Jump to content

Իսպանացի կիթառահար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իսպանացի կիթառահար
տեսակգեղանկար
նկարիչԷդուարդ Մանե[1]
տարի1860
բարձրություն147,3 ± 0,1 սանտիմետր
լայնություն114,3 ± 0,1 սանտիմետր
ուղղությունակադեմիզմ
ժանրդիմապատկեր
նյություղաներկ[2] և կտավ[2]
գտնվում էՄետրոպոլիտեն թանգարան[1]
հավաքածուՄետրոպոլիտեն թանգարան
սեփականատերWilliam Church Osborn?
Մետրոպոլիտեն թանգարանի կայքում
Ծանոթագրություններ
 The Spanish Singer (Manet) Վիքիպահեստում

Իսպանացի կիթառահար (ֆր.՝ Le Chanteur espagnol, անգլ.՝ The Spanish Singer), ֆրանսիացի նկարիչ Էդուարդ Մանեի (Édouard Manet, 1832-1883) կտավը՝ ստեղծված 1860 թվականին։ Պատկանում է Նյու Յորքի Մետրոպոլիտեն թանգարանին։ Նկարի չափերն են՝ 147,3×114,3 սմ[3][4]։ Գրականության մեջ գործածվում է նաև «Գիտերերո» (ֆր.՝ Le guitarrero, իսպ.՝ El guitarrero) խորագիրը[5]։

«Իսպանացի կիթառահար» կտավը և նկարչի ծնողների դիմանկարը («Օգյուստ և Էժեն Մանեները՝ նկարչի ծնողները», 1860) Էդուարդ Մանեի առաջին նկաներն էին, որ ընդունվեցին Փարիզի սալոնի հանձնաժողովի կողմից։ Երկու նկարն էլ ցուցադրվել են Փարիզի սալոնում 1861 թվականին[6], և «Իսպանացի կիթառահար» կտավն ստացել է դրական արձագանքներ (ֆր.՝ mention honorable)[7]:

1872 թվականի հունվարին նկարը գնել է ֆրանսիացի հավաքորդ Պոլ Դյուրան-Ռյուելը (Paul Durand-Ruel), ով կտավի համար վճարեց 3000 ֆրանկ։ 1873 թվականի հունվարին նկարը 7000 ֆրանկով վաճառվեց ֆրանսիացի օպերային երգիչ և նկարների հավաքորդ Ժան Բատիստ Ֆորին (Jean-Baptiste Faure)։ 1906 թվականին նկարը կրկին գնեց Պոլ Դյուրան-Ռյուելը, ով այս անգամ վճարեց 20000 ֆրանկ։ 1907 թվականի մայիսին նկարը 150000 ֆրանկով վաճառվեց Ուիլյամ Չյորչ Օսբորնին (William Church Osborn, 1862-1951), ով Նյու Յորքից էր։ 1949 թվականին Օսբորնը նկարը նվիրել է Մետրոպոլիտեն թանգարանին[3]։

Նկարագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որպես բնորդ Էդուարդ Մանեն հրավիրել է իսպանացու։ Իսպանացի կիթառահարը պատկերված է փայտե հասարակ նստարանի վրա նստած. նա կիթառ է նվագում ու երգում։ Նկարն ստեղծված է Դիեգո Վելասկեսի վաղ ստեղծագործությունների ոճով, որոնցում պատկերված են ժողովրդի կենցաղը ներկայացնող տեսարաններ։ Մանեն նկարի վրա աշխատել է իր արվեստանոցում։ Նա նակրել է շատ արագ ու սկզբում չի էլ նկատել, որ կիթառիստին նկարել է ձախ ձեռքով նվագելիս։ Սակայն հետո ոչինչ չի փոխել[5][8]։

Ֆրանսիացի բանաստեղծ և քննադատ Թեոֆիլ Գոթիեն նկարի մասին ասել է[8].

Ահա «Գիտերերոն». նրա նմանը չես տեսնի Օպերա-Կոմիկում, նրանով չես զարդարի ռոմանսների ժողովածուի կազմի գլխազարդը, փոխարենը Վելասկեսն մտերմաբար աչքով կաներ նրան, իսկ Գոյան կրակ կխնդրեր, որ ծխի իր "papelito"-ն։ Ինչպես է նա ծնգծնգացնում կիթառով, ինչպես է երգում ամբողջ կոկորդով։ Թվում է, թե մենք իսկապես լսում ենք այդ ամենը։ Այս հիանալի իսպանացու՝ sombrero calañés"-ի հագին մարսելյան բաճկոն է ու տաբատ։ Բայց ավա՜ղ։ Ֆիգարոյի կարճ շալվարներ հագնում են միայն տորեադորներն ու բանդերիլերոները։ Բայց քաղաքակիրթ նորաձևության այդ բացթողումը լրացնում են ալպարգատները: Այդ կերպարում, որ նկարված է բնական մեծությամբ ու ազատ վրձինով, գունեղ ֆակտուրայով ու արտացոլված անվերջ ճշմարտանման երանգավորմամբ, զգալի է տաղանղի անսահմանությունը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 https://www.metmuseum.org/art/collection/search/436944
  2. 2,0 2,1 http://www.metmuseum.org/collection/the-collection-online/search/436944
  3. 3,0 3,1 «The Spanish Singer, Édouard Manet» (HTML). The Metropolitan Museum of Art. Վերցված է 05.12.2013-ին.
  4. «The Spanish Singer, 1860, Édouard Manet (French, 1832-1883)» (HTML). Heilbrunn Timeline of Art History, The Metropolitan Museum of Art. Վերցված է 05.12.2013-ին.
  5. 5,0 5,1 М. Гордеева Эдуард Мане (Великие художники, том 27). — Москва: Директ-Медиа и Комсомольская правда, 2010. — ISBN 978-5-87107-200-4
  6. «Edouard Manet (1832-1883)» (French). Le Monde des Arts. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 24-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  7. «Manet Dossier: Chronology». Musée d’Orsay — www.musee-orsay.fr. Արխիվացված է օրիգինալից (HTML) 2016 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 05.12.2013-ին.
  8. 8,0 8,1 Анри Перрюшо Эдуард Мане (серия «Жизнь замечательных людей»). — Москва: Молодая гвардия, 1976.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իսպանացի կիթառահար» հոդվածին։