Լուիս Ֆեդերիկո Լելուար

Լուիս Ֆեդերիկո Լելուար; ֆր.՝ Luis Federico Leloir
Ծնվել է	սեպտեմբերի 6, 1906[…]; Փարիզ, Ֆրանսիա
Մահացել է	դեկտեմբերի 2, 1987 (81 տարեկան); Կատամարկա, Արգենտինա կամ Բուենոս Այրես, Արգենտինա; բնական մահով
Գերեզման	Ռեկոլետա գերեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)	Բուենոս Այրես
Քաղաքացիություն	Արգենտինա և Ֆրանսիա
Մասնագիտություն	բժիշկ, կենսաքիմիկոս, ֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և քիմիկոս
Հաստատություն(ներ)	Բուենոս Այրեսի համալսարան, Leloir Institute?, Քեմբրիջի համալսարան, Վաշինգտոնի համալսարան, Վաշինգտոնի համալսարան Սենտ Լուիսում և Կոլումբիայի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	կենսաքիմիա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Պապական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն, Արգենտինայի գրականության ակադեմիա, Բուենոս Այրեսի բժշկության ազգային ակադեմիա, Գիտությունների համաշխարհային ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Sociedad Española de Bioquímica y Biologia Molecular?
Ալմա մատեր	Բուենոս Այրեսի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ
Գիտական աստիճան	բժշկության դոկտոր (1932)
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն
Գիտական ղեկավար	Բերնարդո Ուսայ
Պարգևներ	Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան Գայդների միջազգային պարգև Լուիզա Գրոս Հորվիցի մրցանակ TWAS fellow? Գրանադայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ diamond Konex award? doctor honoris causa from the University of Paris? և honorary doctorate from University of Bordeaux-II?
	Luis Federico Leloir Վիքիպահեստում

Լուիս Ֆեդերիկո Լելուար (իսպ.՝ Luis Federico Leloi, սեպտեմբերի 6, 1906(1906-09-06)^[1]^[2]^[3]^[…], Փարիզ, Ֆրանսիա^[4] - դեկտեմբերի 2, 1987(1987-12-02)^[1]^[3]^[5], Կատամարկա, Արգենտինա և Բուենոս Այրես, Արգենտինա), ամերիկացի բժիշկ և կենսաքիմիկոս, Նոբելյան մրցանակի առաջին իսպանացի դափնեկիրն է՝ քիմիայից։ Անդամ է՝ ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի (1960 թ.), ամերիկյան գիտությունների և մշակույթի ակադեմիայի (1961 թ.), Լոնդոնի թագավորական ընկերության (1972 թ.) և Արգենտինայի գիտությունների ակադեմիայի։

Կենսագրություն

Ավարտել է համալսարանը Բուենոս Այրեսում՝ 1932 թվականին։ 1934-1935 և 1937-1943 թվականներին աշխատել է ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտում (1941 թվականին դարձել է ֆիզիոլոգիայի պրոֆեսոր)։ 1936 թվականին աշխատել է Քեմբրիջի համալսարանի կենսաքիմիայի լաբորատորիայում։ 1943 թվականին վերադարձել է ԱՄՆ։ Աշխատել է Վաշինգտոնի (1944 թ.) և Կոլումբիայի համալսարաններում (1944-1945 թթ.)։ 1946 թվականին մեկնում է Արգենտինա։ 1946 թվականին դառնում է ֆիզիոլոգիայի համալսարանի կենսաքիմիայի լաբորատորիայի վարիչը։

Հիմնական աշխատանքները

Աշխատանքները վերաբերվել են կենդանի բջջում ածխաջրերի նյութափոխանակությանը և նուկլեոտիդներում ածխաջրածնային ածանցյալներին։ Լելուարը և իր աշխատակիցները հայտնաբերել են գլիկոպրոտեինները, բացահայտել են գալակտոզի փոխանակության հիմնական եղանակները, ինչպես նաև գալակտոզիմիայի զարգաման եղանակները։ Իր աշխատակիցների հետ դիտարկել և բացահայտել մի շարք ֆերմենտների փոխանակությունը։

Նոբելյան մրցանակ

1970 թվականին դեկտեմբերի 2-ին Լելուարը ստանում է քիմիայի Նոբելյան մրցանակ՝ լակտոզի նյութափոխանակության հիմնական եղանակները բացահայտելու համար։ Ստացած 80 000 դոլարը Լելուրը ծախսել է հետազոտությունների վրա։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Лелуар Луис Федерико // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Annuaire prosopographique : la France savante / B. Delmas, R. Mathis — 2009.
↑ ^6,0 ^6,1 Գիտական կենսագրության ամբողջական բառարան — Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008. — ISBN 978-0-684-31559-1
↑ https://www.bioc.cam.ac.uk/about-us/history/nobel-prizes/luis-federico-leloir
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 Notable Names Database — 2002.
↑ www.pas.va
↑ twas.org
↑ Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.
↑ The Academic Family Tree — 2005.
↑ The Nobel Prize in Chemistry 1970 — Nobel Foundation.
↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
↑ https://www.cuimc.columbia.edu/research/louisa-gross-horwitz-prize/horwitz-prize-awardees/1980-1967-awardees
↑ http://archivo.ugr.es/pages/trabajosdocumentos/honoriscausa
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 215.
↑ Luis Federico Leloir — Konex Foundation.
↑ https://www.fundacionkonex.org/premios1983-ciencia-y-tecnologia
↑ Notre équipement actuel répond tout au plus au Paris de 1950 déclare le recteur Roche (ֆր.) / J. Fenoglio — Paris: Société éditrice du Monde, 1963. — P. 22. — ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694
↑ Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif (ֆր.) — 1972. — P. 10889. — ISSN 0242-6773

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լուիս Ֆեդերիկո Լելուար» հոդվածին։

[_661d5105fdcdb9b7-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica

[_e9e146b96a039165-2] 2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_499147556d09fdef-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.

[_18ba8c5a82fe2773-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Лелуар Луис Федерико // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_defcebbc33e2f03e-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Annuaire prosopographique : la France savante / B. Delmas, R. Mathis — 2009.

[_683aff19d9015ad5-6] 6,0 ^6,1 Գիտական կենսագրության ամբողջական բառարան — Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008. — ISBN 978-0-684-31559-1

[_b68dd4261923b7cf-7] ttps://www.bioc.cam.ac.uk/about-us/history/nobel-prizes/luis-federico-leloir

[_cb67380a5ec11fc9-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 Notable Names Database — 2002.

[_af6b9cd8b251351e-9] www.pas.va

[_44f9c4145b74cf08-10] twas.org

[_390da0eeb7ae2fff-11] Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.

[_79e2f0086d4aae05-12] The Academic Family Tree — 2005.

[_9dc4b0f358e2982d-13] The Nobel Prize in Chemistry 1970 — Nobel Foundation.

[_91240182028fc537-14] Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.

[_8940cceaa23e813d-15] ttps://www.cuimc.columbia.edu/research/louisa-gross-horwitz-prize/horwitz-prize-awardees/1980-1967-awardees

[_e329f84d4569a2a3-16] ttp://archivo.ugr.es/pages/trabajosdocumentos/honoriscausa

[_191c9f33146abb50-17] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 215.

[_99f3201f34bb53cc-18] Luis Federico Leloir — Konex Foundation.

[_6af8c13a661e04ab-19] ttps://www.fundacionkonex.org/premios1983-ciencia-y-tecnologia

[_30a79d53d2f34b5a-20] Notre équipement actuel répond tout au plus au Paris de 1950 déclare le recteur Roche (ֆր.) / J. Fenoglio — Paris: Société éditrice du Monde, 1963. — P. 22. — ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694

[_863e63b337802c33-21] Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif (ֆր.) — 1972. — P. 10889. — ISSN 0242-6773

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]