, ինչպես նաև «Բայգ» (պարս.՝ بیگ) կոչումը կամ Բեգում (պարս.՝ بگوم) տղամարդկանց համար, ավելացվել է որպես ընտանեկան անուն: Օրինակ՝ Միրզա Աբդուլլահ Բեկ կամ Ֆարզանա Բեգում: Սա Մողոլյան դինաստիայի ժառանգների համար պատվավոր կոչում էր: Այսօր, այնուամենայնիվ, մողոլների սերունդներն օգտագործում են «Բայգ»-ը որպես միջին անուն, իսկ Միրզան որպես ազգանուն կամ հակառակը: Օրինակ՝ Աբդուլլահ Բայգ Միրզա կամ Աբդուլլահ Միրզա Բայգ:

Որպես Սլավոնական կամ բոսնիական անուն, բեկ անունին ավելանում է «ovic», «ovich» սլավոնական վերջածանցները, որոնք կոչվում են «սերունդ»: Չնայած «Բեկ» տիտղոսը այլևս չի օգտագործվում Բոսնիայում, «Բեկ» ծագմամբ ընտանիքների հետքերը պահպանվում են: Սակայն «begović» վերջածանց պարունակող ազգանունը, ինքնին ծագման հստակ ցուցանիշ չէ: Օրինակ՝ «Բեգովիչ» անվամբ մի շարք ընտանիքներ կան, ոմանք ազնվական ծագում ունեն, իսկ ոմանք՝ ոչ: «Իդրիզբեգովիչը» ոչ-ազնվական ընտանիքի ևս մեկ օրինակ կլիներ վերջածանցով: «Բեկ» անվամբ ընտանքիների որոշ օրինակներ են՝ Շահբեկովիչ, Ռիզվանբեկիչ և այլն: Մյուս կողմից «Կուկավիցան» հայտնի «բեկ» անվամբ ընտանիքի օրինակ է, որն ինքնին տիտղոս չի պարունակում: Էնվեր Իմամովիչի «Porijeklo i pripadnost stanovništva Bosne i Hercegovine» գիրքը մանրամասն ներկայացնում է Բոսնիա և Հերցեգովինայում մեծ թվով ընտանիքների ծագումը[փա՞ստ]:

Այսօր, կան նաև այլընտրանքային ուղղագրություններ, ինչպիսիք են՝ Բեգ, Բեյգ, Բեկ, Բիկ:

Հատկանշական Բեգ

Աֆղանստան

Ալբանիա

Ադրբեջան

Բանգլադեշ

Բոսնիա

Կենտրոնական Ասիա

Անգլիա

Հնդկաստան

Իրան

Քաշգար

Պակիստան

Լեհաստան

Ռուսաստան

Շրի Լանկա

Turkey

United States

  • Ed Baig, is an American technology columnist.

See also










Ծանոթագրություններ

  1. ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/beg-pers
  2. ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/baga-an-old-iranian-term-for-god-sometimes-designating-a-specific-god
  3. ↑ Rudelson, Justin Jon; Rudelson, Justin Ben-Adam (1997). Oasis Identities: Uyghur Nationalism Along China's Silk Road (illustrated ed.). Columbia University Press. էջ 31. ISBN 0231107862. Վերցված է 24 April 2014-ին. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (օգնություն)
  4. ↑ Clarke, Michael E. (2011). Xinjiang and China's Rise in Central Asia – A History. Taylor & Francis. էջ 20. ISBN 1136827064. Վերցված է 10 March 2014-ին.
  5. ↑ Millward, James A. (2007). Eurasian Crossroads: A History of Xinjiang (illustrated ed.). Columbia University Press. էջ 101. ISBN 0231139241. Վերցված է 10 March 2014-ին.
  6. ↑ Crossley, Pamela Kyle; Siu, Helen F.; Sutton, Donald S., eds. (2006). Empire at the Margins: Culture, Ethnicity, and Frontier in Early Modern China. Vol. Volume 28 of Studies on China (illustrated ed.). University of California Press. էջ 121. ISBN 0520230159. Վերցված է 10 March 2014-ին. {{cite book}}: |volume= has extra text (օգնություն)
  7. ↑ James A. Millward (1998). Beyond the pass: economy, ethnicity, and empire in Qing Central Asia, 1759-1864. Stanford University Press. էջ 204. ISBN 0-8047-2933-6. Վերցված է 2010-11-28-ին.
  8. ↑ Same surname beg, baig, bey / surname in part of Mirza and Ottoman Empire in Name Osman I


Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Ն", but no corresponding <references group="Ն"/> tag was found

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բեկ&oldid=6711107» էջից