Jump to content

Պյոտր Բրովկա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պյոտր Բրովկա
բելառուս․՝ Пятрусь (Пётр Усцінавіч) Броўка
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 12 (25), 1905
ԾննդավայրPucilkavičy, Borisov County, Մինսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էմարտի 24, 1980(1980-03-24)[1] (74 տարեկան)
Մահվան վայրՄինսկ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանԱրևելյան գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  Բելառուսական ԽՍՀ և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունԲելառուսի պետական համալսարանի մանկավարժական ֆակուլտետ
Մասնագիտությունթարգմանիչ, գրող, բանաստեղծ, մանկագիր, խմբագիր, քաղաքական գործիչ և արձակագիր
ԱշխատավայրQ85685608?
Զբաղեցրած պաշտոններԽՍՀՄ գերագույն խորհրդի պատգամավոր
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԽՍՀՄ Գրողների միություն և Բելառուսական պրոլետար գրողների ասոցիացիա
ԵրեխաներQ39381730?
 Piatruś Broŭka Վիքիպահեստում

Պյոտր Բրովկա (բելառուս․՝ Пётр Усці́навіч Бро́ўка), հունիսի 12 (25), 1905, Pucilkavičy, Borisov County, Մինսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - մարտի 24, 1980(1980-03-24)[1], Մինսկ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային, բելառուսցի գրող, բանաստեղծ և թարգմանիչ, դրամատուրգ, հրապարակախոս: Բելառուսական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության ժողովրդական բանաստեղծ (1962 թվական): Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1972 թվական): Բելառուսի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս (1966 թվական): Լենինյան (1962 թվական) և Ստալինյան երկու մրցանակների դափնեկիր (1947 թվական, 1951 թվական): 1956 թվականից եղել է ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր: 1940 թվականից եղել է Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության անդամ:

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1905 թվականի հունիսի 12-ին Պուտիլկովիչի գյուղում (այժմ` Ուշաչսկի շրջան, Վիտեբսկի մարզ, Բելառուս)` գյուղացու ընտանիքում (9 երեխա): Հայրը` Ուստին Ադամովիչն է: Մայրը` Ելենա Ստեփանովնան է[2][3]: Ավարտել է Լեպելի եկեղեցական-ծխական դպրոցը[2]:

1918-1924 թվականներին աշխատել է որպես ընդօրինակող, գործավար և հաշվետար: 1925-1927 թվականներին եղել է Պոլոցկ քաղաքի Օկրուժկոմ կոմերիտմիության բաժնի վարիչ: 1927-1928 թվականներին եղել է «Չիրվոնայա Պոլաչչինա» թերթի խմբագրության պատասխանատու քարտուղար:

Ավարտել է Բելառուսի պետական համալսարանի մանկավարժության ֆակուլտետը (1928-1931 թվականներ)[2]:

1928 թվականից եղել է «Մալադնյակ» գրական միությունում, ավելի ուշ` Բելառուսի պրոլետարական գրողների ասոցիացիայում:

1941-1942 թվականներին ծառայել է Բանվորա-գյուղացիական Կարմիր բանակում, աշխատել է ճակատային և պարտիզանական տպագրությունում: 1943-1945 թվականներին եղել է Բելառուսի գրողների միության պատասխանատու քարտուղար, իսկ 1948-1967 թվականներին` Բելառուսի գրողների միության վարչության նախագահ:

1945-1948 թվականներին եղել է «Պոլիմյա» գրական ամսագրի գլխավոր խմբագիրը: 1967-1980 թվականներին եղել է Բելառուսի խորհրդային հանրագիտարանի գլխավոր խմբագիրը (այժմ` «Պյոտր Բրովկայի բելառուսյան հանրագիտարան»):

Պյոտր Բրովկան մահացել է 1980 թվականի մարտի 24-ին Մինսկում: Թաղված է Արևելյան գերեզմանատանը[4]: Որդին` Յուրի Բրովկան (1936-2019 թվականներ), իրավաբանական գիտությունների դոկտոր է, Բելառուսի պետական համալսարանի պրոֆեսոր:

Ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1926 թվականից զբաղվել է գրական գործունեությամբ: Առաջին անգամ ելույթ է ունեցել «Չիրվոնայա Պոլաչչինա» թերթում և «Наддзвінне» գրական ալմանախում:

Հրապարակել է բանաստեղծությունների և պոեմների մի շարք գրքեր. «Դեպի հայրենի ափեր», «Ընտրված բանաստեղծություններ և պոեմներ» (1934 թվական), «Հերոսի ժամանումը» (1935 թվական), «Հայրենիքի գարուն» (1937 թվական), «Անտառային ուղիներով» (1940 թվական): Ժողովրդի սխրագործությունը, նրա արիությունն ու տոկունությունը Բրովկան արտացոլել է քնարավիպական պոեմներում` «Բելառուս» (1943 թվական), «Պոեմ Սմոլյաչկովի մասին» (1942 թվական), բանաստեղծություններում` «Մենք ցանելու ենք բելառուսներ!», «Կաստուս Կալինովսկի», «Նադյա-Նադեյկա», «Մարտիկի գերեզման»: Պոեմներ` «Պարզ Կութը», «Գերին» (1945 թվական), «Հացը» (1946 թվական), բանաստեղծություններ` «Հաղթանակի այգին», «Հերոսի մահը», «Դարբինը» նշանավորվում են նուրբ քնարականությամբ, վառ ազգային կոլորիտով։

1957 թվականին գրել է «Երբ միաձուլվում են գետերը» վեպը, որը նվիվրած է երեք հանրապետությունների սահմանին ՀԷԿ-ի կառուցմանը, բելառուսների, լիտվացիների և լատվիացիների բարեկամությանը:

Բելառուսերեն է թարգմանել Տարաս Շևչենկոյի, Վլադիմիր Մայակովսկու, Պավլո Տիչինայի, Միկոլա Բաժանի, Ալեքսանդր Տվարդովսկու, Միխայիլ Իսակովսկու, Ալեքսանդր Պրոկոֆևը, Վլադիսլավ Բրոնևսկու, Ջորջ Բայրոնի ստեղծագործությունները:

Մատենագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պոեզիայի ժողովածուներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արձակների ժողովածու

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեպ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակնարկներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրական ստեղծագործություններ երեխաների համար

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լիբրետո օպերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընտրվածները

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էկրանիզացիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «Կալանդրներ» (1931 թվական, Բելառուսյան կինոստուդիա)
  • «Երբ միաձուլվում են գետերը» (1961 թվական, սցենարը` Եվգենի Շիլովի, ռեժիսորներ` Բորիս Շրեյբեր, Բ. Բրատկաուսկաս, Լիտովյան կինոստուդիա)

Մրցանակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիշատակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1980 թվականի հուլիսի 10-ին ընդունվել Է Բելառուսի Նախարարների խորհրդի № 256 որոշումը «Բելառուսի ժողովրդական բանաստեղծ` Պյոտր Բրովկայի (Պետրուս Բրովկա) հիշատակը հավերժացնելու մասին» (փոփոխություններ և լրացումներ. Բելառուսի Հանրապետության Նախարարների կաբինետի 1996 թվականի օգոստոսի 6-ի № 511 որոշումը):

  • Մինսկում է գտնվում Պետրուս Բրովկայի պետական գրական թանգարանը:
  • Պետրուս Բրովկայի պետական գրական թանգարանի ֆիլիալը բացվել է գրողի հայրենիքում` Ուշաչսկի շրջանի Պուտիլկովիչի գյուղում, բանաստեղծի հուշահամալիրը Վելիկոդոլեցկի միջնակարգ հանրակրթական դպրոցում է:
  • 1980 թվականին հուշատախտակները տեղադրվել են Մինսկի Կառլ Մարքսի փողոցի № 30 տան և այն տան վրա, որտեղ ապրել է բանաստեղծը, Ուշաչսկի շրջանի Վիտեբսկի մարզի Պուտիլկովիչի գյուղում:
  • Նկարահանվել է «Պետրուս Բրովկա. Սրտի ձայնը» ֆիլմը (1985 թվական, ռեժիսոր` Ի. Կոլովսկի, Բելառուսի ազգային հեռուստառադիոընկերություն)

Գրողի անունն է կրում.

  • Բելառուսի Պետրուս Բրովկայի անվան հանրագիտարանի հրատարակչությունը:
  • Պյոտր Բրովկայի անվան «Новае жыццё» կոլտնտեսությունը:
  • Վելիկոդոլեցկի Պյոտր Բրովկայի անվան միջնակարգ հանրակրթական դպրոցը:
  • Փողոցները Մինսկում, Վիտեբսկում, Գոմելում, Պոլոցկում, Ուշաչիում և Լեպելում:

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Барадулін, Р. І. Аратай, які пасвіць аблокі / Р. І. Барадулін. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1995. — С. 159—164.
  • Бельскі, А. І. Сучасны погляд на паэзію Петруся Броўкі / А. І. Бельскі // Беларуская мова і літаратура. 2000. — № 2. — С. 21—32.
  • Броўка Пятрусь // Беларуская энцыклыклапедыя : у 18 т. — Т. 3. — Мн.: БелЭн, 1996. — С. 262—263.
  • Броўка Пятрусь // Беларускія пісьменнікі : Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. — Т.1 / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: БелЭн, 1992. — С. 305—350.
  • Броўка Пятрусь // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. — Т. 2. — Мн.: БелЭн, 1994. — С. 80—81.
  • Броўка Пятрусь (Пётр Усцінавіч) // Памяць : гісторыка-дакументальная хроніка Ушацкага раёна / рэдкал. Г. К. Кісялёў і інш. — Мн., 2003. — С. 547—548.
  • Грахоўскі, С. Урокі Петруся Броўкі / С. Грахоўскі // Так і было : Артыкулы, успаміны, эсэ. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1986.
  • Перкін, Н. С. Творчество Петруся Бровки / Н. С. Перкін. — Мінск : Выдавецтва АН БССР, 1952. — 144 с.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Біяграфія П. Броўкі
  3. ↑ Рублевская, 2013
  4. ↑ Пятрусь Броўка // Беларускія пісьменнікі (1917—1990) : Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі; нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1994. — С. 63—65.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «Біяграфія Пятруся Броўкі» (բելառուսերեն). brouka.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-04-20-ին. Վերցված է 2013-04-18-ին.
  • Бородулин Р. (2005-04-29). «И лавры вянут…». БДГ. Для служебного пользования, №18. bdg.press.net.by; archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2009-03-12-ին. Վերցված է 2013-04-18-ին.
  • Жыбуль В. «Футурыст Пятрусь Броўка». ARCHE, 2005. №5(39) (բելառուսերեն). arche.bymedia.net. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-04-20-ին. Վերցված է 2013-04-18-ին.
  • Рублевская Л., Скалабан В. «Поэт и бронза». Советская Белоруссия, 25.06.2005 (ռուսերեն). www.sb.by. Վերցված է 2013-08-28-ին.
  • Рублевская, Л. (2013-08-23). «Путешествие в призрачный музей». Советская Белоруссия, №157(24294) (ռուսերեն). www.sb.by. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-08-28-ին. Վերցված է 2013-08-28-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  • Бровка Пётр Устинович в базе данных «История белорусской науки в лицах» Центральной научной библиотеки им. Якуба Коласа НАН Беларуси
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պյոտր Բրովկա» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պյոտր_Բրովկա&oldid=10056061» էջից