ՄՕԿ-ի անդամների կոդերի ցանկ
Միջազգային օլիմպիական կոմիտեն (ՄՕԿ), օգտագործում է երկրների 3 տառանոց կոդեր[1]՝ Օլիմպիական խաղերին մասնակցող մարզիկների ամեն խմբին հղում կատարելու համար։ Կոդերը հիմնականում վերաբերվում են Ազգային օլիմպիական կոմիտեներին, բայց կան նաև որոշ կոդեր, որոնք նախկին խաղերին օգտագործվել են մի քանի ազգ ներկայացնող թիմի կամ բոլոր ազգերի մարզիկներից կազմված թիմի համար։
Որոշ ՄՕԿ-ի կոդեր տարբերվում են ստանդարտ ISO 3166-1 ալֆա-3 կոդերից։ Այլ սպորտային կազմակերպություններ, որոնցից է ՖԻՖԱ-ն, օգտագործում են նմանատիպ կոդեր իրենց անդամ երկրների համար, բայց մի քանի տարբերություններով։ Այնուամենայնիվ, Համագործակցության խաղերի ֆեդերացիան և Պրոֆեսիոնալ թենիսիստների ասոցիացիան օգտագործում են ՄՕԿ-ի կոդերը։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1956 թվականի Ձմեռային օլիմպիական խաղերին և 1960 թվականի Ամառային օլիմպիական խաղերին առաջին անգամ սկսեցին օգտագործվել երկրների սկզբնատառերը՝ ամեն ԱՕԿ-ին հղում կատարելու համար, ինչպես նշված է պաշտոնական զեկույցներում[2]։ Այնուամենայնիվ, հաջորդ մի քանի օլիմպիական խաղերին օգտագործված կոդերը հաճախ հիմնված էին հյուրընկալող երկրում օգտագործվող լեզվի վրա (օրինակ՝ GIA օգտագործվում էր Ճապոնիայի համար 1956 թվականի Ձմեռային օլիմպիական խաղերում և 1960 թվականի ամառային օլիմպիական խաղերում՝ երկուսն էլ անցկացված Իտալիայում, իտալերեն Giappone-ից) կամ մասնակից երկրի ֆրանսերեն անվանման վրա (օրինակ՝ COR Հարավային Կորեայի համար Corée-ից)։ Մինչև 1972 թվականի ձմեռային օլիմպիական խաղերը համարյա բոլոր կոդերն արդեն ստանդարտացվել էին ներկայումս օգտագործվող կոդերի նման, սակայն հաջորդ տարիներին նրանք մի քանի փոփոխություններ են կրել։ Կոդերի փոփոխման վրա ազդել են նաև ԽՍՀՄ փլուզումը, Գերմանիայի վերամիավորումը, Հարավսլավիայի կազմալուծումը, Չեխոսլովակիայի փլուզումը և այլ աշխարհագրական անվանափոխումներ։
Այս ցանկից բացի, Պարալիմպիկ խաղերում օգտագործվում են ՄՕԿ-ի համար ստանդարտացված կոդեր Մակաոյի (MAC) և Ֆարերյան կղզիների (FRO) համար[3][4]։
Ներկայիս ԱՕԿ-ներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ներկայումս կան 206 ԱՕԿ-ներ (Ազգային Օլիմպիական Կոմիտեներ)։ Այս աղյուսակը ցույց է տալիս, թե ինչ կոդ է օգտագործվում ամեն Ազգային օլիմպիական կոմիտեի համար, և ինչ ուրիշ կոդեր են օգտագործվել կոմիտեների համար նախկին օլիմպիական խաղերում։ Այն կոդերը, որոնք կիրառվել են տվյալ տարվա միայն ամառային կամ միայն ձմեռային Օլիմպիական խաղերին, նշված են համապատասխանաբար Ա և Ձ տառերով։
Կոդ | Կայք | Ազգային օլիպիական կոմիտե | Այլ օգտագործված կոդեր |
---|---|---|---|
AFG | [1] | ![]() |
|
ALB | [2] | ![]() |
|
ALG | [3] | ![]() |
AGR (1964), AGL (1968 Ա) |
AND | [4] | ![]() |
|
ANG | [5] | ![]() |
|
ANT | [6] | ![]() |
|
ARG | [7] | ![]() |
|
ARM | [8] | ![]() |
|
ARU | [9] | ![]() |
|
ASA | [10] | ![]() |
|
AUS | [11] | ![]() |
|
AUT | [12] | ![]() |
|
AZE | [13] | ![]() |
|
BAH | [14] | ![]() |
|
BAN | [15] | ![]() |
|
BAR | [16] | ![]() |
BAD (1964) |
BDI | [17] | ![]() |
|
BEL | [18] | ![]() |
|
BEN | [19] | ![]() |
DAY (1964), DAH (1968–1976) |
BER | [20] | ![]() |
|
BHU | [21] | ![]() |
|
BIH | [22] | ![]() |
BSH (1992 Ա) |
BIZ | [23] | ![]() |
HBR (1968–1972) |
BLR | [24] | ![]() |
|
BOL | [25] | ![]() |
|
BOT | [26] | ![]() |
|
BRA | [27] | ![]() |
|
BRN | [28] | ![]() |
|
BRU | [29] | ![]() |
|
BUL | [30] | ![]() |
|
BUR | [31] | ![]() |
VOL (1972–1984) |
CAF | [32] | ![]() |
AFC (1968) |
CAM | [33] | ![]() |
CAB (1964), KHM (1972–1976) |
CAN | [34] | ![]() |
|
CAY | [35] | ![]() |
|
CGO | [36] | ![]() |
|
CHA | [37] | ![]() |
CHD (1964) |
CHI | [38] | ![]() |
CIL (1956 Ձ, 1960 Ա) |
CHN | [39] | ![]() |
PRC (1952 Ա) |
CIV | [40] | ![]() |
IVC (1964), CML (1968) |
CMR | [41] | ![]() |
|
COD | [42] | ![]() |
COK (1968), ZAI (1972–1996) |
COK | [43] | ![]() |
|
COL | [44] | ![]() |
|
COM | [45] | ![]() |
|
CPV | [46] | ![]() |
|
CRC | [47] | ![]() |
COS (1964) |
CRO | [48] | ![]() |
|
CUB | [49] | ![]() |
|
CYP | [50] | ![]() |
|
CZE | [51] | ![]() |
TCH (1984) |
DEN | [52] | ![]() |
DAN (1960 Ա, 1968 Ձ), DIN (1968 Ա) |
DJI | [53] | ![]() |
|
DMA | [54] | ![]() |
|
DOM | [55] | ![]() |
|
ECU | [56] | ![]() |
|
EGY | [57] | ![]() |
RAU (1960, 1968), UAR (1964) |
ERI | [58] | ![]() |
|
ESA | [59] | ![]() |
SAL (1964–1976) |
ESP | [60] | ![]() |
SPA (1956–1964, 1968 Ձ) |
EST | [61] | ![]() |
|
ETH | [62] | ![]() |
ETI (1960, 1968) |
FIJ | [63] | ![]() |
FIG (1960) |
FIN | [64] | ![]() |
|
FRA | [65] | ![]() |
|
FSM | [66] | ![]() |
|
GAB | [67] | ![]() |
|
GAM | [68] | ![]() |
|
GBR | [69] | ![]() |
GRB (1956 Ձ–1960), GBI (1964) |
GBS | [70] | ![]() |
|
GEO | [71] | ![]() |
|
GEQ | [72] | ![]() |
|
GER | [73] | ![]() |
ALL (1968 Ձ), ALE (1968 Ա) |
GHA | [74] | ![]() |
|
GRE | [75] | ![]() |
|
GRN | [76] | ![]() |
|
GUA | [77] | ![]() |
GUT (1964) |
GUI | [78] | ![]() |
|
GUM | [79] | ![]() |
|
GUY | [80] | ![]() |
GUA (1960), GUI (1964) |
HAI | [81] | ![]() |
|
HKG | [82] | ![]() |
HOK (1960–1968) |
HON | [83] | ![]() |
|
HUN | [84] | ![]() |
UNG (1956 Ձ, 1960 Ա) |
INA | [85] | ![]() |
INS (1960) |
IND | [86] | ![]() |
|
IRI | [87] | ![]() |
IRN (1956–1988), IRA (1968 Ձ) |
IRL | [88] | ![]() |
|
IRQ | [89] | ![]() |
IRK (1960, 1968) |
ISL | [90] | ![]() |
ICE (1960 Ձ, 1964 Ա) |
ISR | [91] | ![]() |
ISL |
ISV | [92] | ![]() |
|
ITA | [93] | ![]() |
|
IVB | [94] | ![]() |
|
JAM | [95] | ![]() |
|
JOR | [96] | ![]() |
|
JPN | [97] | ![]() |
GIA (1956 Ձ, 1960 Ա), JAP (1960 Ձ) |
KAZ | [98] | ![]() |
|
KEN | [99] | ![]() |
|
KGZ | [100] | ![]() |
|
KIR | [101] | ![]() |
|
KOR | [102] | ![]() |
COR (1956 Ձ, 1960 Ա, 1968 Ա, 1972 Ա) |
KOS | [103] | ![]() |
|
KSA | [104] | ![]() |
ARS (1968–1976), SAU (1980–1984) |
KUW | [105] | ![]() |
|
LAO | [106] | ![]() |
|
LAT | [107] | ![]() |
|
LBA | [108] | ![]() |
LYA (1964), LBY (1968 Ձ) |
LBN | [109] | ![]() |
LEB (1960 Ձ, 1964 Ա), LIB (1964-2016) |
LBR | [110] | ![]() |
|
LCA | [111] | ![]() |
|
LES | [112] | ![]() |
|
LIE | [113] | ![]() |
LIC (1956 Ձ, 1964 Ա, 1968 Ձ) |
LTU | [114] | ![]() |
LIT (1992 Ձ) |
LUX | [115] | ![]() |
|
MAD | [116] | ![]() |
MAG (1964) |
MAR | [117] | ![]() |
MRC (1964) |
MAS | [118] | ![]() |
MAL (1964–1988) |
MAW | [119] | ![]() |
|
MDA | [120] | ![]() |
MLD (1994) |
MDV | [121] | ![]() |
|
MEX | [122] | ![]() |
|
MGL | [123] | ![]() |
MON (1968 Ձ) |
MHL | [124] | ![]() |
|
MKD | [125] | ![]() |
|
MLI | [126] | ![]() |
|
MLT | [127] | ![]() |
MAT (1960–1964) |
MNE | [128] | ![]() |
|
MON | [129] | ![]() |
|
MOZ | [130] | ![]() |
|
MRI | [131] | ![]() |
|
MTN | [132] | ![]() |
|
MYA | [133] | ![]() |
BIR (1960, 1968–1988), BUR (1964) |
NAM | [134] | ![]() |
|
NCA | [135] | ![]() |
NCG (1964), NIC (1968) |
NED | [136] | ![]() |
OLA (1956 Ձ), NET (1960 Ձ), PBA (1960 Ա), NLD (1964 Ա), HOL (1968–1988) |
NEP | [137] | ![]() |
|
NGR | [138] | ![]() |
NIG (1960 Ա), NGA (1964) |
NIG | [139] | ![]() |
NGR (1964) |
NOR | [140] | ![]() |
|
NRU | [141] | ![]() |
|
NZL | [142] | ![]() |
NZE (1960, 1968 Ձ) |
OMA | [143] | ![]() |
|
PAK | [144] | ![]() |
|
PAN | [145] | ![]() |
|
PAR | [146] | ![]() |
|
PER | [147] | ![]() |
|
PHI | [148] | ![]() |
FIL (1960, 1968) |
PLE | [149] | ![]() |
|
PLW | [150] | ![]() |
|
PNG | [151] | ![]() |
NGY (1976–1980), NGU (1984–1988) |
POL | [152] | ![]() |
|
POR | [153] | ![]() |
|
PRK | [154] | ![]() |
NKO (1964 Ա, 1968 Ձ), CDN (1968) |
PUR | [155] | ![]() |
PRI (1960), PRO (1968) |
QAT | [156] | ![]() |
|
ROU | [157] | ![]() |
ROM (1956–1960, 1972–2006), RUM (1964–1968) |
RSA | [158] | ![]() |
SAF (1960–1972) |
RUS | [159] | ![]() |
|
RWA | [160] | ![]() |
|
SAM | [161] | ![]() |
|
SEN | [162] | ![]() |
SGL (1964) |
SEY | [163] | ![]() |
|
SGP | [164] | ![]() |
SIN (1959–2016) |
SKN | [165] | ![]() |
|
SLE | [166] | ![]() |
SLA (1968) |
SLO | [167] | ![]() |
|
SMR | [168] | ![]() |
SMA (1960–1964) |
SOL | [169] | ![]() |
|
SOM | [170] | ![]() |
|
SRB | [171] | ![]() |
|
SRI | [172] | ![]() |
CEY (1960-1964, 1972), CEI (1968 Ա) |
SSD | [173] | ![]() |
|
STP | [174] | ![]() |
|
SUD | [175] | ![]() |
|
SUI | [176] | ![]() |
SVI (1956 Ձ, 1960 Ա), SWI (1960 Ձ, 1964 Ա) |
SUR | [177] | ![]() |
|
SVK | [178] | ![]() |
|
SWE | [179] | ![]() |
SVE (1956 Ձ, 1960 Ա), SUE (1968 Ա) |
SWZ | [180] | ![]() |
|
SYR | [181] | ![]() |
RAU (1960), SIR (1968) |
TAN | [182] | ![]() |
|
TGA | [183] | ![]() |
TON (1984) |
THA | [184] | ![]() |
|
TJK | [185] | ![]() |
|
TKM | [186] | ![]() |
|
TLS | [187] | ![]() |
IOA (Անկախ Օլիմպիական մարզիկներ, 2000) |
TOG | [188] | ![]() |
|
TPE | [189] | ![]() |
RCF (1960), TWN (1964–1968), ROC (1972–1976) |
TTO | [190] | ![]() |
TRT (1964–1968) TRI (1972–2012) |
TUN | [191] | ![]() |
|
TUR | [192] | ![]() |
|
TUV | [193] | ![]() |
|
UAE | [194] | ![]() |
|
UGA | [195] | ![]() |
|
UKR | [196] | ![]() |
|
URU | [197] | ![]() |
URG (1968) |
USA | [198] | ![]() |
SUA (1960 Ա), EUA (1968 Ա) |
UZB | [199] | ![]() |
|
VAN | [200] | ![]() |
|
VEN | [201] | ![]() |
|
VIE | [202] | ![]() |
VET (1964), VNM (1968–1976) |
VIN | [203] | ![]() |
|
YEM | [204] | ![]() |
|
ZAM | [205] | ![]() |
NRH (1964) |
ZIM | [206] | ![]() |
RHO (1960–1972) |
Պատմական ԱՕԿ-ներ և թիմեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դեռևս օգտագործվող կոդեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
14 պատմական ԱՕԿ-ներ կամ թիմեր ունեն կոդեր, որոնք դեռևս օգտագործվում են ՄՕԿ-ի արդյունքների բազայում՝ նախկինում այս թիմերի կազմում մեդալներ նվաճած մարզիկներին հղում կատարելու համար[5]։
Կոդ | Ազգ/Թիմ | Այլ օգտագործված կոդեր |
---|---|---|
AHO | ![]() |
|
ANZ | ![]() |
|
BOH | ![]() |
|
BWI | ![]() |
ANT (1960, 1968), WID (1964) |
EUA | ![]() |
GER (1956–1964) |
EUN | ![]() |
|
FRG | ![]() |
ALL (1968 Ձ), ALE (1968 Ա), GER (1972–1976) |
GDR | ![]() |
ADE (1968) |
RU1 | ![]() |
|
SCG | ![]() |
YUG (1996 Ա-2002 Ձ) |
TCH | ![]() |
CSL (1956 Ձ), CZE (1960 Ձ), CSV (1960 Ա), CZS (1964 Ա), CHE (1968 Ա) |
URS | ![]() |
SOV (1968 Ձ) |
YUG | ![]() |
JUG (1956–1960, 1968 Ձ), YUS (1964 Ա) |
ZZX | ![]() |
Հնացած կոդեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոդ | Ազգ (ԱՕԿ) | Տարիներ | Նշումներ | |
---|---|---|---|---|
BIR | ![]() |
1948–1988 | Հիմա ![]() | |
CEY | ![]() |
1948–1972 | Հիմա ![]() | |
DAH | ![]() |
1964–1976 | Հիմա ![]() | |
GUI | ![]() |
1948–1964 | Հիմա ![]() | |
HBR | ![]() |
1968–1972 | Հիմա ![]() | |
KHM | ![]() |
1972–1976 | Հիմա ![]() | |
MAL | ![]() |
1956–1960 | Մրցում էր ինքնուրույն մինչև Մալայզիայի ձևավորումը 1963 թվականին։ Հիմա | |
NBO | ![]() |
1956 | ||
NRH | ![]() |
1964 | Հիմա ![]() | |
RAU | ![]() |
1960 | Հիմա ![]() և | |
RHO | ![]() |
1960–1972 | Հիմա ![]() | |
ROC | ![]() |
1932–1976 | Հիմա հանդես է գալիս որպես ![]() | |
SAA | ![]() |
1952 | Մրցում էր ինքնուրույն մինչև վերամիանալը ![]() | |
UAR | ![]() |
1964–1968 | Հիմա ![]() | |
VOL | ![]() |
1972–1984 | Հիմա ![]() | |
YAR | ![]() |
1984–1988 | Մրցել է ինքնուրույն մինչև Եմենի միավորումը 1990 թվականին։ Հիմա | |
YMD | ![]() |
1988 | ||
ZAI | ![]() |
1972–1996 | Հիմա ![]() | |
—— | ![]() |
1952 | Հիմա ![]() |
Եվս 2 նշանավոր կոդերի փոփոխություն է ունեցել՝ երկուսն էլ պետության անվանման փոփոխության պատճառով։
- HOL փոխվել է NED-ի Նիդերլանդների համար 1992 թվականի ամառային օլիմպիական խաղերից սկսած՝ երկրի անվանումը Հոլանդիայից փոխվելու պատճառով։
- IRN փոխվել է IRI-ի Իրանի համար 1992 թվականի ամառային օլիմպիական խաղերից սկսած՝ երկրի անվանումը Իրանի Իսլամական Հանրապետություն փոխվելու պատճառով:
Հատուկ կոդեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ANZ հիմա օգտագործվում է ՄՕԿ-ի մեդալների բազայում[5]՝ Ավստրալազիայի թիմին հղում կատարելու համար, որի մեջ մտնում էին մարզիկներ Ավստրալիայից և Նոր Զելանդիայից 1908 և 1912 թվականների օլիմպիական խաղերի համար։ 1920 թվականից 2 ազգերն էլ մրցում էին առանձին։
- EUA հիմա օգտագործվում է ՄՕԿ-ի մեդալների բազայում[5]՝ Գերմանիայի միացյալ թիմին հղում կատարելու համար, որի մեջ մտնում էին մարզիկներ Արևելյան Գերմանիայից և Արևմտյան Գերմանիայից 1956-ից 1964 թվականների օլիմպիական խաղերի համար։ Այդ օլիմպիական խաղերի ժամանակ թիմը կոչվում էր Գերմանիա։
- EUN օգտագործվում էր 1992 թվականի ամառային և ձմեռային օլիմպիական խաղերին՝ նախկին ԽՍՀՄ երկրների մարզիկներից կազմված Միացյալ թիմի համար։ 1992 թվականին միայն Մերձբալթիկայի երկրները հնարավարություն ունեին մրցելու առանձին, իսկ մնացած 12 նոր երկրները առաջին անգամ օլիմպիական խաղերին միայնակ մասնակցեցին 1994 և/կամ 1996 թվականին։
- IOP օգտագործվում էր 1992 թվականի ամառային օլիմպիական խաղերին՝ Անկախ օլիմպիական մասնակիցների համար։ Այս մասնակիցները Սերբիա և Չեռնոգորիայի մարզիկներն էին, ովքեր չէին կարող մասնակցեին խաղերին ՄԱԿ-ի պատժամիջոցների հետևանքով։ 1992 թվականի ամառային օլիմպիական խաղերին IOP-ն օգտագործվում էր նաև Մակեդոնիայի մարզիկների համար։ 2014 թվականի ձմեռային օլիմպիական խաղերին IOP-ն օգտագործվեց այն հնդիկ մարզիկների համար, ովքեր հեռացվել էին Հնդկաստանի թիմից։
- IOA օգտագործվում էր Անհատ օլիմպիական մարզիկների համար 2000 թվականին։ Այս թիմի մեջ մտնում էին Արևելյան Թիմորի մարզիկները նախքան իրենց ԱՕԿ-ի ստեղծումը։ IOA-ն նորից օգտագործվեց 2012 թվականի օլիմպիական խաղերին, երբ այն վերաբերվում էր Անկախ օլիմպիական մարզիկներին, որի մեջ մտնում էին մարզիկներ Նիդերլանդական Անտիլներից և 1 վազորդ Հարավային Սուդանից։ Նիդերլանդական Անտիլների օլիմպիական կոմիտեն հեռացվել էր ՄՕԿ-ից, իսկ Հարավային Սուդանը դեռ չունէր ԱՕԿ։ IOA-ն նորից օգտագործվեց 2016 թվականին Քուվեյթի մարզիկների համար՝ նրանց ԱՕԿ-ի հեռացման հետևանքով։
- IOC օգտագործվեց Քուվեյթի մարզիկների համար 2010 թվականի Ասիական խաղերում՝ Քուվեյթի ազգային օլիմպիական կոմիտեի հեռացման հետևանքով։
- MIX օգտագործվում է խառը ազգերից կազմված թիմի համար Երիտասարդական օլիմպիական խաղերում։
- ROT օգտագործվել է փախստականների թիմի համար։ Թիմում այն մարզիկներն էին, որոնք տեղահանվել էին իրենց մայրենի երկրից[6]։
- ZZX օգտագործվում է խառը թիմերի մարզիկների հաղթած մեդալները բնորոշելու համար։ Այսպիսի թիմերում կային տարբեր ազգերի մարզիկներ (օրինակ՝ Ֆրանսիայի և Մեծ Բրիտանիայի)։ Խառը թիմեր մասնակցել են 1896, 1900 և 1904 թվականների օլիմպիական խաղերին։
Տե՛ս նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «2011 report Moving Forward.pdf»
- ↑ «IOC and OCOG Abbreviations for NOCs»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-09-12-ին
- ↑ «Macao, China - National Paralympic Committee»։ www.paralympic.org (անգլերեն)։ Վերցված է 2017-07-09
- ↑ «Faroe Islands - National Paralympic Committee»։ www.paralympic.org (անգլերեն)։ Վերցված է 2017-07-09
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Olympic Results, Gold Medalists and Official Records»։ International Olympic Committee (անգլերեն)։ 2017-02-23։ Վերցված է 2017-07-09
- ↑ «Refugee Olympic Team»։ International Olympic Committee (անգլերեն)։ 2017-05-18։ Վերցված է 2017-07-09