Ռաֆայել Ղազարյան

Ռաֆայել Ղազարյան
Ծնվել է	հունվարի 26, 1924; Արմավիր, Կուբանի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	նոյեմբերի 3, 2007 (83 տարեկան); Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Հայաստան
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	ռադիոֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)	Երևանի պետական համալսարան և Ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտ
Ալմա մատեր	Մոսկվայի տեխնիկական կապի և ինֆորմատիկայի համալսարան (1951)
Գիտական աստիճան	տեխնիկական գիտությունների դոկտոր (1975)
Պարգևներ
	Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ղազարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Ռաֆայել Ավետիսի Ղազարյան (հունվարի 26, 1924(1924-01-26)^[1], Արմավիր, Կուբանի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ^[1] - նոյեմբերի 3, 2007(2007-11-03), Երևան, Հայաստան), հայ ռադիոֆիզիկոս։ Տեխնիկական գիտությունների դոկտոր (1975), պրոֆեսոր (1978), ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1996, թղթակից անդամ՝ 1986 թվականից)^[2]։ Ղարաբաղ կոմիտեի անդամ (1988-1990)^[3]։

Կենսագրություն

Ռաֆայել Ղազարյանը ծնվել է ՌԴ Կրասնոդարի երկրամասի Արմավիր քաղաքում Արևմտյան Հայաստանից գաղթած ընտանիքում։ 1941-1943 թվականներին սովորել է Կրասնոդարի մանկավարժական ինստիտուտի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետում, ապա մեկնել ռազմաճակատ։ 1946-1951 թվականներին սովորել է Մոսկվայի կապի էլեկտրատեխնիկական ինստիտուտում։ Ինստիտուտն ավարտելուց հետո եկել է Երևան, մասնակցել Սփյուռքի համար կառուցվող ռադիոհաղորդիչ կայանի մոնտաժման աշխատանքներին։ 1953-1956 թվականներին սովորել է Մոսկվայի կապի էլեկտրատեխնիկական ինստիտուտի ասպիրանտուրայում, որն ավարտել է՝ պաշտպանելով թեկնածուական ատենախոսություն։

1957 թվականին տեղափոխվել է Երևան։ 1958 թվականին կազմակերպել և մինչև 1969 թվականը ղեկավարել է ԵՊՀ ռադիոֆիզիկայի և էլեկտրոնիկայի ամբիոնը, 1963-1990 թվականներին՝ ՀՀ ԳԱԱ Ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտի քվանտային էլեկտրոնիկայի՝ իր հիմնադրած բաժնի, 1975-1990 թվականներին՝ միաժամանակ ՀՊՃՀ ռադիոկապի ամբիոնի վարիչ։

1988-1990 թվականներին եղել է «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ։ 1989 թվականի հունվարին ձերբակալվել և մինչև հունիս պահվել է Մոսկվայի Բուտիրյան բանտում։

1990 թվականի փետրվար-հուլիսին եղել է ՀՀ ԳԽ փոխնախագահ, 1990-1995 թվականներին՝ ՀՀ ԳԽ կրթության, գիտության, լեզվի և մշակույթի մշտական հանձնաժողովի նախագահ, 1991 թվականից՝ ՀՀ ԳԱԱ «Մաշտոց» ճարտարագիտական կենտրոնի հիմնադիր-տնօրեն^[4]^[5]։

Գիտական գործունեություն

Հետազոտությունների բնագավառներն են՝ կիրառական ինֆորմատիկայի տեսությունը, լազերային տեխնիկան՝ լույսի մոդուլում, դետեկտումը, մոդաների սելեկցիան, մթնոլորտային լազերային կապը։

Ռաֆայել Ղազարյանի ղեկավարությամբ ստեղծվել և շահագործման է հանձնվել (1969) Երևան-Բյուրական լազերային բազմակապուղի հեռախոսագիծը, որն առաջիններից էր աշխարհում։

Աշխատակիցների հետ ուսումնասիրել է մթնոլորտում լուսային ալիքների տարածման և լազերային կապի արդյունավետության բարձրացման հարցերը։

Հեղինակ է ուսումնական ձեռնարկների։

Պարգևներ

Հայրենական պատերազմի շքանշան և մեդալներ
ԼՂՀ «Մխիթար Գոշ» շքանշանով (ԼՂ անկախության երկարամյա պայքարի համար)

Երկեր

Ռադիոտեխնիկական ոչ գծային և պարամետրական շղթաների տեսություն, Ե., 1987։
Հաշվետու եմ..., Ե., 2003։
Гетеродинный прием и его применение, "Итоги науки. Радиотехника", т. 33, М., 1984;
Оптические системы передачи информации по атмосферному каналу, М., 1985 (համահեղինակ)^[6].

Մամուլ

Հոդվածների մատենագիտություն^[7]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2000.
↑ «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 28-ին.
↑ Շարժում 1988/25. Ռաֆայել Ղազարյան՝Շարժումը մաքուր ձեռքերով ենք սկսել
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
↑ «Ռաֆայել Ղազարյան». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 26-ին.
↑ «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Ռաֆայել Ղազարյա». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 28-ին.
↑ «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 8-ին.

Արտաքին հղումներ

Ռաֆայել Ղազարյանի ռեզյումեն Հայաստանի Գիտությունների Ազգային ակադեմիայի կայքում։
Ռաֆայել Ղազարյանին նվիրված հաղորդում «Ակունք» ռադիոհաղորդաշարում (աուդիո-ֆայլ)։
[1] [2] 2 մասից բաղկացած հարցազրույց Ռաֆայել Ղազարյանի հետ «Ակունք» ռադիոհաղորդաշարում (աուդիո-ֆայլ), որտեղ նա պատմում է Արցախյան շարժման մասին։
Ռաֆայել Ղազարյանը Ժիրայր Սեֆիյանի դատավարության մասին (վիդեո youtube–ում)։
Ճարտարագիտական կենտրոն «Մաշտոց»։

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռաֆայել Ղազարյան» հոդվածին։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռաֆայել Ղազարյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 21)։

[_64f5a1586f195210-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2000.

[2] «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 28-ին.

[3] Շարժում 1988/25. Ռաֆայել Ղազարյան՝Շարժումը մաքուր ձեռքերով ենք սկսել

[4] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.

[5] «Ռաֆայել Ղազարյան». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 26-ին.

[6] «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Ռաֆայել Ղազարյա». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 28-ին.

[7] «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 8-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]