Jump to content

Էնկի Բիլալի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էնկի Բիլալի
ֆր.՝ Enki Bilal
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 7, 1951(1951-10-07)[1][2][3][…] (73 տարեկան)
ԾննդավայրԲելգրադ, ՀՍՖՀ[4]
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Մասնագիտությունկոմիքսների արտիստ, կինոռեժիսոր, նկարազարդող, սցենարիստ, նկարիչ, փոստային բացիկների դիզայներ և հեռուստատեսային պրոդյուսեր
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքenkibilal.fr
 Enki Bilal Վիքիպահեստում

Էնկի Բիլալի (ֆր.՝ Enki Bilal), ծննդյան պահին Էնես Բիլալովիչ (բոս․՝ Enes Bilalović; հոկտեմբերի 7, 1951(1951-10-07)[1][2][3][…], Բելգրադ, ՀՍՖՀ[4]), ֆրանսիացի կոմիքսների նկարիչ և կինոռեժիսոր։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1951 թվականի հոկտեմբերի 7-ին Բելգրադում։ Հայրը բոսնիացի է, մայրը սլովենացի է։ 1960 թվականին միասին ընտանիքով տեղափոխվել են Փարիզ։

1965 թվականին ծանոթացել է Ռենե Գոսիննի հետ և, իր բաժանման խոսքերից հետո նա փորձել է իր ուժերը կոմիքսներ նկարելիս։ 1970-ականներին նա համագործակցել է Գոսինի «Պիլոտ» ամսագրի հետ, իսկ 1975 թվականից սկսել է աշխատել Պիեռ Քրիստինի հետ «սև հեքիաթների» շարքի վրա։

Ընդհանուր ստեղծագործությունների մասին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նրա ամենահայտնի ֆանտաստիկ գրաֆիկական վեպերն են «Նիկոպոլի եռերգությունը» (1980-1992), «Գազանի քառաբանությունը» (1998-2007 թթ.) և «Անմահները. աշխարհների պատերազմը» (2004) գիտաֆանտաստիկ ավտոմատ էկրանավորումը։

Որպես կինոյի արտիստ Բիլալին աշխատել է Ալեն Ռենեի «Իմ ամերիկացի հորեղբայրը» (1980) և «Կյանքը սիրավեպ է» (1983), Ժան-Ժակ Աննոյի «Վարդի անունը» (1986) ֆիլմերում, համագործակցել է Անջելին Պրելյոկաեմի հետ իր աշխատանքում։ «Ռոմեո և Ջուլիետ» բալետը (1990, Պրոկոֆևի երաժշտության ներքո), Ժյուլ Վեռնի նկարազարդած գրքերը։

Էնկի Բիլալին Froid Équateur[Ն 1] կոմիկսում առաջին անգամ ներկայացրել է նոր մարզաձևի՝ շախմատի բռնցքամարտի հայեցակարգը։ Հոլանդացի կատարող արտիստ Իփ Ռուբինգը, ոգեշնչված այս աշխատանքից, կյանքի է կոչել գաղափարը։

Բիլալիի վաղ ստեղծագործության վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել Ժան Ժիրոն, ընդհուպ մինչև տեսողական ոճը գրեթե կրկնօրինակելու աստիճան։ Հիմնական ժանրը, որում հեղինակը ստեղծում է իր ստեղծագործությունները, գիտաֆանտաստիկ ժանրն է՝ դիստոպիայի և կիբերփանկի տարրերով։ Այնուամենայնիվ, կան նաև քաղաքական թրիլլերներ, հատկապես Քրիստենի, Պիեռի հետ համահեղինակներ։

Նրա հետագա և ամենահայտնի ստեղծագործություններում կարելի է դիմել Արևելյան բլոկի քաղաքական համատեքստին և ԽՍՀՄ փլուզմանը հաջորդած իրադարձություններին։

Էնկի Բիլալին բազմաթիվ ազգային և միջազգային մրցանակների դափնեկիր է ինչպես կոմիքսների, այնպես էլ կինեմատոգրաֆիայի և գիտաֆանտաստիկայի բնագավառում՝ լայն իմաստով։

Թվական Աշխատանք Հաղթանակ
1987 Ընդհանուր ստեղծագործության համար Անգուլեմի կոմիքսների փառատոնի մեծ մրցանակ
1993 Froid Équateur Lire ամսագրի հատուկ մրցանակ[5]
2003 Ընդհանուր ստեղծագործությունների մասին Արվեստի և գրականության շքանշանի սպան
2004 32 décembre Ամենալավ կոմիկսը Pix Micheluzzi
2006 Memories[Ն 2] Վարքի հեղինակների միջազգային գիլդիայի մրցանակ[6]
2010 Ընդհանուր ստեղծագործությունների մասին Ծառայույունների համար շքանշան[7]

Սկավառակագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարքից դուրս

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • L’appel des étoile, 1975
  • Mémoires d’outre-espace, 1978
  • Exterminateur 17, 1979
  • Le Bol maudit, 1982
  • Crux Universalis, 1982
  • Los Angeles — L’Etoile oubliée de Laurie Bloom, Պիեռ Քրիստինեի հետ համագործակցությանբ, 1984
  • Cœurs sanglants et autres faits divers (dessin), Պիեռ Քրիստինեի հետ համագործակցությանբ, 1988.
  • Bleu Sang, 1994
  • Mémoires d'autres temps : histoires courtes, 1971-1981, 1996
  • Les Fantômes du Louvre (scénario et dessin), Louvre Éditions - Futuropolis (coédition), 2012.
  • Mécanhumanimal : au Musée des arts et métiers (scénario et dessin), Casterman, 2013.

«Լեգենդը մեր օրերում» (Légendes d’aujourd’hui), 19751983, հետ համագործակցությամ

  1. «Հրեշի քառաբանություն» (La Croisière des oubliés), 1975
  2. «Քարե նավ», (Le Vaisseau de pierre), 1976
  3. «Քաղաք, որը չի եղել», (La Ville qui n'existait pas), 1977

Fins de siècle[Ն 3], սցենարը

  1. «Սև շքանշանով դրոշներ», (Les Phalanges de l'Ordre noir), 1979.
  2. «Գնալ որսորդության», (Partie de chasse), 1983.

«Տրիլոգիա Նիկոպոլ» ((Ֆրանսերեն)), 1980 — 1992

  1. «Անմահ տոնավաճառ» (La Foire aux immortels), 1980
  2. «Կնոջ ծուղակը» (La Femme piège), 1986.
  3. «Սարսափելի ցուրտը Էկվադորում» (Froid Équateur), 1992.

«Պահեստից» (L'État des stocks)[Ն 4], 19862006

  1. «Պահեստից» (L'État des stocks), 1986
  2. «Հազար ինը հարյուր իննսունինը» (Milleneufcentquatrevingtdixneuf), Les Humanoïdes Associés, 1999.
  3. «Նորը պահեստից» (Nouvel état des stocks), 2006.

«Հրեշի քառաբանություն» (La Tétralogie du Monstre), 19982007

  1. «Հրեշի երազը»[Ն 5] (Le Sommeil du Monstre), 1998.
  2. «Դեկտեմբերի 32-ին», (32 décembre), 2003
  3. «Հանդիպումը Փարիզում» (Rendez-vous à Paris), 2006
  4. «Չորորդը ?» (Quatre ?), 2007

Տրիլոգիա «Сгоряча» (Trilogie du Coup de sang), 2009 — 2014

  1. Animal'z, 2009
  2. «Ռոմեոն և Ջուլետը», Julia et Roem, 2011
  3. «Օդի գույնը» (La Couleur de l'air), 2014

Bug, 2017 — 2019

  1. «Գիրք 1» (Livre 1), 2017
  2. «Գիրք 2» (Livre 2), 2019

Ռուսերեն հրատարակություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «Լեգենդները մեր օրերում», հրատարակչություն «ԱՍՏ», «Մատադոր», 2005
  • «Քնած գազան», հրատարակչություն «ԱՍՏ», «Մատադոր», 2005
  • «Նիկոպոլ. Տրիլոգիա.»[8], «Zangavar» հրատարակչություն, 2018

Ֆիլմագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1989 — Բունկեր «Պալաս հյութանոց» / Bunker Palace Hôtel, դերերում՝ Ժան-Լուի Տրինտինան, Քերոլ Բուկետ, Մարիա Շնայդեր, Ժան-Պիեռ Լեո
  • 1996 — Tykho Moon, դերերում՝ Միշել Պիկկոլին, Ժան-Լուի Տրինտինան, Ջուլի Դելպի
  • 2004 — Անմահներ. աշխարհների պատերազմ, գլխավոր դերերում՝ Լինդա Քարլենդի, Շարլոտա Ռեմփլինգ, Ժան-Լուի Տրինտինան
  • Նիկոպոլ․ Անմահների գաղտնիքները (2008)

Ծանոթագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  2. 2,0 2,1 Lambiek ComiclopediaLambiek, 1999.
  3. 3,0 3,1 filmportal.de — 2005.
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118975269 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. «Enki Bilal - Biographie». bilal.enki.free.fr. Արխիվացված օրիգինալից 2006 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 23-ին.
  6. IHG. «IHG Award Recipients — 2005». International Horror Guild (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 23-ին.
  7. MINISTÈRE DE LA CULTURE [https://www.culture.gouv.fr/content/download/250250/pdf_file/150611%20-%20discours%20décos.pdf Discours de Frédéric Mitterrand, ministre de la Culture et de la Communication, prononcé à l'occasion de la cérémonie de remise des insignes de Commandeur dans l'ordre national du Mérite à Brigitte Engerer, de Chevalier dans l'ordre national du Mérite à Enki Bilal, de Chevalier dans l'ordre des Arts et des Lettres à Christophe Ferré, et José Lévy]. Архивировано из первоисточника 21 հունվարի 2022.
  8. «Книга «Энки Билал — «Никополь. Трилогия»» — Издательство Zangavar». www.zangavar.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 23-ին.
  1. «Նիկոպոլի եռերգության» երրորդը մասը
  2. Американское издание сборника ранних вещей Билала, в оригинале — Mémoires d'autres temps: histoires courtes
  3. Несмотря на использовании в названии термина, связанного с конкретной исторической эпохой, в самом цикле подразумевается конец XX века
  4. Это сборники коротких законченных историй, которые не публиковались самостоятельно
  5. Название аллюзия на офорт Гойи «Сон разума рождает чудовищ»

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Thévenet J.-M. Bilal. Paris: Seghers, 1987 (Les auteurs par la bande)
  • Ciels d’orage: conversations avec Christophe Ono-dit-Biot. Paris: Flammarion, 2011

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]