Թեյմուրազ Մուրվանիձե

Թեյմուրազ Մուրվանիձե
Ծնվել է	մայիսի 10, 1939 (85 տարեկան)
Ծննդավայր	Թբիլիսի, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Վրաստան
Կրթություն	Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություն	քանդակագործ, նկարիչ և բեմանկարիչ
Պարգևներ	ՎԽՍՀ վաստակավոր արտիստ
	Muraz Murvanidze Վիքիպահեստում

Թեյմուրազ Մուրվանիձե (վրաց.՝ მურაზ (თეიმურაზ) დავითის ძე მურვანიძე, Մուրազ Դավիդովիչ Մուրվանիձե, մայիսի 10, 1939(1939-05-10), Թբիլիսի, ԽՍՀՄ), թատերական նկարիչ, բեմանկարիչ, գեղանկարիչ, քանդակագործ։ Վրացական ԽՍՀ վաստակավոր արտիստ (1978): Ռուսաստանի գեղարվեստի ակադեմիայի արտասահմանյան պատվավոր անդամ^[1]։

Կենսագրություն

Թեյմուրազ Մուրվանիձեն ծնվել է 1939 թվականին Թբիլիսիում։ Ավարտել է Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիան (Պ. Լապիաշվիլու դասարան)։ Բալետների, օպերային և դրամատիկական ներկայացումների բեմական դիզայնի և բեմական հագուստի հեղինակ է։ Վրացական և ռուսական թատրոնի վարպետների լավագույն ակադեմիական ավանդույթները Մուրվանիձեն մշակել է դիզայնի գունագեղ և անսպասելի կոնցեպտուալ լուծումներով^[2]։

Կնոջ՝ Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոնի բալետի պարուհի Մակա Մախարաձեի հետ նկարահանվել է «Լողորդը» ֆիլմում։

2018 թվականին Երևանի Կոմիտասի անվան պանթեոնում տեղադրված օպերային երգիչ Գեղամ Գրիգորյանի հուշարձանի հեղինակն է^[3]։

Մախարաձե-Մուրվանիձե

Կոտե Մախարաձե
(1926-2002)

Մեդեա Չախավա

Մուրազ Մուրվանիձե
(1939)

Մակա Մախարաձե

Նատո Մուրվանիձե

Թատերական ներկայացումներ

1971 թ. - «Համլետ», Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն, բալետմայստեր՝ Վախթանգ Ճաբուկիանի
1977 թ. - «Մծիրի» (հեռուստաբալետ)
1978 թ. - «Ռոմեո և Ջուլիետ», Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն, բալետմայստեր՝ Լեոնիդ Լավրովսկի, բալետմայստեր-բեմադրիչ՝ Միխայիլ Լավրովսկի
1984 թ. - «Порги и Бес», Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն, Մեծ թատրոն, «Ռոսիա» պետական կենտրոնական համերգասրահ, բալետմայստեր՝ Միխայիլ Լավրովսկի
1985 թ. - «Ընձենավորը», Մարիինյան թատրոն, Օլեգ Վինոգրադով
1986 թ. - «Պոտյոմկին», Մարիինյան թատրոն, Օլեգ Վինոգրադով
1987 թ. - «Վարպետն ու Մարգարիտան». Բորիս Էյֆմանի անվան թատրոն, պարուսույց՝ Բորիս Էյֆման
1987 թ. - «Ծովահեն», Մարիինյան թատրոն, Պյոտր Գուսև, ըստ Ժյուլ Ժոզեֆ Պեռոյի և Մարիուս Պետիպաի
1995 թ. - «Խովանշչինա», Մեծ թատրոն, երաժշտական ղեկավար և դիրիժոր՝ Մստիսլավ Ռոստրոպովիչ, բեմադրությունը՝ Բորիս Պոկրովսկու, բեմանկարիչ՝ Թեյմուրազ Մուրվանիձե (Ֆեոդոր Ֆեդերովսկու էսքիզների օգտագործմամբ)^[4]
1999 թ. - «Դոն Կառլոս», Մարիինյան թատրոն, դիրիժոր՝ Ջանանդրևա Նոզեդա, բեմադրիչ՝ Յուրի Ալեքսնադրով
2000 թ. - ապրիլի 14-16 «Լյուչիա դի Լամերմուր», Մարիինյան թատրոն, ռեժիսոր՝ Դավիդ Դոիաշվիլի, երաժշտական ղեկավար՝ Ջանանդրևա Նոզեդա

Պարգևներ

Վրացական ԽՍՀ վաստակավոր արտիստ, 1978 թ.
Պիկասոյի միջազգային մրցանակի դափնեկիր^[5]

Գրականություն

В. Берёзкин «Все цвета радуги», Художники грузинского театра в Москве. - «Литературная Грузия», 1977. - № 8.
Г.Коваленко «Художники грузинского театра», К выставке шести сценографов в Москве. ВТО. - «Декоративное искусство СССР», 1978. - № 10.
Е. Л. Луцкая. «Теймураз Мурванидзе», в сб. «Художник и сцена». - М., 1988.
Д. Канделаки «Грузинские встречи». - 1990. - № 1.

Ծանոթագրություններ

↑ «Теймураз Мурванидзе» (ռուսերեն). Российская Академия Художеств. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 23-ին.
↑ «История оперы и балета» (անգլերեն). Театр им.Палиашвили. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 23-ին.
↑ «Կբացվի Գեղամ Գրիգորյանի հուշարձանը». www.irates.am (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 29-ին.
↑ Пётр Поспелов «Русской опере обещана новая надежда» = Художники грузинского театра в Москве. — «Коммерсантъ», 11.11.1995. — В. 927. — № 209.
↑ Sputnik. «Художник Теймураз Мурванидзе – кандидат в мэры Тбилиси от объединения "Путь Грузии"». sputnik-georgia.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 29-ին.

Արտաքին հղումներ

Թեյմուրազ Մուրվանիձեի մասին youtube.com կայքում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թեյմուրազ Մուրվանիձե» հոդվածին։

[1] «Теймураз Мурванидзе» (ռուսերեն). Российская Академия Художеств. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 23-ին.

[2] «История оперы и балета» (անգլերեն). Театр им.Палиашвили. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 23-ին.

[3] «Կբացվի Գեղամ Գրիգորյանի հուշարձանը». www.irates.am (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 29-ին.

[4] Пётр Поспелов «Русской опере обещана новая надежда» = Художники грузинского театра в Москве. — «Коммерсантъ», 11.11.1995. — В. 927. — № 209.

[5] Sputnik. «Художник Теймураз Мурванидзе – кандидат в мэры Тбилиси от объединения "Путь Грузии"». sputnik-georgia.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 29-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]