Հակոբ Հակոբյան (նկարիչ)
Այս հոդվածը նկարչի մասին է։ Այս անունը կրող այլ անձանց համար այցելեք Հակոբ Հակոբյան։
Հակոբ Հակոբյան | |
---|---|
![]() Հակոբ Հակոբյանն իր արհեստանոցում | |
Ի ծնե | Հակոբ Տիգրանի Հակոբյան |
Ծնվել է | 1923 թ․ մայիսի 24 |
Ծննդավայր | Ալեքսանդրիա, Եգիպտոս |
Վախճանվել է | 2013 թ․ մարտի 8 |
Մահվան վայր | Երևան, Հայաստան |
Ազգություն | հայ |
Քաղաքացիություն | ![]() ![]() |
Մասնագիտություն | նկարիչ և քաղաքական գործիչ |
Պարգևներ | |
Հակոբ Հակոբյան Վիքիդարանում | |
![]() |
Հակոբ Տիգրանի Հակոբյան (մայիսի 24, 1923, Ալեքսանդրիա, Եգիպտոս - մարտի 9, 2013[1], Երևան, Հայաստան), գեղանկարիչ, Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդական նկարիչ, պետական մրցանակի դափնեկիր, ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր (1967-1971)։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1923 թ. Ալեքսանդրիայում (Եգիպտոս)։ Ուսանել է Կիպրոսի Մելգոնյան վարժարանում։ Մասնագիտական կրթությունը ստացել է Կահիրեի գեղարվեստի (1944-1948) և Փարիզի Գրան Շոմիե ակադեմիաներում (1952-1954)։ Հայրենիքում նրա մասին տեղեկացվել են մամուլից և այն նկարներից, որ նա 1960 թվականին ընծայել էր Հայաստանի պետական պատկերասրահին։ Մասնակցել է Երիտասաարդության և ուսանողների համաշխարհային IV փառատոնին (1953, Բուխարեստ, 2-րդ մրցանակ), արդի եգիպտական արվեստի (1958, Մոսկվա, Լենինգրադ) ցուցահանդեսներին, Ալեքսանդրիայի բիենալներին (1959, 1961)։ 1962 թվականին ընտանիքով հայրենադարձել է Հայաստան։
Նկարչական ոճ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հակոբյանը իր ստեղծագործական առաջին շրջանում ստեղծել է նատյուրմորտներ, որտեղ շեշտված են տխրության ու առանձնության զգացմունքները. «Կինը խոհանոցում», «Սխտորներ», «Վիշտ», «Դերձակը» գործերը այդ ստեղծագործական ժամանակահատվածի լավագույն օրինակներն են։ Օտարության մեջ ապրելու տարիներին Հակոբյանը հիմնականում նկարել է թեմատիկ նկարներ, ուր յուրահատուկ ուժով ու նրբությամբ ընդանրացրել է հայրենիքից հեռու ապրող իր հետեղեռնյան սերնդակիցների հոգեվիճակը։ Բնանկարների ենթատեքստում շոշափելի են անհանգիստ ժամանակից բխող լարվածության ու տագնապի զգացմունքները, որոնք ակնհայտ են «Նեյտրոնային ռումբին՝ ոչ», «Սումգայիթ» կտավներում և «Ընտանիք» քանդակում։
Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

- «Կինը խոհանոցում» (1959)
- «Սխտորներ» (1961)
- «Վիշտ» (1961) Մանկուց հորը կորցրած, ծանր կյանք ապրած նկարչին մշտապես հուզել է կյանքի հորձանուտում գտնվող, թշվառ, տառապող, ճակատագրի դեմ մաքառող մարդկանց կերպարները։ Աթոռին նստած է մարդը՝ գլուխն առած ափի մեջ։Նա պատկերված է այնպես, որ առաջին հայացքից թվում է, թե գլուխն անջատված է ուսերից։ Երկար դիտում ես ու մտածում ՝ իրավ, միտքն անկարող է օգնել մարդուն ելք գտնելու անելանելի վիճակից։
- «Դերձակը» (1959)։ Կարի մեքենաի առջև, ասես մեքենաին ձուլված անձը հայցքը մտախոհ հառել է հեռուն, խորհում է իր դժվար կյանքի մասին, որն սկսվել ու ավարտվելու է այդ մեքենայով։
- «Գարուն» (1969)
- «Անդորր» (1970)
- «Մալիշկա գյուղը» (1970)
- «Ջրանցքի մոտ» (1972)
- «Իմ արվեստանոցը» (1983)
- «Սումգայիթ» (1989)
- «Գործիքներ» (1998)
- «Հանրապետության հրապարակ» (2001)
- «Բուժքույրը» (2003)
- «Վիրուսներ» (2003)
- «Դեր Զորում զոհված մեծ հորս՝ Սարգիս Եսայանի հիշատակին» (2004)
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ՀԽՍՀ Պետական մրցանակ (1977, 1985)
- «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի մրցանակ (1994)
- ՀՀ Ս. Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշան (1996)
- Հայ եկեղեցու Ս.Սահակ–Ս. Մեսրոպ շքանշան (2003)
- Երևանի պատվավոր քաղաքացի (2001)
- Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի մրցանակ (հետմահու) (2013)[2]
Տպագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հ. Հակոբյան, Ու մերթ լացավ, ու մերթ խնդաց իմ հոգիս. հոդվածներ, հարցազրույցներ Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine., Երևան, Սարգիս Խաչենց, 2006.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 72)։ ![]() |
Հակոբ Հակոբյանի նկարները Archived 2007-10-26 at the Wayback Machine. Հայաստանի Ազգային Պատկերասրահում
- Հակոբ Հակոբյանի կենսագրությունը և նկարներից նմուշներ (անգլ.), (ռուս.)
- Հակոբ Հակոբյանի կենսագրությունը և նկարների թանգարան Archived 2006-10-01 at the Wayback Machine. (անգլ.)
- Հարցազրույց Հակոբ Հակոբյանի հետ «Armenian Reporter» թերթում Archived 2011-10-05 at the Wayback Machine. (անգլ.)
|
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիրներ
- ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչներ
- Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշանի ասպետներ
- Երևանի պատվավոր քաղաքացիներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նկարիչներ այբբենական կարգով
- Մայիսի 24 ծնունդներ
- 1923 ծնունդներ
- Եգիպտոսում ծնվածներ
- Մարտի 9 մահեր
- 2013 մահեր
- Հայ նկարիչներ
- ՀԽՍՀ Պետական կրկնակի մրցանակակիրներ
- Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի անվան շքանշանակիրներ
- Կոմիտասի անվան պանթեոնում թաղվածներ
- Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի մրցանակի դափնեկիրներ
- 21-րդ դարի նկարիչներ
- Հայ գեղանկարիչներ
- Հայ քաղաքական գործիչներ
- ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավորներ