Հակոբ Մարթայան
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է |
մայիսի 22, 1895 Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն |
| Մահացել է |
սեպտեմբերի 12, 1979 (84 տարեկանում) Ստամբուլ, Թուրքիա |
| Գերեզման | Շիշլիի գերեզմանատուն |
| Բնակության վայր(եր) | Ստամբուլ |
| Քաղաքացիություն |
 Թուրքիա |
| Ազգություն | հայ |
| Մասնագիտություն | լեզվաբան և համալսարանի պրոֆեսոր |
| Հաստատություն(ներ) | Լույս և Ռոբերթ քոլեջ |
| Անդամակցություն | Թուրքական լեզնաբանական ընկերություն |
| Ալմա մատեր | Ռոբերթ քոլեջ և Անկարայի համալսարան |
| Գիտական աստիճան | պրոֆեսոր (1922) |
| Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն, հունարեն, իսպաներեն, ադրբեջաներեն, լատիներեն, գերմաներեն, ռուսերեն, բուլղարերեն, թուրքերեն[1] և հայերեն[1] |
Հակոբ Վահանի Մարթայան, Դիլաչար (մայիսի 22, 1895, Կ. Պոլիս, սեպտեմբերի 12, 1979, Կ. Պոլիս), լեզվաբան, թուրքագետ, մանկավարժ։
Սովորել է Կ. Պոլսի ամերիկյան միջնակարգ դպրոցում, Ռոբերտ կոլեջում, եղել է այդ քոլեջի անգլերենի դասատուն, ապա՝ տնօրենը, ստացել ամերիկյան ակադեմիական «Մագիստրոս արվեստից» տիտղոս և պրոֆեսորի կոչում (1922)։ Մինչև 1932 թվականը Բեյրութում, Սոֆիայում և այլ վայրերում զբաղվել է հայագիտությամբ, ստանձնել է Բեյրութի առաջին հայկական վարժարանի տնօրինությունը, հիմնել «Ռահվիրա» և «Մշակույթ» թերթերը (Սոֆիա), խմբագրել «Լույս» շաբաթաթերթը (Բեյրութ), հոդվածաշարերով հանդես եկել հայկական մամուլում։ Այդ շրջանում հրատարակվել են նրա «Աոաջին Փորձություն» պիեսը (1922), Լ. Շանթի «Հին աստվածներ»-ի անգլերեն թարգմանությունը (1922), «Գրի ծագումը և տարածումը» (1928) և «Հաբեթաբանություն» (1929) աշխատությունները, անգլիացի բանաստեղծներից թարգմանած «Ալբիոնի պարտեզեն» ժողովածուն (1929)։ 1932 թվականից աշխատել է Թուրքիայում, եղել թուրք լեզվաբանների միության գլխավոր մասնագետը։ Տիրապետել է անգլերեն, թուրքերեն, ֆրանսերեն, հունարեն, իսպաներեն, իտալերեն, ռուսերեն, լեհերեն, բուլղարերեն և այլ լեզուների, ստացել Դիլաչար (լեզվի բանալի) անունը։ 1936-1950 թվականներին Անկարայի համալսարանում դասախոսել է լեզվաբանության պատմություն և ընդհանուր լեզվաբանություն։ Հեղինակ է թուրքական լեզվի տարբեր բնագավառներին վերաբերող մի շարք մենագրությունների։ Ունի հայագիտական աշխատություններ («Համայնապատկեր հայ մշակույթի», 1966, «1500-ամյակի խոհեր», 1951, «Աստվածաշունչը և աշխարհաբարը», 1956 և այլն) և բազմաթիվ հոդվածներ։ 1942-1970 թվականներին եղել է թուրքական հանրագիտարանի տեխնիկական խորհրդատուն, ապա գլխավոր խմբագիրը։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 315)։ 
|
