Նորման Ֆոսթեր

Նորման Ֆոսթեր; անգլ.՝ Norman Foster
Ի ծնե	Նորման Ֆոսթեր
Ծնվել է	1935 թ. հունիսի 1
Ծննդավայր	Մանչեսթր, Միացյալ Թագավորություն
Ազգություն
Ոճ(եր)	Հայ-թեք
Ճյուղ(եր)	ճարտարապետություն
Գործունեություն	ճարտարապետ
Կրթություն	Մանչեսթերի համալսարան (1961), Yale School of Architecture? (1962), Burnage Academy for Boys? և Եյլի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներ	Commerzbank Tower?, Gerling Ring Square?, Քեների Ուորֆ մետրոյի կայարան, Carré d'art?, Սիթի Հոլ (Լոնդոն), 2 World Trade Center?, Willis Building, Ipswich?, Sage Gateshead?, New Holland Island?, Խաղաղության և համաձայնության պալատ, Ազգային դիմանկարների պատկերասրահ (Վաշինգտոն), Մերի Էքս երկնաքեր, HSBC Building?, Ռայխստագ, Ուեմբլի մարզադաշտ, Crystal Island?, Queen Elizabeth II Great Court?, Dresden Central Station?, Rose Bowl?, National Police Memorial?, McLaren Technology Centre?, Leslie Dan Faculty of Pharmacy?, Langley Academy, Slough?, 8 Canada Square?, Faculty of Law, Cambridge?, Torre Cepsa, Reichstag dome?, Միլենիում կամուրջ, Milano Santa Giulia?, Expo MRT station?, Metro Bilbao?, Willis Building?, Hilton Valencia?, The Harmon?, Քլայդ Աուդիտորիում, Langham Hotel?, U2 Tower?, Sainsbury Centre for Visual Arts?, Deutsche Bank Place?, APIIC Tower?, AT&T Performing Arts Center?, Imperial War Museum Duxford?, The Index?, The Bow?, World Port Center?, Khan Shatyr Entertainment Center?, Hearst Tower?, Philological Library of Freie Universität Berlin?, Torre de Collserola? և Ուղանցույց Միյո
Պարգևներ	, , , , , Պրիցկերի ճարտարապետական մրցանակ (1999), Արքայազն Ֆիլիպի դիզայներական մրցանակ (2004), , Կայսերական մրցանակ (2002), Ստիռլինգի մրցանակ (1998), Ճարտարապետների ամերիկյան ինստիտուտի ոսկե մեդալ (1994), Թագավորական ոսկե մեդալ (1983), Բեռլինյան գեղարվեստական մրցանակ (1989), Մեծ Բրիտանիայի Արքայական ինժեներական ակադեմիայի անդամ, Հոնկոնգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (2003), Եվրամիության մրցանակ ժամանակակից ճարտարապետության համար (1975), Royal Designer for Industry? (1988), Berliner Bär? (1998) և M100 Media Award? (2005)
	Norman Foster Վիքիպահեստում

Նորման Ֆոսթեր (անգլ.՝ Norman Foster, հունիսի 1, 1935(1935-06-01)^[1]^[2]^[3]^[…], Ստոկպորտ, Մեծ Մանչեսթեր, Միացյալ Թագավորություն)` բրիտանացի ճարտարապետ։ Ստացել է բարոնի տիտղոս (Baron Foster of Thames Bank).
1999 թ. արժանացել է Պրիցկերի ճարտարապետական մրցանակին, որը հաճախ համարում են ճարտարապետության Նոբելյան մրցանակ^[4]։ 2009 թ. ստացել է Աստուրիայի արքայադստեր մրցանակը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է բանվորական դասի ընտանիքում։ Տասնվեց տարեկանում դպրոցից հեռանալով աշխատել է Մանչեսթրի գանձապետարանի գրասենյակում։ Հետո ծառայել է Թագավորական օդուժում։

Ուսումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1961 թվականից սկսել է այցելել Մանչեսթրի քաղաքաշինության և ճարտարապետության համալսարան։ Երկու տարի սովորել է Յեյլի համալսարանում , որտեղ ստացել է մագիստրոսի գիտական աստիճան։ Այստեղ նա հանդիպում է Րիչրդ Րոջերսին, ում հետ միասին ստեղծում է «Չորս հոգու բյուրոն»։
Յեյլի համալսարանում Նորման Ֆոսթերի մոտ ձևավորվել է ճարտարապետական «հայ-թեք»(անգլ.) ոճը, որով պայմանավորված է նրա գործունեությունը։

Գործունեությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նորման Ֆոսթերի նախագծով կառուցված ամենահայտնի շենքը` Լոնդոնում գտնվող Մերի Էքս երկնաքերը:

Լոնդոնի «Սիթի հոլը», 2002 թ.

Foster and Partners[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Չորս հոգու բյուրոյի» կազմալուծումից հետո 1967 թ. Ֆոսթերն ու Ուենդի Չիզմենը Wendy Cheesman հիմնում են ասոցիացիա, որը հետագայում դառնում է Foster and Partners ընկերություն։ Ամերիկացի ճարտարապետ Րիչրդ Բաքմինսթր Ֆուլլերի Richard Buchminster Fuller հետ ընկերությունն ունեցել է երկարատև համագործակցության շրջան 1968-ից մինչև 1983 թ. Ֆուլլերի մահանալը։
Սկզբնական շրջանում զբաղվել է հիմնականում արդյունաբերական նշանակության շենքեր նախագծելով։ 1980-ականներից ճանաչում է ստանում որպես օֆիսային շենքեր նախագծող և այդ ժամանակ է կառուցվում Հոնգ Քոնգում HSBC ընկերության գլխավոր գրասենյակը։ Շենքն աչքի է ընկնում շատ բարձր աստիճանի թափանցիկությամբ, այնպես, որ նրա բոլոր 3500 աշխատակիցների համար տեսանելի են Վիկտորյա ծովածոցը (անգլ.) և Վիկտորյա լեռնագագաթը^[5]։

Ասթանայում 2006 թ. կառուցել է «Խաղաղության և համաձայնության պալատը», 2010 թ.` «Խան-Շաթըր» առևտրա-ժամանցային կենտրոնը, 2013 թ.` Առաջին նախագահի գրադարանը։
Մոսկվայում նախատեսել էր կառուցել «Բյուրեղյա կղզին», որը պետք է դառնար մարդկության պատմության ամենալայն հիմքով երկնաքերը։ Այդ նախագիծը, սակայն, չի իրագործվել։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Encyclopædia Britannica
↑ Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ Lundy D. R. The Peerage
↑ Goldberger Paul (մայիսի 28, 1988)։ «Architecture View; What Pritzker Winners Tell Us About the Prize»։ The New York Times
↑ Treiber Daniel (1995)։ Norman Foster։ E & FN Spon։ էջ 76

[_e03e7faa73a99c38-1] Encyclopædia Britannica

[_7f7b37b48560ef8f-2] Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_8ef7ab39f4bf449e-3] Lundy D. R. The Peerage

[4] Goldberger Paul (մայիսի 28, 1988)։ «Architecture View; What Pritzker Winners Tell Us About the Prize»։ The New York Times

[5] Treiber Daniel (1995)։ Norman Foster։ E & FN Spon։ էջ 76

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]