Բարաք Օբամայի առաջին երդմնակալության արարողություն
ԱՄՆ 44-րդ նախագահ Բարաք Օբամայի առաջին երդմնակալության արարողությունը տեղի է ունեցել 2009 թվականի հունվարի 20-ին[1]։ Միաժամանակ Ջոզեֆ Բայդենը երդվել է առաջին անգամ որպես ԱՄՆ 47-րդ փոխնախագահ։ Երդմնակալությունը ռեկորդային է դարձել ԱՄՆ-ի պատմության մեջ այցելուների թվով. տարբեր գնահատականներով՝ 800 հազարից[2] մինչև 1,8 միլիոն մարդ[3]։
Պաշտոնապես հայտարարված թեմատիկ կարգախոսը եղել է «ազատության նոր ծնունդը», որը նվիրված էր Աբրահամ Լինքոլնի ծննդյան 200-ամյակին, որը վերացրել է ստրկությունը։ Բարաք Օբաման առաջին աֆրոամերիկացին է, որը նախագահ է դարձել (թեև ստրուկների հետնորդը չէ, ինչպես ԱՄՆ-ի աֆրոամերիկացիների մեծամասնությունը), բացի այդ, Օբաման, ինչպես և Լինքոլնը, սկսել է իր քաղաքական կարիերան Իլինոյս նահանգում։
CNN-ի տվյալներով (2009 թվականի հունվարի 21) Բարաք Օբամայի երդմնակալության արարողությունների արժեքն այն պահին ամենաբարձրն Է ԱՄՆ-ի պատմության մեջ. դրա անցկացման ծախսերը կարող էին գերազանցել 160 միլիոն դոլարը[4]։
Ճանապարհ դեպի երդմնակալության[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ինչպես Լինքոլնը 1861 թվականին, այնպես էլ ընտրված նախագահ Օբաման Ֆիլադելֆիայից գնացքով մեկնել է իր երդմնակալության արարողությանը, որտեղ ելույթ է ունեցել «30-րդ փողոց» կայարանում։ Վիլմինգթոնում նրան է միացել ընտրված փոխնախագահ Ջոզեֆ Բայդենը, և նրանք միասին ելույթ են ունեցել Բալթիմորում, որտեղ հավաքվել է 40 հազար մարդ։
Համերգ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մյուս օրը՝ հունվարի 18-ին, ընտրված նախագահի պատվին Լինքոլնի հուշահամալիրում կազմակերպվել է «We Are One» համերգը, որտեղ ելույթ են ունեցել Բեյոնսեն, Մերի Ջեյ Բլեյջը, Ջոն Բոն Ջովին, Գարթ Բրուքսը, Շերիլ Քրոուն, Ռենե Ֆլեմինգը, Ջոշ Գրոբանը, Հերբի Հենքոքը, Ջոն Լեջենդը, Ջոն Մելենկամպը, Պիտ Սիգերը, Շակիրան, Բրյուս Սփրինգսթինը, Ջեյմս Թեյլորը, U2-ը, Աշեր Ռեյմոնդը և Սթիվի Ուանդերը։ Համերգը հեռարձակվում էր անվճար և կարող էր ընդունվել կաբելային հեռուստատեսություն ունեցող բոլոր հանդիսատեսի կողմից։ Հունվարի 19-ին տեղի է ունեցել երեխաների երդմնակալության երեկոն, որին ներկա են եղել Միշել Օբաման և Բայդենի կինը՝ Ջիլը։
Արարողություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հունվարի 20-ին առավոտյան ժամը 10-ին սկսվել է Կապիտոլիումի արևմտյան ֆրոնտոնի երդմնակալության արարողությունը։ Հանդես է եկել երգչուհի Արետա Ֆրանկլինը, նվագել է ԱՄՆ ծովային նվագախումբը և ելույթ ունեցել Սան Ֆրանցիսկոյի աղջիկների երգչախումբը։ Ավետարանական հովիվ Ռիք Ուորենը աղոթք է կատարել, ապա օրհնություն է ընթերցել մեթոդական քարոզիչ Ջոզեֆ Լաուրին։ Երկուսն էլ հայտնի իրավապաշտպաններ են։
Այնուհետև Ջոն Փոլ Սթիվենսը՝ ԱՄՆ Գերագույն դատարանի նախագահի տեղակալը Ջոզեֆ Բայդենից ընդունել է փոխնախագահի երդումը։ Ջոն Ուիլյամսի կոմպոզիցիան կատարել են թավջութակահար Յո-Յո Մաը, ջութակահար Իցհակ Պերլմանը, դաշնակահար Գաբրիելա Մոնտերոն և կլարնետահար Էնթոնի Մաքգիլը։
Քառյակի ելույթից հետո Գերագույն դատարանի նախագահ Ջոն Ռոբերթսը կեսօրից հետո (և երկու րոպե ուշ, քան նախատեսված էր) Բարաք Օբամայի մոտ ընդունել է նախագահական երդումը։ Երդմնակալության պահից՝ Օբաման և Բայդենը դարձել են ԱՄՆ-ի նախագահ և փոխնախագահ, համաձայն ԱՄՆ-ի Սահմանադրության 20-րդ փոփոխության։
Երդում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երդման ժամանակ Միշել Օբաման պահել է Աստվածաշունչը, որի վրա երդվել է Աբրահամ Լինքոլնը։ Երդումը կարդալիս մի քանի խափանումներ են տեղի ունեցել։ Մի տվյալներով՝ Ռոբերթսը սկսել է «հանդիսավոր երդվում եմ» բառերն ավելի շուտ արտասանել, քան Օբաման ավարտել է երդման նախնական խոսքերը՝ «Ես՝ Բարաք Հուսեյն Օբամաս», մյուսով՝ Օբաման ինքն է ընդհատել Ռոբերթսին այդ պահին։
Վարչակազմի խորհրդով Օբաման և Ռոբերթսը մյուս օրը՝ հունվարի 21-ի երեկոյան, կրկնել են Սպիտակ տան Map Room-ում երդման արարողությունը, տարածվել են լուսանկարներ և ձայնագրություններ։ Ռոբերթսի այն հարցին, թե պատրաստ է արդյոք Օբաման երդմանը, Օբաման ասել է. «այո, բայց եկեք ավելի դանդաղ...»: Օբաման ԱՄՆ-ի յոթերորդ նախագահն է, ով ստիպված է եղել (նույն պաշտոնի ստանձնման դեպքում) կրկնել երդումը։ Ավելի վաղ դա արել էին Չեստեր Արթուրը (1881)[5] և Կալվին Կուլիջը (1923)[6], որոնք պաշտոնավարել էին փոխնախագահի պաշտոնից նախորդների մահից հետո և առաջին անգամ երդվել էին Վաշինգթոնից դուրս մասնավոր միջավայրում, ինչպես նաև չորս նախագահներ այն դեպքում, երբ երդմնակալության օրը կիրակի օրն էր, իսկ հրապարակային արարողությունը տեղի էր ունեցել երկուշաբթի օրը՝ Ռեզերֆորդ Հեյզը (1877), Վուդրո Վիլսոնը (1917), Դուայթ Էյզենհաուերը (1957) և Ռոնալդ Ռեյգանը (1985)[7][8][9][10]։ Սակայն միայն Օբամայի դեպքում երդման կրկնությունը կապված էր տեքստում սխալ լինելու հետ, և միայն նրա դեպքում մասնավոր արարողությունը տեղի ունեցավ հրապարակային արարողությունից հետո։
Երդումից հետո տրվել է 21 համազարկով հրավառություն, չորս անգամ կատարվել է Hail to the Chief երգը։
Ծրագրային ելույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նախագահ Օբաման հանդես է եկել երդմնակալության խոսքով, որի հիմնական թեման եղել է իշխանության պատասխանատվությունը։ Հռետորաբանության գծով փորձագետ Ջեյմս Մակինի տվյալներով, Օբամայի ելույթի նպատակը ազգային և հայրենասիրական ավանդույթների ամրապնդումն էր, որը նախատեսված էր լսարանի այն մասի համար, որը վախենում էր ավելորդ բարեփոխական պոռթկումներից։ Ելույթում հաճախ կրկնվում էին «ժառանգություն», «համարձակություն» և «հայրենասիրություն» բառերը։
Առաջին անգամ երդմնակալության խոսքում անհավատներին հիշատակվում էր որպես ազգի մի մաս (քրիստոնյաների, մուսուլմանների, հնդիկների և հուդայականների հետ միասին)[11]։
Երդմնակալությունից հետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տեղի է ունեցել երդմնակալության շքերթ, կազմակերպվել է հանդիսավոր ընթրիք և տեղի է ունեցել 10 պարահանդես, որոնցից յուրաքանչյուրին ներկա են եղել Բարաք և Միշել Օբամաները։
Նախագահի երդմնակալության արարողությունից հետո առաջին ակտը դարձել է այն հայտարարության հրապարակումը, որը 2009 թվականի հունվարի 20-ը հայտարարել է «թարմացման և համաձայնության ազգային օր»[12]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Lenta.ru: Ужасы президентской инаугурации
- ↑ «Griselda Nevarez. Professor estimates crowds with satellite image». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ Michael Ruane. D.C.'s Inauguration Head Count: 1.8 Million
- ↑ «Инаугурация Барака Обамы – самая дорогостоящая в истории США». ՌԻԱ Նովոստի. 21 января 2009 года.
- ↑ «Inauguration of Chester Arthur». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունվարի 25-ին.
- ↑ Calvin Coolidge Արխիվացված 2009-01-22 Wayback Machine
- ↑ Rutherford B. Hayes Presidential Center
- ↑ New York Times
- ↑ «The Presidential Papers of Dwight David Eisenhower». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ Ronald Reagan: Second Inaugural Address
- ↑ Grossman C. L. An inaugural first: Obama acknowledges 'non-believers' USA Today
- ↑ «National Day of Renewal and Reconciliation» (անգլերեն). Официальный сайт Белого дома. 20 января 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 22-ին. Վերցված է 22 января 2009-ին.