Jump to content

Շահեն Պողոսյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Պողոսյան Շահենից)
Շահեն Պողոսյան
Ծնվել է1917
ԾննդավայրՄարտակերտի շրջան, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էանհայտ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
ԿրթությունՄոսկվայի Լենինի անվան ռազմաքաղաքական ակադեմիա (1953)
Կոչումդոցենտ
Գիտական աստիճանպատմական գիտությունների թեկնածու
Մասնագիտությունմանկավարժ
ԱշխատավայրՀԱՊՀ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան Կարմիր Աստղի շքանշան և «Մարտական ծառայությունների» մեդալ

Շահեն Արսենի Պողոսյան (1917, Մարտակերտի շրջան, Ռուսական կայսրություն - անհայտ), հայ մանկավարժ։ Պատմական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ։ ԽՄԿԿ անդամ (1941): Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շահեն Պողոսյանը ծնվել է 1917 թվականի դեկտեմբերի 29-ին, Լեռնային Ղարաբաղի Մարտակերտի շրջկենտրոնում։ 1932 թվականին ավարտել է Ստեփանակերտի երկրորդ աստիճանի միջնակարգ դպրոցը։ 1933 թվականին աշխատել է Վանք գյուղի դպրոցում, դասավանդել մաթեմատիկա և աշխարհագրություն։ 1934 թվականին ընդունվել է Ադրբեջանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտի պատմաաշխարհագրական, իսկ երկու տարի անց՝ ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետները։ 1939 թվականին ավարտել է պատմաաշխարհագրական ֆակուլտետը և փոխադրվել ֆիզիկամաթեմատիկականի 3-րդ կուրսը[1]։

Պողոսյանը կարմիր բանակ է զորակոչվել 1939 թվականի հոկտեմբերին։ Մասնակվել է սպիտակ ֆինների դեմ մղված պատերազմին։ 1941 թվականին ընդունվել է կոմունիստական կուսակցության շարքերը։ Հայրենական պատերազմի հենց սկզբից Պողոսյանը թշնամու դեմ կռվել է Հյուսիս-Արևմտյան ռազմաճակատի պսկովյան և նովգորոդյան ուղղություններում, հրետանային 5-րդ գնդում եղել է դասակի հրամանատար։ Օգոստոսին նշանակվել է քաղաշխատող և գործուղվել Արևմտյան ռազմաճակատ։ 112-րդ բրիգադի կազմում մասնակցել է Մոսկվայի պաշտպանությանը, իսկ այնուհետև՝ Մոսկվայի մոտ հիտլերյան հրոսակների ջախջախմանը։ 1942 թվականի հունվարից մինչև 1944 թվականի ապրիլը ծառայել է Արևմտյան, ապա՝ 3-րդ Բելոռուսական ռազմաճակատներում։ Մասնակցել է Վյազմայի, Սմոլենսկի, Օրշայի, Բորիսովի, Մինսկի, Արևելյան Պրուսիայի, ինչպես նաև Լեհաստանի ազատագրմանը։ Պողոսյանը գործուղվել է Մ. Ի. Կալինինի անվան ռազմամանկավարժական ինստիտուտ, որն ավարտել է 1946 թվականին։ Խորհրդային բանակում Պողոսյանը ծառայել է մինչև 1961 թվականը։ 1953 թվականին ավարտել է Մոսկվայի Վ. Ի. Լենինի անվան ռազմաքաղաքական ակադեմիան։ Պողոսյանը մարտական գործողություններում ցուցաբերած խիզախության համար պարգևատրվել է Կարմիր աստղի կրկնակի, Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշաններով, «Արիության համար», «Մարտական ծառայությունների համար» և այլ մեդալներով։ Պարգևատրվել է ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատվոգրով[1]։

1961 թվականին փոխգնդապետի աստիճանով Պողոսյանը զորացրվել է բանակից և մշտական բնակություն հաստատել Երևան քաղաքում։ Աշխատել է Սովետաշենի հատուկ գիշերօթիկ դպրոցում, 1962 թվականից եղել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի ԽՄԿԿ պատմության ամբիոնի դասախոս[1]։

1970 թվականին պաշտպանել է դիսերտացիա և ստացել պատմական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան։ 1972 թվականին նրան շնորհվել է դոցենտի կոչում[1]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Կարմիր աստղի կրկնակի շքանշան
  • Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան
  • «Արիության համար» մեդալ
  • «Մարտական ծառայությունների համար» մեդալ

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Լենինյան վերահսկողությունը գործողության մեջ։ Հայաստանի ԿՎՀ-ի և ԲԳՏ-ի գործունեության պատմությունը 1920-1934։ Երևան, Հայաստան, 1978 (համահեղինակ)[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի ուսուցիչները մեծ հայրենականում (Ա. Հ. Հարությունյան, Լ. Ս. Մելքումյան, Ա. Ղ. Սուքիասայան), «Լույս» հրատարակչություն, Երևան, 1982:
  2. Պողոսյան, Շահեն Արսենի (1978). Այվազյան, Ռ Ա (ed.). Լենինյան վերահսկողությունը գործողության մեջ։ Հայաստանի ԿՎՀ-ի և ԲԳՏ-ի գործուն. պատմ. 1920-1934. Երևան: Հայաստան.(չաշխատող հղում)