Միացյալ Թագավորությունում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի օբյեկտները (2016 թվականի դրությամբ) 30-ն են, որը կազմում է ընդհանուր թվի 2,9 %-ը (1073՝ 2017 թվականին)։ Այդ թվում 25 օբյեկտներ ընդգրկված են ցանկում մշակութային չափանիշներով, 12-ը՝ որպես մարդկային ստեղծագործական գլուխգործոց, 4-ը՝ բնական չափանիշներով, և 1 խառը (բնական և մշակութային)։
Բացի դրանից 2016 թվականի դրությամբ ևս 12 օբյեկտ ներկայացված է թեկնածու ցանկում[1]։
Միացյալ Թագավորությունը վավերացրել է Համաշխարհային ժառանգության պաշտպանության կոնվենցիան 1984 թվականի մայիսի 29-ին[2]։ Առաջին 5 օբյեկտները, որ գտնվում են Մեծ Բրիտանիայի տարածքում, ընդգրկվել են ցանկում 1986 թվականին, Համաշխարհային ժառանգության հանձնաժողովի 10-րդ նիստում։
Ցանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տվյալ աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են Համաշխարհային ժառանգության կողմից դասակարգված ձևով։
# | Պատկեր | Անվանում | Տեղադրություն | Ստեղծման ժամանակ | Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվ | № | Չափանիշներ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | ![]() |
«Հսկաների սալարկուղի» մերձափնյա տեղանք (Giant’s Causeway and Causeway Coast) (իռլանդերեն՝ Clochán na bhFómharach) |
Պատմական շրջան՝ Հյուսիսային Իռլանդիա Կոմսություն՝ Անթրիմ |
- | 1986 | 369 | vii, viii |
2 | ![]() |
Դարհեմի ամրոց և Դարհեմի տաճար Դարհեմ քաղաքում (Durham Castle and Cathedral) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հյուսիսարևելյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Դարհեմ |
11-12-րդ դարեր | 1986 | 370 | ii, iv, vi |
3 | Այրոնբրիջի կիրճ (Ironbridge Gorge) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Ուեսթ Միդլենդս Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Շրոփշիր |
18-րդ դար | 1986 | 371 | i, ii, iv, vi | |
4 | ![]() |
Սթադլի արքայական պարկ և Ֆաունթինյան աբբայության ավերակներ (Studley Royal Park including the Ruins of Fountains Abbey) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Յորքշիր և Համբեր Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Հյուսիսային Յորքշիր |
18-19-րդ դար | 1986 | 372 | i, iv |
5 | ![]() |
Սթոունհենջ և Էյվբերի մեգալիթյան հուշարձաններ և հարակից հնագիտական օբյեկտներ (Stonehenge, Avebury and Associated Sites) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հարավարևմտյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Ուիլթշիր |
Մ․թ․ա․ 4-3-րդ հազարամյակ | 1986 (ընդլայնվել է 2008 թ) |
373 | i, ii, iii |
6 | ![]() ![]() ![]() |
Էդուարդ I-ի ամրոցներ Գուինեդում։ (Castles and Town Walls of King Edward in Gwynedd) (վալլիերեն՝ Cestyll a Muriau Trefi a godwyd gan Edward I o Loegr yng Ngwynedd) |
Պատմական շրջան՝ Ուելս Շրջան՝ Գուինեդ |
13-րդ դար | 1986 | 374 | i, iii, iv |
7 | ![]() |
Սենթ Քիլդա կղզի (St Kilda) (գաել.՝ Hiort) |
Պատմական շրջան՝ Շոտլանդիա Շրջան՝ Արտաքին Հեբրիդյան կղզիներ |
- | 1986 (ընդլայնվել է 2004, 2005) |
387 | iii, v, vii, ix, x |
8 | ![]() |
Բլենիմյան պալատ (Blenheim Palace) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հարավարևելյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Օքսֆորդշիր Քաղաք՝ Վուդսթոք |
18-րդ դար | 1987 | 425 | ii, iv |
9 | ![]() |
Վեստմինստերյան պալատ, Ուեստմինստերյան աբբայություն և Սենթ Մարգրեթի եկեղեցի (Westminster Palace, Westminster Abbey and Saint Margaret’s Church) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Մեծ Լոնդոն Քաղաք՝ Լոնդոն |
- | 1987 (ընդլայնվել է 2008) |
426 | i, ii, iv |
10 | ![]() |
Բաթ քաղաք (City of Bath) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հարավարևելյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Սոմերսեթ |
18-րդ դար | 1987 | 428 | i, ii, iv |
11 | ![]() |
Հռոմեական կայսրության պաշտպանական սահմաններ (Frontiers of the Roman Empire): Հադրիանոսի պատ և Անտոնինոսի պատ (Hadrian’s Wall and Antonine’s Wall) |
Պատմական շրջաններ՝ Անգլիա և Շոտլանդիա Շրջաններ՝ Հյուսիսարմտյան Անգլիա, Յորքշիր և Համբեր (Գերմանիայի ![]() |
2-րդ դար | 1987 (ընդլայնվել է 2005, 2008) |
430 | ii, iii, iv |
12 | ![]() |
Քենթերբերիի տաճար, Սուրբ Ավգուստինի աբբայություն և Սենտ Մարթինի եկեղեցի Քենթերբերիում (Canterbury Cathedral, St Augustine’s Abbey, and St Martin’s Church) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հարավարևելյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Քենթ Քաղաք՝ Քենթերբերի |
- | 1988 | 469 | i, ii, vi |
13 | Հենդերսոն կղզի (Henderson Island) (պիտկերներեն՝ Henderson Ailen}}) |
Բրիտանական անդրծովյան տարածքներ՝ Փիթքերն կղզիներ | - | 1988 | 487 | vii, x | |
14 | ![]() |
Լոնդոնյան Թաուեր (Tower of London) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Մեծ Լոնդոն Քաղաք՝ Լոնդոն |
11-րդ դար | 1988 | 488 | ii, iv |
15 | ![]() |
Հին քաղաքը և Նոր քաղաքը Էդինբուրգում (Cultural site Old and New Towns of Edinburgh) |
Պատմական շրջան՝ Շոտլանդիա Շրջան՝ Սիթի ոֆ Էդինբուրգ |
- | 1995 | 728 | ii, iv |
16 | ![]() |
Գոֆ և Ինաքսեսսիբլ կղզիներ (Gough and Inaccessible Islands) |
Բրիտանական անդրծովյան տարածքներ՝ Սուրբ Հեղինե կղզի | - | 1995 (расширен в 2004) |
740 | vii, x |
17 | ![]() |
Գրինվիչ (Maritime Greenwich) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Մեծ Լոնդոն Քաղաք՝ Լոնդոն |
17-րդ դար | 1997 | 795 | i, ii, iv, vi |
18 | ![]() ![]() |
Նեոլիթյան հուշարձաններ Օրկնեյան կղզիներում (Heart of Neolithic Orkney) |
Պատմական շրջան՝ Շոտլանդիա Շրջան՝ Օրկնեյան կղզիներ |
- | 1999 | 514rev | i, ii, iii, iv |
19 | ![]() |
Սենտ-Ջորջ պատմական քաղաք և հարակից ամրաշինություններ (Historic Town of St George and Related Fortifications, Bermuda) |
Բրիտանական անդրծովյան տարածքներ՝ Բերմուդյան կղզիներ | 17-20-րդ դարեր | 2000 | 983 | iv |
20 | ![]() |
Բլենավոն լեռնաարդյունաբերական լանդշաֆտ (Blaenavon Industrial Landscape) (վալլիերեն՝ Tirlun Diwydiannol Blaenafon) |
Պատմական շրջան՝ Ուելս Կոմսություն՝ Տորֆայն |
19-րդ դարեր | 2000 | 984 | iii, iv |
21 | ![]() |
Դորսեթշիրի և Արևելյան Դևոնշիրի ափ (Dorset and East Devon Coast) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հարավարևմտյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Դորսեթ |
- | 2001 | 1029 | viii |
22 | ![]() |
Դերուենտի հովտի ֆաբրիկաներ (Derwent Valley Mills) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Արևելյան Միդլենդս Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Դերբիշիր |
18-19-րդ դարեր | 2001 | 1030 | ii, iv |
23 | ![]() |
Նյու-Լանարկ բանավան (New Lanark) |
Պատմական շրջան՝ Շոտլանդիա Շրջան՝ Սաուֆ Լանարկշիր |
18-19-րդ դարեր | 2001 | 429 | ii, iv, vi |
24 | ![]() |
Սոլտեիր բանավան (Saltaire) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Յորքշիր և Համբեր Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Ուեսթ Յորքշիր |
19-րդ դար | 2001 | 1028 | ii, iv |
25 | ![]() |
Քյուի թագավորական բուսաբանական այգիներ (Royal Botanic Gardens, Kew) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Մեծ Լոնդոն Քաղաք՝ Լոնդոն |
18-20-րդ դարեր | 2003 | 1084 | ii, iii, iv |
26 | ![]() |
Լիվերպուլ ծովափնյա քաղաք (Cultural site Liverpool — Maritime Mercantile City) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հյուսիսարևմտյան Անգլիա |
18-19-րդ դարեր | 2004 | 1150 | ii, iii, iv |
27 | ![]() |
Քորնուոլի և Արևմտյան Դևոնշիրի լեռնաարդյունաբերական լանդշաֆտ (Cultural site Cornwall and West Devon Mining Landscape) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հարավարևմտյան Անգլիա |
18-19-րդ դարեր | 2006 | 1215 | ii, iii, iv |
28 | ![]() |
Պոնթքիսիլթե ջրանցույց (Pont-Cysyllte Aqueduct) (վալլիերեն՝ Traphont Pontcysyllte) |
Պատմական շրջան՝ Ուելս Կոմսություն՝ Ռեքսհեմ |
1795-1805 թթ | 2009 | 1303 | i, ii, iv |
29 | ![]() |
Ֆորտ Բրիջ երկաթուղային կամուրջ (The Forth Bridge) |
Պատմական շրջան՝ Շոտլանդիա Շրջաններ՝ Սիթի օֆ Էդինբուրգ և Ֆայֆ |
1890 | 2015 | 1485 | i, iv |
30 | ![]() |
Գորհեմի քարանձավ (Gorham’s Cave Complex) |
Բրիտանական անդրծովյան տարածքներ՝ Ջիբրալթար | - | 2016 | 1500 | iii |
Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թեկնածու օբյեկտների ցանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են ըստ հերթականության։ Այս ցանկում այն վայրերն են, որոնք ներկայացված են Միացյալ Թագավորության կառավարության կողմից՝ որպես թեկնածու օբյեկտներ՝ Համաշխարհային ժառանգության ցանկում ընգրկվելու համար։
# | Պատկեր | Անվանում | Տեղադրություն | Ստեղծման ժամանակ | Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվը | № | Չափանիշներ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Չատեմի նավաշինության կենտրոն և նրա շրջակա ամրաշինություններ (անգլ.՝ Chatham Dockyard and its Defences) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հարավարևելյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Քենթ |
16-րդ դարից սկսած | 2012 | 5670 | ii, iv | |
2 | ![]() |
Քրեսուել Քրեգս (անգլ.՝ Creswell Crags) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Արևելյան Միդլենդ Մոտակա քաղաք՝ Ուորքսոփ |
- | 2012 | 5671 | iii |
3 | ![]() |
Դաունհաուզ՝ Չարլզ Դարվինի տունն ու աշխատատեղին (անգլ.՝ Darwin’s Landscape Laboratory) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Մեծ Լոնդոն Մոտակա քաղաք՝ Լոնդոն |
18-րդ դար | 2012 | 5672 | iii, vi |
4 | ![]() |
Լճային երկրամաս () (անգլ.՝ England’s Lake District) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հյուսիսարևմտյան Անգլիա |
- | 2012 | 5673 | ii, vi |
5 | ![]() |
Սուրբ Հեղինեի կղզի (անգլ.՝ Island of St Helena) |
Բրիտանական անդրծովյան տարածքներ՝ Սուրբ Հեղինեի կղզի, Համբարձման կղզի և Տրիստան դա Կունյա | - | 2012 | 5675 | iii |
6 | ![]() |
Ջոդրել Բենկի ռադիոաստղադիտարան (անգլ.՝ Jodrell Bank Observatory) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հյուսիսարևմտյան Անգլիա |
1945 թվականից սկսած | 2012 | 5676 | i, ii, iv, vi |
7 | ![]() ![]() ![]() |
Մաուսա, Օլդ-Սքաթնիս, Յարլսհոֆ (անգլ.՝ Mousa, Old Scatness and Jarlshof: the Zenith of Iron Age Shetland) |
Պատմական շրջան՝ Շոտլանդիա Շրջան՝ Շետլանդյան կղզիներ |
Մ․թ․ա․ 4-2-րդ դարեր | 2012 | 5677 | iii, iv |
8 | ![]() |
Թերթաքարերի արդյունաբերություն Հյուսիսային Ուելսում (անգլ.՝ Slate Industry of North Wales) |
Պատմական շրջան՝ Ուելս Շրջան՝ Գուինեդ |
12-20-րդ դարեր | 2012 | 5678 | iii, v |
9 | ![]() |
Ֆլոու երկիր (անգլ.՝ Flow Country) |
Պատմական շրջան՝ Շոտլանդիա Շրջան՝ Հայլենդ |
- | 2012 | 5679 | ix, x |
10 | ![]() |
Ուիրմութ և Ջերոու վանքեր (անգլ.՝ The Twin Monastery of Wearmouth Jarrow) |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հյուսիսարևելյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Թայն ընդ Ուիը]] |
10-րդ դար | 2012 | 5681 | ii, iii, iv, vi |
11 | ![]() |
Թերքս և Քայքոս կղզիներ (անգլ.՝ Island of St Helena) |
Բրիտանական անդրծովյան տարածքներ՝ Թերքս և Քայքոս կղզիներ | - | 2012 | 5682 | x |
12 | ![]() |
Եվրոպայի հանրահայտ առողջապահական հանգստավայրեր (անգլ.՝ Great Spas of Europe) * Քաղաք՝ Բաթ |
Պատմական շրջան՝ Անգլիա Շրջան՝ Հարավարևմտյան Անգլիա Արարողակարգային ոչ քաղաքային կոմսություն՝ Սոմերսեթ |
16-րդ դարից սկսած | 2014 | 5935 | ii, iii, iv, vi |
Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Միավորված ազգերի Կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպություն
- Համաշխարհային ժառանգություն
- Եվրոպայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկ
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Tentative» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre — Список кандидатов в объекты всемирного наследия ЮНЕСКО в Великобритании. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 26 августа 2011-ին.
- ↑ «The States Parties - United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland». unesco.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 26 августа 2011-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի պաշտոնական կայք․ Միացյալ Թագավորությունում Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկ(անգլ.)
- Միացյալ Թագավորությունում Համաշխարհային ժառանգության վերաբերյալ հղումների տեղեկատու(անգլ.)
- ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգություն (ռուս.)
![]() |
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Միացյալ Թագավորությունում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներ կատեգորիայում։ |