Նանոմետր
Նանոմետր, մետրային համակարգում երկարության չափման միավոր, որը հավասար է մետրի մեկ միլիարդերորդ մասին։ Անունը կազմված է տասնորդական նախածանց նանո-ից (հունարեն՝ νᾶνος -«թզուկ» ) և չափման միավոր մետրից (հունարեն՝ μέτρον - «չափ» )։ Կարող է գրվել գիտական նշանագրությամբ որպես 1×10−9 մ, ինժեներական նշանագրությամբ՝ 1 E−9 մ և պարզապես 1/1,000,000,000 մ։ Մեկ նանոմետրը հավասար է տասը անգստրեմի։
Կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նանոմետրը հաճախ օգտագործվում է ատոմային մակարդակի մեծություններն արտահայտելու համար։ Օրինակ՝ հելիում ատոմի տրամագիծը հավասար է մոտավոր 0.1 նմ, իսկ մի ռիբոսոմը մոտավոր 20 նմ է։ Նանոմետրը սովորաբար օգտագործվում է որոշելու էլէկտրամագնիսական ճառագայթման ալիքի երկարությունը սպեկտրի տեսանելի հատվածում։ Տեսանելի լույսը փոփոխվում է 400-ից 800 նմ[1]։ Անգստրեմը, որը հավասար է 0.1 նմ, նախկինում օգտագործվել է այս նպատակների համար։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նանոմետրը նախկինում հայտնի է եղել որպես միլիմիկրոմետր, կամ ավելի հաճախ կարճ տարբերակով՝ միլիմիկրոն, քանզի այն միկրոնի (միկրոմետր) 1/1000-րդ մասն է։ Այն հաճախ նշանակվում էր mµ նշանով կամ ավելի հազվադեպ՝ µµ նշանով[2][3][4]։ 1960 թվականին Միավորների միջազգային համակարգը ընդունել է «նանո-» նախածանցը միլիարդերորդի համար[5]։ Նանոմետրը հաճախ ասոցացվում է նանոտեխնոլոգիաների ոլորտի հետ։ Ուշ 1980-ական թվականներից սկսած այն նաև օգտագործվում էր կիսահաղորդչային արդյունաբերության մեջ արտադրական տեխնոլոգիաների սերունդներին նկարագրելու համար։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Hewakuruppu, Y., et al., Plasmonic “ pump – probe ” method to study semi-transparent nanofluids, Applied Optics, 52(24):6041-6050
- ↑ Svedberg The, Nichols J. Burton (1923)։ «Determination of the size and distribution of size of particle by centrifugal methods»։ Journal of the American Chemical Society 45 (12): 2910–2917։ doi:10.1021/ja01665a016
- ↑ Sweden The, Rinde Herman (1924)։ «The ulta-centrifuge, a new instrument for the determination of size and distribution of size of particle in amicroscopic colloids»։ Journal of the American Chemical Society 46 (12): 2677–2693։ doi:10.1021/ja01677a011
- ↑ Terzaghi Karl (1925)։ Erdbaumechanik auf bodenphysikalischer Grundelage։ Vienna: Franz Deuticke։ էջ 32
- ↑ Asimov, Isaac (1960), Realm of Measure, Fawcett Premier, pg 42.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||||||||||||
