Շոլոմ Ալեյխեմ

Շոլոմ Ալեյխեմ; իդիշ՝ שלום עליכם
Ծննդյան անուն	ռուս.՝ Шолом Нохумович Рабинович
Ծնվել է	փետրվարի 18 (մարտի 2), 1859 կամ մարտի 5, 1859
Ծննդավայր	Պերեյասլավ, Պոլտավայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	մայիսի 13, 1916[…] (57 տարեկան) կամ 1916
Վախճանի վայր	Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Գերեզման	Mount Carmel Cemetery
Մասնագիտություն	դրամատուրգ և գրող
Լեզու	իդիշ և եբրայերեն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԱՄՆ
Զավակներ	Sarah Solomonovna Rabinovich? և Marie Waife?
Ազգականներ	Բել Կաուֆման և Ben Zion Goldberg?
Կայք	sholemaleichem.org
	Շոլոմ Ալեյխեմ Վիքիքաղվածքում
	Շոլոմ Ալեյխեմ Վիքիդարանում
	Sholem Aleichem Վիքիպահեստում

Շոլոմ Ալեյխեմ (Շոլոմ Նոխումովիչ Ռաբինովիչ, փետրվարի 18 (մարտի 2), 1859^[1] կամ մարտի 5, 1859(1859-03-05)^[2], Պերեյասլավ, Պոլտավայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - մայիսի 13, 1916(1916-05-13)^[1]^[3]^[4]^[…] կամ 1916^[5], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ^[1]), հրեա գրող։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրել է իվրիտով, իդիշով, ռուսերենով։ Հետևել է հրեական և ռուս գրականությունների դեմոկրատական ու լուսավորական ավանդույթներին։ «Շոմերի դատը․․․» (1888) պամֆլետում, «Աղքատության թեման հրեական գրականության մեջ» հոդվածաշարում Շոլոմ-Ալեյխեմը պայքարել է ընդդեմ բուլվարային գրականության ու հովվերգական ռոմանտիկայի, հանուն ռեալիստական ժողովրդական գրականության։ «Մենդեր Բլանկը և նրա փոքրիկ ընտանիքը» (1887) վեպում Շոլոմ-Ալեյխեմը ծաղրի է ենթարկել բուրժուային, իսկ «Ստեմպենյու» (1888) և «Իոսելե-Սոխակ» (1889) վեպերում ստեղծել ժողովրդի ծոցից դուրս եկած տաղանդավոր մարդկանց ռոմանտիկական կերպարներ։ 1892 թվականից հրատարակել է «Մենախեմ-Մենդըլ», 1894 թվականից՝ «Տեվյեն կաթնավաճառ» վիպակների առանձին գլուխներ, որոնցում նրա հումորը հասել է կատարելության։ Շոլոմ-Ալեյխեմի ստեղծագործության մի զգալի շրջանն անցել է 1905-1907 թվականների հեղափոխության նշանաբանով։ 1900-ական թվականների սկզբներին գրողը կապեր է հաստատել Լ․ Տոլստոյի, Ա․ Չեխովի, Մ․ Գորկու, Վ․ Կորոլենկոյի հետ, իր ստեղծագործություններն ընթերցել մտավորականների և աշխատավոր երիտասարդության անլեգալ ու կիսալեգալ ժողովներում՝ Լեհաստանում, Լիտվայում, Լատվիայում, ստեղծել երգիծական պամֆլետներ ընդդեմ ինքնակալության։ «Ջրհեղեղ» (1906) վեպում Շոլոմ-Ալեյխեմը փորձել է տալ դարաշրջանի ընդարձակ պատկերը, ստեղծել հեղափոխականների կերպարներ։ Ռեակցիայի սկսվելուց հետո մեկնել է Ամերիկա, այնուհետև՝ Շվեյցարիա։ Հեղինակի հակակապիտալիստական միտումներն են արտացոլված «Թափառող աստղեր» (1909-1911) վեպում, պատմվածքներում և հատկապես «Մանուկ Մոտլը» (մսա-1, 1907, հայ․ հրտ․ 1937) վիպակում։ 1908 թվականին Շոլոմ-Ալեյխեմը վերադարձել է Ռուսաստան։ 1914 թվականին Գերմանիայից, որտեղ բուժվում էր, անցել է ԱՄՆ։ Կյանքի վերջին տարիներին Շոլոմ-Ալեյխեմը հրատարակել է «Արյունոտ կատակ» (1912) վեպը, աշխատել դրամատիկ ստեղծագործությունների («Խոշոր շահում», 1915) և ինքնակենսագրական «Տոնավաճառից» (անավարտ) վեպի վրա։ Առաջին համաշխարհային պատերազմն իր ցասումնալից արձագանքն է գտել նրա «Հազար ու մեկ գիշերվա հեքիաթներ» (1914) պատմվածաշարում։ Շոլոմ-Ալեյխեմի ստեղծագործությունը թարգմանվել է աշխարհի շատ լեզուներով։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այդ երկու հակասեմիտը

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Ременик Г. А. Шолом-Алейхем // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^2,0 ^2,1 Find A Grave — 1996.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Kuiper K. Encyclopædia Britannica
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Internet Broadway Database — 2000.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 https://www.biografiasyvidas.com/biografia/s/solem.htm
↑ http://www.nytimes.com/2002/11/09/books/the-world-with-a-sigh-and-a-wink.html
↑ http://www.nytimes.com/2011/07/08/movies/sholem-aleichem-laughing-in-the-darkness-review.html

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 539)։

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շոլոմ Ալեյխեմ» հոդվածին։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շոլոմ Ալեյխեմ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շոլոմ Ալեյխեմ» հոդվածին։

[_ddab5d443bddf528-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Ременик Г. А. Шолом-Алейхем // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_6e0952ffee2b541e-2] 2,0 ^2,1 Find A Grave — 1996.

[_5960d374a8916466-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Kuiper K. Encyclopædia Britannica

[_ae13766960caddc1-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Internet Broadway Database — 2000.

[_e47a3b56347f8aed-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 https://www.biografiasyvidas.com/biografia/s/solem.htm

[_7a7db624177e5f9f-6] ttp://www.nytimes.com/2002/11/09/books/the-world-with-a-sigh-and-a-wink.html

[_7093e775354197cb-7] ttp://www.nytimes.com/2011/07/08/movies/sholem-aleichem-laughing-in-the-darkness-review.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]